รัฐแคลิฟอร์เนีย
แคลิฟอร์เนีย (อังกฤษ: California, เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /kælɨˈfɔrnjə/, แคลึฟอรฺนยะ) เป็นรัฐหนึ่งของสหรัฐที่ตั้งอยู่บนชายฝั่งตะวันตก ติดกับมหาสมุทรแปซิฟิก มีผู้อยู่อาศัย 39.5 ล้านคน พื้นที่ประมาณ 163,696 ตารางไมล์ (423,970 ตารางกิโลเมตร) ทำให้เป็นรัฐที่มีประชากรมากที่สุดและมีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 3 ของสหรัฐ นอกจากนี้ ยังเป็นหน่วยการปกครองย่อยของประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในทวีปอเมริกาเหนือ และมีประชากรมากเป็นอันดับที่ 34 ของโลก เมืองหลวงของรัฐ คือ แซคราเมนโต นครที่มีประชากรมากที่สุดในรัฐ คือ ลอสแอนเจลิส ซึ่งมีประชากรมากเป็นอันดับสองของประเทศรองจากนครนิวยอร์ก เขตมหานครลอสแอนเจลิสและเขตพื้นที่รอบอ่าวซานฟรานซิสโกเป็นเขตเมืองที่มีประชากรมากเป็นอันดับที่ 2 และ 5 ของประเทศ โดยมีผู้อยู่อาศัยจำนวน 18.7 ล้านคน และ 9.7 ล้านคน ตามลำดับ[12] รัฐแคลิฟอร์เนียยังมีเทศมณฑลที่มีประชากรมากที่สุดในประเทศ ซึ่งก็คือ เทศมณฑลลอสแอนเจลิส และเทศมณฑลที่มีพื้นที่มากที่สุดในประเทศ ซึ่งก็คือ เทศมณฑลแซนเบอร์นาร์ดีโน ในด้านความหนาแน่นของประชากร นครและเทศมณฑลซานฟรานซิสโกเป็นทั้งนครที่มีความหนาแน่นเป็นอันดับที่ 2 ของประเทศรองจากนครนิวยอร์ก และเป็นทั้งเทศมณฑลที่มีความหนาแน่นเป็นอันดับที่ 5 ของประเทศ เป็นรองเพียง 4 เทศมณฑลจากทั้งหมด 5 เทศมณฑลของนครนิวยอร์ก
รัฐแคลิฟอร์เนีย | |
|---|---|
 ธง  ตรา | |
| สมญา: รัฐสีทอง (Golden State)[1] | |
| คำขวัญ: "ยูเรก้า" (Eureka) [2] | |
| เพลง: "ไอเลิฟยู แคลิฟอร์เนีย" (I Love You, California) | |
 แผนที่สหรัฐเน้นรัฐแคลิฟอร์เนีย | |
| ประเทศ | สหรัฐ |
| สถานะก่อนเป็นรัฐ | Mexican Cession unorganized territory |
| เข้าร่วมสหรัฐ | 9 กันยายน ค.ศ. 1850 (ลำดับที่ 31) |
| เมืองหลวง | แซคราเมนโต[1] |
| เมืองใหญ่สุด | ลอสแอนเจลิส |
| มหานครใหญ่สุด | เขตมหานครลอสแอนเจลิส |
| การปกครอง | |
| • ผู้ว่าการ | กาวิน นิวซัม (D) |
| • รองผู้ว่าการ | เอเลนี่ คูนาลาคิส (D) |
| สมาชิกวุฒิสภา | อเล็กซ์ ปาดิลลา (D) ลาฟอนซา บัตเลอร์ (D) |
| สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร |
|
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 163,696 ตร.ไมล์ (423,970 ตร.กม.) |
| • พื้นดิน | 155,959 ตร.ไมล์ (403,932 ตร.กม.) |
| • พื้นน้ำ | 7,737 ตร.ไมล์ (20,047 ตร.กม.) 4.7% |
| อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 3 |
| ขนาด | |
| • ความยาว | 770 ไมล์ (1,240 กิโลเมตร) |
| • ความกว้าง | 250 ไมล์ (400 กิโลเมตร) |
| ความสูง | 2,900 ฟุต (880 เมตร) |
| ความสูงจุดสูงสุด ( เมานต์วิตนีย์[3][4][5][6]) | 14,505 ฟุต (4,421.0 เมตร) |
| ความสูงจุดต่ำสุด ( แอ่งแบดวอเตอร์[7]) | −279 ฟุต (−85.0 เมตร) |
| ประชากร (ค.ศ. 2023) | |
| • ทั้งหมด | 38,940,231[8][9] คน |
