Gundam

Gundam (ガンダム Gandamu?) là dòng sản phẩm truyền thông khoa học viễn tưởng được sản xuất bởi Sunrise, dòng sản phẩm này xoay quanh những người máy khổng lồ (mecha) với tên gọi "Gundam". Dòng sản phẩm này được khởi đầu vào ngày 7 tháng 4 năm 1979 với bộ phim Mobile Suit Gundam, bộ phim cùng với các sản phẩm phụ đã tạo ra một dòng sản phẩm bao gồm phim truyền hình, OVAs, phim điện ảnh, truyện tranh, tiểu thuyết và trò chơi điện tử. Cùng với đó là cả một ngành công nghiệp Mô hình người máy, được biết đến với cái tên Gunpla. Gunpla chiếm 90% thị trường mô hình nhân vật[1].

Gundam
RX-78-2 Gundam by Hajime Katoki
Người sáng tạoYoshiyuki Tomino
Sunrise
Tác phẩm gốcMobile Suit Gundam
Sách báo
Tiểu thuyếtSee list
Truyện tranhSee list
Phim và truyền hình
Phim điện ảnhSee below
Phim truyền hìnhSee below
Trò chơi
Truyền thốngGundam War Collectible Card Game
Trò chơi điện tửSee list
Khác
Đồ chơiGunpla (plastic Gundam models)
The Robot Spirits
S. H. Figuarts

Gundam đã thu về hơn 5 tỷ USD bán lẻ vào năm 2000[2]. Năm 2014, doanh thu hằng năm của dòng Gundam đạt 80 tỷ Yên, trong đó 18.4 tỷ là từ doanh thu bán lẻ mặt hàng đồ chơi và sản phẩm sưu tầm. Tháng 6 năm 2018[3], Gundam đứng thứ 15 trong số các dòng sản phẩm truyền thông có doanh thu cao nhất mọi thời đại, ước tính đã thu về hơn 15 tỷ USD (tương đương 350.575 tỷ đồng)[4].

Tổng quan

Khái niệm ban đầu

Mobile Suit Gundam được phát triển bởi Yoshiyuki Tomino và một nhóm các nhà sáng tạo của Sunrise với tên gọi Hajime Yatate. Bộ phim ban đầu được đặt tên là Freedom Fighter Gunboy (hay Gunboy), hướng chủ yếu vào đối tượng là các bé trai. Giai đoạn phát triển ban đầu có nhiều chi tiết liên quan tới cụm từ Tự Do: The White Base - Căn Cứ Trắng ban đầu được đặt tên là Freedom's Fortress - Pháo Đài Tự Do, chiến đầu cơ Core Fighter thì được gọi là Freedom Wing - Đôi Cánh Tự Do và vận chuyển cơ Gunperry được gọi là Freedom Cruiser - Tuần Dương Tự Do.[cần dẫn nguồn]

Nhóm Yatate đã kết hợp từ Gun với âm dom cuối của từ freedom để tạo thành chữ Gundom, sau đó Tomino đã thay đổi lại thành Gundam, nhằm ý nghĩa là một đơn vị chiến đấu bằng súng có sức mạnh đủ để ngăn chặn kẻ địch như một chiếc đập nước. Từ khái niệm này, Gundam thường là những đơn vị nguyên mẫu hoặc sản xuất giới hạn, có sức mạnh vượt trội hơn so với các đơn vị sản xuất hàng loạt.[cần dẫn nguồn]

Đa số Gundam là các người máy khổng lồ, đi bằng hai chân được điều khiển bởi con người từ trong buồng lái, buồng lái được dặt ở thân, còn phần đầu có chức năng như thiết bị quan sát.

Đột phá

Mobile Suit Gundam là bộ phim đi tiên phong trong thể loại Người Máy Thực Thụ (Real Robot), một nhánh con của thể loại Mecha, khác với người anh em Super Robot, Mobile Suit Gundam đã áp dụng tính chân thực vào trong thiết kế người máy: sử dụng năng lượng, đạn dược hữu hạn, khả năng xảy ra lỗi vận hành. Công nghệ mà Gundam sử dụng được dựa trên các công nghệ đời thực (Điểm Lagrange, Vòng xoay O'Neill trong không gian), hoặc các công nghệ khả thi có chút yếu tố hư cấu (Vật lý Minovsky)

