Danh sách di sản thế giới tại Iran

bài viết danh sách Wikimedia

Ủy ban Di sản thế giới của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) được thành lập bởi [[Công ước về bảo vệ Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, gọi tắt là Công ước Di sản thế giới được Đại hội đồng UNESCO chấp nhận ngày 16 tháng 11 năm 1972.[1] Iran chấp nhận Công ước này vào ngày 26 tháng 2 năm 1975. Tính đến hết năm 2021, Iran có 26 Di sản thế giới được UNESCO công nhận.[2]

Ba địa điểm đầu tiên ở Iran được công nhận tại kỳ họp thứ ba của Ủy ban Di sản thế giới tổ chức tại Paris (Pháp) năm 1979 đó là Quảng trường Naghsh-i Jahan, PersepolisChogha Zanbil.[3] Mãi đến năm 2003, khi Takht-e Soleymān được thêm vào danh sách thì Iran mới có thêm một di sản nữa.[4] Năm 2016, khi Hoang mạc Lut được công nhận là Di sản thế giới thì Iran mới có địa điểm đầu tiên được công nhận vì ý nghĩa tự nhiên.[5][6] Di sản mới đây nhất được công nhận là Tuyến đường sắt xuyên IranCảnh quan văn hóa của Uramanat.

Ngoài ra, Iran cũng hiện có các di sản được liệt kê trong danh sách Di sản dự kiến của UNESCO.[7]

Danh sách

Dưới đây là danh sách 26 di sản thế giới được UNESCO công nhận tại Iran

Di sảnHình ảnhVị tríTiêu chíDiện tích

ha (mẫu Anh)

Năm công nhậnMô tả
Các tu viện Armenia của Iran Tây Azerbạian38°58′44″B 45°28′24″Đ / 38,97889°B 45,47333°Đ / 38.97889; 45.47333Văn hóa:IrnArm

(ii)(iii)(vi)

129 (320)2008[8]
Bam và Cảnh quan văn hóa của nó Kerman29°07′0″B 58°22′0″Đ / 29,11667°B 58,36667°Đ / 29.11667; 58.36667Văn hóa:IrnBam

(ii)(iii)(iv)(v)

2004[9]
Bisotun Kermanshah34°23′18″B 47°26′12″Đ / 34,38833°B 47,43667°Đ / 34.38833; 47.43667Văn hóa:IrnBis

(ii)(iii)

187 (460)2006[10]
Cảnh quan văn hóa Maymand Kerman30°10′5″B 55°22′32″Đ / 30,16806°B 55,37556°Đ / 30.16806; 55.37556Văn hóa:IrnCul

(v)

4.954 (12.240)2015[11]
Lăng mộ Gonbad-e Qābus Golestan37°15′29″B 55°10′8″Đ / 37,25806°B 55,16889°Đ / 37.25806; 55.16889Văn hóa:IrnGon

(i)(ii)(iii)(iv)

1 (2,5)2012[12]
Cung điện Golestan Tehran35°40′47″B 51°25′13″Đ / 35,67972°B 51,42028°Đ / 35.67972; 51.42028Văn hóa:IrnGon

(ii)(iii)(iv)

5,3 (13)2013[13]
Hoang mạc Lut KermanSistan và Baluchestan

30°12′58″B 58°50′20″Đ / 30,21611°B 58,83889°Đ / 30.21611; 58.83889

Thiên nhiên:IrnLut

(vii)(viii)

2.278.012 (5.629.090)2016[6]
Nhà thờ Hồi giáo Jameh của Isfahan Isfahan, Isfahan

32°40′11″B 51°41′7″Đ / 32,66972°B 51,68528°Đ / 32.66972; 51.68528

Văn hóa:IrnMas

(ii)

2,0756 (5,129)2012[14]
Quảng trường Naghsh-i Jahan Isfahan, Isfahan

32°39′27″B 51°40′40″Đ / 32,6575°B 51,67778°Đ / 32.65750; 51.67778

Văn hóa:IrnMei

(i)(v)(vi)

