การสังหารหมู่บนแม่น้ำโขง
การสังหารหมู่บนแม่น้ำโขง (อังกฤษ: Mekong River massacre) เกิดขึ้นเมื่อตอนเช้าของวันที่ 5 ตุลาคม 2011 เมื่อเรือขนส่งสินค้าสัญชาติจีนสองลำถูกโจมตีขณะล่องอยู่บนแม่น้ำโขงช่วงสามเหลี่ยมทองคำ พรมแดนระหว่างประเทศพม่ากับประเทศไทย เจ้าหน้าที่บนเรือชาวจีนทั้ง 13 คนบนเรือทั้งสองลำถูกฆาตกรรมและทิ้งศพลงแม่น้ำ[1] เหตุการณ์นี้เป็นการโจมตีชาวจีนนอกเขตแดนของจีนที่มีผู้เสียชีวิตสูงสุดในประวัติศาสตร์ยุคใหม่[2] รัฐบาลจีนตอบโต้โดยการสั่งหยุดการขนส่งทางเรือบนแม่น้ำโขงชั่วคราว และสร้างข้อตกลงร่วมระหว่างไทย พม่า และลาวเพื่อมีสิทธิ์ในการตรวจตราแม่น้ำร่วมกัน[2] เหตุการณ์นี้ยังเป็นแรงกระตุ้นให้เกิดสนธิสัญญาเนปยีดอ (Naypyidaw Declaration) และความร่วมมือในภูมิภาคเพื่อยับยั้งการค้ายาในพื้นที่[3]
| การสังหารหมู่แม่น้ำโขง | |
|---|---|
 | |
 ที่ตั้งของจังหวัดเชียงรายในประเทศไทย | |
| สถานที่ | อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ประเทศไทย |
| วันที่ | 5 ตุลาคม 2011 |
| ประเภท | การปล้นเรือ, การฆาตกรรมหมู่ |
| ตาย | 13 คน, ชาวจีนทั้งหมด |
ในวันที่ 28 ตุลาคม 2011 เจ้าหน้าที่ชาวไทยจับกุมทหารกองกำลังผาเมืองจำนวนเก้าคนซึ่งต้องสงสัยมีส่วนรู้เห็นกับเหตุการณ์ แต่ต่อมาทั้งหมดได้ "สูญหายไปจากกระบวนการยุติธรรม"[4] ในที่สุด พ่อค้ายา หน่อคำ และสมุนอีกสามคน ถูกตัดสินประหารชีวิตโดยรัฐบาลจีนด้วยความผิดเกี่ยวข้องกับเหตุฆาตกรรมหมู่ในครั้งนี้[5]
ปูมหลัง
แม่น้ำโขงเป็นแม่น้ำสายหลักในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ไหลจากประเทศจีน ผ่านพม่า ไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนาม ก่อนจะไหลลงทะเลจีนใต้ และเป็นแม่น้ำสายหลักในการค้าขายระหว่างมณฑลยูนนานของประเทศจีนกับประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[6] แม่น้ำช่วงหนึ่งของแม่โขงไหลผ่านสามเหลี่ยมทองคำซึ่งเป็นพรมแดนระหว่างไทย พม่า และลาว ภูมิภาคนี้เป็นที่รู้จักในฐานะพื้นที่ที่กฎหมายเข้าไม่ถึง (lawlessness) และขึ้นชื่อเรื่องการขนส่งยาเสพติด[2] เจ้าของเรือหนึ่งในสองลำที่ถูกปล้นระบุว่าเรือของจีนแทบทุกลำในพื้นที่ล้วนเคยถูกปล้นโดยแก๊งแม่น้ำมาแล้ว[7]
เหตุการณ์
| รายชื่อผู้เสียชีวิต[8] |
| บนเรือหัวผิง |
| * หวง หย่ง (黄勇) กัปตัน |
| * ไช่ ฟางหฺวา (蔡方华) วิศวกร |
| * หวัง เจี้ยนจฺวิน (王建军) คนคุมเรือ |
| * ชิว เจียไห่ (邱家海) หัวหน้าวิศวกร |
| * หยาง ยิงตง (杨应东) กะลาสี |
| * หลี่ ย่าน (李燕) คนครัว |
| บนเรือยฺวี่ซิ่ง 8 |
| * เหอ ชีหลุน (何熙伦) กัปตันร่วม |
| * กัว จื้อเฉียง (郭志强) กัปตันร่วม |
| * หยาง เต๋ออี้ (杨德毅) กัปตันร่วม |
| * หวัง กุ้ยเชา (王贵超) หัวหน้าวิศวกร |
| * เหวิน ไต้หง (文代洪) คนคุมเรือ |
