Prirodni proizvod

Prirodni proizvod je hemijsko jedinjenje ili supstanca koju je proizveo živi organizam, i koja se stoga javlja u prirodi.^[2][3] U najširem smislu, prirodni proizvodi obuhvataju bilo koju supstancu koju su proizvela živa bića.^[4][5] Prirodni proizvodi isto tako mogu da budu pripremljeni putem hemijske sinteze (bilo semisinteze ili totalne sinteze) i igrali su centralnu ulogu u razvoju polja organske hemije purem pružanja izazovnih sintetičkih meta. Termin prirodni proizvod se isto tako koristi u komercijalnim primenama za kozmetičke proizvode, dijetarne suplemente, i hranu proizvedenu iz prirodnih izvora bez dodatka veštačkih ingredijenata.^[6]

U polju organske hemije, definicija prirodnih proizvoda je obično ograničena na prečišćena organska jedinjenja izolovana iz prirodnih izvora koja su formirana putem primarnog ili sekundarnog metabolizma.^[7] U polju medicinske hemije, definicija je obično dodatno ograničena na sekundarne metabolite.^[8][9] Sekundarni metaboliti nisu esencijalni za opstanak, ali uprkos toga pružaju organizmima koji iz proizvode evolucionu prednost.^[10] Mnogi sekundarni metaboliti su citotoksični i bili su izabrani i optimizovani tokom evolucije za upotrebu kao agensi „hemijskog ratovanja” protiv plena, predatora, i konkurnetskih organizama.^[11]

Prirodni proizvodi su ponekad terapeutski korisni kao tradicionalni lekovi za treatman bolesti. Poznavanje tih materijala ponekad omogućava izvođenje aktivnih komponenti kao vodećih jedinjenja u procesu otkrivanja lekova.^[12] Mada su prirodni proizvodi inspirisali brojne lekove koje je američka FDA odobrila, razvoj lekova polazeći od prirodnih izvora ima sve manji udeo u današnjoj farmaceutskoj industriji, delom zbog nepouzdanog pristupa i snabdevanja, pitanja intelektualne svojine, sezonske i lokacijske varijabilnosti kompozicije, i nestajanja izvora usled povećanog stepena izumiranja.^[12]