Bê bối tình dục của Ngô Diệc Phàm
Vụ bê bối tình dục của Ngô Diệc Phàm là những sự kiện liên quan đến nam rapper kiêm diễn viên người Canada gốc Trung Quốc Ngô Diệc Phàm khi anh phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc hiếp dâm phụ nữ, bao gồm cả trẻ vị thành niên. Được giới truyền thông Trung Quốc gọi bằng những cái tên như Vụ Ngô Diệc Phàm – Đô Mỹ Trúc, Vụ Ngô Diệc Phàm tuyển phi bàn rượu hay Vụ Burning Sun Trung Quốc, sự kiện này đã có những ảnh hưởng sâu rộng lên nền công nghiệp giải trí Trung Quốc[8] và đồng thời được xem như một lời "cảnh cáo nghiêm khắc" đối với văn hóa sùng bái người nổi tiếng của giới trẻ mà chính quyền nước này coi là một tệ nạn xã hội.[9]
_(cropped).jpg) Ngô Diệc Phàm vào năm 2017 | |
| Thời điểm | 8 tháng 7 năm 2021—nay |
|---|---|
| Địa điểm |  Trung Quốc |
| Còn gọi là | Vụ Ngô Diệc Phàm – Đô Mỹ Trúc[1] Vụ Ngô Diệc Phàm tuyển phi bên bàn rượu[2] Vụ Burning Sun Trung Quốc[3] |
| Loại hình | Bê bối tình dục |
| Mục đích | Đô Mỹ Trúc và nhiều nạn nhân khác[4] |
| Nhân tố liên quan |
|
| Bị bắt |
|
| Bị tình nghi |
|
| Bê bối tình dục của Ngô Diệc Phàm | |||||||
| Vụ Ngô Diệc Phàm – Đô Mỹ Trúc | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tiếng Trung | 吴亦凡-都美竹事件 | ||||||
| |||||||
| Ngô Diệc Phàm tuyển phi bàn rượu | |||||||
| Tiếng Trung | 吴亦凡酒桌选妃 | ||||||
| |||||||
Vụ lùm xùm chính thức bắt đầu khi hàng loạt cô gái, đầu tiên là một nữ sinh năm 2002 tên Đô Mỹ Trúc, đồng loạt lên tiếng tố cáo Ngô Diệc Phàm lừa gạt, dụ dỗ những cô gái trẻ. Đô Mỹ Trúc đưa ra những bằng chứng chứng minh Ngô Diệc Phàm có một tài khoản WeChat dùng cho mục đích "tuyển thê thiếp", với yêu cầu tuyển chọn là các cô gái phải sinh sau năm 2000, đang trong độ tuổi thi đại học. Sau nhiều ngày im lặng, phía Ngô Diệc Phàm đã lên tiếng phủ nhận những cáo buộc trên.
Trong bối cảnh căng thẳng, một người tên là Lưu Điều Điều ở Giang Tô vì muốn thừa cơ trục lợi đã mạo danh đôi bên để đàm phán. Họ Lưu giả danh Đô Mỹ Trúc liên hệ với phía Ngô Diệc Phàm, ngược lại anh ta giả danh luật sư của Ngô Diệc Phàm để tiếp cận Đô Mỹ Trúc. Chính điều này đã góp phần gia tăng mâu thuẫn giữa hai phía, dẫn tới việc cả hai bên cáo buộc đối phương có ý định lừa đảo, tống tiền.