| • อันดับ | อันดับที่ 1 |
| • ความหนาแน่น | 251.3 คน/ตร.ไมล์ (97 คน/ตร.กม.) |
| • อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 11 |
| • ค่ามัธยฐานรายได้ครัวเรือน | $71,228 (2,018)[10] |
| • อันดับรายได้ | อันดับที่ 9 |
| เดมะนิม | แคลิฟอร์เนียน (Californian) |
| ภาษา | |
| • ภาษาทางการ | ภาษาอังกฤษ |
| • ภาษาพูด | ภาษาพูดที่ใช้ในบ้าน:[11]
|
| เขตเวลา | UTC−08:00 (PST) |
| • ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | UTC−07:00 (PDT) |
| อักษรย่อไปรษณีย์ | CA |
| รหัส ISO 3166 | US-CA |
| อักษรย่อเดิม | Calif., Cal. |
| ละติจูด | 32°32′ เหนือ ถึง 42° เหนือ |
| ลองจิจูด | 114°8′ ตะวันตก ถึง 124°26′ ตะวันตก |
| เว็บไซต์ | www |
แคลิฟอร์เนียมีพรมแดนทางทิศเหนือติดกับรัฐออริกอน ทิศตะวันออกติดกับรัฐเนวาดากับรัฐแอริโซนา และทิศใต้ติดกับรัฐบาฮากาลิฟอร์เนียของประเทศเม็กซิโก แคลิฟอร์เนียมีสภาพภูมิศาสตร์ที่หลากหลาย ตั้งแต่ชายฝั่งแปซิฟิกทางตะวันตก ไปจนถึงเทือกเขาเซียร์ราเนวาดาทางตะวันออก และจากป่าสนเรดวู้ดและป่าสนดักลาสทางตะวันตกเฉียงเหนือ ไปจนถึงทะเลทรายโมฮาวีทางตะวันออกเฉียงใต้ แคลิฟอร์เนียมีเซ็นทรัลแวลลี (Central Valley) เป็นพื้นที่เกษตรกรรมหลักซึ่งกินพื้นที่ทางตอนกลางของรัฐ แม้ว่าแคลิฟอร์เนียจะเป็นที่ขึ้นชื่อในเรื่องภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียนที่อบอุ่นและสภาพอากาศตามฤดูกาลของมรสุม แต่พื้นที่ขนาดใหญ่ของรัฐส่งผลให้สภาพอากาศมีความแตกต่าง ตั้งแต่ป่าไม่ผลัดใบเขตอบอุ่นทางตอนเหนือ ไปจนถึงทะเลทรายที่แห้งแล้งทางตอนในของรัฐ ตลอดจนภูมิอากาศแบบอัลไพน์ที่เต็มไปด้วยหิมะในเขตภูเขา เมื่อเวลาผ่านไป ภัยแล้งและไฟป่าเกิดบ่อยขึ้น ทำให้มีการเพิ่มความมั่นคงทางทรัพยากรน้ำของแคลิฟอร์เนียมากยิ่งขึ้น[13][14]
ประวัติศาสตร์
ทีแรกพื้นที่รัฐแคลิฟอร์เนียปัจจุบันมีชนเผ่าอเมริกันพื้นเมืองตั้งถิ่นฐานอยู่ก่อนมีการสำรวจของชาวยุโรปจำนวนหนึ่งระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 16และ 17 ต่อมาจักรวรรดิสเปนอ้างสิทธิ์เป็นส่วนหนึ่งของอัลตาแคลิฟอร์เนียในอาณานิคมนิวสเปน พื้นที่ดังกล่าวกลายเป็นส่วนหนึ่งของเม็กซิโกใน ค.ศ. 1821 หลังสงครามประกาศเอกราชเม็กซิโกสัมฤทธิ์ผล ต่อมารัฐแคลิฟอร์เนียถูกยกให้สหรัฐโดยเม็กซิโก ในปี ค.ศ. 1848 หลังจากที่เม็กซิโกแพ้สงครามเม็กซิโก–อเมริกา ต่อมามีการจัดระเบียบส่วนตะวันตกของอัลตาแคลิฟอร์เนียเป็นรัฐแคลิฟอร์เนีย และเข้าเป็นรัฐที่ 31 เมื่อวันที่ 9 กันยายน ค.ศ. 1850 การตื่นทองที่แคลิฟอร์เนียซึ่งเริ่มใน ค.ศ. 1848 นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและประชากรศาสตร์อย่างสำคัญ โดยมีการเข้าเมืองขนานใหญ่จากทิศตะวันออกและต่างประเทศโดยมีการเฟื่องฟูทางเศรษฐกิจร่วมด้วย
ภูมิศาสตร์
เศรษฐกิจ
