Sistema xaponés d'unidaes

La base de les unidaes de llonxitú shakkanhō ye'l shaku, orixináu na antigua China. Les demás unidaes son fracciones fixes o múltiplos de la unidá básica. El shaku yera nel so orixe la llonxitú dende'l pulgar hasta'l deu mediu (unos 18 cm, o 7 pulgaes), pero la so llonxitú (y por tanto tamién la de les demás unidaes) foi incrementándose gradualmente, yá que la llonxitú de la unidá taba rellacionada col nivel d'impuestos.

Distintos shaku desenrolláronse pa distintos propósitos. La unidá más ampliamente reconocida como shaku nel Xapón ye'l kanejaku (曲尺), shaku, el sistema amosáu na tabla d'embaxo. Kanejaku significa "escuadra de carpinteru", y foi'l shaku usáu polos carpinteros xaponeses. Ésti, usáu na construcción, caltuvo la midida orixinal china, porque nunca nun fuera interferíu, mentes que los demás sistemes shaku, que foron usaos n'impuestos o comerciu, foron interferíos p'aumentar los impuestos, d'ehí que fuera variando gradualmente'l so valor orixinal.

The kujirajaku (鯨尺), lliteramente "ballena shaku", foi un estándar usáu na industria testil. El nome vien de les regles de midida usaes, que taben feches de barbes de ballena. Un kujirajaku ye 1,25 veces la llonxitú d'un kanejaku.

Amás de los sistemes kanejaku y kujirajaku, hai otros sistemes shaku, por exemplu el gofukujaku (呉服尺), onde gofuku ye una ropa xaponesa tradicional, como los quimonos. Nel sistema gofukujaku, 1 shaku ye 1,2 veces el shaku del sistema kanejaku'.

En 1891 les llonxitúes de los dos shaku más comunes foron definíes en términos del sistema métricu:

Les unidaes shaku inda s'usen pa materiales de construcción nel Xapón. Por exemplu, la madera contrachapao suel fabricase en fueyes de tamañu 182 cm × 91 cm (unes 72 [[pulgada|in] × 36 in), conocíes nel comerciu como saburokuhan (３×６版), o shaku 3 × 6. Cada fueya ye más o menos el tamañu d'un tatami. El grosor de les fueyes, sicasí, suel midise en milímetros.

Los nomes d'estes unidaes tamién apaecen na flauta de bambú shakuhachi (尺八), lliteralmente "shaku ocho", que mide 1 shaku y 8 sun de llargo, y na versión xaponesa del cuentu de Pulgarín, Issun Bōshi (一寸法師), lliteralmente "el rapazu d'un sun", amás d'en bien de proverbios xaponeses.

El Shōsōin en Nara tien una regla de marfil d'un shaku, la kōgebachiru-no-shaku (紅牙撥鏤尺).

Les unidaes más pequeñes, mō, rin y bu, de fechu son los nomes xaponses de les fracciones 1/1.000, 1/100 y 1/10 respeutivamente, que tamién s'usen como unidaes fraccionales.

EL tsubo, qu'esencialmente ye l'área de dos tatamis, inda ye usáu davezu nes disputes de precios nel Xapón. Les unidaes más grandes tamién son usaes polos llabriegos xaponeses pa discutir los tamaños de los tarrenos, seique porque los más de los llabriegos nel Xapón son miembros de la vieya xeneración.

definición de 1891
shō = 2401/1331 L = 64,827 sun³

Estes unidaes vieyes inda s'usen, por exemplu, na producción de sake.

definición de 1891
1 momme = 15/4 g

La unidá xaponesa de masa, el momme, ye una unidá reconocida na industria internacional de les perlles.

Los nomes de la moneda antiguo caltiénense en proverbios xaponeses como haya oki wa san mon no toku, lliteralmente "Llevantase ceo date tres mon", n'otres pallabres "Al que madruga, Dios lu ayuda".

• Unidaes xaponeses (en xaponés)
• La llei xaponesa actual tocante a midíes (en xaponés)