ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศ

ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศ (อังกฤษ: public health emergency of international concern : PHEIC) คือการประกาศอย่างเป็นทางการโดยองค์การอนามัยโลกซึ่งเหตุการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อนานาประเทศ จากการแพร่ระบาดระหว่างประเทศและต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างประเทศในการรับมือกับเหตุการณ์นั้น ๆ^[1][2] ภายใต้กฎอนามัยระหว่างประเทศ ค.ศ. 2005 (International Health Regulations : IHR) รัฐมีหน้าที่ต้องตอบสนองทันทีต่อภาวะฉุกเฉินดังกล่าว^[2]

การประกาศภาวะฯ ได้รับการเผยแพร่โดยคณะกรรมการฉุกเฉิน (EC) ซึ่งประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญระหว่างประเทศที่ดำเนินงานภายใต้ IHR ^[3] ภายหลังการระบาดของโรคซาร์สเมื่อปี 2002^[4]

ตั้งแต่ปี 2009 เป็นต้นมา องค์การอนามัยโลกได้ประกาศภาวะฉุกเฉินฯ ทั้งสิ้น 6 ครั้ง^[5] ประกอบด้วย การระบาดของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009, การระบาดของโรคโปลิโอ 2014, การระบาดของไวรัสอีโบลาในแอฟริกาตะวันตก 2014, การระบาดของไวรัสซิกา 2015–16^[6], การระบาดทั่วของอีโบลาในกีวู^[7] และการระบาดทั่วของโควิด-19^[8] การประกาศถือว่าเป็นการชั่วคราวที่ต้องได้รับการทบทวนทุก ๆ สามเดือน^[2]