Забони форсӣ
Забони форсӣ ё порсӣ (форсӣ: زبان فارسی [fɒːrsi-zæbɒːn], форсӣ: فارسی [fɒːrs], кӯҳн. форсӣ: پارس [pɒːrs]) — (се шоха: форсӣ, тоҷикӣ ва дарӣ) яке аз забонҳои ҳинду аврупоӣ буда мардуми ба ин забон гӯянда асосан дар кишварҳои Тоҷикистон, Эрон, Афғонистон, Ӯзбекистон, Покистон, Туркия ва дигар давлатҳои ҷаҳон зиндагӣ мекунанд ва зиёда аз 122 миллион тан мардуми бумӣ ва ҳама Порсигӯ мебошанд.
| Номи қавмӣ |  |
|---|---|
| Кишварҳо | |
| Мақоми расмӣ | Эрон Доғистон (дар Русия) |
| Созмони танзимкунанда | Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, Academy of Sciences of Afghanistan[d] ва Институти забон ва адабиёти Рӯдакӣ |
| Шумораи умумии гӯишварон | Забони модарӣ:78،000،000 тан(2017) Ҳамагӣ:120،000،000 |
| Вазъ | дар ҳоли амн[d] |
| Таснифот | |
| |
| Хат | Ҳуруфи форсӣ ва скрипти арабӣ[d] |
| Коди забонӣ | |
| ГОСТ 7.75–97 | пер 535 |
| ISO 639-1 | fa |
| ISO 639-2 | per ва fas |
| ISO 639-3 | fas |
| Ethnologue | fas |
| ABS ASCL | 4106 |
| IETF | fa |
| Glottolog | fars1254 |
| Ниг. низ: Лоиҳа:Забоншиносӣ | |
Бо забони форсӣ шоирону нависандагони бузург Рӯдакӣ, Фирдавсӣ, Хайём, Сино, Ҷомӣ, Мавлоно, Ҳофиз, Дониш, Айнӣ, Лоҳутӣ, Турсунзода ва бисёре аз дигарон, асарҳои оламшумуле эҷод кардаанд.
Дар замони муосир танҳо се давлати форсизабон — Эрон, Тоҷикистон ва Афғонистон яке аз шохаҳои забони порсиро — форсӣ, тоҷикӣ ва дариро дар кишварашон ҳамчун забони расмии давлатӣ қабул кардаанд.
| Форсии бостон | форсии миёна | форсии нав | юнонии бостонӣ | лотинӣ | олмонӣ | инглисӣ | лаҳистонӣ | сӯъдӣ | литвониёӣ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| pitar | pidar | pedar (پدر) | patēr | pater | Vater | father | ojciec | fa(de)r | tėvas |
| mātar | mād(ar) | mādar (مادر) | mētēr | mater | Mutter | mother | matka | mo(de)r | motina |
| brātar | brād(ar) | barādar (برادر) | adelphos | frater | Bruder | brother | brat | bro(de)r | brolis |
| ? | ducht(ar) | dokhtar (دختر) | thygatēr | filia | Tochter | daughter | córka | dotter | dukra |
| nāman | nām | nām (نام) | onoma | nomen | Name | name | imię | namn | vardas |
| martiya (Sterblicher) | mard | mard (مرد) | anēr | mortalis | Mord | murder | martwy | mord | mirtingas (Sterblicher) |
| dadā-tanaiy | dādan | dādan (دادن) | didōmi | dare | geben | give | dać | giva/ge | duoti |
| hischta-tanaiy | awischtadan | istādan (ایستادن) | histēmi | sistere | stehen | stand | stać | ställa sig | stoti |
| manā (mich) | man (ich, mich) | man (ich) (من) | eme | me | mich | me (ich, mich) | mnie | mig | mane |
| pantscha | pandsch | pandsch (پنج) | pente | quinque | fünf | five | pięć | fem | penki |
| hafta | haft | haft (هفت) | hepta | septem | sieben | seven | siedem | sju | septyni |
| utā | ud | o (و) | kai | et | und | and | i | och | ir |
| rāsta | rāst | rāst (راست) | orthos | rectus | recht, richtig, rechts | right | prawy | rätt,riktig(t),höger | dešinė |
| yaug | dschog | dschok (?) | skōmma | iocus | Jux | joke | żart | skämt | juokas |
Забони Афғонистонро бештар “Ифтиза” ва “Вахшатнак” мегӯянд.
Нигаред низ
Пайвандҳо
- Easy Persian. Farsi lessons in English (англ.)
- Omniglot - site about writing systems (англ.)
- Iranian glossary (англ.)