Deiziadur roman
Raklavar
Amañ a vo roet an deiziadur roman, eus 8 kent J.-K., miz ha miz, deiz ha deiz.
Pep deiz a vo roet gant e anv e latin.
Gouelioù a vo ivez roet e latin, gant troidigezh e brezhoneg.
Ar bloavezh, dre ar mizioù
Januarius / Genver
| 01.01 | Kalendis Januariis | Strenae; Feriae Jovis / Vejovis; Janus Anniversarius dedicacio templum Jupiter Capitolinus Anniversarius dedicacio templum Aesculapius[1] | Kalanna; Gouel Jovis / Vejovis; Janus Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter Capitolinus Deiz-ha-bloaz dedi templ Aesculapius |
| 02.01 | IV ante Nonas | ||
| 03.01 | III ante Nonas | ||
| 04.01 | Pridie Nonas | Ludi Compitalici | C'hoarioù Compitalia |
| 05.01 | Nonis Januariis | ||
| 06.01 | VIII ante Idus Januariis | ||
| 07.01 | VII ante Idus | ||
| 08.01 | VI ante Idus | ||
| 09/01 | V ante Idus | Agonalia[2] | Ur maout-tourc'h a zo lazhet en enor da Jupiter |
| 10/01 | IV ante Idus | ||
| 11/01 | III ante Idus | Carmentalia 1[3] Anniversarius dedicacio templum Juturna[4] | kentañ rummad gouelioù Carmenta Deiz-ha-bloaz dedi templ Juturna |
| 12/01 | Pridie Idus | ||
| 13/01 | Idibus Januariis | Feriae Jovis | Gouelioù Yaou |
| 14/01 | XIX ante Kalendas Februarias | ||
| 15/01 | XVIII ante Kalendas | Carmentalia 2[3] | eil rummad gouelioù Carmenta |
| 16/01 | XVII ante Kalendas | Anniversarius dedicacio templum Concordia Augusta | Deiz-ha-bloaz dedi templ Concordia Augusta |
| 17/01 | XVI ante Kalendas | ||
| 18/01 | XV ante Kalendas | ||
| 19/01 | XIV ante Kalendas | ||
| 20/01 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/01 | XII ante Kalendas | ||
| 22/01 | XI ante Kalendas | ||
| 23/01 | X ante Kalendas | ||
| 24/01 | IX ante Kalendas | ||
| 25/01 | VIII ante Kalendas | ||
| 26/01 | VII ante Kalendas | ||
| 27/01 | VI ante Kalendas | Anniversarius dedicacio templum Castor ha Pollux | Deiz-ha-bloaz dedi templ nevez Castor ha Pollux |
| 28/01 | V ante Kalendas | ||
| 29/01 | IV ante Kalendas | ||
| 30/01 | III ante Kalendas | ||
| 31/01 | Pridie Kalendas Februarias |
Februarius / C'hwevrer
| 01/02 | Kalendis Februariis | Helernalia Anniversarius dedicacio templum Juno Sospita | Gouelioù da Helernus. Deiz ha bloaz dedi templ Juno Sospita |
| 02/02 | IV ante Nonas | Amburbalia | Lidoù evit glannat ar c'hêrioù |
| 03/02 | III ante Nonas | ||
| 04/02 | Pridie Nonas Februariis | ||
| 05/02 | Nonis Februariis | Augustus Pater Patria | Aogust Tad ar Vro |
| 06/02 | VIII ante Idus Frebruariis | ||
| 07/02 | VII ante Idus | ||
| 08/02 | VI ante Idus | ||
| 09/02 | V ante Idus | ||
| 10/02 | IV ante Idus | ||
| 11/02 | III ante Idus | ||
| 12/02 | Pridie Idus Februariis | ||
| 13/02 | Idibus Februariis | Feria Jovis. Parentalia Anniversarius dedicacio templum Faunus in Tiberina insula | Gouelioù Yaou Gouel ar Gerent Deiz-ha-bloaz dedi templ Faunus e enezenn Tiberina |
| 14/02 | XVI ante Kalendas Martias | Parentalia | Gouel ar Gerent |
| 15/02 | XV ante Kalendas | Lupercalia Parentalia Juno Februata | Gouel ar Vleizi Gouel ar Gerent Gouel Junon a C'hwrvrer |
| 16/02 | XIV ante Kalendas | Parentalia | Gouel ar Gerent |
| 17/02 | XIII ante Kalendas | Quirinalia Stultorium Feriae Parentalia Fornacalia | Gouel an Doue Quirinus Gouel ... Gouel ar Gerent Gouel ... |
| 18/02 | XIIante Kalendas | Parentalia | Gouel ar Gerent |
| 19/02 | XI ante Kalendas | Parentalia | Gouel ar Gerent |
| 20/02 | X ante Kalendas | Parentalia | Gouel ar Gerent |
| 21/02 | IX ante Kalendas | Feralia | Gouel ar re varv |
| 22/02 | VIII ante Kalendas | Caristia | |
| 23/02 | VII ante Kalendas | Terminalia | Gouel an doue Terminus |
| 24.02 | VI ante Kalendas | Regifugium | Deiz-ha-bloaz tec'h ar roueed |
| 25/02 | V ante Kalendas | ||
| 26/02 | IV ante Kalendas | ||
| 27/02 | III ante Kalendas | Equirria | Gouel ar C'hezeg |
| 28/02 | Pridie Kalendas Martias |
Februarius / C'hwevrer bloazioù bizeost
| .../... | |||
| 22/02 | VIII ante Kalendas | Caristia | |
| 23/02 | VII ante Kalendas | Terminalia | |
| 0 | bis-VI ante Kalendas | 0 | deiz evit mann, hag ne gont ket |
| 24/02 | VI ante Kalendas | Regifugium | |
| 25/02 | V ante Kalendas | ||
| 26/02 | IV ante Kalendas | ||
| 27/02 | III ante Kalendas | Equirria | |
| 28/02 | Pridie Kalendas Martis |
Martius / Meurzh
