Cạnh tranh giữa Leeds United A.F.C. và Manchester United F.C.
Cuộc đối đầu giữa Leeds United và Manchester United là sự cạnh tranh giữa hai câu lạc bộ bóng đá tại Miền bắc nước Anh là Leeds United và Manchester United. Sự cạnh tranh bắt nguồn từ tình trạng thù địch mạnh mẽ giữa hai quận trong lịch sử của hai dòng họ Lancashire và Yorkshire, trong đó phổ biến nhất được cho là bắt nguồn từ sự kiện Chiến tranh Hoa Hồng của thế kỷ 15. Mặc dù thành phố Leeds và Manchester tranh chấp hơn 40 dặm (64 km) nhưng giá trị lịch sử và truyền thống được tôn trọng giữa hai câu lạc bộ.[3]. Một cuộc khảo sát độc lập của công ty nghiên cứu thị trường Football Fans Census đã chỉ ra rằng trong bóng đá Anh, cả Leeds United và Manchester United đều được xếp hạng trong danh sách ba câu lạc bộ hàng đầu dựa trên số lượng các câu lạc bộ xem họ là đối thủ cạnh tranh.[4]
| Tên khác | Roses rivalry (Cuộc đối đầu Hoa hồng)[1] Pennines derby (Derby vùng Pennines) |
|---|---|
| Địa điểm | Miền Bắc nước Anh |
| Đội | Leeds United F.C. Manchester United F.C. |
| Gặp nhau lần đầu | 20 tháng 1 năm 1923 Manchester United 0–0 Leeds United |
| Gặp nhau gần nhất | 12 tháng 7 năm 2023 Manchester United 2-0 Leeds United (Trận đấu giao hữu) |
| Gặp nhau tiếp theo | TBA |
| Sân vận động | Elland Road (Leeds United) Old Trafford (Manchester United) |
| Thống kê | |
| Số lần gặp nhau | 114[2] |
| Thắng nhiều nhất | Manchester United (48) |
| Cầu thủ tham dự nhiều nhất | Bobby Charlton (29) |
| Ghi bàn hàng đầu | Bobby Charlton (9) |
| Chuỗi trận mọi thời đại | Manchester United: 49 Hòa: 36 Leeds United: 27[2] |
| Trận thắng đậm nhất | Manchester United 6–0 Leeds United 9 tháng 9 năm 1959 (Football League 1959-60) |
Trong quá khứ, sự cạnh tranh giữa hai câu lạc bộ đã đi quá giới hạn tại sân Old Trafford và sân Elland Road. Sự kình địch trở nên căng thẳng hơn trong những năm 1970, khi các nhóm côn đồ bóng đá lên cao điểm, các cuộc đụng độ giữa Leeds Service Crew và Manchester United Red Army, hai trong số các nhóm côn đồ khét tiếng nhất ở Anh, đã phổ biến và trở nên nổi tiếng như một trong số những cuộc đụng độ bạo lực nhất của bóng đá Anh.[5] Nhiều người đã bị thương trong các cuộc đụng độ trên nhưng tình trạng bạo lực giữa những người hâm mộ của các câu lạc bộ đã giảm mạnh kể từ những năm 1970 vì một số lý do, chủ yếu là do sự giảm bớt tính côn đồ nói chung. Vào tháng 1 năm 2010, trước khi hai câu lạc bộ gặp nhau tại vòng 3 FA Cup, huấn luyện viên Sir Alex Ferguson của Manchester United đã mô tả các trận đấu giữa cả hai là "những dịp tuyệt vời, cuồng nhiệt" cùng với bầu không khí "sôi động".[6] Sự kình địch cũng đã được tờ báo The Daily Telegraph gán cho là "sự cạnh tranh khốc liệt nhất – và không thể giải thích được – của bóng đá Anh".[7]
