Động đất Chiapas 2017
Động đất Chiapas 2017 là trận động đất xảy ra tại vùng biển phía nam Mexico vào ngày 7 tháng 9 năm 2017 lúc 23:49 CDT, tức ngày 8 tháng 9 lúc 04:49 giờ UTC. Trận động đất có độ lớn là 8,1 trên thang độ lớn mô men và cường độ tối đa mức 9 (Mạnh mẽ) trên thang đo Mercalli. Nó xảy ra gần khu vực tiểu bang Chiapas, khoảng 87 kilômét (54 mi) phía nam của Pijijiapan trên Vịnh Tehuantepec.[3][4] Ít nhất 60 người đã thiệt mạng tại các bang lân cận và một phần của Guatemala.[2]
Giờ UTC | 2017-09-08 04:49:19 |
---|---|
Sự kiện ISC | 611600536 |
USGS-ANSS | ComCat |
Ngày địa phương | 7 tháng 9 năm 2017 |
Giờ địa phương | 23:49:21 CDT |
Độ lớn | 8.1 Mw |
Độ sâu | 69,7 km (43,3 mi) |
Tâm chấn | 15°04′05″B 93°42′54″T / 15,068°B 93,715°T |
Loại | Dip-slip |
Vùng ảnh hưởng | México, Guatemala[1] |
Cường độ lớn nhất | MM IX (Mạnh mẽ) |
Sóng thần | Có |
Tiền chấn | 1 |
Dư chấn | 337 |
Thương vong | Ít nhất 64[2] |
Trận động đất khiến một số tòa nhà tại Thành phố México rung lắc, khiến người dân phải sơ tán.[3] Trận động đất cũng tạo ra một đợt sóng thần với những cơn sóng cao 1,75 mét (5 ft 9 in) so với mức triều;[5] cảnh báo sóng thần đã được ban bố cho các khu vực xung quanh.[6] Tổng thống Mexico đã gọi đây là trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận tại quốc gia này trong vòng một thế ky.[7] Đây cũng là trận động đất mạnh thứ hai từng được ghi nhận trong lịch sử đất nước này, chỉ đứng sau trận động đất mạnh 8,6 độ năm 1787,[8] và cũng là trận động đất mạnh nhất được ghi nhận trên toàn cầu trong năm 2017.[9]
Bối cảnh địa chất
Vịnh Tehuantepec nằm trên vùng ranh giới hội tụ nơi mà Mảng Cocos đang bị hút chìm xuống dưới Mảng Bắc Mỹ với tốc độ 6,4 xentimét trên năm (2,5 in/năm).[10][11]
Động đất
Theo Cơ quan Địa chất Quốc gia Mexico (SSN), tâm chấn của trận động đất nằm tại khu vực Vịnh Tehuantepec, khoảng 137 kilômét (85 mi) về phía đông nam của Tonalá, Chiapas.[12] Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) báo cáo rằng tâm chấn cách Pijijiapan, Chiapas khoảng 87 kilômét (54 mi) về phía tây nam.[4] SSN ghi nhận được độ lớn của trận động đất là M 8,2,[12] trong khi USGS ghi nhận được một trận động đất mạnh M 8,1 sau khi thay đổi độ lớn được ước tính trước đó là M 8,0.[4] Trận động đất đã làm di chuyển đường đứt gãy giữa hai mảng Cocos và Bắc Mỹ lên tới 10 mét (33 ft).[13]
Đây là trận động đất mạnh nhất được đo lại tại Mexico kể từ trận động đất Thành phố Mexico 1985,[14][15] và tương đương với trận động đất Jalisco 1932.[16] Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto đã gọi đây là trận động đất "lớn nhất trong vòng một thế kỷ" và 50 triệu người đã cảm thấy chấn động.[7][17]
Thiệt hại
Một vài ngôi nhà tại Chiapas được báo cáo là đã đổ sập hoặc bị hư hại nghiệm trọng do động đất; các bệnh viện và trường học cũng bị hư hại.[2] Ít nhất 60 người đã thiệt mạng trong trận động đất, bao gồm 45 người tại Oaxaca, 12 người tại Chiapas và 3 người tại Tabasco.[2] Bộ Nội vụ Mexico đã ban bố tình trạng khẩn cấp cho 122 hạt tại Chiapas,[18] và Quân đội Mexico đã được điều động tới giúp đỡ các khu vực bị thiệt hại.[19] Các trường học được đóng cửa vào ngày 8 tháng 9 tại 11 bang để kiểm tra an toàn.[20] Các thiệt hại tại Veracruz đã được ghi nhận, trong lúc cơn bão Katia được dự báo sẽ đổ bộ vào bang này vào ngày 9 tháng 9.[20] Các tòa nhà tại Juchitán de Zaragoza, Oaxaca, nơi gần tâm chấn nhất, đã "trở thành đống đổ nát" theo những ghi nhận của thị trưởng thị trấn này.[21]
