Search

Bizans kültüründe politik nedenlerle sakat bırakma

Cezalandırma Yöntemi

Sakat bırakma, Bizans İmparatorluğu'ndaki suçlular için yaygın bir cezalandırma yöntemiydi, ancak imparatorluğun siyasi yaşamında da bir rol oynadı.[1] Sakatlama cezalarının, aynı zamanda ikincil yararları da vardır. Rakibi kör etme sadece hareketliliğini sınırladığı gibi, aynı zamanda İmparatorluğun kontrol etmenin en önemli parçası olan bir savaşta orduya kumanda etmeyi imkânsız hale getirir. Hadım etmekte potansiyel rakipleri devre dışı bırakmak için kullanılan bir başka yöntemdir. Bizans İmparatorluğunda, bir erkeğin hadım edilmesi artık onun bir erkek olmadığı, yarı ölü, "yarı ölü bir hayat" anlamına gelirdi.[2] Hadım etmek aynı zamanda, İmparator ya da tac için hakkı olan İmparator çocuklarını tehdit edecek bir varis doğumuna da engel olurdu. Diğer sakat bırakma çeşitleri, burnun kesilmesi (rinotomi) veya uzuvların kesilmesiydi.

Romanos Lekapenos'a karşı başarısız isyan girişiminden sonra Yaşlı Leo Fokas'ın kör edilmesinin tasviri, İoannis Skilicis'in Vakainamesinden (kronik)

Gerekçe

Siyasi rakiplerin imparator tarafından sakatlanması, tehdit olarak görülen bir kişinin ardıllarını etkisiz hale getirmenin etkili bir yolu olarak kabul edildi. Hadım edilmiş bir erkek, ne kadar güç kazandıklarına bakılmaksızın, hiçbir zaman tahta geçemeyecekleri için tehdit olarak görülmezdi ve çok sayıda hadım, Bizans saray ve idaresinde yüksek ve gizli makamlar emanet edilirdi. Bizans kültüründe, imparator, Tanrı'nın bir yansımasıydı. Tanrı, mükemmel olduğu için, imparatorunda kusursuz olması gerekmekteydi. Özellikle yüzde bir yara olmak üzere herhangi bir sakatlık, kişiyi tacı almaktan uzaklaştırırdı.[3] Bunun tek istisnası II. Justinianos (ὁ Ῥινότμητος, "Kesik burunlu") idi, 695 de burnu kesilip tahttan indirildikten sonra, 705 yılında tekrar imparator olabilmiştir.[4]

Tarihi

İmparator Phocas bunu daha erken hükümdarlığında kullanmasına rağmen; bir ceza olarak kör bırakılmanın, politik rakipler için cezalandırma ve ihanet için kullanılması 705 yılıdır, Herakleios'tan itibaren yaygın bir uygulama haline gelmiştir.[5] Hadım bırakmak ise çok sonraları ortaya çıkmış, özellikle 10 ve 11. yüzyıllarda çok kullanılmıştır. Bunun iyi örneği genç yaşta hadım edilen, İmparator I. Romanos'un gayrı meşru çocuğu Basileios Lekapenos'tur, kendisi daha sonra parakoimomenos olacak kadar bir güce sahip olmuş, arka arkaya gelen üç imparatorun etkili baş veziri olmuş ancak hiçbir zaman taca bir tehdit olarak görülmemiştir.[6][7]