Những cuộc đụng độ trở nên ít dần kể từ năm 1982, năm mà Leeds United bị xuống hạng vào hạng Nhì. Chủ nghĩa côn đồ vẫn còn xuất hiện đầy rẫy trong giới hâm mộ các câu lạc bộ ở Giải vô địch quốc gia Anh giai đoạn này, tuy nhiên vào thời điểm Leeds United trở lại đỉnh cao trong năm 1990, vấn đề này đã dần ít nghiêm trọng hơn kể từ đó. Sự kình địch và các nhóm côn đồ giảm dần từ năm 2004, khi Leeds United bị xuống hạng từ Premier League. Hai đội chỉ gặp nhau hai lần kể từ đó và trong các cuộc thăm dò bỏ phiếu gần đây cho thấy người hâm mộ Leeds United vẫn coi Manchester United là đối thủ chính của họ, còn người hâm mộ Manchester United coi Liverpool là đối thủ chính của họ, theo sau là Manchester City và Arsenal.[4] Sau khi Leeds United được thăng hạng nhờ giành chức vô địch tại EFL Championship 2019–20, cả hai đội gặp lại nhau trong mùa giải Premier League 2020–21 và Manchester United đã đánh bại đối thủ với tỷ số 6–2.[8] Về số lượng danh hiệu, lợi thế nghiêng hẳn về phía Manchester United khi họ đã giành được tới 66 danh hiệu, thành tích hoàn toàn vượt trội so với 9 danh hiệu của Leeds United.[9]
Nguồn gốc
Chiến tranh Hoa Hồng
Sự cạnh tranh trong môn bóng đá được coi là biểu hiện của sự cạnh tranh đã được thiết lập giữa các quận Yorkshire và Lancashire, có thể được bắt nguồn từ Chiến tranh Hoa Hồng,[3] một cuộc chiến tranh bao gồm các trận nội chiến tranh giành vương vị nước Anh giữa những người ủng hộ hai dòng họ Lancaster và York trong thế kỷ 15. Những trận nội chiến trong cuộc chiến tranh này đặc biệt ác liệt và đẫm máu, nhất là trận Towton diễn ra gần thành phố York (chỉ cách Leeds 24 km), được các nhà sử học mô tả là "trận chiến lớn nhất và đẫm máu nhất trên đất Anh".[12]
Trang phục sân nhà của mỗi đội bóng có màu sắc tương ứng với gia huy của hai dòng họ hoàng gia (Leeds United với trang phục bóng đá màu trắng giống hoa hồng Yorkshire và Manchester United với trang phục bóng đá màu đỏ giống hoa hồng Lancashire). Tuy nhiên, trang phục bóng đá của Manchester United không phải lúc nào cũng có màu đỏ và Leeds United chỉ sử dụng trang phục bóng đá màu trắng vào những năm 1960, lấy cảm hứng từ Real Madrid. Sự cạnh tranh tương tự cũng xảy ra ở bộ môn thể thao dùng gậy đánh bóng cricket, trong đó các trận thi đấu được diễn ra trên sân cỏ hình tròn. Trong môn thể thao này, "Trận chiến Hoa hồng" là tên gọi được đặt cho các trận thi đấu giữa Câu lạc bộ Yorkshire County Cricket và Câu lạc bộ Lancashire County Cricket.[11] Hiện nay thành phố Manchester thuộc hạt đô thị Greater Manchester, trong khi thành phố Leeds thuộc hạt đô thị West Yorkshire.
