Mật mã Lyoko

loạt phim hoạt hình dài tập của Pháp

Mật mã Lyoko (tiếng Pháp: Code Lyoko) là một bộ phim hoạt hình dài tập của truyền hình Pháp[2] do Thomas Romain và Tania Palumbo sáng tác và được hãng MoonScoop sản xuất.[3] Nội dung phim kể về cuộc phiêu lưu của một nhóm gồm năm thanh thiếu niên đi vào thế giới ảo có tên Lyoko để chiến đấu chống lại thế lực X.A.N.A. đang đe dọa đến Trái Đất.[4] Mật mã Lyoko được hãng Anterfilms phát triển từ dự án Garage Kids và sau đó được MoonScoop sản xuất lại.[5] Bộ phim được thực hiện bằng kỹ thuật vẽ tay 2DCGI.[6]

Mật mã Lyoko
Thể loại
Sáng lậpTania Palumbo
Thomas Romain
Kịch bảnSophie Decroisette (phần 1 đến phần 3)
Bruno Regeste (phần 4)
Đạo diễnJérôme Mouscadet
Diễn viênSharon Mann (lồng tiếng cho Aelita)
Matthew Géczy (lồng tiếng cho Odd)
Mirabelle Kirkland (lồng tiếng cho Yumi)
Barbara Weber-Scaff (lồng tiếng cho Ulrich)
David Gasman (lồng tiếng cho William)
Nhạc phimFranck Keller
Ygal Amar
Nhạc dạo"Un Monde Sans Danger" ("A World Without Danger")/ "Code Lyoko Theme" của Julien Lamassonne (hát bằng tiếng Anh bởi Noam)
Soạn nhạcSerge Tavitian
Herman Martin
Quốc giaPháp
Ngôn ngữPháp
Số mùa4
Số tập97 (bao gồm hai tập tiền truyện)
Sản xuất
Thời lượng~ 26 phút
Đơn vị sản xuấtAntefilms (phần 1)
MoonScoop (phần 2 đến phần 4)
Trình chiếu
Kênh trình chiếuFrance 3
Canal J
Định dạng hình ảnhSECAM
Phát sóng3 tháng 9 năm 2003 (2003-09-03) – 10 tháng 11 năm 2007 (2007-11-10)
Thông tin khác
Chương trình sauMật mã Lyoko: Tiến hóa
Liên kết ngoài
Trang mạng chính thức

Mật mã Lyoko bắt đầu công chiếu lần đầu tiên với 97 tập phim vào ngày 3 tháng 9 năm 2003 và kết thúc vào ngày 10 tháng 11 năm 2007 trên kênh France 3 của Pháp. Đồng thời được phát sóng lần đầu ở Mỹ vào ngày 19 tháng 4 năm 2004 trên kênh Cartoon Network.

Phần tiếp theo của bộ phim mang tên Mật mã Lyoko: Tiến hóa (tiếng Pháp: Code Lyoko: Evolution) gồm 26 tập phim và bắt đầu chiếu từ ngày 19 tháng 12 năm 2012 đến ngày 19 tháng 12 năm 2013.[7][8]

Tại Việt Nam, Bộ phim hoạt hình được phát sóng trên kênh VTV2, VTV3 & BiBi năm 2006 - 2008VTV6 năm 2016.

Nội dung và nhân vật

Nội dung

Yumi, Aelita, Odd và Ulrich ở lãnh thổ băng của thế giới ảo Lyoko (phần 1).

Jeremie Belpois, cậu bé 13 tuổi đang học tại trường nội trú Học viện Kadic, cậu tình cờ phát hiện ra một siêu máy tính nằm trong một nhà máy bị bỏ hoang gần trường học. Sau khi máy tính được kích hoạt, Jeremie phát hiện ra một thế giới ảo gọi là Lyoko và rồi quen biết cô gái tên Aelita Schaeffer đang bị mắc kẹt trong siêu máy tính.[9] Từ đó, một loạt các sự kiện kỳ ​​lạ bắt đầu xảy ra tại ngôi trường Học viện Kadic. Cùng nằm trong máy tính này là một hệ thống thông minh tên là X.A.N.A với khả năng khống chế máy tính và mạng lưới điện toàn cầu, thậm chí điều khiển được con người. Mục tiêu của XANA là chinh phục thế giới và tất cả loài người.[9][10]