| 01/03 | Kalendis Martiis | Feriae Martis Matronalia Sa... Anniversarius dedicacio templum Juno Lucina | Gouelioù an doue Meurzh Gouelioù ar gwragez Deiz-ha-bloaz diskar ar Salianed Deiz-ha-bloaz dedi templ Juno Lucina |
| 02/03 | VI ante Nonas | ||
| 03/03 | V ante Nonas | ||
| 04/03 | IV ante Nonas | ||
| 05/03 | III ante Nonas | ||
| 06/03 | Pridie Nonas | ||
| 07/03 | Nonis Martiis | Anniversarius dedicacio templum Vejovis capitolinus | Deiz-ha-bloaz dedi templ Vejovis capitolinus |
| 08/03 | VIII ante Idus | ||
| 09/03 | VII ante Idus | ||
| 10/03 | VI ante Idus | Deiz kentañ ar verdeadennoù (ar mor digor) | |
| 11/03 | V ante Idus | ||
| 12/03 | IV ante Idus | ||
| 13/03 | III ante Idus | ||
| 14/03 | Pridie Idus | Equirria Mamuralia | Gouel ar c'hezeg, en enor an doue Meurzh. Glanidigezh ar c'hezeg. |
| 15/03 | Idibus Martiis | Feria Jovis Anna Perenna | |
| 16/03 | XVII ante Kalendas Apriles | Kentañ lidkerzh an Argei | |
| 17/03 | XVI ante Kalendas | Liberalia | Gouelioù an nevez-amzer, en enor d'an doue Liber |
| 18/03 | XV ante Kalendas | ||
| 19/03 | XIV ante Kalendas | Quinquatrus maiores Anniversarius dedicacio templum Minerva Capta | Glanidigezh an arme raok ergerzh-brezel Deiz-ha-bloaz dedi templ Minerva Capta |
| 20/03 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/03 | XII ante Kalendas | ||
| 22/03 | XI ante Kalendas | ||
| 23/03 | X ante Kalendas | Tubilustrium Nerinalia | Lidoù evit glannat trompilhioù brezel *** |
| 24/03 | IX ante Kalendas | Q.R.C.F (Quando Rex Comitiauit Fas) | |
| 25/03 | VIII ante Kalendas | ||
| 26/03 | VII ante Kalendas | ||
| 27/03 | VI ante Kalendas | ||
| 28/03 | V ante Kalendas | ||
| 29/03 | IV ante Kalendas | ||
| 30/03 | III ante Kalendas | Salus Publica Concordia Pax | |
| 31/03 | Pridie Kalendas Apriles | Anniversarius dedicacio templum Luna | Deiz-ha-bloaz dedi templ al Loar |
Aprilis / Ebrell
| 01/04 | Kalendis Aprilibus | Venus Verticordia; Fortuna Virilis | |
| 02/04 | IV ante Nonas | ||
| 03/04 | III ante Nonas | ||
| 04/04 | Pridie Nonas | Magna Mater / Cybele; Megalensia Ludi I | Gouel ar Vamm Veur; Cybele Deiz kentañ ar c'hoarioù gouestlet d'ar Vamm Veur |
| 05/04 | Nonis | Megalensia Ludi II Anniversarius dedicacio templum Fortuna Publica | Deiz-ha-bloaz dedi templ Fortuna Publica |
| 06/04 | VIII ante idus | Megalensia Ludi III | |
| 07/04 | VII ante Idus | Megalensia Ludi IV | |
| 08/04 | VI ante Idus | Megalensia Ludi V | |
| 09/04 | V ante Idus | Megalensia Ludi VI | |
| 10/04 | IV ante Idus | Megalensia Ludi VII | |
| 11/04 | III ante Idus | ||
| 12/04 | Pridie Idus | Cerealia; Ludi Ceriales I | Gouelioù Ceres; Deiz kentañ ar c'hoarioù gouestlet da Ceres |
| 13/04 | Idibus Aprilibus | Feriae Jovis; Anniversarius dedicacio templum Jupiter Victor / Libertas Ludi Ceriales II | Gouel Yaou Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter an Trec'her ha Dieuber C'hoarioù Ceres |
| 14/04 | XVIII ante Kalendas Maias | Ludi Ceriales III | C'hoarioù Ceres |
| 15/04 | XVII ante Kalendas | Fordicidia; Ludi Ceriales IV | Lidlazhadeg 30 buoc'h lourd C'hoarioù Ceres |
| 16/04 | XVI ante Kalendas | Ludi Ceriales V | C'hoarioù Ceres |
| 17/04 | XV ante Kalendas | Ludi Ceriales VI | C'hoarioù Ceres |
| 18/04 | XIV ante Kalendas | Ludi Ceriales VII | C'hoarioù Ceres |
| 19/04 | XIII ante Kalendas | Cerealia; Anniversarius dedicacio templum Ceres, Liber & Libera Ludi Ceriales VIII | Gouel Ceres; deiz-ha-bloaz dedi templ Ceres, Libet ha Libera; C'hoarioù Ceres |
| 20/04 | XII ante Kalendas | ||
| 21/04 | XI ante Kalendas | Palilia / Natalis Urbis | Goulioù en enor an doueez Pales. Deiz-ha-bloaz diazezadenn Kêr-Roma |
| 22/04 | X ante Kalendas | ||
| 23/04 | IX ante Kalendas | Vinalia Priora Anniversarius dedicacio templum Venus Erycina (in Capitolino) | Gouelioù dizoloein gwin ar bloaz raok. Deiz ha bloaz dedi templ Venus Erycina (war ar C'hapitol) |
| 24/04 | VIII ante Kalendas | ||
| 25/04 | VII ante Kalendas | Robigalia; Pueri Lenonii | Pedennoù evit mirout al labourioù doar diouzh ar mergl. |
| 26/04 | VI ante Kalendas | ||
| 27/04 | V ante Kalendas | ||
| 28/04 | IV ante Kalendas | Floralia; Florae Ludi Anniversarius dedicacio templum Flora ... Circus Maximus | |
| 29/04 | III ante Kalendas | Florae Ludi | C'hoarioù gouestlet da Flora. |
| 30/04 | Pridie Kalendis Maias | Florae Ludi; Acca Larentia | C'hoarioù gouestlet da Flora. Gouel Acca Larentia |
