Âm môi-môi

(Đổi hướng từ Âm đôi môi)

Trong ngữ âm học, âm môi-môi hay âm hai môi (tiếng Anh: bilabial consonant) là phụ âm được phát âm bằng cách vận dụng cả môi trên và môi dưới.

Tần suất

Phương ngữ Igbo ở Thành phố Owerre phân biệt sáu biến thể âm tắc môi-môi: [p pʰ ɓ̥ b b̤ ɓ]. Chỉ tầm 0,7 % ngôn ngữ trên thế giới không sở hữu âm môi-môi nào trong hệ thống âm vị của chúng; một số ví dụ điển hình là tiếng Tlingit, tiếng Chipewyan, tiếng Oneida và tiếng Witchita.[1]

Ví dụ

Bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế (IPA) phân biệt những âm môi-môi sau:

IPAMiêu tảVí dụ
Ngôn ngữChính tảIPANghĩa
âm mũi môi-môitiếng Việtmuối[mwoj˧ˀ˥]muối
âm tắc môi-môi vô thanhtiếng Việtnhíp[ɲip˧ˀ˥]nhíp
âm tắc môi-môi hữu thanhtiếng Anhbed[bɛd]giường
âm xát môi-môi vô thanhtiếng Nhật富士山 (fujisan)[ɸuʑisaɴ]núi Phú Sĩ
âm xát môi-môi hữu thanhtiếng Eweɛʋɛ[ɛ̀βɛ̀]tiếng Ewe
âm tiếp cận môi-môitiếng Tây Ban Nhalobo[loβ̞o]sói
âm rung môi-môitiếng Niassimbi[siʙi]hàm dưới
âm hút vào môi-môi hữu thanhtiếng Việtbạn[ɓan̪˧ˀ˨ʔ]bạn
âm phụt môi-môitiếng AdygheпӀэ[a]thịt
âm chắt môi-môitiếng Nǁngʘoe[ʘoe]thịt

Xem thêm

Tham khảo

Thư mục

  • Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages (bằng tiếng Anh). Oxford: Blackwell. ISBN 0-631-19814-8.
  • McDorman, Richard E. (1999). Labial Instability in Sound Change: Explanations for the Loss of /p/. Chicago: Organizational Knowledge Press. ISBN 0-967-25370-5.