Cách mạng công nghiệp
Sự cạnh tranh trực tiếp giữa hai thành phố Leeds và Manchester diễn ra khi cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất xuất hiện ở Anh cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19. Cả đất nước trải qua một giai đoạn tăng trưởng kinh tế chưa từng có, trong đó nền kinh tế của Leeds đã phát triển nhanh chóng nhờ vào ngành công nghiệp sản xuất len. Còn tại khu vực phía tây Manchester, ngành công nghiệp sản xuất sợi bông bắt đầu phát triển mạnh, các nhà máy được cung cấp năng lượng bằng việc vận chuyển than giá rẻ qua kênh Bridgewater.[13]
Đến giữa thế kỉ 19, Leeds đã xây dựng nên công trình kiến trúc ấn tượng là Tòa thị chính Leeds, tuy nhiên sự giàu có của Manchester cho phép họ vặn lại bằng cách xây dựng các công trình kiến trúc nổi bật cho riêng mình, trong đó có Tòa thị chính Manchester. Điều này góp phần dẫn đến sự cạnh tranh kịch liệt hơn giữa hai thành phố.[13]
Cạnh tranh trong bóng đá
Thống kê thành tích đối đầu
| Giải đấu[14] | Leeds United thắng | Trận hòa | Manchester United thắng | Số bàn thắng của Leeds United | Số bàn thắng của Manchester United |
|---|---|---|---|---|---|
| League | 26 | 34 | 39 | 109 | 147 |
| FA Cup | 3 | 3 | 4 | 5 | 10 |
| League Cup | 0 | 0 | 5 | 4 | 12 |
| Tổng cộng | 29 | 36 | 49 | 118 | 169 |
Sáu trận đối đầu gần nhất
| Thời gian | Đội nhà | Tỷ số[14] | Đội khách | Địa điểm | Giải đấu |
|---|---|---|---|---|---|
| 20 tháng 12 năm 2020 | Manchester United | 6–2[15] | Leeds United | Old Trafford | Premier League |
| 25 tháng 4 năm 2021 | Leeds United | 0–0[16] | Manchester United | Elland Road | Premier League |
| 14 tháng 8 năm 2021 | Manchester United | 5–1[15] | Leeds United | Old Trafford | Premier League |
| 20 tháng 2 năm 2022 | Leeds United | 2–4[17] | Manchester United | Elland Road | Premier League |
| 9 tháng 2 năm 2023 | Manchester United | 2–2[17] | Leeds United | Old Trafford | Premier League |
| 12 tháng 2 năm 2023 | Leeds United | 0–2 | Manchester United | Elland Road | Premier League |
Cạnh tranh qua những con số
Kỷ lục về những trận đấu
- Chiến thắng đậm nhất:
- Đối với Leeds United: Leeds United 5–0 Manchester United, First Division, Elland Road, ngày 20 tháng 12 năm 1930
- Đối với Manchester United: Manchester United 6–0 Leeds United, First Division, Old Trafford, ngày 9 tháng 9 năm 1959
- Chiến thắng đậm nhất tại giải quốc nội:
- Đối với Leeds United: Leeds United 5–0 Manchester United, Elland Road, ngày 20 tháng 12 năm 1930
- Đối với Manchester United: Manchester United 6–0 Leeds United, Old Trafford, ngày 9 tháng 9 năm 1959
- Chiến thắng đậm nhất tại FA Cup:
- Đối với Leeds United:
- Leeds United 1–0 Manchester United, bán kết đá lại, City Ground, ngày 31 tháng 3 năm 1965
- Leeds United 1–0 Manchester United, bán kết lượt về, Highbury, ngày 26 tháng 3 năm 1970
- Manchester United 0–1 Leeds United, vòng 3, Old Trafford, ngày 3 tháng 1 năm 2010
- Đối với Manchester United: Manchester United 4–0 Leeds United, vòng 4, Old Trafford, ngày 27 tháng 1 năm 1951
- Đối với Leeds United:
- Chiến thắng đậm nhất tại League Cup: Leeds United 0–3 Manchester United, vòng 3, Elland Road, ngày 20 tháng 9 năm 2011
- Trận đấu có tỷ số cao nhất:
- Tại Elland Road: Leeds United 3–4 Manchester United, ngày 30 tháng 3 năm 2002.
- Tại Old Trafford: Leeds United 2–6 Manchester United, ngày 20 tháng 12 năm 2020.