Maius / Mae
| 01/05 | Kalendis Maiis | Florae Ludi; Lares Praestiles; Anniversarius dedicacio templum Bona Dea Subsaxana | C'hoarioù gouestlet da Flora. *** *** Deiz-ha-bloaz dedi templ Bona Dea --- |
| 02/05 | VI ante Nonas | Florae Ludi | |
| 03/05 | V ante Nonas | Florae Ludi; Anniversarius dedicacio templum Flora Quirinalis | |
| 04/05 | IV ante Nonas | ||
| 05/05 | III ante Nonas | ||
| 06/05 | Pridie Nonas | ||
| 07/05 | Nonis Maiis | ||
| 08/05 | VIII ante Idus | ||
| 09/05 | VII ante Idus | Lemuria | Goueliou evit kas kuit an teuzoù. |
| 10/05 | VI ante Idus | Lemuria | |
| 11/05 | V ante Idus | Lemuria | |
| 12/05 | IV ante Idus | Lemuria | |
| 13/05 | III ante Idus | Lemuria | |
| 14/05 | Pridie Idus | Argei Lemuria | Fin al Lemuria : skoet e vez gant ar vestaled 30 jak en ar stêr Tibr diouzh pont Sublicius. |
| 15/05 | Idibus Maiis | Feria Jovis Anniversarius dedicacio templum Mercurius | Gouelioù Yaou; Deiz-ha-bloa dedi templ Mercurius; Gouel ar Varc'hadourien |
| 16/05 | XVII ante Kandas Iunias | ||
| 17/05 | XVI ante Kandas | ||
| 18/05 | XV ante Kalendas | ||
| 19/05 | XIV ante Kalendas | ||
| 20/05 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/05 | XII ante Kalendas | Agonalia; Veiovalia | |
| 22/05 | XI ante Kalendas | ||
| 23/05 | V ante Kalendas | Tubilustrium | |
| 24/05 | IX ante Kalendas | QRCF | |
| 25/05 | VIII ante Kalendas | Anniversarius dedicacio templum Fortuna Primigenia Publica populi Romani Quiritum | |
| 26/05 | VII ante Kalendas | ||
| 27/05 | VI ante Kalendas | ||
| 28/05 | V ante Kalendas | ||
| 29/05 | IV ante Kalendas | ||
| 30/05 | III ante Kalendas | ||
| 31/05 | Pridie Kalendas Iuniuas |
Iunius / Mezheven
| 01/06 | Kalendis Iuniis | Kalendae Fabariae; Carnalia; Anniversarius dedicacio templum Mars extra portam Capenam; Anniversarius dedicacio templum Juno Moneta | Kalanna ar fav (frouezh) Goulelioù da Garna, nimfenn and had. Deiz-ha-bloaz dedi templ Mars extra portam Capenam; Deiz-ha-bloaz dedi templ Juno Moneta |
| 02/06 | IV ante Nonas | ||
| 03/06 | III ante Nonas | Anniversarius dedicacio templum Bellona | Deiz-ha-bloaz dedi templ Bellona |
| 04/06 | Pridie Nonas | Anniversarius dedicacio templum Hercules Magnus Custo | Deiz-ha-bloaz dedi templ Hercules Magnus Custo |
| 05/06 | Nonis Iuniis | Anniversarius dedicacio templum Dius Fidius | Deiz-ha-bloaz dedi templ Dius Fidius |
| 06/06 | VIII ante Idus | ||
| 07/06 | VII ante Idus | ||
| 08/06 | VI ante Idus | Anniversarius dedicacio templum Mens; Picatorii Ludi | Deiz-ha-bloaz dedi templ Mens C'hoarioù ar besketerien |
| 09/06 | V ante Idus | Vestalia Jupiter Pastor *** | Gouelioù en enor an doueez Vesta Gouelioù en enor Jupiter Pastor Gouel ar Vilinerien, ar Varaerien, hag an ezen |
| 10/06 | IV ante Idus | ||
| 11/06 | III ante Idus | Matralia Anniversarius dedicacio templum Mater Matuta Anniversarius dedicacio templum Fortuna, in Foro Boario | Gouel Mater (Matuta) Deiz-ha-bloaz dedi templ Mater Matuta Deiz-ha-bloaz dedi templ Fortuna, in Foro Boario |
| 12/06 | Pridie Idus | ||
| 13/06 | Idibus Iuniis | Feriae Iovis Quinquatrus Minusculae Anniversarius dedicacio templum Jupiter Invictus | Goulioù Yaou Q*** Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter Invictus |
| 14/06 | XVIII ante Kalendas Iulias | ||
| 15/06 | XVII ante Kalendas | Q.ST.D.F (Quando Stercus Delatum Fas) | |
| 16/06 | XVI ante Kalendas | ||
| 17/06 | XV ante Kalendas | ||
| 18/06 | XIV ante Kalendas | ||
| 19/06 | XIII ante Kalendas | ||
| 20/06 | XII ante Kalendas | Summanalia | Gouelioù en enor an doue Summus |
| 21/06 | XI ante Kalendas | ||
| 22/06 | X ante Kalendas | ||
| 23/06 | IX ante Kalendas | ||
| 24/06 | VIII ante Kalendas | Fors Fortuna | |
| 25/06 | VII ante Kalendas | ||
| 26/06 | VI ante Kalendas | ||
| 27/06 | V ante Kalendas | Anniversarius dedicacio templum Jupiter Stator Anniversarius dedicacio templum Aedes Larum in summa Sacra Via | Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter Stator Deiz-ha-bloaz dedi templ Aedes Larum (in summa Sacra Via) |
| 28/06 | IV ante Kalendas | ||
| 29/06 | III ante Kalendas | ||
| 30/06 | Pridie Kalendas Iulias |
Iulius / Gouere
| 01/07 | Kalendis Iuliis | ||
| 02/07 | VI ante Nonas | ||
| 03/07 | V ante Nonas | ||
| 04/07 | IV ante Nonas | ||