แคลิฟอร์เนียรัฐเดียวผลิตผลิตภัณฑ์มวลรวมจำนวนถึง 14% ของประเทศสหรัฐทั้งหมด และยังเป็นรัฐที่ผลิตได้มากเป็นอันดับหนึ่ง ถ้าลองมองแคลิฟอร์เนียแยกเป็นประเทศอิสระ จะเป็นประเทศที่มีผลิตภัณฑ์มวลรวมสูงเป็นอันดับ 6 ของโลก ถัดจากประเทศฝรั่งเศส ภาคเกษตรกรรมเป็นอาชีพที่สำคัญที่สุด ตามมาด้วยอวกาศยาน และธุรกิจบันเทิง และธุรกิจเกี่ยวกับเทคโนโลยีที่กำลังเติบโตในย่านซิลิคอนแวลลีย์
หากเป็นประเทศ รัฐแคลิฟอร์เนียจะมีเศรษฐกิจใหญ่สุดเป็นอันดับที่ 6 ของโลก และมีประชากรมากที่สุดอันดับที่ 35 ของโลก ถือเป็นผู้นำกระแสโลกทั้งด้านวัฒนธรรมสมัยนิยมและการเมือง และเป็นถิ่นกำเนิดของอุตสาหกรรมภาพยนตร์ วัฒนธรรมสวนกลับฮิปปี้ อินเทอร์เน็ต คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล เป็นต้น ร้อยละ 58 ของเศรษฐกิจรัฐมีศูนย์กลางอยู่ที่บริการการเงิน ภาครัฐ บริการอสังหาริมทรัพย์ เทคโนโลยีและบริการธุรกิจอาชีพ วิทยาศาสตร์และเทคนิค พื้นที่อ่าวซานฟรานซิสโกมีรายได้ครัวเรือนมัชมิมสูงสุดของประเทศโดยเรียงตามพื้นที่มหานคร และเป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่ของบริษัทที่มีรายได้สูงสุดของโลก 20 บริษัทจำนวน 3 บริษัท ได้แก่ เชฟรอน แอปเปิลและแม็กเคสซัน แม้อุตสาหกรรมเกษตรสร้างรายได้คิดเป็นเพียงร้อยละ 1.5 ของรัฐแคลิฟอร์เนีย แต่ก็ให้ผลผลิตสูงยิ่งกว่ารัฐอื่นใดของสหรัฐ
เมืองสำคัญ
- ลอสแอนเจลิส
- แซคราแมนโต (เมืองหลวงของรัฐ)
- แซนดีเอโก
- แซนแฟรนซิสโก
- แซนโฮเซ
- ลองบีช
- เบอร์แบงก์
- โอกแลนด์
- แซนตาบาร์บารา
- เบิร์กลีย์
- แซนตามอนิกา
- ปาล์มสปริง
สถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียง
สถานที่ที่นักท่องเที่ยวส่วนมากรู้จักได้แก่
- ฮอลลีวูด (Hollywood)
- ดิสนีย์แลนด์ (Disneyland)
- ยูนิเวอร์แซล สตูดิโอ (Universal Studio)
- อุทยานแห่งชาติโยเซมิตี (Yosemite National Park)
- ทะเลสาบ ทาโฮ(Lake Tahoe)
- สวนสัตว์แซนดีเอโก (San Diego Zoo)
นอกจากนี้ ในส่วนของใจกลางเมืองลอสแอนเจลิส และ แซนแฟรนซิสโกยังเป็นจุดที่นักท่องเที่ยวนิยมเช่นกัน
สถานศึกษาที่เป็นที่รู้จัก
- ระบบมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย (University of California, UC)
- ระบบมหาวิทยาลัยแห่งรัฐ (California State University, CSU)
- CSU Maritime Academy (California State University Maritime Academy)
- มหาวิทยาลัยรัฐซานฟรานซิสโก (San Francisco State University, SFSU)
- มหาวิทยาลัยรัฐแซนดีเอโก (San Diego State University, SDSU)
- มหาวิทยาลัยเอกชน หรือจัดตั้งโดยมูลนิธิ
- มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด
- สถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย (CalTech)
- มหาวิทยาลัยเซาเทิร์นแคลิฟอร์เนีย (USC)
- Academy of Motion Picture Arts and Sciences (AMPAS)
- CalArts Institute (California Institute of the Arts)
- University of San Francisco (USF)
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของรัฐแคลิฟอร์เนีย
คู่มือการท่องเที่ยว California จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)
