กระแซ

กระแซ (Cassay) บ้างเรียก เมเต (Meitei, /ˈməɪtəɪ/)^[2], มีเต (Meetei) หรือ มณิปุรี (Manipuri,^[3][4] ฮินดี: मणिपुरी) เป็นชาติพันธุ์หนึ่งอาศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศอินเดีย^[5] และเป็นประชากรส่วนใหญ่ของรัฐมณีปุระ^[5] ส่วนใหญ่ตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณที่ราบตอนกลางของรัฐมณีปุระ และยังพบอีกว่ามีจำนวนไม่น้อยอาศัยดินแดนข้างเคียงเช่น รัฐอัสสัม,^[6] รัฐเมฆาลัย^[7] และรัฐตริปุระ ทั้งยังพบการตั้งถิ่นฐานในประเทศอื่น ๆ ใกล้เคียงคือประเทศบังกลาเทศ^[8] และพม่า^[9] เมื่อพม่าเรืองอำนาจ มักกวาดต้อนเชลยชาวกระแซมาฝึกหัดเป็นทหารม้า^[10]

กระแซ

ꯃꯩꯇꯩ/ꯃꯤꯇꯩ
หญิงชาวกระแซฮินดูในชุดเจ้าสาว
ประชากรทั้งหมด
1.8 ล้านคน[1]
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
รัฐมณีปุระ, รัฐอัสสัม, รัฐตริปุระ, รัฐนาคาแลนด์, รัฐเมฆาลัย
ภาษา
มณีปุรี, อังกฤษ
ศาสนา
ศาสนาฮินดู, สะนามะฮี, ศาสนาคริสต์, ศาสนาพุทธ
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
ปันกัล, นาคา, มณีปุระพิษณุปุระ, อาหม, พม่า, ตริปุระ, ไทใหญ่, กะเหรี่ยง

ชาวกระแซจะใช้ภาษามณีปุระ ซึ่งจัดอยู่ในตระกูลภาษาทิเบต-พม่า ทั้งยังเป็นหนึ่งในยี่สิบสองภาษาราชการของประเทศอินเดียตามรัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1992^[11] เดิมใช้อักษรเมเตมาเยกในการเขียน^[12] แต่ภายหลังถูกแทนที่ด้วยอักษรเบงกอลช่วงศตวรรษที่ 18^[13] ปัจจุบันมีความพยายามในการฟื้นฟูการใช้อักษรเมเตมาเยกอีกครั้งอย่างช้า ๆ

แต่เดิมชาวกระแซนับถือศาสนาสะนามะฮี (Sanamahism) ซึ่งเป็นลัทธิบูชาสุริยเทพและผีบรรพชน^[14] และพบร่องรอยว่าชาวกระแซเคยนับถือศาสนาพุทธมาก่อน^[15] ปัจจุบันชาวกระแซส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดูนิกายไวษณพ^[16] ซึ่งเปลี่ยนไปนับถือเมื่อราว 300 ปีก่อนหน้านี้^[17] แต่เป็นเพียงฮินดูพื้นเมืองหรือฮินดูแบบมณีปุระเท่านั้นเพราะรับอิทธิพลมาอย่างผิวเผิน โดยมีการนับถือปะปนกับลัทธิพื้นเมือง^[16][18] นอกจากนี้ยังมีชาวกระแซบางส่วนเข้ารีตศาสนาอิสลามเมื่อศตวรรษที่ 17 ในยุคจักรวรรดิโมกุลเรืองอำนาจ^[19] โดยจะถูกเรียกว่าปันกัล (Pangal)^[20] หรือมียะฮ์เมเต (Miah Meitei)^[21]