Thanh tra Chính phủ

Thanh tra Chính phủ là cơ quan ngang Bộ của Chính phủ Việt Nam, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trong phạm vi cả nước; thực hiện hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Thanh tra Chính phủ
Chính phủ Việt Nam

Tổng thanh tra đương nhiệm
Đoàn Hồng Phong
từ 8 tháng 4 năm 2021

Bổ nhiệm bởiChủ tịch nước Việt Nam
Nhiệm kỳ5 năm
Thành lập23 tháng 11 năm 1945; 78 năm trước (1945-11-23)
Tổng thanh tra đầu tiênBùi Bằng Đoàn (Ban Thanh tra Đặc biệt)
Ngân sách2018192.320 triệu đồng[1]
Phó Tổng thanh tra
Tình trạng   Đang hoạt động   
Địa chỉSố 20 đường Hoàng Quán Chi, Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
Websitewww.thanhtra.gov.vn

Lịch sử

Ban Thanh tra đặc biệt

Tại phiên họp đầu tiên của Hội đồng Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 4 tháng 10 năm 1945, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Nội vụ lập một Ủy ban Thanh tra hành chính để đi điều tra công việc hành chính ở các địa phương, làm nhiệm vụ tiếp nhận và xử lý các thư từ, đơn kiện hoặc gặp gỡ trực tiếp bày tỏ nguyện vọng cần sớm chấm dứt các hiện tượng, việc làm sai trái của một số nhân viên trong bộ máy chính quyền các cấp, nhất là ở các địa phương.

Ngày 13 tháng 11 năm 1945, Hội đồng Chính phủ giao cho ông Phạm Ngọc Thạch dự thảo một đề án về tổ chức và hoạt động của Ban Thanh tra của Chính phủ, đồng thời quyết định thành lập ở mỗi bộ một Ban Thanh tra đặt dưới quyền viên Thanh tra hành chính do Bộ Nội vụ cử. Một ngày sau, ngày 14 tháng 11, Hội đồng Chính phủ đã họp và thông qua quyết định thành lập một Ban Thanh tra Đặc biệt của Chính phủ. Ngày 23 tháng 11 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 64-SL thành lập Ban Thanh tra Đặc biệt[3]. Đây chính là tổ chức tiền thân của Thanh tra Chính phủ sau này và ngày 23 tháng 11 trở thành ngày truyền thống của ngành Thanh tra Việt Nam.[4]

Tiếp theo đó, ngày 31 tháng 12 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 80-SL cử các ông Bùi Bằng ĐoànCù Huy Cận vào Ban Thanh tra đặc biệt[5][6]. Ông Bùi Bằng Đoàn được cử giữ chức Trưởng ban Thanh tra đặc biệt, trở thành vị Tổng thanh tra đầu tiên của Việt Nam.[7]

Ban Thanh tra Chính phủ

Giữa tháng 12 năm 1949, Hội đồng Chính phủ ra quyết nghị giải thể Ban Thanh tra Đặc biệt và thành lập Ban Thanh tra Chính phủ. Ngày 18 tháng 12 năm 1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 138 B-SL thành lập Ban Thanh tra Chính phủ, ông Hồ Tùng Mậu được cử làm Tổng Thanh tra.[8]

Do điều kiện chiến tranh và đặc điểm lãnh đạo, nên mặc dù đã được thành lập và có một văn phòng riêng, nhưng Ban Thanh tra Chính phủ vẫn gần như là một cơ quan chung với Ban Kiểm tra Trung ương Đảng. Ông Trần Đăng Ninh, Trưởng ban kiểm tra Trung ương Đảng, đồng thời kiêm giữ chức Tổng Thanh tra phó. Nhiều cán bộ trong Ban kiểm tra Trung ương đều được Chính phủ bổ nhiệm làm phái viên của Ban Thanh tra Chính phủ.[7]

Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ

Sau khi kiểm soát được miền Bắc, ngày 28 tháng 3 năm 1956, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Sắc lệnh số 261/SL thành lập Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ[9]. Ông Nguyễn Lương Bằng được cử làm Tổng Thanh tra, các ông Nguyễn CônTrần Tử Bình làm Phó Tổng Thanh tra.[7][10]

Ủy ban Thanh tra của Chính phủ

Ngày 29 tháng 9 năm 1961, Hội đồng Chính phủ ban hành Nghị định số 136/CP quyết định thành lập Ủy ban Thanh tra của Chính phủ thay cho Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ và quy định nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của cơ quan này. Ông Nguyễn Lương Bằng được cử giữ chức Tổng Thanh tra, ông Trần Mạnh Quỳ làm Phó Tổng Thanh tra và các ông Nguyễn Cáo, Đặng Văn Quang giữ chức Ủy viên thanh tra.[7]

Sau 4 năm hoạt động, ngày 11 tháng 10 năm 1965, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê chuẩn việc giải thể Ủy ban Thanh tra của Chính phủ. Do đó, trong 4 năm (1965-1968), hệ thống Thanh tra Nhà nước từ Trung ương đến cấp khu, tỉnh, thành phố bị giải thể, chỉ còn các Ban Thanh tra của các Bộ, ngành hoạt động. Các Ban Thanh tra ngành do nhiều nguyên nhân đã không hoạt động đúng chức năng thanh tra mà chỉ dừng lại ở việc xét khiếu tố, và trong công tác này cũng còn nhiều hạn chế.[7]

Mãi đến ngày 11 tháng 8 năm 1969, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới ra Nghị quyết số 780/NQ-TVQH, tái thành lập Ủy ban Thanh tra của Chính phủ. Ông Nguyễn Thanh Bình được cử giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban, các ông Trần Mạnh Quỳ và Nguyễn Thừa Kế được bổ nhiệm làm Phó Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ.[7]

Sau khi thống nhất đất nước năm 1975, cơ cấu tổ chức ngành Thanh tra cũng thống nhất trên toàn quốc. Ông Trần Nam Trung được bầu làm Chủ nhiệm đầu tiên của Ủy ban Thanh tra của Chính phủ thống nhất.

Ủy ban Thanh tra Nhà nước

Ngày 15 tháng 2 năm 1984, Hội đồng Bộ trưởng ra Nghị quyết số 26/HĐBT, trong đó còn đổi tên gọi chính thức của hệ thống thanh tra là Ủy ban Thanh tra Nhà nước[7][11]. Ông Bùi Quang Tạo, Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ, giữ chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước.

Thanh tra Nhà nước

Ngày 1 tháng 4 năm 1990, Pháp lệnh Thanh tra được ban hành. Ủy ban Thanh tra Nhà nước được chuyển đổi thành một cơ cấu ngành dọc với tên gọi Thanh tra Nhà nước. Ông Nguyễn Kỳ Cẩm, Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước, giữ chức vụ Tổng Thanh tra Nhà nước.

Thanh tra Chính phủ

Ngày 25 tháng 4 năm 2005, Nghị định 55/2005/NĐ-CP ban hành, thay thế Nghị định 46/2003/NĐ-CP ngày 9 tháng 5 năm 2003. Theo đó, ngành Thanh tra Nhà nước đổi tên thành Thanh tra Chính phủ và chức vụ Tổng Thanh tra Nhà nước cũng được đổi thành Tổng Thanh tra Chính phủ.

