ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر
| تاریخده بوگون دسامبر | |||||||
| ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | |
| ۸ | ۹ | ۱۰ | ۱۱ | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ | |
| ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | ۲۰ | ۲۱ | |
| ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ | |
| ۲۹ | ۳۰ | ۳۱ | |||||
| تاریخده بوگون | |||||||
۱ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ آذر/رویدادلار
- ۱۷۷۴ - بؤيوک بریتانيا ایله اوْنون شومالی آمریکا مۆستملکلری آراسیندا تیجارت بايکوْتو قۆووه‌يه میندی.
- ۱۸۸۷ - شرلوْک هوْلمس حاقیندا بحث ائدن "نارینجی رنگلی اِتيود" روْمانی چاپدان چێخیر.
- ۱۹۲۰ - آذربایجانین زنگزور ماحالی‌نین بؤيوک حیصه‌‌سی موْسکو رهبرلیگی‌نین قراری ایله ائرمنیستانا وئریلمیشدیر.
- ۱۹۴۳ - اۆچ مۆتفیق دؤولت باشچیلاری‌نین - شوری (یوسیف استالین)، آمریکا بیرلشمیش ایالتلری (فرانکلین رۇزولت) و بؤيوک بریتانيا (وینستون چرچیل)، تهران کوْنفرانسی باشلايیر.
- ۱۹۶۳ - اۇرتا -بۇلاک ياتاغیندا طبیعی قاز پارتلايیچی باش وئریر. آلوْو اۆچ ایل يانیر (1064 گۆن).
- ۱۹۹۰ - لا- مانش بوْغازی آلتیندا تۇنل قازان فرانسا و بؤيوک بریتانيا قازماچیلاری بیر-بیری ایله گؤروشورلر.
- ۱۹۹۴ - آذربایجان جومهوریتی آنقوْلا ایله دیپلوْماتیک علاقه‌‌لر قۇرموشدور.
- ۲۰۰۹ - اوروپا بیرلیگینده لیسبوْن مۆقاویله‌سی قۆووه‌يه مینیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱ دسامبر/اولوملر
۲ دسامبر:ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۲/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ آذر/رویدادلار
- ۱۴۰۹ - لایپزیق بیلیم یۇردو قۇرولدو.
- ۱۸۰۴ - ناپلئون بوناپارت٬ پاریسده پاپین دا قاتیلدیغی بیر تؤرنده تاج تاخیب فرانسه ایمپیراتورو اوْلدو.
- ۱۸۴۸ - فرانسوا ژوزف٬ اوتریش-ماجاریستان ایمپیراتورو اوْلدو.
- ۱۸۵۲ - اۆچونجو ناپلئون فرانسه ایمپیراتورو اعلان ائدیلدی.
- ۱۹۰۱ - کینق کامپ ژیلت٬ ژیلت ایختیراعینی یازدیردی.
- ۱۹۰۸ - چینده اۇشاق ایمپیراتور پۇ یی ۲ یاشیندایکن تاختا چیخدی.
- ۱۹۰۹ - فرانسه‌لی بارون چاتیرز٬ عوْثمانلیداکی ایلک اۇچاق گؤستریشینی کئچیردی.
- ۱۹۱۴ - اوتریش-ماجاریستان بلقرادی تۇتدو.
- ۱۹۱۸ - ائرمنیستان٬ عوْثمانلی دؤولتیندن باغیمسیزلیغینی اعلان ائتدی.
- ۱۹۱۸ - محمد طلعت پاشا٬ تراکیا-پاشاائلی مۆداقیعه‌ی-حۆقۇق جمعیتینی ائدیرنه‌ده قۇردو.
- ۱۹۲۰ - تۆرکیه ایله ائرمنیستان آراسیندا آندلاشما ایمضالاندی. قارص ائرمنیستاندان گئری آلیندی.
- ۱۹۲۸ - جلال ساحیر ارزون‌ون حاضیرلادیغی «ایملا لۆغاتی» یاییملاندی.
- ۱۹۴۰ - کاغیذ قیتلیغی سببی ایله قزئتلرین صفحه سایی‌سیندا قیسیتلاما گتیریلدی.
- ۱۹۴۲ - شیکاقولو بیلیم آداملاری ایلک کونتوروللو زنجیرله‌مه آتوم عکس‌العملینی حیاتا کئچیردیلر.
- ۱۹۷۱ - بیرلشمیش عرب امیرلیگی٬ بیرلشمیش شاهلیقدان باغیمسیزلیغینی اعلان ائتدی.
- ۱۹۸۸ - بینظیر بوتو٬ پاکیستان باش وزیری اوْلاراق آند ایچدی.
- ۱۹۹۳ - کولومبیالی مۆخدّیر تاجیری پابلو ایسکوبار٬ مدلینده امنیت گۆجلرینجه اؤلدورولدو.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲ دسامبر/اولوملر
۳ دسامبر:ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۳/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۳ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ آذر/رویدادلار
- ۱۵۸۶ - آمریکادان ایلک دفعه اوروپایا یئرآلما گتیرلیدی.
- ۱۸۱۸ - ایلینوی آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۲۱-جی ایالتی اوْلدو.
- ۱۹۴۴ - یوناندا کومونیستلرله شاهچیلار آراسیندا یونان ایچ ساواشی باشلاندی.
- ۱۹۶۷ - ایلک قلب نقلی عملینی٬ گۆنئی آفریقالی قلب جراحی دوکتور کریستین برنارد٬ کئیپ تاون‌دا گؤردو؛ مریض ۱۸ گۆن دیری قالا بیلدی.
- ۱۹۷۱ - پاکیستان-هیندوستان ساواشی باشلاندی.
- ۱۹۸۹ - مالتادا گؤروشن آمریکا جۆمهۇر باشقانی جورج اچ.دبیلو بوش و شوروی بیرلیگی باشقانی میخائیل قورباچوف٬ سوْیوق ساواشین بیتدیگینی رسماً اعلان ائتدیلر.
- ۱۹۹۰ - ت.ر.ت‌نین تِلئ‌گۆن آدلی یایینی باشلادی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۳ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۳ دسامبر/اولوملر
۴ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۴/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۴ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ آذر/رویدادلار
- ۱۸۷۷ - توْماس ادیسوْن فوْنوْقراف جیهازی‌نین تقدیماتینی کئچیرمیشدیر.
- ۱۹۲۲ - هوْوارد کارتِر فیرعوْن تۇتانخاموْناۇن مزارینی زیارت ائتمک اۆچون خالقا ایجازه وئرمیشدیر.
- ۱۹۲۹ - آمریکالی آدمیرال ریچارد بؤرد تاریخده ایلک دفعه جنوب قۆطبو اۆزریندن اۇچموشدور.
- ۱۹۳۸ - دوْکتوْر لۆطفو کێردار ایستانبول بلدیه باشچیسی تعیین ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۴۴ - آلبانی خالق جومهوریسی يارادیلمیشدیر.
- ۱۹۴۵ - يۇقوْسلاوی فِدِرال جومهوریسی يارادیلمیشدیر.
- ۱۹۴۷ - عربلرین کسکین اعتراضینا باخماياراق بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی فیلسطین اراضیسی‌نین بؤلونمه‌سی و مۆستقیل ایسرایل و فیلسطین دؤولتلری‌نین يارادیلماسی قراری وئرمیشدیر.