Trong phần một, Jeremie hỗ trợ bằng máy tính trong khi Aelita ở Lyoko để ngăn chặn âm mưu của XANA. Cậu được hỗ trợ từ ba người bạn là Ulrich Stern, Odd Della Robbia và Yumi Ishiyama để cứu cả hai thế giới bằng cách vào phòng quét để biến đổi vào thế giới ảo Lyoko. Trong mỗi trận chiến, Aelita luôn được Yumi, Ulrich, và Odd bảo vệ vì cô có khả năng mã hóa vùng Lyoko bị XANA xâm chiến và vô hiệu hóa tháp. Tuy nhiên, nhóm phát hiện ra XANA đã nhiễm một loại virus vào người Aelita để ngăn chặn khả năng tắt siêu máy tính của cô.[11] Ở phần hai, nhóm của Jeremie tập trung tìm kiếm biện pháp để lấy virus ra khỏi người Aelita. Trong khi ở Lyoko, XANA cố gắng đánh cắp bộ nhớ của Aelita để lấy chìa khóa mở Lyoko để giúp chúng thoát khỏi siêu máy tính. Nhóm kết nạp thêm một thành viên nữa là William Dunbar ở phần ba. William là một học sinh được chuyển đến trường Kadic, nhưng cậu sớm bị trở thành nô lệ cho XANA để chống lại nhóm Jeremie.[12] Trong phần bốn, nhóm bạn của Jeremie đã đánh bại và tiêu diệt được XANA để cứu William ra khỏi thế giới ảo. Người buồn nhất là Aelita vì cha cô đã hy sinh để giúp họ tắt siêu máy tính. Ở đoạn cuối, nhóm đã cùng nhau tắt siêu máy tính để chuẩn bị cho cuộc sống mới, nhưng những kỷ niệm vui buồn khi cùng chiến đấu trong Lyoko sẽ mãi mãi ở trong tim của năm người bạn.[13]

Lyoko

Lyoko (phát âm: lee-oh-koh) là một thế giới ảo trong siêu máy tính. Nó bao gồm năm lãnh thổ khác nhau như rừng, núi, băng, sa mạc, và lãnh thổ thứ 5 (trung tâm Lyoko).[14] Mỗi lãnh thổ có một môi trường và phong cảnh khác nhau.[15] Bốn lãnh thổ đầu tiên nằm ở bốn địa điểm khác nhau và chúng đều dẫn đến trung tâm Lyoko bằng một quả cầu khổng lồ. Tất cả lãnh thổ này bị hủy diệt trong phần ba, nhưng năm lãnh thổ được Jeremie và Aelita phục hồi dưới sự giúp đỡ của Franz Hopper trong phần bốn. Siêu máy tính được đặt trong tầng hầm của một nhà máy bị bỏ hoang ở gần trường Kadic.[16] Ngoài ra, bên trong Lyoko còn có biển kỹ thuật số và nhiều bản sao Lyoko.[12]

XANA

XANA là một hệ thống máy tính thông minh có khả năng khống chế máy tính và mạng lưới điện toàn cầu, thậm chí còn điều khiển được con người. XANA là nhân vật phản diện của bộ phim.[17] Ban đầu, XANA được lập trình và tạo ra bởi Franz Hopper (cha của Aelita) trong những năm 1990 để chống lại Dự án Carthage - một hệ thống phần mềm quân sự mà Franz Hopper từng tham gia. XANA còn được dùng nó để ngăn chặn chính phủ Pháp. Thật không may, XANA dần lớn mạnh và thông minh hơn, nó muốn tiêu diệt luôn Franz Hopper. Sau đó, XANA và cha con Aelita bị mắc kẹt trong siêu máy tính vì Franz bẫy được XANA vào siêu máy tính để ngăn chặn nó tàn phá thế giới thật.

Những sự vật và con người được XANA khống chế có khả năng phi thường như: tăng sức mạnh, tăng tốc độ, biết bay, đi xuyên tường... XANA có tất cả 12 quái vật. Những quái vật này dùng để cản trở nhóm Jeremie mã hóa tháp mà XANA kích hoạt. Chúng là: Krabe, Blok, Kankrelat, Megatank, Hornet, Creeper, Kolossus, Kongre, Sharks, Manta, Tarantula và Scyphozoa.[18]

Quái vật[14]

Khác

Tàu Skid (Skidbladnir) là chiếc tàu được Aelita, Yumi, Odd và Ulrich dùng để xuống đại dương số hay khám phá các bản sao khác của Lyoko. Tàu Skid gồm năm khoang; các khoang đều có thể tách khỏi thân tàu để chiến đấu với quái vật và thân tàu được Aelita trực tiếp điều khiển.[20]

