Martin McDonagh

Nacíu n'Inglaterra de padres irlandeses, Martin McDonagh viose obligáu a dexar los sos estudios y a buscase la vida dende los 16 años, cuando los sos proxenitores tornaron a Irlanda y dexáron-y en Londres xunto col so hermanu mayor (el guionista John McDonagh). Subsistió a base d'ayudes sociales y de pequeños trabayos, mientres suañaba con dedicase a la lliteratura y escribía obres pa la radio y la televisión que nun yeren aceptaes. En 1994-95, empieza a crear les obres de teatru que lu llevaríen a la fama.

Pel branu, axuntar colos sos padres en Galway (Irlanda), onde éstos vivíen, unes vacaciones que-y dexaron familiarizar se col dialeutu llocal. va emplegar en munches de les sos obres pa ironizar y enfatizar non yá l'aspeutu de la vida rural irlandesa, sinón tamién la so particular poesía.

En 1996, la so ópera prima, La reina de guapura de Leenane (The Beauty Queen of Leenane), valió-y el premiu del Círculu de la Crítica Teatral británica al dramaturgu más prometedor del añu. Esta obra empecipia un ciclu d'obres ambientadas nel Condáu de Galway, que-y ganaron el favor del públicu y la crítica. Una primer triloxía titulada The Leenane Trilogy inclúi A Skull in Connemara y The Lonesome West, dambes escrites en 1997. Los trés obres fueron coproducidas pol Royal Court Theatre de Londres y el Druid Company Theatre de Galway, y La reina de guapura de Leenane foi nomada al Premiu Tony a la meyor obra teatral en 1998.

La so segunda triloxía irlandesa lleva ye The Aren Islands Trilogy. Ambientada nunos castros frente a la mariña de Galway, componer de The Cripple of Inishmaan (1997), The Lieutenant of Inishmore (2001) y The Banshees of Inisheer (esta postrera nunca foi editada porque McDonagh considerar "not good enough" (non lo bastante bona). La primera d'estes pieces estrenó l'añu de la so publicación nel Royal National Theatre (Cottesloe) de Londres y la segunda —una comedia negra alrodiu de un terrorista espulsáu del IRA pola so brutalidá que de vuelta al so pueblu toma una sangrienta represalia contra quien asesinaron al so gatu—, na Royal Shakespeare Company en Londres en 2001.

La so obra más famosa hasta la fecha, L'home almada (The Pillowman) (2003), ye la primer pieza "non irlandesa". Estrenóse'l mesmu añu nel Royal National Theatre, y l'actor Jeff Goldblum foi unu de los protagonistes del montaxe del Booth Theater de Broadway, en 2005. Trata d'un escritor deteníu pola policía nun Estáu totalitariu por cuenta de que los sos cuentos rellacionar con asesinatos de neños. Carentes de pruebes contundentes, les sos interrogadores pretenden executalo extrajudicialmente. Los cuentos dalgunos de los cualos son puestos n'escena- sosprienden polos bederres maltratos y asesinatos que son infringidos n'escena a neños. Foi galadonada en 2004 colos premios Laurence Olivier y el del Círculu de la Crítica de Nueva York a la meyor obra estranxera, según col Tony 2005 al meyor testu teatral.

Naquella dómina, Martin McDonagh yera dramaturgu residente del National Theatre de Londres.

A Behanding in Spokane, comedia negra estrenada en 2010 nel Schoenfeld Theatre de Broadway, ye la primer pieza de McDonagh ambientada n'Estaos Xuníos.

Nel 2005 fixo la so primer incursión nel cine col curtiumetraxe Six Shooter. Trata d'un home que viaxa en tren a la so casa unes hores dempués de la muerte de la so esposa, y que s'atopa nel vagón con un mozu estrañu que resulta ser un sicópata. El filme llogró'l Oscar al meyor curtiumetraxe en 2006.

El so primer llargumetraxe, In Bruges (Escondíos en Bruxes), abrió'l Festival de Sundance en xineru de 2009, ganó'l premiu BAFTA al meyor guión, foi nomáu al Oscar na mesma categoría y Colin Farrell llevóse'l Globu d'Oru al meyor actor de comedia. Ta protagonizáu por Colin Farrell, Brendan Gleeson y Ralph Fiennes. Más tarde volvió trabayar con Colin Farrell na película Seven Psychopaths estrenada en 2012, con Woody Harrelson, Sam Rockwell y Christopher Walken.

Martin McDonagh declaró que les obres de dramaturgos como Shakespeare y Antón Chéjov paécen-y aburríes y tien la mesma opinión de bona parte del teatru esistente.^{[ensin referencies]} Manifestó sicasí la so almiración por Harold Pinter y Quentin Tarantino, qu'influyeron nél, xunto cola violencia cotidiana espachada pelos medios de comunicación.^{[ensin referencies]} Destaca amás el so frecuente usu del humor negro. Tender a considerar que la so obra ye una estraña fusión ente la de John Millington Synge, Pinter, David Mamet, y les comedies televisaes britániques.^{[ensin referencies]}

Criticóse que la escesiva violencia de les sos pieces tienda más a cutir sentimientos primarios del públicu qu'a llevar a una reflexón más ellaborada, y que la so téunica apela por demás a esti recursu pa ganar l'atención de los espectadores.^{[ensin referencies]}

Preguntáu sobre l'estilu de los sos diálogos, Martin McDonagh declaró:^[9]

«Son diálogos qu'intenten reflexar la manera na que falamos de verdá. Si apuntáramos tou lo que dicimos a lo llargo d'un día, paecería de llocos. Ye bien difícil faer eso nuna obra, pero intenté reproducir esa especie de llocura del discursu.»

Martin McDonagh convirtióse nel autor anglosaxón más representáu n'América del Norte dempués de Shakespeare. La so pieces estrenáronse en 39 países y en 29 idiomes.^[10]

• Lilian Chambers & Eamonn Jordan, The Theatre of Martin McDonagh: A World of Savage Stories, Carysfort Press, Dublin, 2006
• Richard Rankin Russell, Martin McDonagh, A Casebook, Routledge, 2007, ISBN 978-0-415-97765-4

• Páxina web de fans de Martin McDonagh
• Martin McDonagh n'Internet Movie Database (n'inglés)
• Lletres Privaes de la CNN Chile, l'actor Felipe Braun fala sobre la pieza The Pillowman, nel programa del escritor Pablo Simonetti, 21.10.2011; accesu 02.11.2011