Dù chưa nhận được bất kỳ đơn tố cáo từ các nạn nhân cũng như từ Ngô Diệc Phàm, nhưng sau khi mẹ Ngô Diệc Phàm báo án rằng con mình bị tống tiền, phía cảnh sát đã chính thức vào cuộc. Cảnh sát sau đó đã phát hiện và khoanh vùng được Lưu Điều Điều nhưng đồng thời trong quá trình mở rộng điều tra, họ cũng phát hiện hành vi sai phạm của Ngô Diệc Phàm. Sau khi bị xác định có hành vi phạm pháp với các cô gái trẻ, Ngô Diệc Phàm đã bị tạm giam vì tình nghi cưỡng dâm trẻ vị thành niên vào ngày 31 tháng 7. Tối ngày 16 tháng 8, Viện kiểm sát Nhân dân quận Triều Dương chính thức phê chuẩn quyết định bắt giữ Ngô Diệc Phàm về hành vi hiếp dâm.
Diễn biến
Những lùm xùm tình ái ban đầu
Ngày 28 tháng 5 năm 2021, trên mạng xã hội xuất hiện một loạt hình ảnh ghi lại cảnh hẹn hò của Ngô Diệc Phàm với một cô gái lạ mặt cùng tin đồn rằng anh đã bao trọn một rạp chiếu phim để cả hai có không gian riêng tư.[10] Cô gái đi cùng Ngô Diệc Phàm nhanh chóng được xác định là Trần Tử Di (陈紫怡) — một hot girl nổi tiếng tại Trung Quốc với tài khoản Weibo mang tên "Tiểu Di đồng học" (小怡同学). Trần Tử Di sinh năm 2003, là sinh viên Trường Cao đẳng Nghệ thuật Chiết Giang.[11] Sau khi những hình ảnh trích xuất từ camera an ninh của rạp bị phát tán trên mạng, phía Ngô Diệc Phàm đã tuyên bố khởi kiện cụm rạp vi phạm pháp luật khi xâm phạm quyền riêng tư của người khác. Anh tuyên bố đã thuê rạp phim để xem phim cùng bạn bè và cáo buộc nhân viên rạp phim cắt ghép hình ảnh của anh lúc mới vào rạp và sau khi xem xong phim từ camera an ninh để phát tán trên mạng.[12]
Ngày 2 tháng 6 năm 2021, tài khoản Weibo tên Lưu Mỹ Lệ (刘美丽) đăng tải một bài viết kèm theo ảnh chụp màn hình đoạn chat giữa cô và bạn thân Đô Mỹ Trúc (都美竹) với hy vọng "đông đảo fan hâm mộ có thể nhận biết rõ hành vi tra nam[a] của Ngô Diệc Phàm tiên sinh". Theo bài viết mà Lưu Mỹ Lệ chia sẻ, Ngô Diệc Phàm và Đô Mỹ Trúc đã bắt đầu quan hệ yêu đương từ tháng 12 năm 2020, nhưng đến tháng 4 năm 2021 thì anh đột ngột biến mất không dấu vết.[13] Tận cuối tháng 5, khi tin đồn về việc Ngô Diệc Phàm hẹn hò cùng Trần Tử Di được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội, Đô Mỹ Trúc mới phát hiện rằng anh đã có người khác, khiến cô "tổn thương tinh thần" và phải bỏ học.[14] Để chứng minh lời nói của mình, Lưu Mỹ Lệ trong bài viết còn đính kèm một bức ảnh tự chụp nửa mặt mà Ngô Diệc Phàm đã gửi riêng cho Đô Mỹ Trúc.[15]
Cáo buộc xâm hại tình dục
