Көлтә
Көлтә — урып алып, баулап бәйләнгән башаҡ, етен йәки һалам шәлкеме. Славян күҙаллауҙары буйынса, хужалыҡта игендең вегетатив ҡеүәте һәм мал һәм байлыҡты һынландыра[1].
Көлтә | |
![]() | |
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Wheat_sheaves_near_King%27s_Somborne_-_geograph.org.uk_-_889992.jpg/220px-Wheat_sheaves_near_King%27s_Somborne_-_geograph.org.uk_-_889992.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/%D0%9F%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%BF.jpg/220px-%D0%9F%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%B9-%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%BF.jpg)
Ураҡта
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Van_Ausdall_in_wheat_field_1914_%283191505184%29.jpg/220px-Van_Ausdall_in_wheat_field_1914_%283191505184%29.jpg)
Крәҫтиән хужалығында урылған үҫемлек өйөмдәрҙә йәки көлтәләп киптерәләр. Көлтәгә башлыса оҙон һабаҡлы ашлыҡ бәйләнә, шулай уҡ башҡа ҡайһы бер үҫемлектәр (орлоғон йыйып алыу өсөн етен, туҡранбаш) көлтәләнә. Был эшкәртеү өсөн уңайлы ла, орлоҡтар ҙа аҙыраҡ юғалтыла. Орлоғо өлгәргән ашлыҡты шунда уҡ көлтәгә бәйләйҙәр. Өлгөрөп етмәгәнен тарау килеш киптерә биреп бәйләйҙәр. Яуынлы ваҡытта урылған үҫемлектәрҙе лә алдан киптереп алалар.
Көлтәләрҙән күбә лә һалалар[2][3], стога и скирды.
Борон көлтә урып алынған игенде үлсәү сараһы булараҡ ҡулланылған.
Славян көнкүрешендә
13-әр көлтәнән 4 сатраш (крестец) һалғандар, ә ҡайһы бер губернияларҙа сатрашҡа 100 йә 60 көлтә тура килгән[4].[5].
Геральдикала
Көлтә һүрәте төрлө илдәрҙең боронғо геральдикаһында ҡулланылған .
- Адам районы гербы
- Мамадыш районы гербы
- Мин районы гербы
- Раздельнян районы гербы
- Цильня районы гербы
- Богородский районы гербы (Киров өлкәһе)
Кәрт уйынында «Бесән көлтәһе» тигән пасьянс бар[6].
Шулай уҡ ҡара
![]() | Көлтә Викимилектә |
---|
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
- Сноп // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- Сноп / Чёха О. В. // Славянские древности: Этнолингвистический словарь : в 5 т. / под общ. ред. Н. И. Толстого; Институт славяноведения РАН. — М. : Межд. отношения, 2012. — Т. 5: С (Сказка) — Я (Ящерица). — С. 91–93. — ISBN 978-5-7133-1380-7..