| 05/07 | III ante Nonas | Poplifugia | Gouel e koun tec'h ar C'halianed |
| 06/07 | Pridie Nonas | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 07/07 | Nonis Iuliis | Nonae Caprotinae Ludi Apollinares | *** C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 08/07 | VIII ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 09/07 | VII ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 10/07 | VI ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 11/07 | V ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 12/07 | IV ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 13/07 | III ante Idus | Ludi Apollinares | C'hoarioù en enor an doue Apollon |
| 14/07 | Pridie Idus | ||
| 15/07 | Idibus Iulias | Feria Iovis Transvectio equitum | |
| 16/07 | XVII ante Kalendas Augustas | ||
| 17/07 | XVI ante Kalendas | ||
| 18/07 | XV ante Kalendas | Alliensis dies | |
| 19/07 | XIV ante Kalendas | Lucaria 1 | Gouelioù ar c'hadoù evit mirout ar goadourien diouzh dialoud ar gwez. |
| 20/07 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/07 | XII ante Kalendas | Lucaria 2 | Gouelioù ar c'hadoù evit mirout ar goadourien diouzh dialoud ar gwez. |
| 22/07 | XI ante Kalendas | ||
| 23/07 | X ante Kalendas | Neptunalia | Gouelioù en enor an doue Neptunus; savadur lochennoù fresk |
| 24/07 | IX ante Kalendas | ||
| 25/07 | VIII ante Kalendas | Furrinalia | Gouelioù en enor an nimfenn Furrina |
| 26/07 | VII ante Kalendas | ||
| 27/07 | VI ante Kalendas | ||
| 28/07 | V ante Kalendas | ||
| 29/07 | IV ante Kalendas | ||
| 30/07 | III ante Kalendas | ||
| 31/07 | Pridie Kalendas Augustas |
Augustus / Eost
| 01/08 | Kalendis Augustiis | Anniversarius dedicacio templum Mars Ultor Anniversarius dedicacio templum Victoria Anniversarius dedicacio templum Vicroria Virgo | Deiz-ha-bloaz dedi templ Mars Ultor Deiz-ha-bloaz dedi templ Victoria Deiz-ha-bloaz dedi templ Victoria Virgo |
| 02/08 | IV ante Nonas | ||
| 03/08 | III ante Nonas | ||
| 04/08 | Pridie Nonas | ||
| 05/08 | Novis Augustiis | ||
| 06/08 | VIII ante Idus | ||
| 07/08 | VII ante Idus | ||
| 08/08 | VI ante Idus | ||
| 09/08 | V ante Idus | ||
| 10/08 | IV ante Idus | ||
| 11/08 | III ante Idus | ||
| 12/08 | Pridie Idus | Hercules, in Ara Maxima | |
| 13/08 | Idibus Augustiis | Feriae Jovis | Gouelioù Yaou |
| 14/08 | XIX ante Kalendas Septembres | ||
| 15/08 | XVIII ante Kalendas | ||
| 16/08 | XVII ante Kalendas | ||
| 17/08 | XVI ante Kalendas | Portunalia | Gouelioù Portunus |
| 18/08 | XV ante Kalendas | Deiz-ha-bloaz dedi templ Divus Iulius (Jul Kezar) | |
| 19/08 | XIV ante Kalendas | Jovis dies festus; Vinalia rustica; Holitores; Anniversarius dedicacio templum Venus Obsequens; Anniversarius dedicacio templum Venus Libitina; | Goueliou Yaou; Pedennoù evit mirout ar vendemoù diouzh an amzer fall; Goueioù al legumaj; Deiz ha bloaz dedi templ Venus Obsequens; Deiz ha bloaz dedi templ Venus Libitina; |
| 20/08 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/08 | XII ante Kalendas | Consualia Ludi Consuales 1 | Gouelioù en enor doueez Consus C'hoarioù en enor an doueez Consus |
| 22/08 | XI ante Kalendas | ||
| 23/08 | X ante Kalendas | Vulcanalia | Gouelioù en enor an doue Vulcanus. Gouelioù an eost. |
| 24/08 | IX ante Kalendas | Mundus | Gouelioù en enor an doue Mundus |
| 25/08 | VIII ante Kalendas | Opiconsivia | Gouelioù en enor an doueez Ops |
| 26/08 | VII ante Kalendas | ||
| 27/08 | VI ante Kalendas | Volturnalia | Gouelioù en enor an doue Volturnus |
| 28/08 | V ante Kalendas | ||
| 29/08 | IV ante Kalendas | ||
| 30/08 | III ante Kalendas | ||
| 31/08 | Pridie Kalendas Septembres |
September / Gwengolo
| 01/09 | Kalendis Septembribus | Anniversarius dedicacio templum Jupiter Tonans | Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter Tonans |
| 02/09 | IV ante Nonas | ||
| 03/09 | III ante Nonas | ||
| 04/09 | Pridie Nonas | ||
| 05/09 | Nonis Septembribus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 06/09 | VIII ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 07/09 | VII ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 08/09 | VI ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 09/09 | V ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 10/09 | IV ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 11/09 | III ante Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 12/09 | Pridie Idus | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 13/09 | Idibus Septembribus | Feriae Iovis Ludi Romani, pe Ludi Magni Anniversarius dedicacio templum Jupiter Optimus Maximus Capitolinus, Juno Regina & Minerva | Gouelioù Yaou C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur Deiz-ha-bloaz dedi templ Jupiter Optimus Maximus Capitolinus, Juno Regina & Minnerva |