Hơn một tháng sau vụ việc trên, Đô Mỹ Trúc vào ngày 8 tháng 7 năm 2021 đã đăng một bài viết mới lên trang Weibo cá nhân tố cáo Ngô Diệc Phàm có một tài khoản Wechat[b] đặc biệt dùng để liên hệ với những cô gái trẻ đang trong lứa tuổi vị thành niên.[16] Cô cáo buộc Ngô Diệc Phàm dùng các lý do như "tuyển nữ chính đóng video ca nhạc" hoặc "phòng làm việc ký kết [hợp đồng] với nghệ sĩ mới" để mời các cô gái tới tiệc tùng, cùng "vui vẻ" rồi thừa cơ chuốc rượu say và xâm hại tình dục họ.[17][18] Ngô Diệc Phàm đã sử dụng những câu từ tán tỉnh như "Anh có cảm tình với em" để dỗ ngọt các cô gái. Theo Đô Mỹ Trúc, trong số 8 nạn nhân, 2 người (bao gồm cô) chưa đủ 18 tuổi. Trước những lời cáo buộc đến từ Đô Mỹ Trúc, phía công ty của Ngô Diệc Phàm đã lên tiếng phủ nhận và yêu cầu cô gỡ bỏ những nội dung "không đúng sự thật".[19] Ngô Diệc Phàm cũng tuyên bố sẽ ủy thác luật sư thu thập chứng cứ nhằm khởi kiện Đô Mỹ Trúc "làm tổn hại nghiêm trọng danh dự và quyền lợi" của anh.[20]
Trong bài viết đăng lên trang Weibo cá nhân vào ngày 16 tháng 7 năm 2021, Đô Mỹ Trúc tuyên bố rằng ngày càng có nhiều người bị hại khác liên hệ cô để tìm sự giúp đỡ, đồng thời tuyên bố rằng thứ mà cô cần là sự công bằng, chứ không phải tiền bồi thường. Đô Mỹ Trúc cũng chia sẻ rằng cô bị tổn thương về thể xác lẫn tinh thần và vẫn đang phải điều trị bằng liệu pháp sốc điện.[21] Trong bài đăng vào ngày 17 tháng 7, cô tiếp tục đưa ra nhiều chứng cứ chứng minh những gì mình nói là thật. Khi càng có nhiều nạn nhân liên hệ, Đô Mỹ Trúc nhận ra tuổi của những người bị Ngô Diệc Phàm sàm sỡ giảm dần và phát biểu rằng: "Anh yêu cầu tuyển chọn những cô gái sinh sau năm 2000, đang trong kỳ thi tuyển sinh đại học. Các cô gái được đưa đến bàn rượu mua vui, bị chuốc rượu say […] phải trải qua việc bị cưỡng dâm bởi một hoặc nhiều người. Chúng tôi căm hận anh!"[22]
Ngày 18 tháng 7 năm 2021, Đô Mỹ Trúc trong bức thư "quyết chiến" nói rằng Ngô Diệc Phàm không dùng bao cao su lúc quan hệ và khi trên giường đã nói "của anh lớn lắm, em cố nhịn một chút"[c] và chỉ trích việc anh đã "ngạo mạn" hỏi cô rằng "[Dương vật] của anh lớn không? Mấy bạn gái cũ đều bảo lớn"[d] trong khi thời gian quan hệ của anh này chỉ khoảng 2–3 phút. Cô đề nghị anh đổi tên thành "Ngô Thiêm" (吴签; n.đ. '"cây tăm"'), nói rằng cảm giác "giống như ngoáy mũi, vốn dĩ phải dùng ngón tay nhưng lại chỉ có thể dùng tăm".[23] Đô Mỹ Trúc cũng khẳng định rằng với những bằng chứng mà cô đang nắm trong tay, Ngô Diệc Phàm có thể đối mặt với mức án 10 năm tù. Cô tuyên bố sẽ tung bằng chứng khiến Ngô Diệc Phàm "thân bại danh liệt" nếu trong vòng 24 giờ không tổ chức họp báo, viết thư xin lỗi các nạn nhân và tuyên bố rút khỏi ngành công nghiệp giải trí.[e][24] Cũng trong bức thư, cô nói:[25]
Hòa giải thất bại