Lãnh đạo hiện nay

Cơ cấu tổ chức

Các đơn vị thực hiện chức năng tham mưu, tổng hợp

  • Văn phòng
  • Vụ Tổ chức cán bộ
  • Vụ Pháp chế
  • Vụ Hợp tác quốc tế
  • Vụ Kế hoạch - Tổng hợp

Các đơn vị chức năng quản lý nhà nước

Các đơn vị sự nghiệp

  • Viện Chiến lược và Khoa học thanh tra
  • Báo Thanh tra
  • Tạp chí Thanh tra
  • Trường Cán bộ Thanh tra
  • Trung tâm Thông tin

Tổng thanh tra các thời kỳ

Thứ tựTênTừĐếnThời gian
tại nhiệm
Chức vụ
Ban Thanh tra đặc biệt
1Bùi Bằng Đoàn31 tháng 12 năm 19459 tháng 11, 1946312 ngàyTrưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ
2Tôn Đức Thắng4 tháng 8 năm 1947[12]18 tháng 12 năm 19492 năm, 136 ngàyThanh tra đặc biệt toàn quốc
Ban Thanh tra Chính phủ
3Hồ Tùng Mậu18 tháng 12 năm 194923 tháng 7 năm 1951[13]1 năm, 217 ngàyTổng Thanh tra Ban Thanh tra Chính phủ
4Nguyễn Văn Trân9 tháng 9, 1952[14]20 tháng 9 năm 19553 năm, 11 ngàyTổng Thanh tra Ban Thanh tra Chính phủ
Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ
5Nguyễn Lương Bằng25 tháng 4 năm 195629 tháng 9 năm 19615 năm, 157 ngàyTổng thanh tra Ban Thanh tra trung ương của Chính phủ
Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
(5)Nguyễn Lương Bằng29 tháng 9 năm 196111 tháng 10 năm 19654 năm, 12 ngàyTổng thanh tra Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
6Nguyễn Thanh Bình11 tháng 8 năm 196914 tháng 6 năm 1973[15]3 năm, 307 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
7Nguyễn Văn Lộc28 tháng 3 năm 1974[15]3 tháng 7 năm 19762 năm, 97 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
8Trần Nam Trung3 tháng 7 năm 197623 tháng 4 năm 1982[16]5 năm, 294 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
9Bùi Quang Tạo23 tháng 4 năm 1982[16]15 tháng 2 năm 19841 năm, 298 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra của Chính phủ
Ủy ban Thanh tra Nhà nước
(9)Bùi Quang Tạo15 tháng 2, 198416 tháng 2 năm 1987[17]3 năm, 1 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước
10Nguyễn Văn Chính16 tháng 2 năm 1987[17]10 tháng 5 năm 1988[18]1 năm, 84 ngàyPhó Chủ tịch HĐBT kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước
11Huỳnh Châu Sổ10 tháng 5 năm 198826 tháng 4 năm 1989[19]351 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước
12Nguyễn Kỳ Cẩm26 tháng 4 năm 1989[19]1 tháng 4 năm 1990340 ngàyChủ nhiệm Ủy ban Thanh tra Nhà nước
Thanh tra Nhà nước
(12)Nguyễn Kỳ Cẩm1 tháng 4 năm 19903 tháng 10 năm 1995[20]5 năm, 185 ngàyTổng Thanh tra Nhà nước
13Tạ Hữu Thanh3 tháng 10 năm 1995[20]8 tháng 8 năm 20022 năm, 97 ngàyTổng Thanh tra Nhà nước
14Quách Lê Thanh8 tháng 8 năm 2002[21]25 tháng 4 năm 20052 năm, 260 ngàyTổng Thanh tra Nhà nước
Thanh tra Chính phủ
(14)Quách Lê Thanh25 tháng 4 năm 200527 tháng 6 năm 20061 năm, 63 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ
15Trần Văn Truyền27 tháng 6 năm 20063 tháng 8 năm 20115 năm, 37 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ
16Huỳnh Phong Tranh3 tháng 8 năm 20118 tháng 4 năm 20164 năm, 250 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ
17Phan Văn Sáu9 tháng 4 năm 201625 tháng 10 năm 20171 năm, 199 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ
18Lê Minh Khái26 tháng 10 năm 20177 tháng 4 năm 20213 năm, 163 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ
19Đoàn Hồng Phong8 tháng 4 năm 2021nay2 năm, 354 ngàyTổng Thanh tra Chính phủ

Chú thích

Liên kết ngoài