| 14/09 | XVIII ante Kalendas Octobres | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 15/09 | XVII ante Kalendas | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 16/09 | XVI ante Kalendas | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 17/09 | XV ante Kalendas | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 18/09 | XIV ante Kalendas | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 19/09 | XIII ante Kalendas | Ludi Romani, pe Ludi Magni | C'hoarioù roman, pe C'hoarioù meur |
| 20/09 | XII ante Kalendas | ||
| 21/09 | XI ante Kalendas | ||
| 22/09 | X ante Kalendas | ||
| 23/09 | IX ante Kalendas | ||
| 24/09 | VIII ante Kalendas | ||
| 25/09 | VII ante Kalendas | ||
| 26/09 | VI ante Kalendas | ||
| 27/09 | V ante Kalendas | ||
| 28/09 | IV ante Kalendas | ||
| 29/09 | III ante Kalendas | ||
| 30/09 | Pridie Kalendas Octobres |
October / Here
| 01/10 | Kalendis Octobribus | Tigillum Sororium | |
| 02/10 | VI ante Nonas | ||
| 03/10 | V ante Nonas | ||
| 04/10 | IV ante Nonas | ||
| 05/10 | III ante Nonas | Mundus Ludi Augustales | |
| 06/10 | Pridie Nonoas | Ludi Augustales | |
| 07/10 | Nonis Octobribus | Ludi Augustales | |
| 08/10 | VIII ante Idus | Ludi Augustales | |
| 09/10 | VII ante Idus | Ludi Augustales Anniversarius dedicacio templum Apollo | |
| 10/10 | VI ante Idus | Ludi Augustales | |
| 11/10 | V ante Idus | Meditrinalia Ludi Augustales | Gouelioù ar mendemoù (gouestlet d'an doueez Meditrina). Evit se, gwelout Dumezil, p. 99. *** |
| 12/10 | IV ante Idus | Augustalia Anniversarius dedicacio templum Ara Fortuna Redux | |
| 13/10 | III ante Idus | Fontinalia | |
| 14/10 | Pridie Idus | ||
| 15/10 | Idibus Octobris | Feria Iovis October Equus | Gouelioù Yaou. Fin ergerzh-brezel. |
| 16/10 | XVII ante Kalendas Novembres | ||
| 17/10 | XVI ante Kalendas | ||
| 18/10 | XV ante Kalendas | Anniversarius dedicacio templum Janus in Foro holitorio (Tiberius, +17)) | Deiz-ha-bloaz dedi templ Janus, war foerlec'h (gant Tiber, e +17) |
| 19/10 | XIV ante Kalendas | Armilustrium | |
| 20/10 | XIII ante Kalendas | ||
| 21/10 | XII ante Kalendas | ||
| 22/10 | XI ante Kalendas | ||
| 23/10 | X ante Kalendas | ||
| 24/10 | IX ante Kalendas | ||
| 25/10 | VIII ante Kalendas | ||
| 26/10 | VII ante Kalendas | ||
| 27/10 | VI ante Kalendas | ||
| 28/10 | V ante Kalendas | ||
| 29/10 | IV ante Kalendas | ||
| 30/10 | III ante Kalendas | ||
| 31/10 | Pridie Kalendes Novembres |
November / Du
| 01/11 | Kalendis Novembribus | ||
| 02/11 | IV ante Nonas | ||
| 03/11 | III ante Nonas | ||
| 04/11 | Pridie Nonas | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 05/11 | Nonis Novembribus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 06/11 | VIII ante Idus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 07/11 | VII ante Idus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 08/11 | VI ante Idus | Mundus Ludi Plebeii | Doue Mundus C'hoarioù ar bobl |
| 09/11 | V ante Idus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 10/11 | IV ante Idus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 11/11 | III ante Idus | Ludi Plebeii | Deiz diwezhañ ar merdeadennoù (ar mor kloz) |
| 12/11 | Pridie Idus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 13/11 | Idibus Novembribus | Feria Iovis Ludi Plebeii | Gouelioù Yaou C'hoarioù ar bobl |
| 14/11 | XVIII ante Kalendas Decembribus | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 15/11 | XVII ante Kalendas | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 16/11 | XVI ante Kalendas | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 17/11 | XV ante Kalendas | Ludi Plebeii | C'hoarioù ar bobl |
| 18/11 | XIV ante Kalendas | ||
| 19/11 | XIII ante Kalendas | ||
| 20/11 | XII ante Kalendas | ||
| 21/11 | XI ante Kalendas | ||
| 22/11 | X ante Kalendas | ||
| 23/11 | IX ante Kalendas | ||
| 24/11 | VIII ante Kalendas | ||