Phòng quét là phương tiện dùng để biến đổi và quét Aelita, Odd, Yumi và Ulrich vào thế giới ảo Lyoko; máy quét có ba phòng. Nếu bị ngắt điện thì những ai còn trong Lyoko sẽ bị kẹt ở Lyoko.[21]

Nhân vật

Nhân vật chính

Từ trái sang phải: Aelita, Ulrich, Yumi, Odd (với kiwi) và Jeremie. (phần 1)

Trong lúc đang tìm kiếm bộ phận để lắp ráp robot, Jeremie vô tình phát hiện một siêu máy tính trong một tầng hầm mà Franz Hopper đã giấu kín hơn mười năm qua. Khi kích hoạt, Jeremie phát hiện ra một thế giới ảo gọi là Lyoko và quen biết với Aelita, một cô gái bị mắc kẹt trong siêu máy tính trong lúc cùng cha bỏ trốn sự truy sát của XANA. Sau khi biết về siêu máy tính, nhóm Jeremie thường vào Lyoko để chiến đấu với XANA để ngăn chặn mục tiêu chinh phục thế giới của nó. Sau một thời gian chiến đấu, nhóm quyết định giúp đưa Aelita ra thế giới thật để học hành như người bình thường. Khi thoát khỏi Lyoko, Aelita thường có linh cảm và những cơn ác mộng về những chuyện sắp xảy ra. Cô luôn gắn bó với Jeremie và cả hai dần có tình cảm với nhau. Tại trường Kadic, Odd ở cùng phòng với Ulrich. Odd có tính tình khá hài hước và thường gọi Aelita là "công chúa" cũng như gọi Jeremie là "Anhxtanh." Ulrich và Yumi có tình cảm với nhau, nhưng cả hai lại quyết định làm bạn. Ulrich giỏi môn thể dục nhưng lại sợ độ cao; cậu cũng hay ghen với William khi thấy Yumi đi cùng cậu ta.[22] Còn Yumi là thành viên duy nhất trong nhóm không ở trong ký túc xá của trường mà ở cùng gia đình; cô cũng lớn hơn những thành viên còn lại một tuổi.[23]

Tham gia vào mỗi trận chiến với XANA gồm Yumi, Aelita, Odd và Ulrich. Khi vào Lyoko, nhiệm vụ của Odd, Ulrich, và Yumi là bảo vệ Aelita để cô mã hóa tháp mà XANA đã kích hoạt.[24] Yumi dùng hai chiếc quạt truyền thống của Nhật Bản để chiến đấu ở khoảng cách xa và có khả năng siêu năng lực giúp nâng vật thể để cản trở quái vật. Vũ khí của Ulrich là thanh kiếm Nhật Katana, ngoài ra cậu cũng có thể phân thân thành ba người và di chuyển với tốc độ cao. Odd dùng mũi tên laser đặt trên bàn tay và đôi lúc cậu cũng có thể cảm ứng được tương lai. Aelita thì có quả cầu lửa để chiến đấu và chiếc đồng hồ đeo tay giúp mọc cánh để bay; cô còn có thể dùng siêu năng lực để tạo vật cản chống lại quái vật. Họ thường dùng xe bay scooter, ván trượt bay và mô-tô một bánh để làm phương tiện di chuyển. Còn Jeremie, do có nhiều am hiểu về máy tính nên cậu không bao giờ đi đến Lyoko mà ở lại phòng máy để hỗ trợ cho đồng đội. Họ thường phải đối đầu với William, một thành viên mới gia nhập nhóm nhưng lại bị XANA điều khiển.[25]

Nhân vật khác[14]