- ۱۹۶۷ – يۇنان کیپر موشکولونه دایر تۆرکیه‌نین ایره‌لی سۆردويو شرطلری قبول ائتمیش و بۇنونلا دا بؤحران آرادان قالدیریلمیشدیر.
- ۱۹۷۴ – پاکیستاندا باش وئرن زلزله نتیجه‌سینده ۴۷۰۰ آدام وفات ائتمیشدیر.
- ۱۹۷۸ – "خالق معبدی" طریقتینه منسوب ۹۱۳ نفر قايانا مئشه‌لرینده‌کی بازالاریندا زهر ایچه‌رک کۆتلوی شکیلده اینتیهار ائتمیشلر.
- ۱۹۸۸ – آزادلیق مئيدانینداکی تظاهوراتین داغیدیلماسیندان سوْنرا آذربایجاندا عومومی تعطیللر باشلامیشدیر.
- ۱۹۸۸ – آزادلیق درگیسی نشره باشلامیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۴ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۴ دسامبر/اولوملر
۵ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۵/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۵ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ آذر/رویدادلار
- ۱۴۹۲ - کریستوْفر کوْلومب هایتینی کشف ائتمیشدیر.
- ۱۹۰۴ - ژاپون پوْرت-آرتوردا رۇس دوْنانماسینی مغلوب ائتمیشلر.
- ۱۹۱۴ - ایتالیادا "طرفسیزلیک بَياننامه‌سی" مجلیسده تصدیق ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۳۴ - ایستالینه قارشی سۇی-قصدده گۆناهلاندیریلان ۷۰ نفر گۆلله‌لنمیشدیر.
- ۱۹۳۴ - تۆرکیهده قادینلارا سئچکی حۆقوقو وئریلمیشدیر.
- ۱۹۴۶ - نيويوْرک شهری بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتینین دایمی قرارگاهی سئچیلمیشدیر.
- ۱۹۶۲ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و شوروی ایتیفاقی آرام اوقیانوس حؤوزه‌‌سی‌نین بیرگه ایستیفاده‌سینه قرار وئرمیشلر.
- ۱۹۷۷ - جومهور باشقانی انور ساداتین ایسرایلین مۆستقیللیگینه طرفدار چێخماسیندان سوْنرا ۵ عرب اؤلکه‌سی مصرله دیپلوْماتیک علاقه‌‌لری کسمیشدیر.
- ۱۹۷۸ - شوروی و افغانیستان آراسیندا ۲۰ ایللیک دوْستلوق مۆقاویله‌سی ایمضالانمیشدیر.
- ۱۹۸۴ - بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتینین عوضولری قانون پوْزولماسینا گؤره جزا نظرده تۇتان بئين الخالق مۆقاویله لايیحه‌سینی يئکدیللیکله قبول ائتمیشلر.
- ۱۹۸۵ - بؤيوک بریتانیا يۇنسکو–دان چێخمیشدیر.
- ۱۹۸۹ - مارقارت تاچر يئنیدن مۆحافیظه‌‌کار حیزبینین لیدئری سئچیلمیشدیر.
- ۱۹۹۱ - آذربایجان جومهوریسی جومهور باشقانی‌نین فرمانی ایله داخیلی ایشلر ناظرلیگی يانیندا عالی دؤولت ایداره ائتمه اوْرقانلارینی مۆحافیظه شؤعبه‌سی يارادیلمیشدیر.
- ۱۹۹۵ - خاوير سوْلانا ناتوْ-نون باش کاتیبی سئچیلمیشدیر.
- ۱۹۹۵ - فرانسه يئنیدن ناتوْنون ترکیبینه قايیتدیغینی اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۹۶ - مادلین آلبرايت آمریکا بیرلشمیش ایالتلری دؤولت کاتیبی وظیفه‌‌سینه تعیین ائدیلن ایلک قادین اوْلموشدور.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۵ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۵ دسامبر/اولوملر
۶ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۶/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۶ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ آذر/رویدادلار
- ۱۲۴۰ - باتی خانین رهبرلیک ائتدیگی قیزیل اوْردا اوْردوسو کیئف شهرینی فتح ائتمیشدیر.
- ۱۴۹۲ - کریستوف کولومب قیزیل آختارماق اۆچون سانتا دوْمینقو آداسینا گئتمیشدیر.
- ۱۷۹۰ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری کونقره‌سی نیویورک شهریندن فیلادلفیا شهرینه کؤچموشدور
- ۱۸۶۲ - آمریکا جۆمهور باشقانی آبراهام لینکلون مینِسوداداکی سیوکس عۆصیانیندا ایشتیراک ائدن ۳۰۳ یئرلی آبوریگِندن ۳۹-ون آسیلماسینا قرار وئرمیش٬ قرار دسامبرین ۲۶-دا ایجرا اوْلونموشدور.
- ۱۸۷۷ - توماس ادیسون ایلک دفعه سسی لِنته یازمیشدیر.
- ۱۹۱۷ - فنلاند روسیه ایمپیراتورلوغوندان آسیلی‌لیغیندان قۇرتولوب اؤز دؤولت باغیمسیزلیغینی اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۲۲ - کانادادا ایلک دفعه خسته‌لرین مۆعالیجه‌سینه انسولین ایشلنمیشدیر.
- ۱۹۲۲ - آتاتۆرک٬ آنکارادا گؤروشدوگو حاکیمیّتی-میلّیه و یئنی‌گۆن قزئتلری‌نین مۆخابیره‌لرینه٬ خلق فیرقه‌سینی قۇراجاغینی آچیقلادی.
- ۱۹۳۷ - تۆرکیه٬ ۱۹۲۷-ده ایمضالانان تۆرکیه-سوریه یاخشی قوْنشولوق سؤزلشمه‌سینی فسخ ائتدی.
- ۱۹۳۸ - فرانسه و آلمان دوْستلوق مۆقاویله‌سی ایمضالامیشدیر.
- ۱۹۴۰ - یونان آلبانیانین پرمته کندینی ایشغال ائتمیشدیر.
- ۱۹۴۱ - بؤیوک بریتانیا رومانی٬ ماجاریستان و فنلاندا ساواش اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۷۱ - هیندوستان پاکیستانین ترکیبیندن چیخان شرقی پاکیستان ایالتی اساسیندا بیرطرفلی قایدادا دؤولت باغیمسیزلیغینی اعلان ائدن بنگلادش خلق جۆمهوریتی تانیمیشدیر. بو سببدن پاکیستان هیندوستان‌لا بۆتون دیپلوماتیک علاقه‌لرینی کسمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۶ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۶ دسامبر/اولوملر
۷ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۷/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۷ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ آذر/رویدادلار
- ۱۶۷۸ - لویی هنپین نیاگارا شلاله‌سینی کشف ائدن ایلک اوروپالی اوْلوب.
- ۱۸۷۷ - توماس ادیسونون فونوگرافی ایلک دفعه گؤستریلیب.
- ۱۹۱۷ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری اوتریش-ماجاریستانا ساواش اعلان ائدیب.
- ۱۹۱۸ - آذربایجان خالق جۆمهۇریتی‌نین پارلمانی ایشه باشلامیشدیر.
- ۱۹۲۲ - آذربایجان شوروی داغلیق قاراباغ موختار ولایتی مرکزی ایجراییّه کومیته‌سی سئچیلیب.