Vücut sakatlama vakaları

KurbanTarihCezaDetayKaynak
Aleksios Filanthropinos1295Kör edildiThrakesion Theması Valisi, III. Andronikos'a karşı ayaklandı, ancak sadık askerler tarafından yakalandı ve kör edilmiştir.[8]
Anastasios743Kör edildiV. Konstantinos'a karşı Artabasdos'un gaspını desteklemişt, kör edilmiştir.[9]
Artabasdos743Kör edildiİkonoklazm krizi sırasında Artabasdos ve oğulları Nikiforos ve Nikitas, V. Konstantinos'a karşı ayaklanmalarının başarısız olması nedeniyle kör edildiler.[10]
Sisinnios743Kör edildiThrakesion Theması Stratigos'u, V. Konstantinos'u Artabasdos'a karşı destekledi, ancak tahtı kendisi için ele geçirmek üzerine komplo kurduğu şüphesiyle V. Konstantinos'un zaferin ardından kör edildi.[11][12]
Antiochos, David, Theophylact of Iconium, Hristoforos, Konstantinos, kandidatos Teofilakt ve 11 diğer kişi766Kör edildiYüksek rütbeli vilayet valileri ve saray yetkilileri, V. Konstantinos'a karşı komplo düzenleyen on dokuz kişilik bir grubun üyeleri. Komplo ortaya çıktı ve üyeleri 25 Ağustos 766'da Hipodrom'da halka açık bir şekilde gezdirildiler. İki elebaşı, Konstantinos ve Strategios Podopagouros kardeşler idam edildi, geri kalanı kör ve sürgün edildi ve her yıl 100 kırbaç vurmak için imparatorluk ajanlar gönderildi.[13]
İoannis Athalarihos637Burnu ve elleri kesildiBabası, Herakleios'u devirmeye çalıştıktan sonra sakat bırakıldı; aynı cezayı alan eş-komplocu Theodoros sürgüne gönderildi ve bir bacağı kesildi[14]
Bardanes Turkos803/804Kör edildiI. Nikiforos'a karşı başarısız bir isyan başlattı ve teslim oldu. Muhtemelen Nikiforos'un emriyle bir manastırda hapsedilirken, kör edildi[15]
Bardas Fokas1026Kör edildiVIII. Konstantinos'a karşı komplo ile suçlandı[16]
Konstantinos Diogenis1095Kör edildiSahte tahta talip olan, I. Aleksios'a karşı Trakya'nın bir Kuman işgaline öncülük etti[17]
Filippikos Bardanes, Theodoros Myakes, Georgios Bourafos713Kör edildiOpsikion birliklerinin bir isyanı, 3 Haziran 713'te bir hamamda Filippikos'u kör edebildikleri şehre birkaç adam sokmayı başardılar. Onu bir hafta sonra patrikios Theodoros Myakes ve bir hafta sonra da Opsikion doux'u patrikios Georgios Bourafos izledi[18]
I. Kallinikos705Kör edildiII. Justinianos'un devrilmesini destekledi ve 705'te II. Justinianos tekrar iktidara geldiğinde kör edildi[19]
VI. Konstantinos797Kör edildiAnnesi İrini'nin destekçileri tarafından kör edilen İmparator. VI. Konstantinos kısa bir süre sonra yaralarından dolayı öldü ve İrini'nin imparatorluk tacı giymesine neden oldu
Konstantinos, Basileios, Georgios ve Theodosios820Hadım edildi820 yılının Noel günü tahttan indirilen V. Leon'un oğulları, II. Mihail tarafından hadım edildiler, Prote adasına sürgün edildiler ve ve bir manastıra keşiş olarak kapatıldılar[20]
Leo Fokas919Kör edildiRomanos Lekapenos'un iktidarı almasına karşı ayaklandı, ancak yakalandı ve kör edildi[21]
Konstantinos Aspietis1190/1Kör edildiBirliklerine gecikmiş maaş dağıttığı için II. İsaakios'a karşı bir isyan planladığından şüphelenilmiştir[22]
Leo Fokas, Nikiforos Fokas971Kör edildiI. İoannis'e karşı bir isyan komplosu kurdu[23]
Nikiforos792Kör edildiVI. Konstantinos'un amcası, Markellai Muharebesi sonrasında tagmata onu tahta çıkarmak için komplo kurduktan sonra kendisi kör edilirken dört erkek kardeşinin dili kesilmiştir[24][25]
Aleksios Mosele792Kör edildiArmeniakon generali, İrini'nin imparatoriçe ve VI. Konstantinos ile ortak hükümdar olmasını reddettiği için kör edildi[24]
