Феҳристи орденҳои ИҶШС

феҳристи Викимедиа

Орденҳои ИҶШС — нишонаҳое, ки ҳамчун мукофоти олии давлати Иттиҳоди Шӯравӣ барои хидматҳои махсус дар сохтмони сотсиалистӣ ва мудофиаи СССР дода мешаванд.

Мукофотҳои давлати ИҶШС ба ғайр аз 20 орден, дарбаргирандаи дараҷаҳои олии фарқият — Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ, «Шаҳр-Қаҳрамон», «Қалъа-Қаҳрамон», «Қаҳрамонмодар», 55 медал, 19 унвонҳои фахри ИҶШС буд[1].

Таърих

Ордени аввалини советӣ Байрақи Сурх буд, ки онро КИМ Умумироссия 16 сентябри 1918 (СУ РСФСР, 1918, № 69, ст. 742) барои мукофотонидани гражданҳое, ки дар амалиёти ҳарбӣ шуҷоат ва мардонагии махсус нишон медиҳанд, таъсис кард. Орденҳои ҷангии Байрақи Сурх, Ҳилоли Аҳмар, Ситораи Нуқрагин, Ситораи Сурх солҳои 1920—21 дар дигар ҷумҳуриҳои шӯравӣ низ таъсис гардиданд. Баъди таъсис ёфтани ордени умумииттифоқии Байрақи Сурх 1 августи 1924 бо орденҳои республикавӣ мукофотонидан қатъ гардид.

Дар Съезди 8-уми Умумироссиягии Советҳо 28 декабри 1920 (СУ РСФСР, 1921, № 1, ст. 7) барои муваффақиятҳои меҳнатӣ ва хидмати шоён ордени Байрақи Сурхи Меҳнати Ҷумҳурии Советии Федеративии Сотсиалистии Россия (ордени Байрақи Сурхи Меҳнат дар дигар ҷумҳуриҳои иттифоқӣ) таъсис шуд.

Мукофотонидан бо ин орден баробари таъсис гардидани ордени ягонаи умумииттифоқӣ — Байрақи Сурхи Меҳнат қатъ шуд. Мувофиқи моддаи 121 Конститусияи СССР (1977) ҳуқуқи таъсиси ордену медалҳои ИҶШС ва мукофотонодани онҳо ба Президиу­ми Совети Олии СССР тааллуқ до­рад. Бо орденҳои «Шарафи модарӣ» мукофотонидани модарони серфарзандро бо ваколати Президиуми Со­вети Олии СССР ва аз номи он Президиуми Совети Олии ҷумҳуриҳои Иттифоқӣ ва автономӣ ба амал меорад.

Низомномаи умумӣ

Планкаҳо бо лентаҳои орденҳо ва медали маршал А. М. Василевский

Ҳар як орден Низомнома дорад, ки онро Президи­уми Совета Олии СССР тасдиқ кар­да аст. Дар низомнома хидматҳои бу­зурги одамон дар назди давлат ва ҷамъият, ки боиси мукофотонида шудан мегардад, ҳамчунин қоидаҳои конкретии мукофотонидан бо орден ва тарзи овехтани он муқаррар кар­да шудааст.

Масъалаҳои умумие, ки ба мукофотонидани Орган СССР дахл доранд, мувофиқи низомномаи умумӣ оид ба Орган СССР аз 7 май 1936 (СЗ СССР, 1936, № 24, ст. 220 б) ва 11 феврали 1958 бо укази Президиуми Со­вети Олии CССP «Оид ба тартиби мукофотонидан бо ордену медалҳои ИҶШС» («Ведомостҳои Совети Олии СССР», 1958, № 4, ст. 87) ба тартиб дароварда шудаанд. Бо Орган СССР шахсони алоҳида (гражданкой СССР ва хориҷй), коллективу муассисахо, ташкилоту идораҳо, республикаҳо кишварҳо. вилояту шаҳрҳо ва дигар маҳалҳои аҳолинишин, қисмҳо ва соединенияҳои ҳарбӣ ва ғайра мукофотонида мешаванд. Ба шахсое, ки бо ҳар 3 дараҷаи орденҳои Шараф, Шарафи меҳнатӣ ва «Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР» мукофотонида шудаанд, баъзе имтиёзҳо дода мешавад.

