Лаос
Лаос (лаос. ປະເທດລາວ), тулы атамасы Лаос Халык Демократик Җөмһүрияте (лаос. ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ) - көньяк-Көнчыгыш Азиядә диңгезгә чыгышы булмаган дәүләт. Көнбатышта Таиланд, көнчыгышта Вьетнам, көньякта Камбоджа, төньякта Кытай белән, төньяк-көнбатышта Мьянма белән чиктәш. Башкаласы – Вьентьян шәһәре.
| Лаос | |
| лаос. ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 1949 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ |
| Кыскача исем | 🇱🇦 |
| ХФӘ билгесе | ˈlɑːus |
| Гомер озынлыгы | 66 ел[1] |
| Демоним | Laotian[2], Lao[2], laoszi, Laosano, Laosänan, لاوسي, لاوسية, لاوسيون, лаосцы, מלאוס, laoțieni, laoțian, laoțiană, লাও, laotiano, laotiana, laotiani, laotiane, lau, laosianu, laosiana, Laosano, Laotien[3], Laotienne[3], Laotians[2], Laos[2], laotiana, laotiane, laotiani, laotian, لاووصي, لاووصية, لاووصيين һәм لاووصيات |
| Рәсми тел | лао теле |
| Гимн | Лаос гимны[d] |
| Мәдәният | Лаос мәдәнияте[d] |
| Шигарь тексты | ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດທະນາຖາວອນ, Peace, independence, democracy, unity and prosperity, Мир, независимост, демокрация, единство и просперитет, Simply Beautiful һәм Mor Brydferth! |
| Дөнья кисәге | Азия |
| Дәүләт | Лаос |
| Башкала | Вьентьян[d] |
| Сәгать поясы | UTC+07:00 һәм Asia/Vientiane[d][4] |
| Иң көнчыгыш ноктасы | 15°19′09″ т. к. 107°38′06″ кч. о. |
| Иң төньяк ноктасы | 22°30′ т. к. 101°46′ кч. о. |
| Иң көньяк ноктасы | 13°54′35″ т. к. 106°06′17″ кч. о. |
| Иң көнбатыш ноктасы | 20°21′18″ т. к. 100°05′03″ кч. о. |
| Геомәгълүматлар | Data:Laos.map |
| Иң югары ноктасы | Пхубиа[d] |
| Иң түбән ноктасы | Мекоң |
| Идарә итү формасы | халык республикасы[d] һәм коммунист диктатурасы[d] |
| Дәүләт башлыгы вазыйфасы | Лаос президенты[d] |
| Ил башлыгы | Тхонглун Сисулит[d] |
| Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Лаос премьер-министры[d] |
| Хөкүмәт башлыгы | Пханкхам Вибхаван[d][5] |
| Канунбирү органы | Лаос парламенты[d] |
| Үзәк банкы | Лаос халык-демократик республикасы банкы[d] |
| Дипломатик мөнәсәбәтләр | Австралия, Согуд Гарәбстаны, Малайзия, СССР, Индонезия, Бруней, Кытай Җөмһүрияте, Таиланд, Вьетнам, Филипин, Америка Кушма Штатлары, Россия, Кытай, Япония, Бангладеш, Һиндстан, Гөрҗистан, Германия һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[6] |
| Әгъзалык | Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Könyaq-Könçığış Aziä däwlätläre berläşmäse, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Көньяк-Көнчыгыш Азия дәүләтләре берләшмәсе төбәк форумы[d], Азия үсеш банкы[d], Интерпол[7][8], ХКТО[d][9][10], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[11], Франкофония[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[12], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[13] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][14] |
| Балигълык яше | 18 яшь |
| Никахка керү яше | 18 яшь |
| Халык саны | 6 858 160 (2017)[15] |
| Ир-ат халкы | 3 254 000[16] |
| Хатын-кыз халкы | 3 260 000[16] |
| Административ бүленеше | Аттапы[d], Бокео[d], Боликхамсай[d], Тямпасак[d], Хуапхан[d], Кхаммуан[d], Луангнамтха[d], Луангпхабанг[d], Удомсай[d], Пхонгсали[d], Сайнябули[d], Сараван[d], Саваннакхет[d], Секонг[d], Вьентьян[d], Вьентьян[d] һәм Сиангкхуанг[d] |
| Акча берәмлеге | лаослы кип[d] |
| Номиналь тулаем эчке продукт | 18 827 148 530 $[17] һәм 15 724 383 783 $[17] |