| 25/11 | VII ante Kalendas | ||
| 26/11 | VI ante Kalendas | ||
| 27/11 | V ante Kalendas | ||
| 28/11 | IV ante Kalendas | ||
| 29/11 | III ante Kalendas | ||
| 30/11 | Pridie Kalendas Decembres |
December / Kerzu
| 01/12 | Kalendis Decembribus | ||
| 02/12 | IV ante Nonas | ||
| 03/12 | III ante Nonas | ||
| 04/12 | Pridie Nonas | ||
| 05/12 | Nonis Decembribus | ||
| 06/12 | VIII ante Idus | ||
| 07/12 | VII ante Idus | ||
| 08/12 | VI ante Idus | ||
| 09/12 | V ante Idus | ||
| 10/12 | IV ante Idus | ||
| 11/12 | III ante Idus | Agonalia Septimontium | *** Gouel ar seizh 'menez' latin |
| 12/12 | Pridie Idus | ||
| 13/12 | Idibus Decembribus | Feria Iovis | |
| 14/12 | XIX ante Kalendas Januarias | ||
| 15/12 | XVIII ante Kalendas | Consualia Ludi Consuales 2 | |
| 16/12 | XVII ante Kalendas | ||
| 17/12 | XVI ante Kalendas | Saturnalia | Gouelioù en enor an doue Saturnius / Sadorn |
| 18/12 | XV ante Kalendas | Saturnalia | |
| 19/12 | XIV ante Kalendas | Opiconsiva Saturnalia | Gouelioù en enor an doueed Ops ha Consus |
| 20/12 | XIII ante Kalendas | Saturnalia | |
| 21/12 | XII ante Kalendas | Divalia Angeronalia Saturnalia | |
| 22/12 | XI ante Kalendas | Saturnalia | |
| 23/12 | X ante Kalendas | Larentalia Anniversarius dedicacio templum Tempesta Saturnalia | *** Deiz-ha-bloaz dedi templ Tempesta |
| 24/12 | IX ante Kalendas | ||
| 25/12 | VIII ante Kalendas | ||
| 26/12 | VII ante Kalendas | ||
| 27/12 | VI ante Kalendas | ||
| 28/12 | V ante Kalendas | ||
| 29/12 | IV ante Kalendas | ||
| 30/12 | III ante Kalendas | ||
| 31/12 | Pridie Kalendas Januarias |
Geriadurig
| Acca Larentia | 30.04 | Hervez ar vojenn, eo gwreg ar mesaer Faustulus, hag he devoa maget Remus ha Romulus. Acca a zo anavezet ivez evel Faula pe Fabula, hag a dalv gast e latin. |
| Aedes Larum (in summa Sacra Via) | 27.06 | |
| Aesculapius | 01.01 | Doue ar yec'hed, ar medisinerezh |
| Agonalia | 09.01 | Gouelioù en enor an doue Janus, gant lidlazhadenn un tourc'h |
| Agonalia | 17.03 | |
| Agonalia | 11.12 | |
| Alliensis dies | 18.07 | |
| Ambavarlia | Lidoù evit glanaat ar parkeier | |
| Amburbalia | 02.02 | Lidoù evit glannat ar c'hêrioù |
| Angeronalia | 21.12 | Gouelioù en enor an doueez Angerona. LiIdet e oa gant ar veleien-meur e templ Volupia, doueez an orged. Delwenn Angerona hi devoa ar biz war he muzelloù serret. |
| Anna Perenna | 15.03 | |
| Apollo | 09.10 | Doue an Heoll ag an arzoù. E arouezioù : gwareg, telenn. Templ bet dediet e -431. |
| Ara | Aoter | |
| Ara Fortuna Redux | 12.10 | |
| Ara Maxima | Aoter en enor Herkulez | |
| Ara Pacis Augustae | 30.01 | Aoter ar Peoc'h August.jpg) |
| Ara Pietatis | Aoter savet gant Klaod. | |
| Argei | 16.03 17.03 | hendadoù mojennel ar Romaned. |
| Armilustrium | Lidoù evit glannat ar benvigi-brezel. | |
| Armilustrium | 19.10 | Lidoù evit glannat ar benvigi-brezel. Torfedoù brezel a zo diverket hag ankouazhet. |
| Augustalia | 12.10 | Gouelioù en enor Aogust. |
| Augustus | 08 | anv tennet diwar lezanv Oktav, kentañ impaler Roma. Kemeret en eus plas an anv Sextilis = ar c'hwec'hvet. Adalek 8 k. J.-K., en plas Sexitilis. |
| Bellona | 03.06 | Bellona = doueez ar brezel |
| Bona Dea | An Doueez mat. Lidoù nemet gant merc'hed. | |
| Caelius | Anv ur 'menez' Roma, diwar anv Caele Vibenna, deut da skoazellañ ur roue Roma. | |
| Calendes / Kalendes | Deiz kentañ ar miz ; diwar al latin calare, "embann". | |
| Campus Martius | Tachenn Meurzh. Maezioù ar redadegoù kezeg, ha pleustradoù brezel. | |
| Caristia | 22.02 | Gouel lares an tiegezh. Ar gouel se a zo deut da vezañ ur gouel kristen Cathedra Petri (cf. H. Le Bonniec, Ovide Fastes ..., II, p. 93, n 617-638 |
| Carmentalia | 11.01 15.01 | Gouelioù en enor an doueez Carmenta, douuez ar vammenoù, war planedennoù ar vugale. |
| Carnalia | 01.06 | |
| Castor ha Pollux | 27.01 | Doueed c'hevell, gwarezourien urzh ar varc'hegerien (equites). O dempl e oa bet savet war ar foerlec'h. |
| Cerealia | 12.04 | Gouelioù en enor an doueez Ceres. Lidlazh ur wiz (praecidamea). |
| Ceres | Doueez an ed, an douar magerez. He arouezioù : malan, falz.Templ da Ceres, Liber ha Libera bet dediet e -493 war dinaou an Aventinus, gant ar c'honsul Spurius Cassius, goude emgann lenn Regillus. | |