Konstantinos Diogenis1028–1034[A 1]Kör edildiTanınmış general, III. Romanos'a karşı komplo kurduğu şüphesiyle kör edildi[26]
Nikiforos Briennios1078Kör edildiNikiforos, 1077 yılında VII. Mihail'e karşı ayaklandı ve isyanını III. Nikiforos'a karşı devam ettirdi. Aleksios Komnenos tarafından Kalavrye'de mağlup edilip, kör edildi[27]
Nikiforos Diogenis1094Kör edildiNikiforos, Romen Diyojen ile Eudokia Makrembolitissa'nın oğludur; ihanet ile suçlandıktan sonra İmparator I. Aleksios tarafından kör edildi[28]
Romen Diyojen1072Kör edildiAndronikos Dukas, imparator olarak tahttan çekilmesi sağladıktan sonra Romen Diyojen'i kör etti[29]
Heraklonas641Burnu yarıldıII. Konstans'ın destekçileri tarafından devrildi, kesildi ve sürgün edildi[30]
Theofilaktos, Stavrakios ve Nikitas (I. İgnatius ismiyle Konstantinopolis Patriği oldu)813Hadım edildiI. Mihail'in oğulları, V. Leon tarafından I. Mihail'in tahttan indirilmesinden sonra hadım edilmişlerdir[31]
II. Justinianos695Burnu kesildiLeontios'un destekçileri tarafından tahttan indirildi, burnu kesilip, sürgüne gönderildi[4]
Aleksios Komnenos1182Kör edildi, muhtemelen hadım edildiII. Aleksios'un De facto naibi, gaspçı I. Andronikos tarafından tahttan indirildi.
IV. İoannis1261Kör edildiYedi yaşında imparator oldu, on bir yaşındayken tahttan indirilip ve kör edildi[32]
Basileios Lekapenos920–944[A 2]Hadım edildiBir bebek olarak İmparator I. Romanos'un gayri meşru bir oğlu olarak doğduğunda hadım edildi[6]
Martina641Dili kesildiII. Konstans'ın destekçileri tarafından devrildi, sakat bırakıldı ve sürgüne gönderildi[30]
Ermeni Symbatios866/867Bir gözü çıkarıldı, sağ kolu kesildiIII. Mihail, Makedonyalı Basileios'u ortak imparatorluğa yükselttiğinde, Georgios Peganis ile beraber isyan etti[33]
Georgios Peganis866/867Kör edildi, burnu kesildiIII. Mihail, Makedonyalı Basileios'u ortak imparatorluğa yükselttiğinde, Ermeni Symbatios ile beraber isyan etti[34]
İoannis Orfanotrofos'un ailesi1041Hadım edildiV. Mihail, İoannis Orfanotrofos'un ailesinin tüm üyelerini hadım etti[2]
İoannis Orfanotrofos1043Kör edildiBir tehdit olarak görüldü, bu yüzden Konstantinopolis patriği Mihail Kirularios tarafından kör edildi[26]
Presyan1029Kör edildiIII. Romanos'a karşı ihanet ile suçlandıktan sonra kör edildi[26]
Theodorus637Burnu, elleri ve bir ayağı kesildiMutilated for being a co-planner in Athalarichos's attempt to overthrow Heraclius[14]
II. İsaakios1195Kör edildiKardeşi III. Aleksios tarafından tahttan indirilip, kör edildi[35]
Leontios698Kör edildiIII. Tiberios tarafından tahttan indirildi ve kör edildi, sonra 705 yılında II. Justinianos tarafından öldürtüldü

Not

Kaynakça

Özel
Genel
"https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=tr&q=Bizans_kültüründe_politik_nedenlerle_sakat_bırakma&oldid=30268919" sayfasından alınmıştır
🔥 Top keywords: UEFA Şampiyonlar LigiAnasayfaServet YardımcıÖzel:AraFC Bayern MünchenJustin.tvII. MehmedMetin AkpınarFacebookŞebnem BursalıII. MuradOrhan GaziTurgut Özal2024 Türkiye yerel seçimleriOsmanlı padişahları listesiFernando MusleraSurvivor 2024: All StarUEFA Şampiyonlar Ligi finalleri listesiMynetYouTubeTürkiyeCandaroğulları BeyliğiReal Madrid CFMustafa Kemal Atatürk23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk BayramıAlâeddin Bey (Osman Gazi'nin oğlu)Kuvâ-yi MilliyeOrhan ÇelebiMert DemirOsmanlı İmparatorluğuBorussia DortmundManchester City FCRecep Tayyip ErdoğanBahar (dizi)Vikipedi:Vikibahar 2024Osman GaziÇandarlı Halil PaşaKadınlar Basketbol Süper LigiMahmut Özgener