Ngày 16 tháng 7 năm 2021, Đô Mỹ Trúc công bố những hình ảnh chụp màn hình đoạn chat giữa cô và một tài khoản mang tên "Truyền thông Văn hóa Bắc Kinh Phàm Thế", được cho là tài khoản của công ty Ngô Diệc Phàm. Tài khoản này tuyên bố rằng "đoàn đội đã thuê luật sư chuyên nghiệp rồi, vả lại luật sư cũng chắc chắn sẽ kiện thắng cô, nhưng nếu chúng ta có thể đàm phán ổn thỏa để giải quyết vấn đề, không muốn làm mọi chuyện rùm beng lên thì chúng tôi có thể dừng việc kiện cáo." Theo đó, tài khoản trên đề xuất chuyển khoản cho Đô Mỹ Trúc ¥1.000.000 để cô xóa bài viết và rút lại những thông tin chưa được xác thực cũng như đăng bài xin lỗi. Tuy nhiên Đô Mỹ Trúc không đồng ý xin lỗi, nói rằng cô là người bị hại, đồng thời đòi đối phương phải trả ¥8.000.000 cho cả 8 người bị hại. Sau một hồi thương lượng, tài khoản "Văn hóa Bắc Kinh Phàm Thế" đề nghị sẽ chi cho cô ¥2.000.000, chỉ cần cô xóa bài đăng Weibo. Ban đầu Đô Mỹ Trúc dự định sẽ chấp nhận, nhưng với điều kiện phía Ngô Diệc Phàm phải gửi văn bản xin lỗi. Tuy nhiên, do đối phương không chấp thuận lời đề nghị trên và yêu cầu phải công khai danh tính của 7 cô gái còn lại, Đô Mỹ Trúc cho rằng đối phương thiếu thiện ý, dẫn tới cuộc đàm phán đi vào ngõ cụt.[26]
Đô Mỹ Trúc cũng cho biết rằng cô 2 lần nhận được số tiền chuyển khoản trước với tổng giá trị là ¥500.000 từ hai tài khoản "WU YI FAN" và "WU STACEY YU". Tài khoản thứ hai được cho là của mẹ Ngô Diệc Phàm – Ngô Tú Cần (吴秀芹).[27] Cuối ngày 18 tháng 7, Đô Mỹ Trúc đăng tải bằng chứng chứng minh cô đã hoàn trả lại số tiền trên.[28]
Phản ứng từ phía Ngô Diệc Phàm
Ngày 19 tháng 7 năm 2021, sau nhiều ngày im lặng trước những lời cáo buộc từ phía Đô Mỹ Trúc, Ngô Diệc Phàm đã lên tiếng:[29]
Cũng trong ngày 19 tháng 7, studio của Ngô Diệc Phàm thông báo đã báo lên cảnh sát để họ tiến hành điều tra vụ việc, đồng thời tố cáo những bài viết và bài phỏng vấn của Đô Mỹ Trúc là sai sự thật. Studio cũng khẳng định rằng họ chưa hề đăng ký tài khoản WeChat và những tấm ảnh chụp màn hình mà Đô Mỹ Trúc tung ra đều là giả. Vào buổi tối hôm đó, studio Ngô Diệc Phàm đã đăng tải một văn bản thanh minh gồm 10 điều, trong đó một lần nữa khẳng định rằng Ngô Diệc Phàm và Đô Mỹ Trúc mới chỉ gặp nhau một lần vào tháng 12 năm 2020, song những bức hình chụp đoạn chat giữa cô và với tài khoản "Phàm thế văn hóa" là giả. Bên cạnh đó, được biết mẹ Ngô Diệc Phàm do không chịu được áp lực từ những tố cáo của Đô Mỹ Trúc nên đã chuyển ¥500.000 cho cô.[30]
Ngô Diệc Phàm tố cáo Đô Mỹ Trúc đã gửi liên tiếp cho anh nhiều e-mail với mục đích tống tiền và rằng cô không một mình lên kế hoạch gài bẫy anh mà được một nhóm người đứng sau hậu thuẫn. Anh cũng cáo buộc rằng Đô Mỹ Trúc nói dối vì chưa nhận lại được số tiền ¥180.000 trong số ¥500.000 mà mẹ anh đã chuyển cho cô.[31]