| C'hwevrer (miz) | 02 | lenn A. Dehayes, p 164 : "(hueurer, 1499; c'huevrer, 1659) s. m., da geñveriañ gant ar c'herneveureg Whevrer hag ar c'hembraeg Chwefror; an tri a deu eus al latin Februarius". JC Even : en gouezeleg Iwerzhon : Feabhra; Li Feabhra. |
| Circus Kaligula | bet savet e-lec'h emañ bremañ Plasenn Sant Per. | |
| Circus Maxentius | bet savet 3 miltir roman er marz Kêr-Roma, war hent Appia. | |
| Circus Maximus | Kelc'hva Meur. An hini kosañ ar sirkoù, eus amzer ar roueed, bet savet en draonienn Murcia, etre menezioù Aventin ha Palatin. : | |
| Circus Flaminius | eus fin IIIt kent J.-K., war Campus Martius. | |
| Concordia | 30.03 | Doueez ar Genunvaniezh; (etre ar bobl hag ar vrientinien). Templ bet savet e -305 war ar Comitium gant Cn. Flavius. |
| Concordia Augusta | 16.01 | |
| Consualia | 21.08 | |
| Consus | ||
| Corybantes | beleien Cybeles | |
| Cybeles | Mamm an doueed; Bonna Dea; Mater Deis; Enoret e oa, de gentañ tout, dre skeud ur vaen du bras, digaset eus Pessinunte, ha lakaet e Rom e templ an Trec'h war ar menez Palatin. Lidlazhet e oa ur wiz, un tarv pe ur c'havr. Gwez Beuz ha Pin e oa e arouezioù. Beleien a rae war e lidoù e oa anavezet Kabired, Koribanted, Cureted, Daktiled ar menez Ida, Galled, Semivired, Telchined, hag e oant, evit ar muiañ diouto tud spazhaded. | |
| Decembres | 12 | miret gantañ e anv, hag a dalv kement hag : an dekvet, memes goude -153. |
| Diana | Doueez al Loar, an hemolc'h / chas, hag an diorged. He arouezioù : kreskenn, gwareg, heizez | |
| Dies | cf. H. Le Bonniec, Les Fastes ..., p. 31, n 46 : "Lucifer : synonyme poétique fréquent de dies". | |
| Dioscures | Templ bet dediet e -484 war ar foerlec'h gant mab an diktatour Postumius | |
| Divalia | 21.12 | |
| Dius Fidius | 05.06 | Templ bet dediet e -466 |
| Divus Iulius | 18.08 | An doue Jul Kezar |
| Du (miz) | 11 | Miz mont war deñvalaat. Kernevez : Du. Kembraeg : Tachwedd. Gouzeleg : Samhain; mi na Samha. |
| Ebrel (miz) | 04 | cf. A? Deshayes, p. 209 : "(ebrell, 1499), s. m. avril, admet pour correspondants le cornique Ebrel et le gallois Ebrill, tous trois issus du latin aprilis". JC Even : e gouezeleg Iwerzhon : Aibrean. |
| Eost | 08 | diwar latin izel *agustus, diwar latin klasel augustus, (diwar anv an impaler Augustus / Aogust). (cf. A. Deshayes). Deut da vezañ anv heñvelster troc'h ha dastummad an ed. |
| Equirria | 27.02 14.0 | < *Equi-curr-ia = redadeg ar c'hezeg. Gouel ar c'hezeg, en enor an doue Meurzh war Campus Martius. Glanidigezh ar c'hezeg. |
| Fabariae | 01.06 | aozadur iod fav. |
| Faunus | 13.02 | Doue ar chatal. En amzer Ovid, Faunus e oa peurheñvelet gant Pan. (cf. Bonniec, Ovide, Fastes..., p. 46, n. 267) |
| Feralia | 21.02 | Gouelioù en enor ar re varv. Serret eo an demploù; difennet eo an euredoù; |
| Feriae | Gouelioù. | |
| Feriae latinae | Gouelioù en enor da Jupiter Latiaris, mar ar Monte Carvo. Lidlazh un tarv gwenn. | |
| Fides | Doueez ar Feiz mat. | |
| Flora | 28.04 | Doueez ar vleuñioù |
| Floralia | 28.04 | Gouelioù en enor an doueez Flora. Pedennoù evit mirout bleuñvidigezh an ed. |
| Fontinalia | 13.10 | |
| Fordicidia | 15.04 | lidlazhad ur vuoc'h lourd gant pep eus an 30 kuria, war ar C'hapitol. |
| Fornacalia | ||
| Fors Fortuna | 24.06 | |
| Fortuna | 11.06 | Doueez ar chañs, an tonkad |
| Fortuna Primigenia | 10.04 | |
| Fortuna Primigenia Publica populi Romani Quiritum | ||
| Fortuna Publica | 05.04 | |
| Fortuna Virilis | 01.04 | |
| Forum Boarium | Foarlec'h an ejen | |
| Forum holitorium | Foarlec'h al legumaj | |
| Furrinalia | 25.07 | Gouel en enor an nimfenn Furrina, nimfenn ar vammennoù hag ar buñsioù (cf. Dumézil, p. 32-37) |
| Genver / Genveur (miz) | 01 | cf. A. Deshayes, p. 270 : "(guenueur, 1499; s. m., janvier, correspond au cornique Genver et au gallois Ionawr; tous trois sont issus du latin Januarius". JC. Even : e gouezeleg Iwerzhon : Eanair. |
| Gouel(ioù) | hen-brezhoneg guel, guil, diwar al latin vigilia, arc'houest. (cf. A. Deshayes, p. 281) | |
| Gouere (miz) | 07 | |
| Gwengolo / Gwennc'holo(miz) | 09 | cf. A. Deshayes, p. 305 : "guenngoloff, 1499; güenholo : 1723 : de gwenn + kolo. |
| Helernalia | 01.02 | Un doue an had; kenseurtet gant Carna (01.06) |