- ۱۹۳۴ - تۆرک قادینلار بیرلیگی٬ ایستانبولدا بیر میتینگ‌له قادینلارین میلّت‌وکیلی سئچیب-سئچیلمه حاقّینی قۇتلادی.
- ۱۹۴۱ - ژاپون آمریکانین هاوایی آدالارینداکی «پرل هاربور» بازاسینی٬ فیلیپین آدالارینی و بریتانیا مالزی‌سینی بومبالاییب.
- ۱۹۷۲ - آیا اۇچان سوْنونجو آمریکا فضایی گمیسی «آپولون ۱۷» فضایا بۇراخیلیب.
- ۱۹۸۴ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتینین عۆضوو اوْلان اؤلکه‌لر شوری‌نین دؤولت تروریزمینی پیسله‌ین قطعنامه قبول ائدیب.
- ۱۹۸۵ - ترورچولار پاریسده دۆکانلار شبکه‌سینده ۴۱ نفرین اؤلومونه سبب اوْلان پارتلاییش‌لار تؤره‌دیبلر.
- ۱۹۸۸ - ائرمنیستان قۇزئیینده باش وئرن گۆجلو زلزله نتیجه‌سینده لنیناکان٬ کیروواکان و ایسپیتاک شهرلری باتمیشدیر. رسمی قایناقلارا گؤره اؤلنلرین سایی ۲۵٫۰۰۰ نفری کئچیب. طبیعی فلاکت زوناسینا ایلک کؤمک آذربایجاندان گلیب.
- ۱۹۹۳ - پنتاگون نوادادا خبردارلیقسیز ۲۰۴ اتوم سیناغی کئچیریلدیگینی بلیرتیب.
- ۲۰۰۲ - تۆرکیه گؤزلی عذرا آکین لندن‌ده دۆنیا گؤزلی سئچیلیب.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۷ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۷ دسامبر/اولوملر
۸ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۸/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ آذر/رویدادلار
- ۱۹۱۸ - بوْلشِویکلر استوْنيدا حاکمیتی اله آلیرلار.
- ۱۹۲۳ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری آلمانی ایله دوْستلوق مۆقاویله‌سی ایمضالايیر.
- ۱۹۲۵ - آدوْلف هیتلر حبسخانادا يازدیغی (۱۹۲۳-۱۹۲۴) آوتوْبیوْقرافیک "منیم مۆباریزم" اثرینی کیتاب شکلینده چاپ ائتدیریر.
- ۱۹۴۱ - ژاپون ۷ دسامبردا پؤرل-هاربوْرا هۆجوماۇندان سوْنرا آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و بیرلشمیش کراللیق ژاپونا مۇحاریبه اعلان ائدیر.
- ۱۹۴۸ - بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی جنوبی کوْره‌نی تانیيیر.
- ۱۹۶۶ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و شوروی آتوْم سیلاحلاری‌نین فضايا بۇراخیلماسی‌نین قاداغان ائدیلمه‌سی حاقیندا راضیلاشمايا ایمضا آتیرلار.
- ۱۹۷۰ - بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی تهلوکه‌‌سیزلیک شۇراسی پوْرتوقالی گینه‌ده حربی عملیاتلارا گؤره اتهام ائدیر.
- ۱۹۸۷ - فیلیسطینده "اینتیفاضه" حرکاتی باشلايیر.
- ۱۹۹۱ - آذربایجان ایسلام کوْنفرانسی تشکیلاتینا عضو اوْلور.
- ۱۹۹۱ - آذربایجان سیلاحلی قۆووه‌لرینین ایلک حربی آندی قبول ائدیلیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ دسامبر/اولوملر
۹ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۹/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۹ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۹ آذر/رویدادلار
- ۱۸۹۳ - ایستانبولدا گۆنلرجه سۆرن سوْیوق هاوا اۆزوندن خلیج دوْنموشدور.
- ۱۹۱۷ - اینگیلیس اوْردوسو عوْثمانلی دؤولتی‌نین تابعیّتینده اوْلان قۆدس شهرینی ایشغال ائدیب.
- ۱۹۳۱ - ایسپانیادا ایکینجی جۆمهوریت یارادیلیب.
- ۱۹۴۱ - چین٬ ژاپون٬ آلمان و ایتالیا آنلاشما ایمضالاییب.
- ۱۹۵۰ - هری گولد اتوم بوْمباسی‌نین سیرلرینی شوروی‌یه وئردیگی اۆچون ۳۰ ایل بوْیونجا آزادلیقدان محروم ائدیلیب.
- ۱۹۶۱ - تانزانیا باغیمسیزلیق قازانیب.
- ۱۹۹۲ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی سومالی‌ده صۆلح‌مراملی عملیاتلارا باشلاییب.
- ۱۹۹۲ - اینگیلیس شاهزاده‌سی چارلز و شاهزاده دیانا آیریلدیقلارینی آچیقلاییبلار.
- ۱۹۹۶ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی عیراق اهالیسینه نفت یئرینه ارزاق وئرمک حاقّیندا قطعنامه قبول ائدیب.
- ۱۹۹۸ - آرکئولوژلار گۆنئی آفریقادا یاشی اۆچ میلیون ایلدن چوْخ اوْلان ایلک (بۆتؤو) اینسان ایسکلتی‌نین تاپیلدیغینی بیلدیریبلر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۹ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۹ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ دسامبر/اولوملر
۱۰ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۰/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ آذر/رویدادلار
- ۱۸۱۷ - میسی‌سیپی٬ آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۲۰-جی ایالتی اوْلاراق بیرلیگه قاتیلیب.
- ۱۸۴۸ - اۆچونجو ناپلئون فرانسه‌ده تخته چیخیب.
- ۱۸۹۸ - ایسپانیا-آمریکا ساواشی سوْنراسی کوبا ایسپانیادان باغیمسیزلیق قازانیب.
- ۱۹۰۱ - ایلک دفعه نوبل جاییزه‌لری تقدیم ائدیلیب. نوبلین وصیّتینه گؤره٬ بۇ جاییزه علم آداملاریندان یالنیز ریاضیاتچیلارا وئریلمه‌ییر.
- ۱۹۴۴ - شوروی و فرانسه آراسیندا قارشیلیقلی کؤمک و امکداشلیق حاقّیندا آنلاشما ایمضالانیب.
- ۱۹۴۸ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی باش اسمبلیاسی «اینسان حۆقوقلاری بیاننامه‌سی»نی قبول ائدیب.
- ۱۹۵۸ - موسکودا محمد فضولی‌نین ۴۰۰ ایللیگی کئچیریلیب.
- ۱۹۶۴ - مارتین لوتر کینگ نوبل باریش جاییزه‌سینی آلیب.
- ۱۹۹۶ - گۆنئی آفریقا جۆمهوریتی یئنی آنایاسا قبول ائدیب و بۇنونلا دا آپارتاید رژیمی باشا چاتیب.
- ۱۹۸۸ - تۆرکیهده ایلک قاراجیگر نقلی عملیاتی ائدیلدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۸ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ دسامبر/اولوملر
۱۱ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۱/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ آذر/رویدادلار
- ۱۹۰۱ - بیرلشمیش کراللیق‌دا تاریخده ایلک دفعه اوْلاراق پینگ‌پونگ مۆسابیقه‌سی کئچیریلدی.
