Tĩnh mạch tim cực nhỏ
| Tĩnh mạch tim cực nhỏ | |
|---|---|
 Mặt đáy và măt hoành của tim. | |
| Chi tiết | |
| Định danh | |
| Latinh | venae cardiacae minimae, venae cordis minimae |
| TA | A12.3.01.013 |
| FMA | 71568 |
| Thuật ngữ giải phẫu | |
Tĩnh mạch tim cực nhỏ (còn được gọi là tĩnh mạch Thebesian (đặt theo tên của Adam Christian Thebesius), tiếng Anh: smallest cardiac vein) gồm nhiều tĩnh mạch nhỏ, không có van nằm trong thành tĩnh mạch, nằm ở cả bốn buồng tim[1] dẫn máu tĩnh mạch từ cơ tim[2] trực tiếp đổ vào bất kỳ buồng tim nào.[3]
Những tĩnh mạch này hay đổ vào tâm nhĩ phải và ít đổ vào tâm thất trái nhất.[4]
Cấu trúc giải phẫu
Những tĩnh mạch tim cực nhỏ khác nhau rất nhiều về kích thước và số lượng. Những tĩnh mạch dẫn máu đổ vào tâm nhĩ phải có đường kính lên tới 2 mm, trong khi những tĩnh mạch dẫn máu đổ vào tâm thất phải có đường kính khoảng 0,5 mm.[5]
Đường đi
Những tĩnh mạch chạy vuông góc với bề mặt nội tâm mạc, dẫn máu trực tiếp vào các buồng tim.[6]
Chức năng
Những tĩnh mạch tim nhỏ đưa 10% lượng máu cung cấp cho mạch vành về tĩnh mạch.[7] Lưới tĩnh mạch tim nhỏ được coi là hệ thống dẫn máu tĩnh mạch thay thế của cơ tim. Những tĩnh mạch tim cực nhỏ dẫn máu vào tim trái, cùng với máu bị khử oxy bắt nguồn từ các tĩnh mạch phế quản đổ vào tĩnh mạch phổi, góp phần tạo ra dòng shunt sinh lý bình thường. Do sự đi vào của các mạch này, máu ở tim trái ít nhận được oxy hơn máu ở giường mao mạch phổi, nhưng không đáng kể.
Lịch sử
Từ nguyên
Tĩnh mạch tim nhỏ nhất còn được gọi là tĩnh mạch Thebesian.[8][9] Nhà giải phẫu học người Đức Adam Christian Thebesius đã mô tả chi tiết giải phẫu này trong một chuyên luận năm 1708 có tên Disputatio medica khai mạcis de circulo sanguinis in corde.[10][11]
Chú thích giải phẫu sai
Những tĩnh mạch tim cực nhỏ thường bị nhầm lẫn với các nhánh tiếp nối động mạch riêng biệt,[12][13][14][15] được gọi chung là "mạch Wearn" (vessels of Wearn).[16] Trong tài liệu y văn năm 1928, chính Wearn đã gọi các tĩnh mạch này là các động mạch Thebesian.[17] Sau khi nghiên cứu thêm, ông đã đề nghị sử dụng nghiêm ngặt thuật ngữ Thebesian chỉ dành cho các mạch thuộc tĩnh mạch vành.[18]
Tham khảo
Bài viết này kết hợp văn bản trong phạm vi công cộng từ trang 643 , sách Gray's Anatomy tái bản lần thứ 20 (1918).
- Sách
- Frank H.Netter, MD (2017). Atlas Giải phẫu người, Vietnamese Edition (ấn bản 6). Nhà xuất bản Y học, ELSEVIER. ISBN 978-604-66-1320-6.
- Frank H.Netter, MD (2017). Atlas of Human Anatomy (ấn bản 7). ELSEVIER MASSON. ISBN 978-604-66-1320-6.
- Frank H.Netter, MD (2017). Atlas d'anatomie humaine (ấn bản 5). ELSEVIER MASSON. ISBN 978-229-47-1297-5.
- Bài giảng Giải phẫu học, PGS Nguyễn Quang Quyền, tái bản lần thứ mười lăm
- PGS.TS Nguyễn Quang Huy (2017). Giải phẫu người (ấn bản 2). Nhà xuất bản Y học. ISBN 978-604-66-2933-7.
- Phiên bản trực tuyến sách Gray's Anatomy — Giải phẫu cơ thể người, Gray, tái bản lần thứ hai mươi (năm 1918).
- Gray's Anatomy, tái bản lần thứ nhất, năm 1858 (liên kết đến file PDF)