Saturanga

a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Saturanga với các quân ở vị trí ban đầu. Sĩ trắng và Sĩ đen của Saturanga không cùng cột như Hậu trắng và Hậu đen trong cờ Vua.

Saturanga hay Chaturanga (chữ Phạn: चतुरङ्ग caturaṅga) là một trò chơi cờ của Ấn Độ thời kỳ Gupta được cho là thủy tổ của các loại cờ như cờ vua, cờ tướng (Trung Quốc), shogi (Nhật Bản), janggi (Triều TiênHàn Quốc), cờ ốc (Thái Lan, MalaysiaCampuchia), sittuyin (Miến Điện), cờ tư lệnh (Việt Nam),... Trò chơi này được phát triển trong thời kỳ Đế quốc Gupta, Ấn Độ vào khoảng thế kỷ 6. Đến thế kỷ 7, Saturanga được du nhập vào Vương quốc Sasanid với tên mới là Shatranj, và từ đó phổ biến đến châu Âu trong thời kỳ Hậu Trung Cổ.

Bàn cờ Chaturanga từ Rajasthan, Ấn Độ, trưng bày tại Bảo tàng Dân tộc học Quốc gia ở Osaka (Nhật Bản)

Giới thiệu

Saturanga được chơi trên bàn cờ có 8 cột dọc và 8 hàng ngang giống với bàn cờ vua. Bàn cờ có 2 quân cờ mới là Sĩ và Tượng (yếu hơn). Sĩ đi chéo 1 ô theo 4 hướng như Sĩ trong cờ tướng nhưng có thể đi hết bàn cờ, Tượng đi chéo 2 ô theo 4 hướng vuông như Tượng trong cờ tướng nhưng có thể nhảy qua các quân cờ khác chứ không bị cản. Không có luật nhập thànhbắt Tốt qua đường. Tốt chỉ được tiến 1 ô nước đầu tiên chứ không được tiến 2 ô, khi xuống hàng ngang cuối của đối phương thì Tốt chỉ có thể phong cấp thành Sĩ chứ không thể phong thành những quân khác. Nếu bị chiếu hết, hết nước đi hoặc chỉ còn mỗi quân Vua sẽ thua.

Luật chơi

Xem thêm

Tham khảo

  • Tạp chí Người chơi Cờ.