1979[15]
Pasargadae Fars30°11′38″B 53°10′2″Đ / 30,19389°B 53,16722°Đ / 30.19389; 53.16722Văn hóa:IrnPas

(i)(ii)(iii)(iv)

160 (400)2004[16]
Persepolis Fars29°56′4″B 52°53′25″Đ / 29,93444°B 52,89028°Đ / 29.93444; 52.89028Văn hóa:IrnPer

(i)(iii)(vi)

12 (30)1979[17]
Quần thể Sheikh Safi al-din Khānegāh và đền thờ tại Ardabil Ardabil (tỉnh)38°14′55″B 48°17′29″Đ / 38,24861°B 48,29139°Đ / 38.24861; 48.29139Văn hóa:IrnShe

(i)(ii)(iv)

2 (4,9)2010[18]
Hệ thống Thủy lực Lịch sử Shushtar Khuzestan32°01′7″B 48°50′9″Đ / 32,01861°B 48,83583°Đ / 32.01861; 48.83583Văn hóa:IrnShu

(i)(ii)(v)

240 (590)2009[19]
Soltaniyeh Zanjan36°26′7″B 48°47′48″Đ / 36,43528°B 48,79667°Đ / 36.43528; 48.79667Văn hóa:IrnSha

(ii)(iii)(iv)

790 (2.000)2005[20]
Susa Khuzestan32°11′22″B 48°15′22″Đ / 32,18944°B 48,25611°Đ / 32.18944; 48.25611Văn hóa:IrnSus

(i)(ii)(iii)(iv)

350 (860)2015[21]
Tổ hợp Chợ lịch sử Tabriz Đông Azerbaijan38°04′53″B 46°17′35″Đ / 38,08139°B 46,29306°Đ / 38.08139; 46.29306Văn hóa:IrnTab

(ii)(iii)(iv)

29 (72)2010[22]
Takht-e Soleyman Tây Azerbaijan36°36′14″B 47°14′6″Đ / 36,60389°B 47,235°Đ / 36.60389; 47.23500Văn hóa:IrnTak

(i)(ii)(iii)(iv)(vi)

10 (25)2003[23]
Tchogha Zanbil Khuzestan32°05′0″B 48°32′0″Đ / 32,08333°B 48,53333°Đ / 32.08333; 48.53333Văn hóa:IrnTch

(iii)(iv)

1979[24]
Vườn Ba Tư Các tỉnh (Fars, Kerman, Razavi Khorasan, Yazd, Mazandaran, và Isfahan)Văn hóa:IrnThePerGar

(i)(ii)(iii)(iv)(vi)

716 (1.770)2011[25]
Shahr-e Sukhteh Sistan và Baluchestan30°35′38″B 61°19′40″Đ / 30,59389°B 61,32778°Đ / 30.59389; 61.32778Văn hóa:IrnPer

(ii)(iii)(iv)

275 (680)2014[26]
Qanat Ba Tư Razavi Khorasan, Nam Khorasan, Yazd, Kerman, MarkaziIsfahan

34°17′24″B 58°39′16″Đ / 34,29°B 58,65444°Đ / 34.29000; 58.65444

Văn hóa:IrnThePerQan

(iii)(iv)

2016[5]
Thành phố lịch sử Yazd Yazd, Yazd

31°53′50″B 54°22′4″Đ / 31,89722°B 54,36778°Đ / 31.89722; 54.36778

Văn hóa:IrnThePerQan

(iii)(v)

195,67 (483,5)2017[27]
Quần thể lịch sử Nhà Sassanid tại tỉnh Fars (Bishabpur, Firouzabad, Sarvestan) Fars

29°46′39″B 51°34′14″Đ / 29,7775°B 51,57056°Đ / 29.77750; 51.57056

Văn hóa:IrnThePerQan

(ii)(iii)(v)

