Phân lớp Mộc lan

Phân lớp Mộc lan (danh pháp khoa học: Magnoliidae) hay cũ hơn và không chính thức là Phức hợp Mộc lan hoặc nhánh Mộc lan (dịch thô từ magnoliids hay magnoliid complex) là một nhóm khoảng 9.000[1] loài thực vật có hoa, bao gồm mộc lan, nhục đậu khấu, nguyệt quế, quế, , hồ tiêu và nhiều loài khác. Chúng có đặc trưng là các đặc trưng của hoa là bội số của 3, phấn hoa với 1 lỗ và các lá thường có gân tạo nhánh.

Phân lớp Mộc lan
Hoa của Asimina triloba
Phân loại khoa học e
Giới:Plantae
nhánh:Tracheophyta
nhánh:Angiospermae
nhánh:Magnoliids
Loài điển hình
Magnolia virginiana
Các bộ

Canellales
Laurales
Magnoliales
Piperales

Tên gọi cũ của APG

Các thuật ngữ trong tiếng Anh như magnoliids hay magnoliid complex được hệ thống APG II sử dụng một cách không chính thức để chỉ một nhóm đơn vị thực vật có chung một tổ tiên trong thực vật hạt kín (Angiospermae).

Phân loại

Theo truyền thống, Magnoliidae là tên gọi của một phân lớp. Định nghĩa và giới hạn của phân lớp này biến động theo từng hệ thống phân loại thực vật. Yêu cầu duy nhất là nó phải luôn luôn chứa họ Mộc lan (Magnoliaceae)[2]. Gần đây, nhóm này đã được định nghĩa lại theo PhyloCode như là một nhánh trên cơ sở nút, bao gồm các bộ Canellales, Laurales, MagnolialesPiperales.

Hệ thống APG

Các hệ thống APG (1998), APG II (2003) và APG III (2009) không sử dụng các tên gọi thực vật chính thức cao hơn cấp bộ. Theo các hệ thống này, các nhánh lớn thường được nhắc tới theo các tên gọi không chính thức, chẳng hạn như "magnoliids" hay "magnoliid complex". APG III công nhận một nhánh trong phạm vi thực vật hạt kín cho magnoliids. Định nghĩa và giới hạn của nó như sau:

Nhánh magnoliids
Bộ Canellales
Bộ Laurales
Bộ Magnoliales
Bộ Piperales
Mesangiospermae

Chloranthales

Magnoliidae

Magnoliales

Laurales

Canellales

Piperales

Monocots

Ceratophyllales

Eudicots

Phát sinh loài hiện tại và thành phần hợp thành của Magnoliidae.[3]

Nhánh này bao gồm phần lớn các nhóm cơ sở của thực vật hạt kín. Nhánh cũng đã được đặt tên chính thức là Magnoliidae vào năm 2007 theo các dự liệu của PhyloCode.[4]

Hệ thống Cronquist

Hoa của Magnolia obovata, chỉ ra số lượng cánh hoa, nhị hoa và nhụy hoa đều là bội số của 3.

Hệ thống Cronquist (1981) sử dụng tên gọi Magnoliidae cho một trong sáu phân lớp (thuộc lớp Magnoliopsida = thực vật hai lá mầm). Trong phiên bản gốc của hệ thống này thì định nghĩa và giới hạn là:[5]

Các hệ thống Dahlgren và Thorne

Magnoliids (nghĩa theo APG) được phân loại trong siêu bộ Magnolianae trong cả hệ thống Dahlgren lẫn hệ thống Thorne. Trong hệ thống Dahlgren và hệ thống Thorne (1992), tên gọi Magnoliidae được sử dụng thay vì dicotyledons. Đây cũng là tình trạng của một vài hệ thống phân loại có nguồn gốc từ hệ thống Cronquist. Trong hệ thống Thorne sửa đổi (2000), tên gọi Magnoliidae bị hạn chế lại chỉ bao gồm Magnolianae, Nymphaeanae, Rafflesianae[6] và nó là gần gũi với nghĩa được sử dụng trong hệ thống Cronquist và APG II.

Dahlgren

Phân loại nội bộ của hệ thống Dahlgren:

  • Phân lớp Magnoliidae [= thực vật hai lá mầm]
    Siêu bộ Magnolianae
    Siêu bộ Nymphaeanae
    Siêu bộ Ranunculanae
    Siêu bộ Caryophyllanae
    Siêu bộ Polygonanae
    Siêu bộ Plumbaginanae
    Siêu bộ Malvanae
    Siêu bộ Violanae
    Siêu bộ Theanae
    Siêu bộ Primulanae
    Siêu bộ Rosanae
    Siêu bộ Proteanae
    Siêu bộ Myrtanae
    Siêu bộ Rutanae
    Siêu bộ Vitanae
    Siêu bộ Santalanae
    Siêu bộ Balanophoranae
    Siêu bộ Aralianae
    Siêu bộ Asteranae
    Siêu bộ Solananae
    Siêu bộ Ericanae
    Siêu bộ Cornanae
    Siêu bộ Loasanae
    Siêu bộ Lamianae

Thorne

Phân loại nội bộ của hệ thống Thorne (1992) (trong phiên bản do Reveal miêu tả):

  • Phân lớp Magnoliidae [= thực vật hai lá mầm]
    Siêu bộ Magnolianae
    Siêu bộ Nymphaeanae
    Siêu bộ Rafflesianae
    Siêu bộ Caryophyllanae
    Siêu bộ Theanae
    Siêu bộ Celastranae
    Siêu bộ Malvanae
    Siêu bộ Violanae
    Siêu bộ Santalanae
    Siêu bộ Geranianae
    Siêu bộ Rutanae
    Siêu bộ Proteanae
    Siêu bộ Rosanae
    Siêu bộ Cornanae
    Siêu bộ Asteranae
    Siêu bộ Solananae
    Siêu bộ Loasanae
    Siêu bộ Myrtanae
    Siêu bộ Gentiananae

Bảng so sánh

Đối với mỗi hệ thống, các bộ bao hàm được liệt kê và liên kết. Các bộ xuất hiện ở dạng không có liên kết và in nghiêng có vị trí tách biệt trong hệ thống đó. Trình ự của mỗi hệ thống được sửa đổi để ghép cặp các đơn vị phân loại tương ứng và định nghĩa/giới hạn của các bộ với cùng tên gọi không phải luôn luôn giống nhau.

So sánh magnoliids trong năm hệ thống
Hệ thống APG II[7]
magnoliids
Hệ thống Cronquist[5]
Magnoliidae
Hệ thống Dahlgren
Magnolianae
Hệ thống Thorne (1992)[8]
Magnolianae
Hệ thống Thorne (2000)[6]
Magnolianae
LauralesLauralesLauralesMagnolialesMagnoliales
MagnolialesMagnolialesMagnoliales
Annonales
CanellalesWinterales
PiperalesLactoridales
AristolochialesAristolochiales
PiperalesPiperales trong Nymphaeanae
không đặt hoặc trong nhánh cơ sởChloranthales
IllicialesIlliciales
trong RosidaeRafflesialestrong Rafflesianaetrong Rafflesianae
Nymphaealestrong Nymphaeanaetrong Nymphaeanaetrong Nymphaeanae
Ceratophyllalestrong Ranunculidae
đặt trong nhánh eudicotNelumbonalesNelumbonales
Ranunculalestrong RanunculanaeBerberidales
Papaverales
trong Dilleniidaetrong TheanaePaeoniales

Ghi chú

Liên kết ngoài