Dòng thời gian

Đa số các bộ phim dòng Gundam lấy bối cảnh thời gian vào thời đại được biết đến với tên gọi Kỉ Nguyên Vũ Trụ (Universal Century - UC), các bộ phim Gundam sau này thì được đặt vào các dòng thời gian khác nhau. Tuy nhiên, Mặc dù các bộ phim Gundam sau này lấy bối cảnh thời gian khác nhau để tăng tính sáng tạo, Kỉ Nguyên Vũ Trụ vẫn được nhiều người yêu thích, UC đã đặt nền móng cho dòng Gundam, tạo ra tiêu chuẩn cho thể loại Khoa Học Viễn Tưởng Cấp Cao trong hoạt hình Nhật Bản, bộ phim Gundam đầu tiên đã đánh dấu sự trưởng thành của thể loại Người Máy Khổng Lồ. Tính hoài niệm về những bộ phim Gundam cũ, là biểu tượng của nền văn hóa đại chúng Nhật Bản hiện đại, các yếu tố đó đã tạo nên sự thành công không ngừng cho dòng phim này.

Dẫn xuất

- SD Gundam: Gundam mang hình dáng ngộ nghĩnh, cốt truyện hài hước, vui nhộn.

- Model Suit Gunpla Builders Beginning GGundam Build Fighters: cốt truyện lấy bối cảnh đời thực, với Gundam, được sử dụng để tham gia thi đầu đối kháng như một môn thể thao.

Sản phẩm

Phim truyền hình, phim điện ảnh, phim ngắn

Ngoại trừ bộ Mobile Suit Gundam 00 lấy bối cảnh thời gian thực tế, tất cả các dòng phim Gundam được xếp vào các giai đoạn giả tưởng, khởi đầu bằng một sự kiện kinh thiên động địa hoặc một loạt các sự kiện chấn động liên tiếp. Bối cảnh thường thay đổi giữa Trái Đất, Ngoài Không Gian, Cộng đồng Không Gian và trong một số trường hợp có cả Mặt Trăng và các Hành Tinh Nhân Tạo.

TênPhân loạiThời gian phát hànhBối cảnh
Mobile Suit GundamTV series1979–1980UC 0079
Compilation movies1981–1982
Mobile Suit Zeta GundamTV series1985–1986UC 0087
Compilation movies2005–2006
Mobile Suit Gundam ZZTV series1986–1987UC 0088
Mobile Suit Gundam: Char's CounterattackMovie1988UC 0093
Mobile Suit SD GundamMovies1988, 1989, 1991, 1993
OVA1989–1991
Compilation TV series1993
Mobile Suit Gundam 0080: War in the PocketOVA1989UC 0079-80
Mobile Suit Gundam F91Movie1991UC 0123
Mobile Suit Gundam 0083: Stardust MemoryOVA1991–1992UC 0083
Compilation movie1992
Mobile Suit Victory GundamTV series1993–1994UC 0153
Mobile Fighter G GundamTV series1994–1995Future Century 60
Mobile Suit Gundam WingTV series1995–1996After Colony 195
Compilation specials1996
Mobile Suit Gundam: The 08th MS TeamOVA1996–1999UC 0079
Compilation movie1998
After War Gundam XTV series1996After War 15
Gundam Wing: Endless WaltzOVA1997After Colony 196
Compilation movie1998
Turn A GundamTV series1999–2000Correct Century 2343-5
Compilation movies2002
G-SaviourLive-action movie2000UC 0223
Gundam Neo Experience 0087: Green DiverSpecialty format movie2001UC 0087
Gundam EvolveAnimated shorts2001–2007
Mobile Suit Gundam SEEDTV series2002–2003Cosmic Era 71
Compilation specials2004
Superior Defender Gundam ForceTV series2003–2004
Mobile Suit Gundam MS IGLOO: The Hidden One Year WarOVA2004UC 0079
Mobile Suit Gundam SEED DestinyTV series2004–2005Cosmic Era 73
Compilation specials2006
Mobile Suit Gundam MS IGLOO: Apocalypse 0079OVA2006UC 0079
Mobile Suit Gundam SEED C.E. 73: StargazerOVA2006Cosmic Era 73
Mobile Suit Gundam 00TV series2007–2008Anno Domini 2307-8, 2312
Compilation specials2009
Mobile Suit Gundam MS IGLOO 2: Gravity FrontOVA2009UC 0079
Mobile Suit Gundam UnicornOVA2010–2014UC 0096
Compilation TV series[5]2016
SD Gundam Sangokuden Brave Battle WarriorsMovie2010
TV series
Mobile Suit Gundam 00 the Movie: A Wakening of the TrailblazerMovie2010Anno Domini 2314
Model Suit Gunpla Builders Beginning GOVA2010
Mobile Suit Gundam AGE[6]TV Series2011–2012Advanced Generation 115-164
Compilation specials2013
Gundam Build FightersTV series2013–2014[7]Our Century
Mobile Suit Gundam-san[8]TV series2014
Gundam Reconguista in G[9]TV series2014–2015Regild Century 1014
Gundam Build Fighters TryTV series2014–2015[10]Our Century
Special episode2016
Mobile Suit Gundam: The Origin[11]OVA[12]2015–2018[9]UC 0068, 0071, 0078
Mobile Suit Gundam: Iron-Blooded Orphans[13]TV series2015–2017Post Disaster 323, 325
Mobile Suit Gundam Thunderbolt[14]OVA2015–2017UC 0079
Compilation movies2016–2017
Mobile Suit Gundam: Twilight AXIS[15]OVA2017UC 0096
Compilation movie2017
Gundam Build Fighters: Battlogue[16]OVA2017Our Century
Gundam Build Fighters: GM's Counterattack[16]OVA2017Our Century
Gundam Build DiversPrologue OVA2018Our Century
TV Series2018Our Century
Mobile Suit Gundam Narrative[17]Movie2018UC 0097
Gundam Build Diver Re:riseTV Series2019 -2020Our Century
Mobile Suit Gundam: Hathaway's Flash[18]Movie2021UC 0105
Mobile Suit Gundam: Cucuruz Doan's IslandMovie2022UC 0079
Mobile Suit Gundam: The Witch From Mercury[19]Prologue ONA2022A.S. 101
TV Series2022-2023A.S. 122
Gundam Build MetaverseONA2023Our Century
Mobile Suit Gundam SEED FreedomMovie2024Cosmic Era 75
Gundam: Requiem for VengeanceONATBAUC 0079
Mobile Suit Gundam: Iron-Blooded Orphans: Urðr-HuntTBATBAPost Disaster 323