639,3 (1.580)2018[28]
Rừng hỗn hợp Hyrcania Caspi Golestan, MazandaranGilan

37°25′17,3″B 55°43′27,4″Đ / 37,41667°B 55,71667°Đ / 37.41667; 55.71667

Thiên nhiên:IrnHyr

(ix)

129.484,74 (319.963,8)2019Rừng Hyrcania bao phủ một số khu vực ở ba tỉnh của Iran bao gồm Golestan, MazandaranGilan.[29]
Tuyến đường sắt xuyên Iran Mazandaran, TehranKhuzestanVăn hóa:IrnTab

(ii)(vi)

5.784 (14.290)2021[30]
Cảnh quan văn hóa của Uramanat KurdistanVăn hóa:IrnCul

(iii)(v)

106 (260)2021[31]

Vị trí trên bản đồ

Danh sách di sản dự kiến

Dưới đây là danh sách các Di sản dự kiến tại Iran

  • Quần thể lịch sử Qasr-e Shirin (1997)
  • Shush (1997)
  • Naqsh-e Rustam và Naqsh-e Rajab (1997)
  • Tepe Sialk (1997)
  • Taq Bostan (2007)
  • Núi Khajeh (2007)
  • Persepolis và các công trình quan sát khác (2007)
  • Trục lịch sử văn hóa của Fin, Tepe Sialk, Kashan (2007)
  • Trung tâm lịch sử Qasr-e Shirin (2007)
  • Di tích lịch sử Kangavar (2007)
  • Thành phố lịch sử Meybod (2007)
  • Cảng lịch sử Siraf (2007)
  • Chợ Qaisariye tại Laar (2007)
  • Làng lịch sử Abyaneh (2007)
  • Bastam và Kharghan (2007)
  • Các công trình lịch sử tại Damghan (2007)
  • Cảnh quan tự nhiên - văn hóa của Ramsar (2007)
  • Nhà thờ Hồi giáo Kaboud (2007)
  • Cảnh quan văn hóa Tus (2007)
  • Thành phố lịch sử Masuleh (2007)
  • Tổ hợp Izadkhvast (2007)
  • Cảnh quan văn hóa Alamut (2007)
  • Thành phố cổ Zozan (2007)
  • Thung lũng Khorramabad (2007)
  • Jiroft (2007)
  • Trục Ghaznavi-Seljukian tại Khorasan (2007)
  • Đảo Qeshm (2007)
  • Khu bảo tồn Arasbaran (2007)
  • Núi lửa Sabalan (2007)
  • Vườn quốc gia Khabr và Khu bảo tồn Động vật hoang dã Ruchun (2007)
  • Hang Ali-Sadr (2007)
  • Con đường tơ lụa (2008)
  • Cảnh quan văn hóa-lịch sử Izeh (2008)
  • Quần thể Zandiyeh (2008)
  • Các công trình văn hóa lịch sử tại Kerman (2008)
  • Di tích khảo cổ Hegmataneh (2008)
  • Các cây cầu lịch sử tại Iran (2008)
  • Vườn quốc gia Khar Turan (2008)
  • Hồ Hamun (2008)
  • Khu bảo tồn Harra (2008)
  • Núi Damavand (2008)
  • Asbad (cối xay gió) của Iran (2017)
  • Quần thể lịch sử tự nhiên hang động Karaftoo (2017)
  • Đền Imam Reza (2017)
  • Di sản công nghiệp dệt tại cao nguyên Trung tâm của Iran (2017)
  • Caravanserai Ba Tư (2017)
  • Núi muối Jashak (2017)
  • Trường thành Gorgan (2017)
  • Nhà Ba Tư tại cao nguyên Trung tâm của Iran (thuộc tỉnh Isfahan và Yazd) (2017)
  • Đại học Tehran (2017)
  • Tu viện của Thánh Amenaprkich (New Julfa Vank) (2019)
  • Phố Valiasr (2019)
  • Rừng Hyrcania (mở rộng) (2020)

Tham khảo