- ۱۹۲۳ - آتاتۆرکون تایمز قزئتینده٬ «میلّی حاکیمیّت اساسینا دایانان و بالاخص جۆمهوریت ایداره‌سینه مالیک تاپیلان مملکتلرده سیاسی حزب‌لرین مؤوجودیتی واجیب‌دیر. تۆرکیه جۆمهوریتینده ده بیربیرینه نظارت ائدن حزب‌لرین دوْغاجاغینا شۆبهه یوْخدور» شکلینده سؤزو یاییملاندی.
- ۱۹۴۱ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری آلمان و ایتالیایا قارشی ساواش اعلان ائتدی
- ۱۹۴۶ - یونیسف قۇرولدو.
- ۱۹۴۹ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی فلسطین مۆهاجیرلری‌نین دوْغما توْرپاقلارینا قاییتما حۆقۇقونو تانیدی.
- ۱۹۷۷ - تۆرکیهده یئرل سئچیملر ائدیلدی. جۆمهۇریت خالق حزبی سئچیملردن بیرینجی حزب اوْلاراق چیخدی.
- ۱۹۹۴ - روس قوْشونو چئچئنیستانا گیردی. بیرینجی چئچئنیستان ساواشی باشلاندی.
- ۱۹۹۷ - آتموسفره بۇراخیلان گازلاری‌نین آزالدیلماسینا داییر کیوتو پروتکولو ایمضالاندی.
- ۲۰۰۱ - چین رسمی اوْلاراق عۆمۇم‌دۆنیا تیجارت تشکیلاتینا قاتیلدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۹ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ دسامبر/اولوملر
۱۲ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۲/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ آذر/رویدادلار
- ۶۲۷ - نئینوا دؤیوشونده بیزانس ایمپیراتورو ایکینجی ایراکلیوس ساسانی شاهی خسرو پرویزه غالیب گلمیشدیر.
- ۱۰۹۶ - مرمره دنیزی ساحیلینده بیرینجی صلیب یۆروشونون اساس دؤیوشو باش وئرمیشدیر.
- ۱۵۷۴ - عوْثمانلی سولطانی ایکینجی سلیمان تخته چیخمیشدیر.
- ۱۶۴۲ - ایسپانیا و بؤیوک بریتانیا آراسیندا ساواش باشلامیشدیر.
- ۱۸۳۰ - عوْثمانلی ایمپیراتورلوغو صربیستان باغیمسیزلیغینی تانیمیشدیر.
- ۱۹۱۱ - هیندوستان باش‌شهری کلکۆته‌دن دهلی‌یه کؤچورولموشدور.
- ۱۹۲۵ - رضا پهلوی ایران تختینه چیخمیشدیر.
- ۱۹۳۹ - شوروی-فنلاند ساواشی دؤورونده باش وئرمیش تولوایاروی دؤیوشونده فنلاند غالیب گلمیشدیر.
- ۱۹۴۵ - گۆنئی آذربایجان میلّی حؤکومتی قۇرولموشدور.
- ۱۹۴۹ - تۆرکیه پارلمانی اوروپا شوراسینا عۆضو اوْلماغا سس وئرمیشدیر.
- ۱۹۷۹ - رودزیا آدینی دییشدیره‌رک زیمباوه آدلاندیریلمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۰ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ دسامبر/اولوملر
۱۳ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۳/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ آذر/رویدادلار
- ۱۸۰۸ - ناپلئون مادرید شهرینی تۇتموشدور.
- ۱۸۹۷ - روس اوْردوسو پورت-آرتورو ایشغال ائتمیشدیر.
- ۱۹۶۳ - معمر قذافی‌نین حاکیمیّتی اله آلماسیندان سوْنرا٬ بریتانیا قوْشونو لیبی‌دن گئتمیشدیر.
- ۱۹۷۴ - مالتا جۆمهۇریتی اعلان ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۸۳ - تۇرقوت اؤزال تۆرکیه‌نین ۴۵-جی حؤکومتینی قۇرموشدور.
- ۱۹۹۶ - کوفی عنان بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی باش کاتیبی سئچیلمیشدیر.
- ۲۰۰۰ - جورج بوش آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۴۳-جۆ جومهور باشقانی سئچیلمیشدیر.
- ۲۰۰۳ - صدام حسین گیزلندیگی تکریت شهرینده تۇتولموشدور.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۱ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ دسامبر/اولوملر
۱۴ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۴/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ آذر/رویدادلار
- ۱۸۲۵ - روسیه‌ده دسامبریستلر عۆصیانی باش وئرمیشدیر.
- ۱۹۰۰ - آلمانلی فیزیک عالیمی ماکس پلانک کوانت نظریه‌سینی آچیقلامیشدیر.
- ۱۹۱۱ - نوروژ سیّاحی آموندسن گۆنئی قۆطبونه چاتان ایلک اینسان کیمی تاریخه دۆشوب.
- ۱۹۱۵ - رشید بهبودوف آذربایجان موغنّیسی و آکتورو دوْغموشدور.
- ۱۹۲۷ - چینده چای کای-شِک قووّتلری کانتون‌داکی کومونیست آیاقلانمانی باسدیردی.
- ۱۹۳۹ - فنلاندا قارشی نیظامی هۆجۇما گؤره شوروی میلّتلر تشکیلاتیندان خاریج ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۹۵ - دِستون باریشی‌نین ایمضالاماسی ایله یوگوسلاوی ساواشینا سوْن قوْیولموشدور.
- ۲۰۰۸ - دۆنیادا ان هۆندور گئت-گل کؤرپوسو - ویادوک میونون آچیلیشی اوْلموشدور.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۲ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ دسامبر/اولوملر
۱۵ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۵/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ آذر/رویدادلار
- ۵۳۰ - ایمپراتور يۇستینیانین امریله روم حۆقوق سیستمی ۶-جی عصرین طلبه‌لرینه اۇيغونلاشدیریلیب.
- ۱۰۵۵ - سلجوق حؤکمداری توْغرول بَي بغدادی فتح ائدیب.
- ۱۲۵۶ - هولاکو خان قوْشونلاری الاموت قالاسینی يئرله يئکسان ائدیب.
- ۱۸۰۶ - ناپوْلِوْنون اوْردوسو وارشاوانی تۇتوب.
- ۱۹۱۷ - موْلداوی خالق جومهوریسی اعلان ائدیلیب .
- ۱۹۸۹ - رۇمانیده کومونیست حیزبینین حاکمیتینه قارشی چێخیشلار باشلايیب
- ۱۹۹۰ - قیرقیزیستان مۆستقیللیگینی اعلان ائدیب.
- ۲۰۰۰ - چِرنوْبیل اتمی نیروگاهینین سوْنونجو - ۳-جو بولوکونون ایشی داياندیریلیب. بۇنونلا دا، نیروگاهین فعالیتینه سوْن قوْيولوب.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۳ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ دسامبر/اولوملر
۱۶ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۶/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ آذر/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ جمادی‌الثانی/رویدادلارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ آذر/رویدادلار
- ۱۶۳۱ - وِزووی یانارداغی‌نین پۆسکورمه‌سی نتیجه‌سینده ۴۰۰۰ نفر هلاک اوْلموشدور.
- ۱۷۷۳ - بوْستوْن چاي قوْناقلیغی - آمریکا مۆستملکه‌چیلری چاي وئرگیسینه اعتراض علامتی اوْلاراق، اینگیلیس گمیلرینه هۆجوم ائده‌رک ۳۰۰-دن چوْخ چاي قۇتوسونو دنیزه تؤکموشدور.
