Нушиҗан

Нушиҗан ул Малайер янында Иранның көнбатышында археологик урын. Бу урыннан казулар буенча бу урында безнең эрага кадәр 800 елларга кадәр кеше яшәмәгән. Бу Таппеның ачылган хасиятләре түбәндәгечә:

  • Таппедан көнбатышта бина (беренче ут гыйбадәтханәсе)
  • баганалы зал (Ападана)
  • үзәк гыйбадәтханә (икенче гыйбадәтханә)
  • бүлмәләр һәм саклау бүлмәләре
  • туннель
  • читән өеме[2]
Нушиҗан
Сурәт
Дәүләт Иран[1]
Административ-территориаль берәмлекМәлаер
УрынМәлаер[1]
Мирас статусыИран милли мирасы[d][1]
Ирешүدهستان حرمرود علیا، روستای شوشاب[1]
Карта
 Нушиҗан Викиҗыентыкта

Таппедан көнбатышта бина

Ачылган бинаның планы һәм археологик һәм архитектура өйрәнүләре буенча бина Ападанага кадәр төзелгән булган. Бинаның керүе үзәк гыйбадәтханәдә көнчыгыш ягында. Аның ике тоташтырылган пространствосы бар.[2]

Бинаның эчке пространствосы турыпочмаклы һәм аның керүе янәшә бүлмәдә. Төп бүлмәнең көньякның күмер савыты калдыклары ут церемониясе үткәрелгәнен (серле итеп) исбатлый. Беренче ут гыйбадәтханәсе Нушиҗан Таппеда капланган урында булган һәм һичшиксез Мидия эрасында үсеш кичерүче дини церемония белән бәйләнешле икәнен фараз итәргә була. Көньяк һәм көнбатыш стенада йомырка сыман арка белән ике ниша хәрабәләре бар.[2]

Баганалы зал

Зал адобе платформада төзелгән булган. Аның нигезе балчык эремәдән. Зал 20 м озынлыкта һәм 15 м киңлектә. Аның көнчыгыш ягы тулысынча туры почмаклы түгел. Ападананың үзәк пространствосының өч багана рәтләре бар. Һәр рәтнең дүрт баганасы бар. Пространствоның бөтенесе унике баганасы бар, алар түшәмнең авыр йөген тотып торган. Баганалар агачтан булган. Һәр багана 25 см диаметрлы булган. Көнчыгыш стенаның ике бизәкле нишасы булган, әмма көнбатыш урында бизәкләр юк. Түшәм астында, яктырту өчен берничә тәрәзә бар, алар пространство өчен җитәрлек яктылык тәэмин итә.[2]

Төп гыйбадәтханә

Төп гыйбадәтханә (яки үзәк гыйбадәтханә) адоубе ярым-түгәрәк сигезпочмак булып тора. Бу бина бик кыйммәтле Мидия биналарның берсе булып тора.[2]

Бүлмә һәм саклау бүлмәләре

Ноушиҗанда икенче әһәмиятле корылма ул бүлмәләр һәм саклау бүлмәләре. Кальгага читән стенасы, манаралар һәм дүрт саклау бүлмәләре керә. Ул бөтенесе 25 м озынлыкта һәм 22 м киңлектә. Тышкы стеналар киңлектә 6 манара һәм озынлыкта 7 манарага ия. Бердәнбер керү көнчыгыш стенаның уртасында.[2]

Туннель

Ападананың төньяк өлешендә ясалма селла-сыман чокыр бар, ул 3 м түбәнлегендә таш кыяга алып бара. Чокыр баскычларга ия. Аның биеклеге 170 см һәм киңлеге 180 см. Аның формасы буенча, туннель ахырга кадәр беркайчан да җитмәгән һәм ниндидер билгеле булмаган сәбәпләргә күрә тәмамланмаган булып калдырылган булганын аңлап була. Тоннель төбәктә яшәүнең соңгы фазасында төзелгән булган.[2]

Читән өеме

Бүлмәнең һәм саклау бүлмәләрнең көньяк һәм көнчыгыш өлешендә читән өеме бар, ул көнчыгыш өлештә биналарны хасиятле борылма белән уратып кертә.[2]

Шулай ук карарга мөмкин

Искәрмәләр

🔥 Top keywords: Баш битМахсус:Соңгы үзгәртүләрИкенче бөтендөнья сугышыEva ElfieМахсус:ЭзләүСергей СкрябинВикипедия:Җаваплылыктан баш тартуВикипедия:TurındaХатын-кыз хокукларыАкча эмиссиясеВикипедия:ЯрдәмВикипедия:ЭчтәлекВикипедияXXVIII гасыр (б. э. к.)Википедия:КонтактларВикипедия:Җәмгыять үзәгеЭлектр каршылыгыКулланучы:Динә АбдуллинаГабдулла ТукайПроект:Вики-яз 2024Армандо ДиамантэТатарстанЛәбибә Хөсәения мәктәбеИлдар СибгатуллинГалиәсгар КамалВикипедия:ФорумАвстралияРуслан СаберовИбраһим СәләховАмерика Кушма ШтатларыИнглиз телеГаяз ИсхакыйТатар милли киемнәре5 ноябрьМуса Җәлил биографиясеВикипедия:Гомуми форумВулканТөркем:Татар язучыларыГанов (Лестков)