| Кеше потенциалы үсеше индексы | 0,607[18] |
| Inequality-adjusted Human Development Index | 0,459[19] |
| Нәрсә белән чиктәш | Мьянма, Камбоджа, Кытай, Таиланд һәм Вьетнам |
| Автомобил хәрәкәте ягы | уң[d][20] |
| Челтәр көчәнеше | 230 вольт[21] |
| Электр аергычы төре | NEMA 1-15[d][21], NEMA 5-15[d][21], Europlug[d][21], CEE 7/5[d][21] һәм Schuko[d][21] |
| Кулланылган тел | Hmong Njua[d], Khua[d], юан теле[d], Kaduo[d], Яо[d], Pacoh[d], киор теле[d], Brao[d], Alak[d], Yoy[d], арем теле[d], Nyaheun[d], Bit[d], тьыт[d], Phu Thai[d], Пхана[d], Phunoi[d], Phai[d], Phong[d], Duan[d], җеһ теле[d], Mlabri[d], Sila[d], кызыл тай теле[d], Jru'[d], пхуан теле[d], Tai Dón[d], Tai Do[d], Тай лой[d], Tai Pao[d], Lamet[d], Sapuan[d], көнбатыш кату теле[d], Mal[d], Tai Khang[d], Kiorr[d], Kuan[d], Laos Sign Language[d], O’du[d], Maleng[d], Oi[d], тай-дам теле[d], Laopan[d], Su'[d], Акха[d], лаху теле[d], Хани[d], лао теле, Saek[d], таи лү теле, Kuy[d], Halang[d], кхму теле[d], Ir[d], Sô[d], Upper Ta'oih[d], Bo[d], Hung[d], Ong[d], Western Bru[d], Eastern Bru[d], Kang[d], Ngeq[d], Lower Ta’Oi[d], Tareng[d], Tai Long[d], Khuen[d], Talieng[d] һәм Chepya[d] |
| Мәйдан | 236 800 км² |
| Рәсми веб-сайт | tourismlaos.org |
| Һәштәге | Laos |
| Югары дәрәҗәле Интернет домены | .la |
.svg) | |
| Тематик география | Лаос географиясе[d] |
| Феноменның икътисады | Лаос икътисады[d] |
| Феноменның демографиясе | Лаос халкы[d] |
| Мәктәптә укымаган балалар саны | 382 255[22] |
| Джини коэффициенты | 38,8[23] |
| Өстәлгән кыйммәт салымы күләме | 10 процент |
| Тулаем туулар коэффициенты | 2,57[24] |
| Уку-язу нисбәте | 84,7 процент[25] |
| Демократия индексы | 1,77[26] |
| BTI Governance Index | 3,48[27], 3,91[27], 3,95[27], 3,79[27], 3,88[27], 3,68[27], 3,89[27], 3,96[27] һәм 4,23[28] |
| BTI Status Index | 3,35[27], 3,53[27], 3,58[27], 3,65[27], 3,89[27], 3,83[27], 3,85[27], 3,88[27] һәм 3,73[28] |
| Happy Planet Index score | 42,8[29] |
| Илнең мобиль коды | 457 |
| Илнең телефон коды | +856 |
| Халыкара префикс | 0 |
| Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны | 191[d], 195[d] һәм 190[d] |
| Номер тамгасы коды | LAO |
| Диңгездәге идентификацияләү номеры | 531 |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | Төркем:Лаоста җирләнгәннәр[d] |
 | |
 Лаос Викиҗыентыкта | |
Тарих
Лаос дәүләт буларак башлангычын XIV гасырда ала, ул вакытта дәүләт Ланг Санг Хом Кхао («Миллион фил һәм ак кулчатыр иле») дип атала.
Дин
Ил халкының 40-50 % ын тәшкил итүче лао халкы буддачылык тарафдары. Калган 50 % ы — 48 этник төркемне берләштерә. Аларның зур күпчелеге анимизм вәкиле. Христианнар (католиклар, протестантлар) — 2 %. Бәһаи, ислам диннәре вәкилләре азчылык.
Сылтамалар
- Laoconnection.com — country, culture, language info., gallery, advice column, and more. (ингл.)
- Laos' Portal — Directory of Laotian sites (ингл.)
- Mekong Center — Official tourism site (ингл.)
- Wikivoyage: Laos (ингл.)
- Карта Лаоса (ингл.)
- Sticky-Rice.com 2007 елның 11 февраль көнендә архивланган. — Ever growing collection of articles on, and photos of, Laos. (ингл.)
- Laolinks.ru 2011 елның 28 июль көнендә архивланган. — Лаос буенча интернет-сылтамалар (рус.)
- Лаос буйлап сәяхәт 2011 елның 25 февраль көнендә архивланган. (рус.)
Искәрмәләр
Сылтамалар
Моны да карагыз
Калып:АСЕАН әгъзаларыКалып:Франкофония