Орденҳои Ленин, Ревюлютсияи Ок­тябр, Байрақи Сурх, Байрақи Сур­хи Меҳнат, Дустии Халқҳо, «Нишо­ни фахрӣ», Шараф, Шарафи меҳнат, «Ғалаба», « Қаҳрамонмодар », «Шара­фи модарӣ» дар тарафи чапи сари сина, орденҳои Суворов, Ушаков, Кутузов, Нахимов, Богдан Хмел­ниский, Александр Невский, ордени Ҷанги ватанӣ, Ситораи Сурх дар та­рафи рости сари сина овехта меша­ванд.

Аз Органи СССР танҳо бо қарори Пре­зидиуми Совети Олии СССР дар асо­си ҳукми суд ё дар натиҷаи зоҳир шудани кирдори ношоям маҳрум кардан мумкин аст.

Феҳрист

Сарчашмаи асосӣ «Сборник законодательных актов о государственных наградах СССР / Отдел наград Президиума Верховного Совета СССР. — М.: Известия, 1987. — 336 с. — 150 000 экз.» мебошад.

Орденҳо ба тартиби хронологӣ зикр мешаванд:

ТасвирПланкаНоми пурраСанаи таъсис / тағйири тавзеҳоти орденСанаи тағйири статути орденШумораи
ҷоизаҳо
Илова
Ордени Байрақи Сурх1 августи соли 1924 [2]11 январи соли 1932 [3],

16 декабри соли 1947 ,
28 марти соли 1980 [4]

тақрибан 581 300[5]
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [6]

Ордени Байрақи Сурхи Меҳнат7 сентябри соли 1928[3]16 декабри соли 1947 ,

28 марти соли 1980 [7]

тақрибан 1 224 590[8]
7 майи соли 1936
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [9]

Ордени Ленин6 апрели соли 1930 5 майи соли 1930 [10]

16 декабри соли 1947 ,
28 марти соли 1980 [11]

тақрибан 431 417[12]
27 сентябри соли 1934
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [9]

Ордени Ситораи Сурх6 апрели соли 1930 ,

27 июли соли 1981 [13]

5 майи соли 1930 [14],

7 майи соли 1936 ,
19 июни соли 1943 ,
26 феврали соли 1946 ,
15 октябри соли 1947 ,
16 декабри соли 1947 ,
28 марти соли 1980 [11]

тақрибан 3 876 740[15]
Ордени «Нишони Фахрӣ»
(аз 28 декабри соли 1988
Ордени Фахрӣ[16])
25 ноябри соли 1935 [17]28 марти соли 1980 [11]тақрибан 1 580 850[16]
7 майи соли 1936
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [9]
28 декабри соли 1988 [16]

Ордени Ҷанги Ватанӣ
дараҷаи I
20 майи соли 1942 [18]2 487 098[19]
19 июни соли 1943 ,

15 майи соли 1985 [20]

Ордени Ҷанги Ватанӣ
дараҷаи II
20 майи соли 1942 [18]6 688 497[19]
19 июни соли 1943 ,

15 майи соли 1985 [20]

Ордени Суворов
дараҷаи I
29 июли соли 1942 [21]8 феврали соли 1943 [22]391[23]
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [24]

Ордени Суворов
дараҷаи II
29 июли соли 1942 [21]8 феврали соли 1943 [22]2 863[23]
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [24]

Ордени Суворов
дараҷаи III
29 июли соли 1942 [21]8 феврали соли 1943 [22]4 012[23]
19 июни соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [24]

Ордени Кутузов
дараҷаи I
29 июли соли 1942 [21]8 феврали соли 1943 [22]675[25]
30 сентябри соли 1942 ,

3 майи соли 1943 ,
19 июни соли 1943 ,
27 июли соли 1981 [24]

Ордени Кутузов
дараҷаи II
29 июли соли 1942 [21]8 феврали соли 1943 [22]3 326[25]
30 сентябри соли 1942 ,

3 майи соли 1943 ,
19 июни соли 1943 ,
27 июли соли 1981 [24]