Từ trái sang phải: Ulrich, Jeremie, Odd, Yumi và Aelita. (phần 1)
  • William Dunbar là một học sinh được chuyển đến trường Kadic. Khi mới đến trường, William là một người cô độc và ít tiếp xúc với ai. Thấy vậy, Yumi đến kết bạn với cậu, và hai người nhanh chóng nảy sinh tình cảm. Mặc dù William và nhóm Jeremie thường xảy ra tranh cãi, nhưng Jeremie, Ulrich, Odd, và Aelita đều ủng hộ cậu tham gia nhóm. Tuy vậy, Yumi lại không đồng ý, nhưng cuối cùng cô cũng chấp nhận. Vào Lyoko lần đầu tiên, William lại bị XANA khống chế để làm con rối cho chúng. Trong Lyoko, William mang một thanh kiếm khổng lồ với bộ trang phục màu đen (khi bị XANA kiểm soát). Nhiệm vụ của William là tìm cách tiêu diệt Aelita để cô không thể mã hóa tháp mà XANA đã kích hoạt. Phần bốn trong bộ phim, William được nhóm Jeremie cứu khỏi sự điều khiển của XANA.[26]
  • Waldo Franz Schaeffer (Franz Hopper) là cha của Aelita. Ông là người tạo ra Lyoko và cũng từng tham dự án Carthage. Trước đây, Franz Hopper là giáo viên dạy môn khoa học tại Học viện Kadic, nhưng sau đó ông biến mất đột ngột và sống trong một ngôi nhà ở khu trường học gọi là bảo tàng Hermitage. Trong một nhà máy bị bỏ rơi gần đó, Franz đã xây dựng siêu máy tính để tạo ra Lyoko và cuối cùng bị kẹt ở Lyoko vì cố ngăn chặn XANA. Jeremie Belpois phát hiện ra siêu máy tính đó gần mười năm sau. Trong tập cuối cùng của bộ phim, Franz Hopper hy sinh trong Lyoko để tiêu diệt XANA.[26]
  • Jim Morales là giáo viên dạy thể dục cho trường Học viện Kadic. Trong nhiều sự việc, thầy Jim đã phát hiện ra sự tồn tại của Lyoko và XANA, nhưng những ký ức này luôn được bị biến mất khi nhóm Jeremie đi ngược thời gian quay về quá khứ.[26]
  • Sissi Delmas là con gái của hiệu trưởng trường Kadic, chính vì thế mà cô luôn kiêu ngạo và chê bai người khác. Sissi cũng có tình cảm với Ulrich; cô và Odd hay thường xuyên trêu chọc nhau.[26]

Sản xuất

Nguồn gốc và ý tưởng

Áp phích Mật mã Lyoko (phần bốn).
Từ trái sang phải: Ulrich, Yumi, Odd, và Aelita.

Mật mã Lyoko bắt nguồn từ phim ngắn "Les enfants font leur cinéma" ("The children make their movies") của đạo diễn Thomas Romain và được sản xuất bởi một nhóm sinh viên từ trường điện ảnh Gobelins ở Paris, Pháp. Các thành viên tham gia làm phim bao gồm Thomas Romain, Tania Palumbo, Stanislas Brunet và Jerome Cottray. Bộ phim được công chiếu tại Liên hoan phim hoạt hình quốc tế Annecy.[27] Sau đó, trong một bản hợp đồng giữa công ty hoạt hình Pháp Antefilms và Romain, Tania Palumbo bắt đầu làm việc cho Garage Kids.[28]

Garage Kids được phát hành vào năm 2001. Dự án phim được Palumbo, Romain và Carlo de Boutiny thực hiện. Sau đó được Anne de Galard phát triển và do công ty Antefilms sản xuất.[29] Ban đầu Garage Kids dự định với 26 tập kể về cuộc sống của bốn học sinh trường nội trú Pháp khám phá ra bí mật của thế giới ảo Xanadu.[30] Tuy nhiên, hãng Anterfilms quyết định phát triển Garage Kids thành Mật mã Lyoko với thế giới ảo có tên là "Lyoko," bắt đầu phát sóng vào năm 2003.[5]

Bối cảnh trong phim được mô phỏng theo những địa điểm thật tại Pháp. Nhà máy được dựa trong bộ phim là nhà máy tại Boulogne-Billancourt và trường Học viện Kadic được mô phỏng theo trường Lycée Lakanal ở Sceaux.[31]

Ê-kíp

Nhạc phim

Subdigitals là album được hãng EMI France phát hành để quảng bá cho Mật mã Lyoko; Album bao gồm 12 bài hát. Album được ra mắt tại Pháp vào tháng 11 năm 2006 và tại Hoa Kỳ vào tháng 6 năm 2007. "A World Without Danger" được chọn làm ca khúc mở đầu cho phim, còn "Break Away" thì làm nhạc kết từ phần hai đến phần bốn.[32] Tiếp đến, hãng cho phát hành Code Lyoko Featuring Subdigitals (phiên bản dành cho người hâm mộ) làm album giữa MoonScoop và Code Lyoko Fans, gồm các phiên bản từ album đầu và bản nhạc không lời của Code Lyoko Evolution.[33]