- ۱۸۹۹ - میلان فۇتبال کولوبو يارادیلمیشدیر.
- ۱۹۲۰ - ۸.۵ بال گۆجونده زلزله چینین قانسو ايالتینده ۱۸۰۰۰۰ اینسانین اؤلومونه سبب اوْلموشدور.
- ۱۹۴۸ - کامبوْج مۆستقیللیک الده ائتمیشدیر.
- ۱۹۴۹ - احمد سۇکارنوْ اندوْنزینێن ایلک جومهورب باشقانی سئچیلمیشدیر.
- ۱۹۵۹ - بلژیک کوْنقوْيا مۆستقیللیک وئرمیشدیر.
- ۱۹۷۱ - هیندوستان اوْردوسو شرقی پاکیستانین باشکندی دککه شهرینی ایشغال ائتمیش، پاکیستان حربی قۆووه‌لری تسلیم اوْلدوقدان سوْنرا آتشبس اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۷۱ - بنقلادش مۆستقیللیک الده ائتمیشدیر.
- ۱۹۷۸ - چین خالق جومهوریسی و آمریکا بیرلشمیش ایالتلری آراسیندا دیپلوْماتیک علاقه‌‌لر قۇرولموشدور.
- ۱۹۹۰ - ژان-برتراند آریستید هایتینین دموْکراتیک يوْللا حاکمیته گلن ایلک جومهور باشقانی اوْلموشدور.
- ۱۹۹۱ - قازاقیستان مۆستقیللیگینی اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۹۳ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینده اینسانین ژنتیک خریته‌سی حاضیرلانمیشدیر.
- ۱۹۹۸ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و بؤيوک بریتانيا عراقدا "صحرا تۆلکوسو" آدلی حربی عملیات کئچیره‌رک اؤلکه‌نین بعضی حربی مکانلارین هاوادان بوْمبالامیشلار.
- ۲۰۰۵ - تۆرک يازیچیسی اوْرخان پاموک "تۆرک شخصیتینی تحقیر ائتدیگینه گؤره" محکمه‌‌يه وئریلمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ جمادی‌الثانی/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ آذر/دوغوملارویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۴ جمادی‌الثانی/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ آذر/اولوملرویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ دسامبر/اولوملر
۱۷ دسامبر: ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/دسامبر ۱۷/فایلویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ دسامبر/مناسبتلر، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ جمادی‌الثانی/مناسبتلر
- رویدادلار
۶۴۹ میلادی ایلینده باتئ تورک بؤلگه سی(اویقور) چین اردوسو طرفیندن آلئنمیش.قوچون قوشون لاری بیر قوشاتماغا دوشموش لر تانگ قورومون قوزئی تاریم باسین ایندیکی سین کیانگ دا چین.
- ۱۷۹۳ - ناپلئون بوناپارت ایلک حربی اۇغورونو اینگیلیس طرفیندن آلینمیش تالونو تۇتماقلا قازانمیشدیر و بۇ ظفرینه گؤره بریگارد جنرالی اوْلموشدور.
- ۱۹۰۳ - تاریخده ایلک طیاره هاوایا قالخمیشدیر.
- ۱۹۲۵ - شوروی و تۆرکیه آراسیندا طرفسیزلیک آنلاشماسی ایمضالانمیشدیر.
- ۱۹۴۶ - پهلوی حؤکومتی گۆنئی آذربایجان میلّی حؤکومتینی ییخاراق تۆرکجه کیتابلاری یاندیرمیشدیر.
- ۱۹۸۹ - برزیل‌ده ۲۵ ایللیک آرادان سوْنرا ایلک سئچکیلر کئچیریلمیشدیر.
- ۲۰۰۴ - اوروپا بیرلیگی تۆرکیه ایله مۆذاکیره‌لره باشلاماغا قرار آلمیشدیر.
- ۲۰۰۸ - تایم قزئتی آمریکا جۆمهۇرباشقانی باراک اوبامانی «ایلین آدامی» اعلان ائتمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ جمادی‌الثانی/دوغوملار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ دسامبر/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۵ جمادی‌الثانی/اولوملر
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۷ دسامبر/اولوملر
، ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ جمادی‌الثانی/مناسبتلر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۴۱۲ - قاراقوْیونلو حؤکمداری قارا یوسف کۆر چایی ساحیلینده‌کی دؤیوشده شیروانشاه بیرینجی ایبراهیم و اوْنون مۆتّفیقلرینی مغلوب ائتمیشدیر.
- ۱۹۰۳ - پاناما کانالی داییمی اوْلاراق آمریکا بیرلشمیش ایالتلری نظارتی آلتینا کئچمیشدیر.
- ۱۹۱۰ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری کونگره‌سی ساوادسیز مۆهاجیرلرین اؤلکه‌یه گلمه‌سینی قاداغان ائدیر.
- ۱۹۱۷ - تۆرکیه و شوروی آراسیندا ارزینجان آنلاشماسی ایمضالانمیشدیر.
- ۱۹۴۰ - هیتلر شوروی‌یه هۆجوم باره‌ده «بارباروس طرحی»نی تصدیق ائتمیشدیر.
- ۱۹۵۳ - ایلک رنگلی تلویزیون یاییمی گئرچکلشمیشدیر.
- ۱۹۵۶ - ژاپون بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتینا قاتیلمیشدیر.
- ۱۹۶۹ - بؤیوک بریتانیادا اؤلوم حؤکمو لغو ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۷۰ - کاتولیک کیلیسه‌نین مۆقاویمتینه باخمایاراق٬ ایتالیا حؤکومتی بوْشانمایا ایجازه وئرن قانونو قبول ائتمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- ۱۸۷۸ - یوسیف ایستالین (شکیلده‌کی)، گۆرجو-روس مارشال و سیاستچی‌سی، شوروینین ۴-جو باش وزیری (او. ۱۹۵۳)
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۶ جمادی‌الثانی/اولوملر
- رویدادلار
- ۱۷۹۳ - فرانسه حؤکومتی پۇلسوز ایجباری ابیتیدایی تحصیله گؤره قرار وئرمیشدیر.
- ۱۸۰۵ - ناپلئون بوناپارتین باشچیلیق ائتدیگی فرانسه اوْردوسو وارشایا گیرمیشدیر.
- ۱۸۴۲ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری هاوایی‌نین باغیمسیزلیغینی تانیمیشدیر.
- ۱۹۱۹ - آتاتۆرک و هئیأت-تمثیلیّه٬ سیواسدان آنکارایا یوْلا دۆشموشدور.
- ۱۹۲۰ - تۆرکیه قۇرتولوش ساواشینی دستکله‌ین آنتالیادا آنادوْلو قزئتی یایینلانمایا باشلامیشدیر.
- ۱۹۳۴ - ایسپانیا حؤکومتی کاتالونیانین موختاریّت حۆقۇقونو لغو ائتمیشدیر.
- ۱۹۴۱ - هیتلر آلمان اوْردوسونا کوْماندان‌لیغی اله آلمیشدیر.
- ۱۹۶۵ - شارل دو قول تکرار فرانسه جومهورباشقانی سئچیلمیشدیر.
