Tổng thống Afghanistan

Tổng thống Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan, thường được gọi là Tổng thống Afghanistan là chức danh của nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ của Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan. Tổng thống đồng thời là tổng tư lệnh của Quân đội Afghanistan, giữ chức vụ cao nhất trong lực lượng vũ trang của Afghanistan.

Tổng thống
Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan
Quốc huy Cộng Hòa Hồi giáo Afghanistan
Đương nhiệm
Bị bãi bỏ
Chức vụThưa Ngài
Vị thếNhà nước Cộng Hòa Hồi giáo sụp đổ
Chức vụ bị bãi bỏ
Dinh thựDinh Tổng thống, Kabul, Afghanistan
Bổ nhiệm bởiBỏ phiếu phổ thông trực tiếp
Nhiệm kỳ5 năm
Người đầu tiên nhậm chứcMohammed Daoud Khan (cộng hòa)
Hamid Karzai (cộng hòa Hồi giáo)
Thành lập17 tháng 7 năm 1973 (đệ nhất Cộng hòa Afghanistan)
11 tháng 6 năm 2002 (Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan)
Người cuối cùng giữ chức
WebsiteTrang chủ của Tổng thống

Afghanistan là một nước cộng hòa không liên tục - giữa thời kỳ 1973-1992 và từ 2001-2021 - vào những lúc khác thì quốc gia này được trị vì bởi vua, thủ hiến và các nhà cai trị Hồi giáo dưới các chế độ mujahideenTaliban trong thập niên 1990. Rồi xuyên suốt cuộc nội chiến, đất nước được công nhận là Nhà nước Hồi giáo Afghanistan và Tiểu vương quốc Ả Rập Hồi giáo Afghanistan. Sau Cuộc tấn công của Taliban vào năm 2021, chính phủ Cộng hòa chính thức sụp đổ sau sự kiện Kabul thất thủ, kéo theo sự sụp đổ của phủ tổng thống và chức danh.

Hiến pháp Afghanistan hiện nay quy định quyền hạn của rộng rãi của tổng thống về các vấn đề quân đội và lập pháp, với một Quốc hội khá yếu. Đã có một chủ đề tranh cãi đáng kể khi được Loya Jirga quốc gia này thảo luận tháng 12 năm 2003. Tuy nhiên, chức vụ tổng thống được chính quyền lâm thời và những quốc gia hậu thuẫn phương Tây xem là cốt yếu để đảm bảo tính ổn định cho Afghanistan.

Tổng thống Hamid Karzai đã trở thành nguyên thủ quốc gia đầu tiên được bầu theo hình thức dân chủ tại Afghanistan vào ngày 7 tháng 12 năm 2004. Quốc hội là cơ quan lập pháp quốc gia của Afghanistan. Nó là một hội đồng lưỡng viện gồm Meshrano Jirga (Thượng viện) và Wolesi Jirga (Hạ viện). Cơ quan lập pháp hiện nay được bầu vào ngày 18 tháng 9 năm 2005. Các thành viên của Tòa án Tối cao đã được tổng thống bổ nhiệm để hình thành bộ máy tư pháp. Bên cạnh đó, hệ thống này cung cấp một tập hợp các kiểm tra và cân bằng chưa từng có trong nước. Ngoài ra, hệ thống còn khá mới mẻ, việc thi hành chỉ được bắt đầu từ năm 2004, sau nhiều thập kỷ chiến tranh giữa các phe phái và lãnh chúa khác nhau. Những tàn tích của các lãnh chúa gần như không còn tồn tại. Liên Hợp Quốc và các chính phủ cùng các tổ chức khác đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng lại môi trường chính trị dân chủ mới mẻ này.

