Satelite natural

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Un satelite natural (u tamién clamata luna) ye un cuerpo celeste que orbita arredol d'una planeta.[1] Cheneralment o satelite ye mas chicot y acompanya a la planeta en a suya orbita arredol d'a suya estrelaO satelite natural se diferencia d'o satelite artificial, en que iste zaguer ye un obchecto que chira arredol d'a Tierra, a Luna u cualques planetas y que ha estau fabricau per o ser humán.

Cuan un satelite natural orbita una exoplaneta se gosa clamar exoluna.

Si dos obchectos poseyen masas semellants, se gosa charrar de sistema binario en cuenta d'un obchecto primario y un satelite. Per eixemplo en o caso d'a Luna, que tiene una masa aproximada a 1/81 d'a masa d'a Tierra, podría considerar-se como un sistema de dos planetas que orbitan chuntos (sistema binario de planetas). Tamién ye lo caso de Plutón y lo suyo satelite Caront. O criterio habitual pa considerar un obchecto como satelite ye que lo centro de masas d'o sistema formau per los dos obchectos sía dentro de l'obchecto primario.

En o nuestro sistema solar, os satelites prenen os suyos nombres de personaches d'a mitolochía, fueras d'os d'Urano que son personaches de diferents obras de William Shakespeare.

Per extensión se diz lunas a los satelites d'atras planetas. Por ixo se diz «os satelites de Chupiter», pero tamién, «as lunas de Chupiter».

Satelites naturals en o sistema solar


Obchecto astronomicoN.º satelitesNombres
Tierra1Luna
Marte2Phobos y Deimos
Chupiter64Adrastea, Aitné, Amaltea, Ananké, Aedea, Arce, Autonoe, Caldona, Calé, Calice, Calirroe, Calisto, Carmé, Carpo, Cilene, Elara, Erinome, Euante, Eukelade, Euporia, Euridome, Europa, Ganimedes, Harpalice, Hegemone, Heliké, Hermipé, Herse, Himalia, Io, Isonoé, Kallichore, Kore, Leda, Lisitea, Megaclite, Metis, Mnemea, Ortosia, Pasífae, Pasítea, Praxidice, Sinope, Spondé, Taigete, Tebe, Temisto, Telxinoe, Tione, Yocasta, S/2000 J 11, S/2003 J 2, S/2003 J 3, S/2003 J 4, S/2003 J 5, S/2003 J 9, S/2003 J 10, S/2003 J 12, S/2003 J 15, S/2003 J 16, S/2003 J 18, S/2003 J 19, S/2003 J 23, S/2010 J 1, S/2010 J 2, S/2011 J 1 y S/2011 J 2
Saturno62Aegir, Albiorix, Anthe, Atlas, Bebhionn, Bergelmir, Bestla, Calipso, Dafne, Dione, Egeón, Encelado, Epimeteu, Erriapo, Farbauti, Febe, Fenrir, Fornjot, Greip, Hati, Helena, Hiperión, Hyrokkin, Ijiraq, Chano, Chapeto, Charnsaxa, Kari, Kiviuq, Loge, Metone, Mimas, Mundilfari, Narvi, Paaliaq, Palene, Pan, Pandora, Pollux, Prometeu, Rea, Siarnaq, Skadi, Skoll, Surtur, Suttungr, Tarqeq, Tarvos, Telesto, Tetis, Thrymr, Titán, Ymir, S/2004 S 7, S/2004 S 12, S/2004 S 13, S/2004 S 17, S/2006 S 1, S/2006 S 3, S/2007 S 2, S/2007 S 3, S/2009 S 1
Urano27Ariel, Belinda, Bianca, Calibán, Cordelia, Cresida, Cupido, Desdemona, Francisco, Ferdinando, Chulieta, Mab, Margalida, Miranda, Oberón, Ofelia, Perdita, Porcia, Prospero, Puck, Rosalinda, Setebos, Sicorax, Stefano, Titania, Trinculo y Umbriel
Neptuno14Despina, Galatea, Halimede, Laomedeia, Larisa, Nayade, Nereida, Neso, Proteu, Psamate, Sao, Hippocamp,Talassa y Tritón
Plutón5Caront, Nicte, Hidra, Kerberos y Styx
Makemake1MK2
Eris1Disnomia
Haumea2Hi'iaka y Namaka.
Orcus1Vanth
Quaoar1Weywot

Referencias


O Sistema
Solar
Planetas · NanasSol · Mercurio · Venus · Tierra · Marte · Ceres · Chupiter · Saturno · Urano · Neptuno · Orcus · Plutón · Haumea · Quaoar · Makemake · Gonggong · Eris · Sedna