Cầu thủ ra sân nhiều nhất
| Câu lạc bộ | Cầu thủ | League | FA Cup | League Cup | Tổng cộng |
|---|---|---|---|---|---|
| Leeds United | Jack Charlton | 22 | 5 | 0 | 27 |
| Paul Reaney | 21 | 6 | 0 | 27 | |
| Manchester United | Bobby Charlton | 24 | 5 | 0 | 29 |
Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất
| Câu lạc bộ | Cầu thủ | League | FA Cup | League Cup | Tổng cộng |
|---|---|---|---|---|---|
| Leeds United | Mick Jones | 7 | 0 | 0 | 7 |
| Manchester United | Bobby Charlton | 9 | 0 | 0 | 9 |
- Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong một trận đấu:
- Đối với Leeds United: 3
- Mick Jones, Leeds United 5–1 Manchester United, First Division, ngày 19 tháng 2 năm 1972[18]
- Đối với Manchester United: 3
- Stan Pearson, Manchester United 4–0 Leeds United, FA Cup, ngày 27 tháng 1 năm 1951
- Andy Ritchie, Manchester United 4–1 Leeds United, First Division, ngày 24 tháng 3 năm 1979
- Dennis Viollet, Manchester United 4–0 Leeds United, First Division, ngày 21 tháng 3 năm 1959
- Đối với Leeds United: 3
Lượng khán giả
- Lượng khán giả đông nhất:
- Tại Elland Road: 52,368 – Leeds United 0–1 Manchester United, ngày 17 tháng 4 năm 1965
- Tại Old Trafford: 74,526 – Manchester United 0–1 Leeds United, ngày 3 tháng 1 năm 2010
- Lượng khán giả ít nhất:
- Tại Elland Road: 10,596 – Leeds United 3–1 Manchester United, ngày 26 tháng 4 năm 1930
- Tại Old Trafford: 9,512 – Manchester United 2–5 Leeds United, ngày 7 tháng 11 năm 1931
Danh hiệu
- Bảng cập nhật đến ngày 27 tháng 2 năm 2023
| Đội | League | FA Cup | League Cup | Community Shield | European Cup | Cup Winners' Cup | UEFA Cup | Club World Cup | UEFA Super Cup | Intercontinental Cup | Tổng cộng |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Leeds United[19] | 3 | 1 | 1 | 2 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 9 |
| Manchester United[20] | 20 | 12 | 6 | 21 | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 67 |
| Tổng cộng | 23 | 13 | 7 | 23 | 3 | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 76 |
Chuyển nhượng cầu thủ
Từ Leeds United đến Manchester United
| Tên cầu thủ | Thời gian | Mức phí | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Joe Jordan | 4 tháng 1 năm 1978 | £350,000 | [21][22] |
| Gordon McQueen | 1 tháng 2 năm 1978 | £500,000 | [21][23] |
| Arthur Graham | 1 tháng 8 năm 1983 | £65,000 | [21][24] |
| Eric Cantona | 12 tháng 11 năm 1992 | £1,200,000 | [21][25] |
| Rio Ferdinand | 22 tháng 7 năm 2002 | £29,100,000 | [21][26] |
| Alan Smith | 26 tháng 5 năm 2004 | £7,000,000 (p/e)[27] | [21][28][29] |
Từ Manchester United đến Leeds United
| Tên cầu thủ | Thời gian | Mức phí | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Freddie Goodwin | 16 tháng 3 năm 1960 | £10.000 | [21][30] |
| Johnny Giles | 1 tháng 8 năm 1963 | £33.000 | [21][31] |
| Brian Greenhoff | 1 tháng 8 năm 1979 | £350.000 | [21][32] |
| Gordon Strachan | 21 tháng 3 năm 1989 | £300.000 | [21][33] |
| Lee Sharpe | 14 tháng 8 năm 1996 | £4,500.000 | [21][34] |
| Danny Pugh | 27 tháng 5 năm 2004 | không phí[27] | [21][35] |
| Liam Miller | 4 tháng 11 năm 2005 | cho mượn | [21][36] |
| Scott Wootton | 21 tháng 9 năm 2013 | không tiết lộ | [37] |
| Daniel James | 31 tháng 8 năm 2021 | £24.000.000 | [38] |