Điều tra
Ngày 14 tháng 7 năm 2021, Ngô Tú Cần — mẹ của Ngô Diệc Phàm — báo cảnh sát rằng con trai bà bị tống tiền.[32] Ngày 22 tháng 7, cảnh sát Triều Dương, Bắc Kinh đã ra văn bản chính thức thông tin về vụ việc.[33] Ngày 31 tháng 7, Ngô Diệc Phàm bị cảnh sát Bắc Kinh giam giữ hình sự để điều tra về nghi vấn cưỡng dâm.[34][34][35][36]
Quan hệ giữa Ngô Diệc Phàm và Đô Mỹ Trúc
Theo văn bản chính thức của cảnh sát Triều Dương vào ngày 22 tháng 7 năm 2021, giữa Ngô Diệc Phàm và Đô Mỹ Trúc tồn tại mối quan hệ như sau:[37]
Các bài đăng của Đô Mỹ Trúc
Theo báo cáo của Cảnh sát Triều Dương vào ngày 22 tháng 7 năm 2021:[37]
Người họ Lưu lừa đảo
Sau khi nhận được báo án từ bà Ngô Tú Cần, cảnh sát Triều Dương tiến hành điều tra và khoanh vùng được nghi phạm Lưu Điều Điều. Ngày 18 tháng 7 năm 2021, cảnh sát đã bắt được người này ở Nam Thông, Giang Tô.[38] Sau khi bị bắt, họ Lưu thú nhận tội danh lừa đảo và hiện đang bị tạm giữ hình sự.[39] Liên quan đến nghi phạm họ Lưu giả mạo hai bên Đô Mỹ Trúc lẫn Ngô Diệc Phàm lừa đảo, phía cảnh sát tóm tắt lại vụ việc như sau:[37]
Ngô Diệc Phàm bị bắt
Tối ngày 16 tháng 8, Viện kiểm sát Nhân dân quận Triều Dương chính thức phê chuẩn quyết định bắt giữ Ngô Diệc Phàm về hành vi hiếp dâm.[40] Có nguồn tin cho hay, Ngô Diệc Phàm không chỉ bị điều tra về hành vi hiếp dâm mà còn liên quan tới các tội danh buôn bán và sử dụng ma túy. Theo NetEase, khung hình phạt được cảnh sát đề xuất lên Viện Kiểm sát quận Triều Dương cho Ngô Diệc Phàm là tử hình.[41]
Ảnh hưởng
Việc Đô Mỹ Trúc đứng lên vạch trần Ngô Diệc Phàm đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng khi một số bài đăng của cô đã nhận được hơn 10 triệu lượt thích trên Weibo. Hashtag #女孩帮助女孩 (#girlshelpgirls) và những hashtag khác vận động tẩy chay Ngô Diệc Phàm cũng đã thu về hàng triệu lượt xem, đồng thời góp phần gây áp lực lên các thương hiệu lớn khiến họ lần lượt chấm dứt quan hệ hợp tác với anh.[9] Sau khi Ngô Diệc Phàm bị phía cảnh sát bắt giam, tài khoản Weibo với hơn 51 triệu người theo dõi cũng như tài khoản Douyin của anh đã bị vô hiệu hóa.[42] Các nền tảng trực tuyến như Tencent, iQiyi và Youku cũng đồng loạt gỡ bỏ khoảng 1,9 triệu video ngắn và hơn 7000 video chương trình giải trí có mặt anh.[43]
Lệnh phong sát