| * เหอ ซีสิง (何熙行) |
| * เจิง เป่าเฉิง (曾保成) |
| * หยาง จื๋อเหว่ย์ (杨植纬) ลูกชายของ หยาง เต๋ออี้ |
| * เฉิน กั๋วยิง (陈国英) |
เจ้าหน้าที่บนเรืออีกลำที่เห็นเหตุการณ์อ้างว่ามีกลุ่มชายพร้อมอาวุธปืนจำนวนแปดคนบุกเข้าเรือ "หัวผิง" และ "ยฺวี่ซิ่ง 8" ในช่วงเช้าของวันที่ 5 ตุลาคม 2011[7] โดยดหตุการณ์เกิดขึ้นในน่านน้ำของพม่า[2] ต่อมาในวันนั้น เจ้าหน้าที่ตำรวจน้ำของไทยจากจังหวัดเชียงรายได้กู้เรือหลังการโจมตีด้วยปืนบนเรือ และพบแอมเฟตามีน 900,000 เม็ด มูลค่ามากกว่า 3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[7] ส่วนศพของเหยื่อชาวจีนถูกเก็บกู้ขึ้นมาจากแม่น้ำในภายหลัง ทั้งหมดล้วนถูกยิงหรือแทง บางส่วนถูกมัดและปิดตา[9]
การสืบสวน
ผู้บัญชาการตำรวจภูธรเชียงรายระบุว่าแก๊งก์ค้ายาเรียกร้องเงินคุ้มกันจากเรือบนแม่น้ำโขง และบางทีก็ปล้นเรือเพื่อบังคับให้ขนส่งของผิดกฎหมายและยาเสพติด[9] เจ้าหน้าที่ตำรวจสงสัยแต่แรกว่าเหตุการณ์นี้มีหน่อคำ ชายชาวฉาน สัญชาติพม่า วัยสี่สิบปี พ่อค้ายาและโจรสลัดแห่งสามเหลี่ยมทองคำ เป็นผู้บงการ[2][7] รวมถึงเชื่อกันว่าหน่อคำเคยเป็นลูกมือของอดีตพ่อค้ายา ขุนส่า[10] และหัวหน้าแก๊งที่มีสมาชิกกว่า 100 คน ผู้ก่อการค้ายา ขนส่งยา ลักพาตัว ฆาตกรรม และปล้นเรือสินค้าบนแม่น้ำโขงเป็นเวลาหลายปี[6] อย่างไรก็ตาม การสืบสวนสอบสวนเพิ่มเติมพบส่วนพัวพัน[11] กับทหารไทยจากกองกำลังผาเมืองซึ่งเป็นกองกำลังกำจัดยาเสพติดของกองทัพไทย[2]
หลังการไล่ล่าหน่อคำโดยเจ้าหน้าที่ทางการทั้งจีนและไทย ในปลายเดือนเมษายน 2012 เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยของประเทศลาวสามารถจับกุมหน่อคำได้ในแขวงบ่อแก้ว[10] และส่งตัวไปยังประเทศจีนในเดือนพฤษภาคม[2] หน่อคำรับผิดต่อทางการจีนว่าเป็นผู้ก่อเหตุฆาตกรรม ส่วนรัฐบาลพม่ามีแผนที่จะส่งตัวผู้สมรู้ร่วมคิดไปยังจีนเพิ่มเติม[10]
กระบวนการยุติธรรม
ในวันที่ 6 พฤศจิกายน 2012 ศาลแขวงคุนหมิง (China's Intermediate People's Court of Kunming) ในมณฑลยูนนานตัดสินประหารชีวิตหน่อคำและพวกอีกสามคน ในจำนวนนี้ หนึ่งคนมาจากประเทศไทย, หนึ่งคนจากประเทศลาว และอีกคนรัฐบาลจีนระบุว่า "ไม่มีสัญชาติ" นอกจากนี้ยังมี Zha Bo และ Zha Tuobo ซึ่งถูกตัดสินประหารชีวิตโดยลดหย่อนโทษและจำคุกแปดปีตามลำดับ จำเลยทั้งหกถูกปรับจำนวน 6,000,000 หยวน ($960,000) ขณะตัดสินมีผู้สังเกตการณ์ราว 300 คน ซึ่งมีทั้งญาติผู้เสียชีวิต สื่อมวลชน และผู้แทนทูตจากไทยและลาว[12] ทั้งสี่คนถูกประหารชีวิตด้วยการฉีดสารพิษเมื่อ 1 มีนาคม 2013[5]
ในวัฒนธรรมสมัยนิยม
ภาพยนตร์เรื่อง เชือด เดือด ระอุ (กำกับโดย ดันเต หลั่ม) ได้เค้าโครงมาจากเหตุการณ์นี้ ออกฉายเมื่อปี 2016[11] รายได้ 1.18 พันล้านหยวน และเป็นหนึ่งในภาพยนตร์รายได้สูงสุดของจีน[13][14]