Afghan

Afghan^[1] (Tiếng Pashto/Ba Tư: افغان) dùng để chỉ người nào đó hoặc thứ gì đó đến từ Afghanistan, cụ thể là công dân của quốc gia này.^[2][3] Nhà nước tiền quốc gia, tên dân tộc Afghan trong lịch sử được dùng để chỉ một thành viên của người Pashtun.

Tên gọi Afghan (Abgân) từng được Shapur I của Đế quốc Sassanid nhắc đến sớm nhất trong thế kỷ 3 CN,^[4][5][6] Vào thế kỷ 4, từ "Afghans/Afghana" (αβγανανο) dùng để chỉ một người cụ thể được đề cập trong nguồn thư tịch Bactrian tìm thấy ở Bắc Afghanistan.^[7][8] Từ 'Afghan' bắt nguồn từ tiếng Ba Tư để chỉ dân tộc Pashtun, theo một số học giả, nhóm Bactrian tạo nên Abgân trở thành Afġān Ba Tư.^[9]

Là một tính từ, từ Afghan còn có nghĩa là "liên quan đến Afghanistan hoặc con người, ngôn ngữ hay văn hóa của nó". Theo Hiến pháp Afghanistan năm 1964, mọi công dân Afghan đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trước pháp luật.^[10] Điều thứ tư của Hiến pháp Afghanistan hiện hành tuyên bố rằng công dân của Afghanistan bao gồm người Pashtun, Tajik, Hazara, Uzbek, Turkmen, Baloch, Pashayi, Nuristani, Aimaq, Arab, Kyrgyz, Qizilbash, Gurjar, Brahui và các thành viên của những dân tộc khác.^[11] Đã xảy ra những tranh chấp chính trị liên quan đến điều này: có những thành viên của các sắc tộc không phải Pashtun của Afghanistan bác bỏ thuật ngữ Afghan đang được áp dụng cho họ, và có những người Pashtun ở Pakistan muốn áp dụng thuật ngữ Afghan dành cho mình.^{[12][13][14][15][16]}