- ۱۹۹۲ - سومالی‌ده «اومود عملیاتی» باشلانمیشدیر.
- ۲۰۰۳ - لیبی لیدری معمر قذافی اؤلکه‌سی‌نین اتوم و شیمیایی سیلاح الده ائتمک آماجیندان ال چکدیگینی سؤیله‌میشدیر.
- ۲۰۰۵ - ۱۹ فرانسه‌لی تاریخچی اۇیدورما «ائرمنی سوْی‌قیریمی»نی تانیان قانونا اعتیراض ائتمیشدیر.
- ۲۰۰۸ - ایغدیردا «ائرمنیلر تۆرک میلّتیندن عۆذر ایسته‌سینلر» آدلی اینترنت کمپئینی باشلامیشدیر.
- دوْغوم گونلری
- اؤلوم گونلری
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۶۹۹ - بیرینجی پتر روسیه‌ده یئنی ایلین ۱ سپتامبردا دئییل٬ ۱ ژانویه‌ده قئید ائدیلمه‌سی باره‌ده فرمان وئرمیشدیر.
- ۱۸۰۳ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری لوئیزیانا ایالتینی فرانسه‌دن آلمیشدیر.
- ۱۸۷۹ - توماس ادیسون نئون لامپاسینی تقدیم ائتمیشدیر.
- ۱۹۱۲ - لندن‌ده تۆرکیه و بالکان دؤولتلری آراسیندا باریش کونفرانسی کئچیریلمیشدیر.
- ۱۹۱۵ - سوْن آنزاک و اینگیلیس بیرلیکلری ده چاناق‌قالادان گئری چکیلمیشدیرلر.
- ۱۹۱۵ - مصطفی کمال پاشانین باشچیلیق ائتدیگی عوْثمانلی اوْردوسو آری‌بۇرنو ظفرینی قازانمیشدیر.
- ۱۹۱۷ - روسیه و آلمان آراسیندا باریش دانیشیقلاری باشلامیشدیر.
- ۱۹۲۲ - شوروی سوسیالیست جومهوریتی ایتّیفاقی آدی آلتیندا ۱۴ دؤولت بیرلشمیشدیر.
- ۱۹۲۴ - هیتلر حبسدن قۇرتولموشدور.
- ۱۹۵۵ - سۇدان باغیمسیزلیق اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۵۷ - اوروپا اتومی انرژی آژانسی قۇرولموشدور.
- ۱۹۶۳ - برلین دیوارینداکی بۇراخیلیش منطقه‌لری ۱ گۆنلوگه آچیلمیشدیر.
- ۱۹۹۰ - شوروی خاریجی ایشلر ناظیری گؤزلنیلمه‌دن استعفا وئرمیشدیر.
- ۱۹۹۵ - بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی بوسنی-هرزقویین‌دا وضعیّته نظارتی ناتویا تاپیشیرمیشدیر.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۱۸ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
۱۵۵۶ تاریخین ان اؤلدوروجو دپرمی (یئر دبرمسی) یوخسا زلزله سی شانخی چین یوزمین اؤلومنن.
- ۱۸۹۱ - ایلک بسکیتبال اوْیونو کئچیریلدی.
- ۱۹۲۵ - شوروی مرکزی رهبرلیگی‌نین قراری ایله ناخجیوان موختار جومهوریتی‌نین ال‌دره، لئهواز، آستاروز، نۆودی و آیری یاشاییش یئرلری ائرمنیستان شوروی جومهوریتینه قاتیلمیشدیر و بۇ توْرپاقلاری ییغان مئهری بؤلگه‌سی یارادیلمیشدیر.
- ۱۹۳۷ - ایلک اۇزون، سسلی و بوْیالی جیزگی فیلمی، والت دیزنی‌نین «پامبیق شاهزاده و یئددی جۆجه»نین قالاسی کئچیریلدی.
- ۱۹۵۸ - شارل دو قول (شکیلده‌کی) فرانسه‌نین ایلک جومهور باشقانی سئچیلدی.
- ۱۹۴۸ - ایرلند باغیمسیزلیغینی اعلان ائتدی.
- ۱۹۶۳ - قانلی نوبل بایرامی: قیبریس تۆرکلرینه قارشی سیلاحلی هۆجۇملار باشلاندی.
- ۱۹۶۴ - اینگیلیس پارلمانی اؤلوم جزاسینی لغو ائتدی.
- ۱۹۷۲ - شرقی برلین‌ده ایکی آلمان آراسیندا آنلاشما ایمضالاندی.
- ۱۹۷۹ - شوروی افغانیستانی تۇتدو.
- ۱۹۸۷ - تۆرکیهده ایکینجی تورقوت اؤزال حؤکومتی قۇرولدو.
- ۱۹۸۹ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری پانامانی تۇتدو.
- ۱۹۹۱ - روسیه، بلاروس، اوکراین، قازاخیستان، مولداوی، آذربایجان، ائرمنیستان، اؤزبکیستان، تاجیکیستان، تۆرکمنیستان و قیرغیزیستان رهبرلری، بیر آرایا گله‌رک شوروی ایتّیفاقینا سوْن قوْیولدوغونو و باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگینی یارادیلدیغینی آچیقلادیلار.
- ۱۹۹۵ - بیت‌اللحم شهری‌نین ایداره‌سی ایسراییلدن فیلیسطینه کئچدی.
- دوْغوم گونلری
۵۹۹تایزونق تانق ایمپراتورو دوغولموش.
- اؤلوم گونلری
۱۰۰۲ اوچونجو اوتو موقدس یوخسا قوتسال روم ایمپراتورون اؤلوم گونی
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۴۵۳ - ایستانبول اونیورسیته‌سی قۇرولدو.
- ۱۸۹۵ - لومیئر قارداشلاری ایلک فیلمی گؤستریشه قوْیدولار.
- ۱۹۱۴ - انور پاشانین باشچیلیغی آلتینداکی عوْثمانلی اوْردوسو ساری‌قامیش عملیاتینا باشلادی.
- ۱۹۳۲ - ماهاتما قاندی آزادلیغا چیخدی.
- ۱۹۴۱ - هیتلر «قافقاز مۆسلمان لژیونو»نو یاراتماق باره‌ده گؤستریش وئردی.
- ۱۹۹۳ - گۆنئی آفریقا جومهوریسی پارلمانی آپارتاید رژیمینی رسماً لغو ائتدی.
- ۲۰۰۱ - افغانیستاندا حامد کرزایین رهبرلیگی ایله مۆوقّتی حؤکومت قۇرولدو.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۰ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۸۷۶ - عوْثمانلی سولطانی عبدالحمید «بیرینجی مشروطیّت»ی اعلان ائتدی.
- ۱۹۰۰ - کانادالی رِجینالد اوبری سسین ایلک دفعه اوْلاراق بیر کیلومِتیر آرادا سیمسیز اؤتورولمه‌سینی باجاردی.
- ۱۹۰۴ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری احتیاطلار سیستمی یارادیلدی.
- ۱۹۳۰ - تۆرکیه و یۇنان آراسیندا اراضی مۆبادیله‌سی اوْلدو.
- ۱۹۴۷ - ایلک ترانزیستور تقدیم ائدیلدی.