Các đời tổng thống

#TênSinh-MấtTừĐếnĐảng phái
Tổng thống nước Cộng hòa Afghanistan
1Mohammed Daoud Khan 1909–197817 tháng 7 năm 197327 tháng 4 năm 1978Độc lập
(tới 1976)
Đảng Cách mạng Dân tộc
Chủ tịch Hội đồng Cách mạng Lực lượng Vũ trang Afghanistan
2Abdul Qadir Dagarwal 1944–27 tháng 4 năm 197830 tháng 4 năm 1978Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Khalq)
Chủ tịch Hội đồng Cách mạng nước Cộng hòa Dân chủ Afghanistan
3Nur Muhammad Taraki 1917–197930 tháng 4 năm 197814 tháng 9 năm 1979[1]Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Khalq)
4Hafizullah Amin1929–197914 tháng 9 năm 197927 tháng 12 năm 1979Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Khalq)
5Babrak Karmal 1929–199627 tháng 12 năm 197924 tháng 11 năm 1986Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Parcham)
6Haji Mohammad Chamkani 1947–24 tháng 11 năm 198630 tháng 9 năm 1987Độc lập
7Mohammad Najibullah 1947–199630 tháng 9 năm 198730 tháng 11 năm 1987Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Parcham)
Tổng thống nước Cộng hòa Afghanistan
Mohammad Najibullah 1947–199630 tháng 11 năm 198716 tháng 4 năm 1992Đảng Dân chủ Nhân dân
(phe Parcham)
(đến 1990)
Đảng Dân chủ Watan
8Abdul Rahim Hatif 1926–201316 tháng 4 năm 199228 tháng 4 năm 1992Đảng Dân chủ Watan
Tổng thống Nhà nước Hồi giáo Afghanistan
9Sibghatullah Mojaddedi 1926–28 tháng 4 năm 199228 tháng 6 năm 1992Mặt trận Giải phóng Dân tộc Afghanistan
10Burhanuddin Rabbani 1940–201128 tháng 6 năm 199227 tháng 9 năm 1996Jamiat-e Islami
Chủ tịch Hội đồng Tối cao Nhà nước Hồi giáo Afghanistan
11Mullah Mohammed Omar c. 1959–27 tháng 9 năm 199613 tháng 11 năm 2001Taliban
Tổng thống Liên minh phương Bắc Afghanistan
IBurhanuddin Rabbani 1940–201127 tháng 9 năm 199613 tháng 11 năm 2001Jamiat-e Islami
(Liên minh phương Bắc)
Tổng thống Nhà nước Hồi giáo Afghanistan Chuyển tiếp[2]
10Burhanuddin Rabbani 1940–201113 tháng 11 năm 200122 tháng 12 năm 2001Jamiat-e Islami
(Liên minh phương Bắc)
12Hamid Karzai 1957–22 tháng 12 năm 20017 tháng 12 năm 2004Độc lập
Tổng thống nước Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan
Hamid Karzai 1957–7 tháng 12 năm 200429 tháng 9 năm 2014Độc lập
13Ashraf Ghani 1949–29 tháng 9 năm 201415 tháng 8 năm 2021Độc lập
-Amrullah Saleh
(Quyền)
1972–17 tháng 8 năm 2021Đương nhiệmĐộc lập
Chủ tịch Hội đồng Tối cao Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan
-Mawlawi Hibatullah Akhundzada1961–15 tháng 8 năm 2021Đương nhiệmTaliban

Chú thích

TênChú thích
Abdul Qadir DagarwalDưới chế độ độc tài quân sự gọi là Chủ tịch Hội đồng Cách mạng Quân nhân.[3]
Sau khi thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Afghanistan sau cuộc Cách mạng Saur. Chính phủ đã cho vị trí chủ tịch một chức danh mới gọi là Chủ tịch Hội đồng Cách mạng.[4]
Mullah Mohammed OmarDưới sự cai trị của Taliban, chức danh tổng thống mới là Chủ tịch Hội đồng Tối cao.[5]
Hamid KarzaiTừ ngày 22 tháng 12 năm 2001 đến 19 tháng 6 năm 2002 Karzai là Chủ tịch Chính phủ Chuyển tiếp.[6]

Xem thêm

Tham khảo

Liên kết ngoài