Ордени Кутузов
дараҷаи III
8 феврали соли 1943 [22]8 феврали соли 1943 [22]3 328[25]
3 майи соли 1943 ,

27 июли соли 1981 [24]

Ордени
Александр Невский
29 июли соли 1942 [21]10 ноябри соли 1942 [26]42 165[26]
19 июни соли 1943 ,

26 феврали соли 1947 ,
27 июли соли 1981 [24]

Ордени Богдан Хмелниский
дараҷаи I
10 октябри соли 1943 [27]26 феврали соли 1947 ,

18 июли соли 1980 [28]

323[29]
Ордени Богдан Хмелниский
дараҷаи II
2 390[29]
Ордени Богдан Хмелниский
дараҷаи III
5 738[29]
Ордени «Ғалаба»8 ноябри соли 1943 [30]20[31]тавзеҳоти лентаи орден 18 августи соли 1944 тасдиқш шуда буд[32]
Ордени Шараф
дараҷаи I

8 ноябри соли 1943 [30]

26 феврали соли 1947 ,
16 декабри соли 1947 [33],
8 августи соли 1957 [34],
30 апрели соли 1975 [35]

2 620[36]
Ордени Шараф
дараҷаи II
46 473[36]
Ордени Шараф
дараҷаи III
997 815[36]
Ордени Ушаков
дараҷаи I
3 марти соли 1944 [37]

26 феврали соли 1947 ,
16 декабри соли 1947 [33]

47[38]
Ордени Ушаков
дараҷаи II
194[38]
Ордени Нахимов
дараҷаи I
3 марти соли 1944 [37]

26 феврали соли 1947 ,
16 декабри соли 1947 [33]

82[39]
Ордени Нахимов
дараҷаи II
469[39]
Ордени «Қаҳрамонмодар»8 июли соли 1944 [40]

18 августи соли 1944 ,
16 декабри соли 1947 [33],
25 апрели соли 1956 ,
28 майи соли 1973 [41],
18 июли соли 1980 [28]

тақрибан 431 000[42]
Ордени «Шарафи модарӣ»
дараҷаи I
тақрибан 753 000[43][ш 1]4 январи соли 1982 «Дастурамал дар бораи тартиби пешниҳод» тасдиқ шудааст[44][ш 2]
Ордени «Шарафи модарӣ»
дараҷаи II
тақрибан 1 508 000[43][ш 3]
Ордени «Шарафи модарӣ»
дараҷаи III
тақрибан 2 786 000[43][ш 4]
Ордени Инқилоби Октябр31 октябри соли 1967 [45]106 462[46]
Ордени Дӯстии халқҳо17 декабри соли 1972 [47]

3 сентябри соли 1973 [48]

72 760[49]
Ордени Шарафи Меҳнат
дараҷаи I
18 январи соли 1974 [50]

19 феврали соли 1981 [51],
25 июни соли 1984[52]

952[53]
Ордени Шарафи Меҳнат
дараҷаи II
тақрибан 50 000[53]
Ордени Шарафи Меҳнат
дараҷаи III
тақрибан 650 000[53]
Ордени
«Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР»
дараҷаи I
28 октябри соли 1974 [54]13[55]
Ордени
«Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР»
дараҷаи II
589[55]
Ордени
«Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР»
дараҷаи III
69 576[55]
Ордени «Барои ҷасорати шахсӣ»28 декабри соли 1988 [56]бештар аз 629[56]

Ҳамчунин нигаред

  • Медалҳои ИҶШС

Эзоҳ

Сарчашма

Адабиёт

  • Дуров В. А. Русские и Советские боевые награды. — М.: Внешторгиздат, 1990. — 104 с.
  • Колесников Г. А., Рожков А. М. Ордена и медали СССР. — Минск: Народная асвета, 1986. — 127 с.
  • Энциклопедияи Советии Тоҷик : [дар 8 ҷ.] / сармуҳаррир А. С. Сайфуллоев. — Д. : СИЭСТ, 1978—1988.


Пайвандҳо

  • Кузнецов А., Пак И., Кауфман В. Ордена СССР. Ордена и медали СССР (2000—2012).

Шаблон:Мақолаҳо дар бораи ҷоизаҳои ИҶШС ва Тоҷикистон