Các phần của phim[14]

Các phầnSố tậpLịch phát sóng
Phát sóng lần đầuPhát sóng lần cuối
1[34]26 (từ tập 1 đến tập 26)3 tháng 9 năm 2003 (2003-09-03)25 tháng 2 năm 2004 (2004-02-25)
2[35]26 (từ tập 27 đến tập 52)31 tháng 8 năm 2005 (2005-08-31)8 tháng 2 năm 2006 (2006-02-08)
Prequel221 tháng 10 năm 2006 (2006-10-21)22 tháng 10 năm 2006 (2006-10-22)
313 (từ tập 53 đến tập 65)9 tháng 9 năm 2006 (2006-09-09)8 tháng 11 năm 2006 (2006-11-08)
4[36]30 (từ tập 66 đến tập 95)13 tháng 8 năm 2007 (2007-08-13)10 tháng 11 năm 2007 (2007-11-10)

Công chiếu quốc tế

Tại Hoa Kỳ, bộ phim được phát sóng vào 19 tháng 4 năm 2004 trên kênh Cartoon Network. Còn phần prequel được phát sóng vào ngày 2 và 3 tháng 10 năm 2006. Bảy tập cuối cùng của phim được phát sóng trực tuyến.[37]

Quốc giaKênh phát sóng
BỉThe Two, 2BE và Ketnet
CanadaCBC
Tây Ban NhaClan
Việt NamBiBi, VTV3, VTV6 và HTV3
ÝRai2
IndonesiaSpacetoon

Tiếp nhận

Áp phích cho trò chơi Code Lyoko: Quest for Infinity của hệ máy Wii.
Từ trái sang phải: Yumi, Odd, Ulrich và Aelita.

Mật mã Lyoko là chương trình xuất sắc nhất do khán giả kênh Canal J (Pháp) bình chọn và được nhiều khán giả quốc tế yêu thích;[38] chương trình cũng được hai kênh Cartoon Network và Kabillion (Hoa Kỳ) đánh giá cao. Cụ thể, Mật mã Lyoko giữ vị trí thứ ba cho chương trình xuất sắc nhất năm 2006 tại Cartoon Network và vị trí thứ 4 cho chương trình được xem hàng tháng nhiều nhất năm 2010 tại Kabillion.[39] Phim cũng đạt thành công lớn ở kênh Clan TVE của Tây Ban Nha, kênh Rai2 của Ý, và nhiều kênh ở Phần LanAnh Quốc. Tháng 12 năm 2006, Mật mã Lyoko nhận giải France's Prix de l'Export Award 2006 cho hạng mục phim hoạt hình.[40]

Sau khi phát hành thành phim, Mật mã Lyoko được xuất bản dưới dạng đĩa DVD và được in thành tiểu thuyết từ nhà xuất bản Ý Atlantyca Entertainment. Người viết lấy bút danh là Jeremy Belpois (tiểu thuyết được viết từ tính cách của các nhân vật). Năm 2004, phim được in ra thành truyện tranh bởi Hachette, gồm hai tập được trình bày bằng cách chụp ảnh từng tập của phim. Năm 2006, phim được sản xuất thành đồ chơi robot Marvel Toys, đồ dùng học tập, tạp chí và bìa lịch dựa theo các nhân vật trong phim.[41] Tiếp đến, nhiều video games được ra mắt như: Code Lyoko, Code Lyoko: Fall of X.A.N.A. của Nintendo DS, Code Lyoko: Quest for Infinity của Wii, PSPPlayStation 2.[42] Hãng MoonScoop cũng hợp tác với 3D Duo cho ra mắt trò chơi video của phim trên Facebook vào mùa xuân năm 2012, hơn 200.000 người dùng tham gia chơi tích cực và được 1.3 triệu game thủ đăng ký.[43][44] Còn ở Việt Nam, nhiều fanpage được tạo ra để người hâm mộ thể hiện tình cảm với phim.[45][46]

Vào tháng 1 năm 2011, bốn phần trong Mật mã Lyoko được phát hành trên iTunes tại Mỹ và MoonScoop Holdings ở Pháp. Một chương trình trò chơi được gọi là Code Lyoko Challenge ở Tây Ban Nha được dự kiến ​​phát hành vào cuối năm 2012 nhưng đã không được cho phép.[47]

Chú thích

Liên kết ngoài