Truyện tranh và tiểu thuyết

Truyện tranh chuyển thể Gundam được xuất bản dưới ngôn ngữ tiếng Anh ở Bắc Mỹ thông qua một số công ty, như Viz Media, Del Rey Manga và Tokyopop, và ở Singapore bởi Chuang Yi.

Trò chơi điện tử

Gundam đã sản sinh ra hơn 80 đầu trò chơi điện tử cho hệ thống game thẻ, máy tính và hệ thống giải trí tại nhà. Đa số các trò chơi điện tử Gundam chỉ được phát hành tại Nhật Bản.

Mô hình Gundam

Hàng trăm mô hình Gundam, chủ yếu làm từ nhựa cứng, đôi khi từ nhựa dẻo và kim loại đã được phát hành. Chất lượng trải dài từ đồ chơi trẻ em đến nhà sưu tầm chuyên nghiệp rồi tiêu chuẩn trưng bày, thường nằm trong các tỷ lệ 1:60, 1:100 hoặc 1:144. Các mẫu quảng cáo 1:6 hoặc 1:12 được chuyển cho các nhà bán lẻ và không được thương mại hóa. Nhằm kỷ niệm 30 năm Gundam, một mẫu RX-78-2 Gundam tỉ lệ 1:1 đã được xây dựng và trưng bày tại Gundam Front Tokyo, quận Odaiba, mô hình này được hạ xuống ngày 5 tháng 3 năm 2017, sau đó, một bức tượng Unicorn Gundam đã được tạc tại cùng vị trí, giờ được đổi tên thành Gundam Base Tokyo. Ngày 19 tháng 12 năm 2020, tại Yokohama đã mở một khu phức hợp giải trí mang tên Gundam Factory Yokohama, tại đây mọi người có thể chiêm ngưỡng một mẫu RX-78-2 Gundam tỉ lệ 1:1 có thể cử động được.[20]

Tác động

Gundam là một biểu tượng văn hóa Nhật Bản, một nền công nghiệp trị giá 50 tỷ Yên hằng năm, đạt 54,5 tỷ Yên doanh thu hằng năm vào năm 2006, và 80,2 tỷ Yên vào năm 2014. Tem đã được phát hành, một nhân viên bộ Nông nghiệp Nhật Bản đã bị chỉ trích vì có đóng góp cho các trang bách khoa toàn thư liên quan tới Gundam, Lực lượng Phòng Vệ Nhật Bản đã đặt tên hệ thống chiến đấu cá nhân tân tiến của họ là Gundam

Tham khảo