- ۱۹۴۷ - شوروی ناظیرلر شوراسی «ائرمنیستان شوروی جومهوریتیندن کوْلخوْزچۇلارین و باشقا آذربایجانلی اهالی‌نین آذربایجان شوروی جومهوریتی‌نین کۆر-آراز اوْوالیغینا کؤچورولمه‌سی ایله ایلگیلی تدبیرلر حاقّیندا» ۷۵۴ سایلی قرار قبول ائتدی.
- ۱۹۷۵ - آمریکا بیرلشمیش ایالتلری کونقره‌سی مِتریک سیستمینی رسمی‌لشدیرسه ده٬ بۇ سیستم اؤلکه‌ده هئچ زامان ایستیفاده اوْلونماییب.
- ۱۹۷۹ - شوروی اوْردو حیصّه‌لری افغانیستانا گیردی.
- ۱۹۹۴ - قاقائوز تۆرکلرینه موْلداوی‌نین ترکیبینده مۇختاریّت وئریلدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۱ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۱۴۴ - موصول آتابگی عمادالدین زنگی اۇرفانی تۇتاراق اورفا کوْنتلوغونا سوْن وئرمیشدیر.
- ۱۶۳۸ - عوْثمانلی دؤولتی بغدادی اله کئچیرمیشدیر.
- ۱۷۹۰ - رۇس قوْشونو ایزماییل قالاسینی تۆرکلردن آلمیشدیر.
- ۱۸۲۵ - روْس تزاری بیرینجی نیکولاری تخته چیخمیشدیر.
- ۱۹۲۴ - آلبانی جومهوریسی یارادیلمیشدیر.
- ۱۹۴۳ - شوروی قوْشونلاری اوکراین‌دا آلمان-فاشیست قوْشونلارینا قارشی عکس حمله‌یه کئچمیشدیر.
- ۱۹۵۱ - لیبی ایتالیادان باغیمسیزلیغینی اعلان ائتمیشدیر.
- ۱۹۶۳ - ت.ر.ت قانونو قبول ائدیلمیشدیر.
- ۱۹۶۶ - شوروینین «لونا ۱۳» فضایی گمیسی آی اۆزونه اۇغورلو ائنیش ائتمیشدیر.
- ۱۹۹۴ - جومهوریت خالق حزبی و سوسیال دموکراتیک خالقچی حزبی بیرلشمه قراری آلدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۲ جمادی‌الثانی/اولوملر
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۳۳۶ - تاریخده ایلک سفر روم‌دا «یئنی ایل» قئید ائدیلدی.
- ۸۰۰ - فرانک حؤکمداری بؤیوک کارل تخته چیخدی.
- ۱۷۹۹ - یئنی آنایاسایا گؤره ناپلئون بوناپارت اوْن ایل مۆدّتینه مۆطلق حاکیمیّته مالیک ایلک کونسول سئچیلدی.
- ۱۹۱۸ - جنرال صمد بی مهمانداروف حربی ناظیر٬ جنرال علی‌آغا شیخلینسکی ایسه ناظیر مۆعاوینی تعیین ائدیلدیلر.
- ۱۹۲۰ - فرانسه کومونیست حزبی قۇرولدو.
- ۱۹۲۵ - بین‌الخلق تقویم و ساعات قبول ائدیلدی.
- ۱۹۸۸ - ائرمنیستاندان ۲۵۰ میندن چوْخ تۆرکون ائشیگه اؤتورولمه‌سی باشا چاتدیریلدی.
- ۱۹۸۹ - رومانی‌ده دؤولت باشچیسی نیکولا چواشِسکو آروادی ایله بیرگه گۆلـله‌لندی.
- ۱۹۹۱ - شوروینین ایلک و سوْن جومهور باشقانی میخاییل قورباچوف ایستعفا وئردی. ایستعفانین ائرته‌سی گۆنو شوروی ده دۆشدو.
- ۱۹۹۱ - «لاتین قرافیکالی آذربایجان الیفباسی‌نین برپا ائدیلمه‌سی حاقّیندا» قانون کئچیریلدی.
- ۱۹۹۱ - ایران٬ آمریکا بیرلشمیش ایالتلری و ایسراییل آذربایجان باغیمسیزلیغینی تانیدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۳ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۸۶۵ - آمریکالی جئیمز ناسون سۆزمه قهوه ماشینینی ثبت ائتدیردی.
- ۱۸۹۸ - ماری و پیئر کوری٬ رادیونو کشف ائتدیک‌لرینی بللی ائتدیلر. کوری‌لر٬ ۱۹۰۳-ده بۇنا گؤره نوبل فیزیک اؤدولونو آلدیلار.
- ۱۹۲۵ - تۆرکیه بؤیوک میلّت مجلیسی٬ اۇلوسلارآراسی ساعات و تقویمین ایشلنمه‌سینی قبول ائتدی.
- ۱۹۳۳ - اف‌ام رادیو ثبت اوْلوندو.
- ۱۹۷۵ - شوروی بیرلیگی٬ دۆنیانین ایلک سوپرسونیک داشیما اۇچاغی اوْلان توپولوف تو-۱۴۴-ۆ ایشلتمه‌یه باشلادی.
- ۱۹۸۶ - دۆنیانین نۆفۇسو ۵ میلیاردا چاتدی.
- ۲۰۰۳ - بم شهرینده ۶.۶ بؤیوکلوگونده زلزله باش وئردی.
- ۲۰۰۴ - هیند اوقیانوسو دابانیندا (قۇزئی اندونزی یاخینلاریندا) ۹.۷ بؤیوکلوگونده زلزله باش وئره‌رک سونامی یاراندی. بۇ سونامی ۱۳ اؤلکه‌ده ۲۰۰٫۰۰۰-دن چوْخ آدامین اؤلومونه و یا ایتیلمه‌سینه سبب اوْلدو.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۴ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۵۳۷ - آیاصوفیانین یئنیدن اینشاسی٬ بیزانس ایمپیراتورو بیرینجی ژوستینیانوسون شخصی گؤزدیمینده تاماملاندی. ایکینجی تئودوسیوس زامانیندا تیکیلن آیاصوفیا ۵۳۲ ایلینده باش وئرن نیکا آیاقلانماسی سیراسیندا یانمیشدی.
- ۱۸۳۱ - چارلز داروینین ایچینده اوْلدوغو بیگل آدلی کشف گمیسی یوْلا دۆشدو.
- ۱۸۴۵ - اتر ایلک دفعه جورجیادا دوْغوم حکیملیگینده ایشلندی.
- ۱۹۰۱ - ژاپونلو کیمیاچی تاکامیکه و آمریکالی فیزیکچی آدل آدیرنالین هوْرمونونو تاپدیلار.
- ۱۹۰۷ - پاریسده ایکینجی ژؤن تۆرک کونقره‌سی کئچیریلدی. سوْنوج بیلدیرگه‌سینده سولطان عبدالحمید ایداره‌سی نقد اوْلوندو.
- ۱۹۱۹ - سامسوندا باشلاتدیگی قۇرتولوش مۆجادیله‌سی‌نین آردیندان ارزروم و سیواس کونقره‌لرینی حاضیرلایان مصطفی کمال پاشا٬ هئیأت-تمثیلیه عۆضولرییله سیواسدان آنکارایا گلدی.
- ۱۹۲۱ - تۆرکیه مرسینین تارسوس ایلچه‌سی‌نی فرانسه ایشغالیندان قۇرتاردی.