Trận động đất cũng khiến các tòa nhà tại Thành phố México rung lắc, đồng thời gây mất điện cho 1,8 triệu người dân.[2][20] Một số báo cáo cũng được ghi nhận về những mảnh kính rơi tại Sân bay quốc tế Thành phố México.[22]
Tâm chấn nằm gần biên giới giữa Mexico và Guatemala, và động đất cũng có thể cảm thấy được tại Thành phố Guatemala, gây ra một số thiệt hại về hạ tầng theo các báo cáo của CONRED (Ban chỉ đạo Quốc gia về Giảm thiểu Thiên tai) ở khu vực tây nam quốc gia này.[1] Tổng thống Jimmy Morales nói rằng một công dân Guatemala có thể đã thiệt mạng.[23]
Sóng thần
Một đợt sóng thần với những cơn sóng cao hơn 1 m (3,3 ft) do trận động đất đã được ghi nhận tại Salina Cruz;[5] Một cơn sóng thần cao 1,75 m (5,7 ft) cũng được ghi nhận tại Chiapas.[24] Trung tâm Cảnh báo sóng thần Thái Bình Dương đã ban bố cảnh báo sóng thần cho toàn bộ vùng bờ biển Thái Bình Dương tại Trung Mỹ, mở rộng về phía nam tới Ecuador.[7][25]
Dư chấn
Trong một giờ đầu xảy ra động đất, ít nhất mười hai dư chấn đã được USGS đo được.[26] SSN đã ghi nhận ít nhất 337 dư chấn có cường độ lên tới 6,1.[7][27]
# | Ngày và giờ CDT | Tâm chấn | Độ sâu | Cường độ | Ghi chú | |
---|---|---|---|---|---|---|
Tọa độ | Địa điểm | |||||
Chính | 07-09-2017 23:49:21 | 15°04′05″B 93°42′54″T / 15,068°B 93,715°T | 87 km (54 mi) về phía tây nam của Pijijiapan | 58 km (36,0 mi) | 8,2 | Servicio Sismológico Nacional |
1 | 08-09-2017 0:01:38 | 15°52′01″B 94°05′17″T / 15,867°B 94,088°T | 29 km (18 mi) về phía tây nam của Paredon | 35 km (21,7 mi) | 5,7 | |
2 | 08-09-2017 0:17:42 | 15°32′49″B 94°29′20″T / 15,547°B 94,489°T | 75 km (47 mi) về phía đông nam đông nam của San Francisco del Mar | 41,3 km (25,7 mi) | 5,4 | |
3 | 08-09-2017 0:24:40 | 15°32′02″B 94°22′41″T / 15,534°B 94,378°T | 77 km (48 mi) về phía tây nam của Paredon | 50,5 km (31,4 mi) | 5,2 | |
4 | 08-09-2017 0:33:38 | 15°20′42″B 94°16′19″T / 15,345°B 94,272°T | 87 km (54 mi) về phía nam tây nam của Paredon | 35,0 km (21,7 mi) | 5,2 | |
5 | 08-09-2017 0:44:29 | 15°42′54″B 94°33′47″T / 15,715°B 94,563°T | 58 km (36 mi) về phía nam của San Francisco del Mar | 35,0 km (21,7 mi) | 4,9 | |
6 | 08-09-2017 0:57:00 | 15°05′B 94°31′T / 15,09°B 94,52°T | 137 km (85 mi) về phía đông nam của Tonalá | 21,0 km (13,0 mi) | 5,1 | |
7 | 08-09-2017 1:08:47 | 15°27′B 94°47′T / 15,45°B 94,78°T | 92 km (57 mi) về phía đông nam của Salina Cruz | 10,0 km (6,2 mi) | 5,0 | |
8 | 08-09-2017 2:38:38 | 15°31′B 94°50′T / 15,52°B 94,83°T | 83 km (52 mi) về phía đông nam của Salina Cruz | 50,0 km (31,1 mi) | 5,3 | |
9 | 08-09-2017 2:59:57 | 15°35′B 94°55′T / 15,58°B 94,91°T | 73 km (45 mi) về phía đông nam của Salina Cruz | 50,0 km (31,1 mi) | 5,2 | |
10 | 08-09-2017 3:34:34 | 15°10′B 94°20′T / 15,17°B 94,33°T | 130 km (81 mi) về phía đông nam của Tonalá | 16,0 km (9,9 mi) | 5,9 | |
11 | 08-09-2017 6:25:56 | 15°54′B 95°07′T / 15,9°B 95,11°T | 32 km (20 mi) về phía đông nam của Salina Cruz | 59,0 km (36,7 mi) | 5,0 | |
12 | 08-09-2017 6:43:07 | 15°50′B 95°02′T / 15,83°B 95,04°T | 42 km (26 mi) về phía đông nam của Salina Cruz | 59,0 km (36,7 mi) | 5,2 |
Tham khảo
Bản mẫu:Động đất năm 2017