Ngày 20 tháng 7 năm 2021, Hiệp hội Sản xuất Phim truyền hình Trung Quốc đã ra văn bản chính thức yêu cầu các đơn vị sản xuất tạm ngừng mọi hoạt động hợp tác với Ngô Diệc Phàm. Nhằm đảm bảo yếu tố tiêu cực không gây ảnh hưởng đến ngành và tránh những tổn thất không đáng có cho các đơn vị thuộc lĩnh vực truyền hình, cơ quan này yêu cầu các đơn vị sản xuất phải dừng mọi hoạt động thương thảo với Ngô Diệc Phàm, đồng thời phải "nâng cao nhận thức về rủi ro và cảnh giác với các tác nhân có đạo đức xấu".[44][45]
Các thương hiệu hủy hợp đồng
Ngày 19 tháng 7 năm 2021, các thương hiệu như nội thất Vatti, trà Master Kong, khăn giấy Tempo, nước giặt Libai, Porsche hay tựa game Vương giả vinh diệu đồng loạt tuyên bố chấm dứt hợp tác với Ngô Diệc Phàm. Tuy nhiên, vào thời điểm bấy giờ, một vài thương hiệu quốc tế như Louis Vuitton vẫn chưa chính thức tuyên bố chấm dứt hợp đồng mà chỉ tạm thời ẩn các bài đăng có liên quan đến người đại diện thương hiệu Ngô Diệc Phàm trên Weibo. Họ chỉ ban hành một văn bản bày tỏ rằng họ rất coi trọng các cáo buộc đối với Ngô Diệc Phàm và sẽ đình chỉ mối quan hệ hợp tác với anh khi kết quả điều tra tư pháp được công bố.[46]
Ngày 20 tháng 7 năm 2021, các thương hiệu Bvlgari, L'Oreal cũng chính thức tuyên bố kết thúc quan hệ hợp tác với Ngô Diệc Phàm. Cùng ngày, Ubisoft quyết định xóa bỏ ca khúc Bát mỳ lớn của Ngô Diệc Phàm ra khỏi trò chơi Just Dance nhằm "mang đến cho người chơi trải nghiệm chơi tích cực và lành mạnh."[47]
Ngày 23 tháng 7 năm 2021, sau khi phía cảnh sát công bố những thông tin liên quan tới Ngô Diệc Phàm, Louis Vuitton đã đăng bài lên trang Weibo chính thức của hãng, tuyên bố chấm dứt quan hệ hợp tác với anh. Tính đến thời điểm đó, đã có tổng cộng 12 thương hiệu, từ hàng gia dụng tới đồ xa xỉ, chấm dứt hợp đồng với Ngô Diệc Phàm.[48]
Hoãn phát sóng phim truyền hình
Thanh trâm hành – bộ phim hợp tác giữa Ngô Diệc Phàm và Dương Tử tuy đã hoàn tất quay phim nhưng chưa được lên sóng – chính thức bị hoãn chiếu vô thời hạn. Nhà sản xuất Tencent được dự đoán có thể sẽ dùng công nghệ deepfake để xóa đi gương mặt của Ngô Diệc Phàm và thay thế bằng một diễn viên khác, nhưng điều này sẽ khiến kinh phí sản xuất tăng lên cũng như kéo dài thời gian hoàn vốn.[49][50]
Phong trào nữ quyền
Sự kiện Ngô Diệc Phàm bị cảnh sát bắt giữ được các nhà hoạt động nữ quyền Trung Quốc ca ngợi như một thắng lợi hiếm thấy cho Phong trào #MeToo trong bối cảnh Đảng Cộng sản Trung Quốc áp đặt những ràng buộc nghiêm ngặt đối với các hoạt động bất đồng chính kiến.[42] Giới chức trách Trung Quốc không khuyến khích phụ nữ tố cáo hành vi hiếp dâm và các loại hình sàm sỡ khác.[51] Trước Đô Mỹ Trúc, nhiều nạn nhân nữ đã lựa chọn giữ im lặng vì có những trường hợp nạn nhân nữ đứng ra tố cáo hành vi sàm sỡ tình dục đã phải nhận phản ứng dữ dội từ cả dư luận lẫn giới chức trách.[42][52]