- ۱۹۴۵ - ۱۸ دؤولتین موافیقتی ایله دۆنیا بانکی قۇرولدو.
- ۱۹۴۹ - ۳۰۰ ایل سۆرن هولند ایستعماریندان سوْنرا٬ اندونزی باغیمسیزلیق قازاندی.
- ۱۹۴۹ - تۆرکیه-آمریکا بیرلشمیش ایالتلری آراسیندا کۆلتور آنلاشماسی ایمضالاندی.
- ۱۹۶۸ - آسیا ایلک اینسانلی فضا اۇچوشونو گئرچک‌لشدیرن آپولو ۸ یئره دؤندو.
- ۱۹۷۸ - ایسپانیادا ۴۰ ایل سۆرن دیکتاتورلوق رژیمی‌نین آردیندان دموکراسی گئچدی.
- ۱۹۷۹ - شوروی اؤزل بیر بیرلیگی‌نین کابول هاواآلانینی اله کئچیرمه‌سی‌نین آردیندان٬ کابول‌داکی افغان حؤکومتی ییخیلدی.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۵ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ جمادی‌الثانی/رویدادلار
- ۱۶۱۲ - قالیله نِپتون سیاره‌سینی کشف ائدیب، لاکین اوْنون اۇلدوز اوْلدوغونو ظن ائدیب.
- ۱۳۰۸ - هانازوْنونون باشچیلیغی آلتیندا ژاپون ایمپیراطورلوغو قۇرولوب.
- ۱۸۳۶ - ایسپانیا مکزیکین مۆستقیللیگینی تانیيیب.
- ۱۸۴۶ - آيوْوا آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۲۹-جۇ ایالتی اوْلوب.
- ۱۹۰۸ - سیسیلده زلزله ۷۸۰۰۰ اینسانین حیاتینا سوْن قوْيوب.
- ۱۹۱۷ - بریتانيادا قادینلارا سئچکی حۆقوقو وئریلیب.
- ۱۹۴۲ - ژاپون حربی هاوا قۆووه‌لری کلکوتته‌نی بوْمباردمان ائدیب
- ۱۹۶۰ - تۆرک يازیچی رشاد نۇری گۆنته‌کی‌نین اؤلوموندن ۴ ایل سوْنرا اوْنون "سوْن سێغیناجاق" روْمانی تاپیلیب.
- ۱۹۶۸ - ایسرائیل خۆصوصی تعییناتلیلاری بيروت فرودگاهیندا ۱۴ مۆلکی طیاره‌نی محو ائدیب.
- ۱۹۹۱ - تۆرکيه‌ده ایلک کۆرد دیللی قزئت "روْژنامئ" نشره باشلايیب.
- ۱۹۹۷ - آنکارا متروْسو ایستیفاده‌يه وئریلیب.
- ۱۹۹۹ - صفرموراد نيازوْو (تۆرکمنباشی) اؤزونو عؤمورلوک جومهورباشقانی اعلان ائدیب.
- ۲۰۰۷ - نپال دموْکراتیک فدرال جومهوریسینه چئوریلیب.
- دوْغوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ جمادی‌الثانی/دوغوملار
- اؤلوم گونلری
ویکی‌پدیا:تاریخده بوگون/۲۶ جمادی‌الثانی/اولوملر
- ،
- رویدادلار
- ۱۷۹۱ - یاسک باریشینا گؤره قیریم روسیه‌نین ترکیبینه قاتیلدی.
- ۱۸۴۵ - تگزاس آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینین ۲۸-جی ایالتی اوْلدو.
- ۱۹۴۱ - NBC تۆرکجه رادیو یایینا باشلادی.
- ۱۹۸۴ - هیندوستان‌دا اؤلدورولن باش‌باخان ایندیرا قاندی‌نین یئرینه اوْغلو راجیو قاندی کئچدی.
- ۱۹۹۱ - آذربایجان جومهوریتی‌نین دؤولت باغیمسیزلیغی مسأله‌سی اۆزره رفراندوم کئچیریلدی.
- ۱۹۹۲ - کۆلتور و صنعت بؤیوک اؤدولو٬ یازار یاشار کمالا وئریلدی.
- ۱۹۹۶ - قوواتمالادا ۳۶ ایل سۆرن ساواش باشا چاتدی.
- دوْغوم گونلری
- اؤلوم گونلری
- ،
- رویدادلار
- ۵۳۳ - روْم ایمپراطورلوغوندا "یۇستینیان قانونلاری" قۆووه‌یه مینیب.
- ۱۸۸۰ - جنوبی آفریقا "ترانسوال" جومهوریسی یارانیب.
- ۱۹۰۳ - شیکاقوْ تئاتریندا یانغین نتیجه‌سینده ۶۰۰ نفر هلاک اوْلوب.
- ۱۹۱۱ - سۇن یات سئن چینین بیرینجی جومهور باشقانی سئچیلیب.
- ۱۹۱۸ - آلماندا کوْممونیست حیزبی تشکیل ائدیلیب.
- ۱۹۲۲ - شوروی ده ایلک سوْوئتلر قۇرولتایی کئچیریلیب. سوْوئت سوْسیالیست جومهوریلری اتفاقی تاسیس ائدیلیب.
- ۱۹۴۷ - شوروینین دستکله‌دیگی قۆووه‌لر رۇمانیده حاکمیتی اله آلیب.
- ۱۹۷۵ - ماداقاسکار دموْکراتیک جومهوریسی يارانیب.
- ۱۹۸۰ - تۆرکیهده ایللیک توروم ۱۰۶ فایزه چاتیب.
- ۱۹۸۹ - گنجه‌نین تاریخی آدی ایگیرمی عصرده ایکینجی دفعه برپا اوْلونوب.
- ۱۹۹۳ - واتیکانلا ایسرایل آراسیندا دیپلوْماتیک مۆناسیبتلر قۇرولوب.
- ۲۰۰۶ - عراقین کئچمیش جومهور باشقانی صدام حسین سحر ساعت ۵ راده‌لرینده آسیلاراق اعدام ائدیلیب.
- دوْغوم گونلری
- اؤلوم گونلری
- رویدادلار
- ۱۶۰۰ - بریتانیا شرقی-هیند کومپانیسی یارادیلدی.
- ۱۶۰۹ - ایستانبولدا٬ سولطان‌محمد جامیعی‌نین تملی آتیلدی. معماری صدفکار محمد آغا اوْلان مسجید ۸ ایلده تاماملاندی.
- ۱۹۴۶ - بؤیوک بریتانیا و فرانسه قوْشونلاری لیواندان چیخدیلار.
- ۱۹۶۳ - رودزیا و نیوزلند فدراسیونو بۇراخیلدی.
- ۱۹۶۸ - سسدن سۆرعتلی تی-۱۴۴ اۇچاغی‌نین ایلک اۇچوشو کئچیریلدی.
- ۱۹۷۷ - تۆرکیهده ایلک دفعه استیضاح‌لا دؤولت دۆشورولدو.
- ۱۹۹۴ - بیرینجی چئچئن ساواشی باشلاندی.
- ۱۹۹۹ - بوریس یئلتسین ایستعفا وئردی. یئرینه ولادیمیر پوتین روسیه فدراسیونو جومهور باشقانی صلاحیّتلری‌نین ایجراچیسی تعیین ائدیلدی.
- دوْغوم گونلری
- اؤلوم گونلری