Huy Ninh công chúa
Huy Ninh công chúa (chữ Hán: 徽寧公主) hay Thái Từ hoàng hậu (chữ Hán: 太慈皇后), tự Nhất Chi Mai (chữ Hán: 一枝梅), là con gái của vua Trần Minh Tông, chính thất của hoàng đế Đại Ngu Hồ Quý Ly, mẹ của Hồ Hán Thương và Hồ Thánh Ngâu. Trước đây, bà được gả cho tôn thất Trần Nhân Vinh (? - 12/1370). Đến năm 1370, Trần Nhân Vinh bị Dương Nhật Lễ giết hại. Sau này, Trần Nghệ Tông lại gả bà cho Hồ Quý Ly vào tháng 5 âm lịch năm 1371.
Huy Ninh công chúa 徽寧公主 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoàng hậu Đại Ngu | |||||||||||||
Tại vị | 1400-1401 | ||||||||||||
Đăng quang | 1400 | ||||||||||||
Tiền nhiệm | Hoàng hậu đầu tiên của triều đại | ||||||||||||
Kế nhiệm | Hiến Gia hoàng hậu | ||||||||||||
Thông tin chung | |||||||||||||
Sinh | ? | ||||||||||||
Mất | ? ? (có thể là Quảng Tây, Trung Quốc) | ||||||||||||
Phu quân | Trần Nhân Vinh Hồ Quý Ly | ||||||||||||
Hậu duệ | Hồ Hán Thương Khâm Thánh hoàng hậu Công Chúa Hoàng Trung[1] | ||||||||||||
| |||||||||||||
Tước hiệu | Huy Ninh Công chúa Khâm Đức Hưng Liệt Đại vương phi Quốc tổ Chương hoàng phi Thái Từ Hoàng hậu | ||||||||||||
Hoàng tộc | Nhà Trần Nhà Hồ | ||||||||||||
Thân phụ | Trần Minh Tông | ||||||||||||
Thân mẫu | ? |
Giai thoại
Trong Kiên biều tập (堅瓠集) của Chử Nhân Hoạch soạn đời nhà Thanh có chép một chuyện về Hồ Quý Ly, được Lê Quý Đôn dẫn lại trong Kiến văn tiểu lục:[2]
Sự tích này tương đối nổi tiếng ở thời điểm Việt Nam hiện đại, song lại không phổ biến ở thời xưa và có nhiều mâu thuẫn lịch sử. Dựa vào việc Quý Ly có vợ là Huy Ninh công chúa, nên nhiều người đem "Nhất chi mai" trong truyền thuyết gán vào bà, song Huy Ninh được anh là Trần Nghệ Tông gả sau khi diệt Dương Nhật Lễ, tức Huy Ninh là vai em gái của "Trần vương", mà không phải em gái trong sự tích nói đến. Lê Quý Đôn khi chép lại chuyện này cũng có đề "Chuyện này có phần kỳ lạ", theo đó cũng cho thấy đây không những hư cấu, mà đối với người Việt đời Lê khi ấy cũng chưa từng nghe qua, cho nên mới "lạ" như vậy.
Sử sách không chép nhiều về bà. Bà mất năm nào không rõ.