Hố va chạm

Hố va chạm là một vùng trũng hình tròn hoặc gần tròn trên bề mặt của một hành tinh, vệ tinh tự nhiên hay các thiên thể khác trong Hệ Mặt Trời được hình thành từ sự va chạm với vận tốc cực cao của các thiên thể nhỏ vào bề mặt của các thiên thể lớn hơn. Khác với miệng núi lửa là kết quả của các vụ nổ hoặc sự sụp đổ từ bên trong ^[1], các hố va chạm đặc biệt nhô cao ở các rìa và đáy có địa hình thấp hơn địa hình xung quanh ^[2]. Các hố va chạm có nhiều kích thước khác nhau như các vùng trũng nhỏ, đơn giản có dạng chén đến các bồn trũng lớn, phức tạp và có nhiều vòng tròn. Các hố va chạm do thiên thạch có lẽ là một ví dụ về hố va chạm nhỏ phổ biến nhất trên bề mặt Trái Đất.

Danh sách các hố va chạm

Trên Trái Đất

Trên Trái Đất các hố va chạm được nghiên cứu gồm:

Hố va chạm Barringer, aka Meteor Crater (Arizona, Hoa Kỳ)
Hố va chạm Chesapeake Bay (Virginia, Hoa Kỳ)
Hố va chạm Chicxulub (Mexico)
Clearwater Lakes (Quebec, Canada)
Hố va chạm Gosses Bluff (Lãnh thổ Bắc Úc, Úc)
Hố va chạm Haughton (Nunavut, Canada)
Hố va chạm Kaali (Estonia)
Hố va chạm Karakul (Tajikistan)
Hố va chạm Lonar (Ấn Độ)
Hố va chạm Manicouagan (Quebec, Canada)
Hố va chạm Manson (Iowa, Hoa Kỳ)
Hố va chạm Mistastin (Labrador, Canada)
Nördlinger Ries (Đức)
Hố va chạm Pingualuit (Quebec, Canada)
Hố va chạm Popigai, (Xibia, Nga)
Hố va chạm Shoemaker (Tây Úc, Úc)
Siljan Ring (Thụy Điển)
Bồn Sudbury (Ontario, Canada)
Hố va chạm Vredefort (Nam Phi)
Hố va chạm Wolfe Creek (Tây Úc, Úc)

Xem thêm Earth Impact Database ^[3] trang web với hơn 170 hố va chạm trên Trái Đất đã được nhận dạng.

Trên các hành tinh khác

Mare Orientale (Mặt Trăng)
Cực Nam - Bồn Aitken (Mặt Trăng)
Bồn Caloris (Sao Thủy)
Hố va chạm Petrarch (Sao Thủy)
Bồn Skinakas (Sao Thủy)
Bồn Hellas (Sao Hỏa)
Hố va chạm Herschel (Mimas)
Tycho Brahe (hố Sao Hỏa)

Các hố va chạm lớn nhất trong Hệ Mặt Trời

Bồn North Polar/Bồn Borealis (tranh cãi) - Sao Hỏa - Đường kính: 10,600 km
South Pole-Aitken basin - Mặt Trăng - Đường kính: 2,500 km
Bồn Hellas - Sao Hỏa - Đường kính: 2,100 km
Bồn Caloris - Sao Thủy - Đường kính: 1,550 km
Bồn Imbrium - Mặt Trăng - Đường kính: 1,100 km
Isidis Planitia - Sao Hỏa - Đường kính: 1,100 km
Mare Tranquilitatis - Mặt Trăng - Đường kính: 870 km
Argyre Planitia - Sao Hỏa - Đường kính: 800 km
Rembrandt – Sao Thủy – Đường kính: 715 km
Mare Serenitatis - Mặt Trăng - Đường kính: 700 km
Mare Nubium - Mặt Trăng - Đường kính: 700 km
Beethoven - Sao Thủy - Đường kính: 625 km
Valhalla - Callisto - Đường kính: 600 km, với vành đai là 4,000 km
Hertzsprung - Mặt Trăng - Đường kính: 590 km
Turgis - Iapetus - Đường kính: 580 km
Apollo - Mặt Trăng - Đường kính: 540 km
Engelier - Iapetus - Đường kính: 504 km
Mamaldi - Rhea - Đường kính: 480 km
Huygens - Sao Hỏa - Đường kính: 470 km
Schiaparelli - Sao Hỏa - Đường kính: 470 km
Rheasilvia - 4 Vesta - Đường kính: 460 km
Gerin - Iapetus - Đường kính: 445 km
Odysseus - Tethys - Đường kính: 445 km
Korolev - Mặt Trăng - Đường kính: 430 km
Falsaron - Iapetus - Đường kính: 424 km
Dostoevskij - Sao Thủy - Đường kính: 400 km
Menrva - Titan - Đường kính: 392 km
Tolstoj - Sao Thủy - Đường kính: 390 km
Goethe - Sao Thủy - Đường kính: 380 km
Malprimis - Iapetus - Đường kính: 377 km
Tirawa - Rhea - Đường kính: 360 km
Mare Orientale - Mặt Trăng - Đường kính: 350 km, với vành đai là 930 km
Evander - Dione - Đường kính: 350 km
Epigeus - Ganymede - Đường kính: 343 km
Gertrude - Titania - Đường kính: 326 km
Telemus - Tethys - Đường kính: 320 km
Asgard - Callisto - Đường kính: 300 km, với vành đai là 1,400 km
Hố va chạm Vredefort - Trái Đất - Đường kính: 300 km
Powehiwehi - Rhea - Đường kính: 271 km
Mead - Sao Kim - Đường kính: 270 km

Xem thêm

Sự kiện tuyệt chủng kỷ Creta-Paleogen
Sự kiện va chạm
Độ sâu va chạm
Traces of Catastrophe sách của Lunar and Planetary Institute - đề cập đến việc nghiên cứu các vụ va chạm
Nemesis (hypothetical star)
Hố va chạm Rampart
Ray system
Peter H. Schultz

Tham khảo

Charles A. Wood and Leif Andersson, New Morphometric Data for Fresh Lunar Craters, 1978, Proceedings 9th Lunar and Planet. Sci. Conf.
Bond, J. W., "The development of central peaks in lunar craters", Earth, Moon, and Planets, vol. 25, December 1981.
Melosh, H.J., 1989, Impact cratering: A geologic process: New York, Oxford University Press, 245 p.
Baier, J., Die Auswurfprodukte des Ries-Impakts, Deutschland, in Documenta Naturae, Vol. 162, 2007. ISBN 978-3-86544-162-1

Đọc thêm

Mark, Kathleen (1987). Meteorite Craters. Tucson: University of Arizona Press. ISBN 0-8165-0902-6.

Liên kết ngoài

Study of a South Carolina crater Lưu trữ 2009-03-26 tại Wayback Machine
The Geological Survey of Canada Crater database, 172 impact structures
Aerial Explorations of Terrestrial Meteorite Craters Lưu trữ 2006-06-14 tại Wayback Machine
Impact Meteor Crater Viewer Google Maps Page with Locations of Meteor Craters around the world
Solarviews: Terrestrial Impact Craters
Lunar and Planetary Institute slidshow: contains pictures

[1]

[2]

[3]

Search