| Here / Hereñv (miz) | 10 | cf A. Deshayes : " hezzreff, 1464. s. m., octobre; mue; ensemencement, procède du vieux-breton hedre. Il correspond au cornique Hedra et au gallois Hydref; ces mots sont expliqués par hez, hydd, cerf, et bref, bêlant, beuglant, par comparaison avec la saison où le cerf brame pour appeler sa partenaire". JC Even : en gouezeleg Iwerzhon : Deireadh Fomhair. A vije ennañ soñj evel : fin an hañv. |
| Hercules, in Ara Maxima | 12.08 | |
| Hercules Magnus Custo | 04.06 | |
| Holitores | 19.08 | Legumaj |
| Ides | Diwar al latin iduare, "rannañ". | |
| Iulius / Julius | 07 | adalek 44 k. J.-K. |
| Iunius / Junius | 06 | Diwar Juno / Yuno, doueez ar gwragez. |
| Januarius | 01 | Anv roet en enor d'an doue Janus |
| Janus | 01.01 | Doue e ziv zremm, an eil troet war-du an dazont, eben war-du an dremened. Doue ar sklerijenn; digeriñ a ra an norioù (janua). E dempl en em gav war zigor ar Forum; chom a ra digor e-kerz ar brezel. |
| Janus (in Foro holitorio) | 18.10 | |
| Jovis / Jupiter | Er broioù kelt : Dis Pater, "Doue an Tad".(Daveoù a vank) E arouezioù : erer, bazh-roue, luc'hed | |
| Junius / Iunius | 06 | Anv roet en enor d'an doueez Juno / Iuno |
| Juno | Doueez an nenv hag an eureud. Doueez gwarezerez ar merc'hed. He arouezioù : pavn, greunadezenn. Anavezet Uni gant an Etrusked. | |
| Juno Caprotina | ||
| Juno Februata | ||
| Juno Lucina | 01.03 | |
| Juno Moneta | 01.06 | |
| Juno Regina | 13.09 | |
| Juno Sospita/ Matri Sospi | 01.02 | |
| Jupiter / Juppiter | Doue an tad; Doue an Eñv hag ar c'hurun. | |
| Jupiter Capitolinus | 01.01 | Jupiter enoret war ar C'hapitol. Templ dediet e -509. |
| Jupiter Indiget(us) | Lezanv roet da Enee goude e oa aet diwar well e kichen ar stêr Numicus. (Titus Livius : Iovem indigetem appellant) | |
| Jupiter Invictus | 13.06 | Jupiter didrec'hus |
| Jupiter Optimus Maximus Capitolinus | 13.09 | Templ dediet e -509 war ar C'hapitol, da heul diazez ar Republik, en enor Jupiter, Junon, ha Minerva |
| Jupiter Pistor | 09.06 | |
| Jupiter Stator | 27.06 | |
| Jupiter Tonans | 01.09 | Jupiter ar C'hurun |
| Jupiter Victor | 13.04 | Jupiter an Trec'her |
| Juturna | 11.01 | C'hoar da Durnus. Bet karet gant Jupiter. He anv a zo bet roet d'ur veunteun e-kichenn an Numicus. |
| Kerzu / Kerdu | 12 | |
| Lacus Curtius | anv ur wern koz e lerc'h emañ ar forlec'h | |
| Larentalia | 23.12 | |
| Lares | Doueed diabarzh an tiez; kammgemeret alies gant ar Manes hag ar Penates | |
| Lares compitales | Lares gwarezourien ar c'hroazheñchoù | |
| Lares praestites | Lares gwarezourien Gêr Roma | |
| Lares viales | Lares gwarezourienn en heñchoù | |
| Lemuria | 9-14.05 | Goueliou evit kas kuit an teuzoù, eus an 9 d'ar 14t a viz Mae. D'ar fin al Lemuria, skoet e oa gant ar vestaled 30 jak en ar stêr Tibr diouzh pont Sublicius. |
| Liber | 19.04 | Doue ar winienn; Doue ar vrouezhusted reizhel |
| Libera | 19.04 | |
| Liberalia | 17.03 | Gouelioù an nevez-amzer, en enor d'an doue Liber (kammgemeret gant Dionysos). |
| Libertas | 13.04 | |
| Lucaria | 19.07 21.07 | Gouel ar c'hoadoù, evit mirout ar goadourien diouzh diaouled o vevañ er gwez. Anv diwar lucus = pe koad, pe frankizenn, sakr (keltieg : ialon). Festus : "Lucaria festa in luco colebant Romani qui permagnus inter uiam Salariam et Tiberim fuit, pro eo quod uicti a Gallis fugientes e proelio ibi se occultauerint" bet troet e galleg : "Les Lucaria étaient une fête célébrée par les Romains, dans un très grand lucus qui s'étendait entre la via Salaria et le Tibre, en reconnaissance de ce que, fuyant le champ de bataille après avoir été défaits par les Gaulois, c'est là qu'ils se cachèrent". (cf. Dumézil; p. 43) > da lakaat e brezhoneg. |
| Lucifer | cf. H. Le Bonniec, Les Fastes ..., p. 31, n 46 : "Lucifer : synonyme poétique fréquent de dies". | |
| Ludi Apollinares | 06.07 | C'hoarioù bet savet e -211 e-kerzh an eil brezel fenik evit goulen da Apollon an trec'h war Hannibal. Lakeet da vezañ c'hoariet pep bloaz e -208 evit pediñ ouzh ur vosenn. C'hoariet eus 06.07 da 13.07. Teatr, redadegoù, redadegoù kirri, emgammoù etre loened (venatio). Aozet gant pretor ar Gêr. |
| Ludi Cereales Cerealia | 12.04 da 19.04 | C'hoarioù kozh-tre en enor an doueez Ceres, eus an 12.04 d'an 19.04. Gouelioù drant. Pep-hini en em wisk e gwenn. Raok redadegoù kirri digor ar c'hoarioù, e oa lakaet lern da redeg er c'helc'hva, peget warno torchoù en tan. (cf. R. Auguet, p. 264). Gouelioù aozet gant kuzulerien ar bobl. |
| Ludi Compitalici | 04.01 | C'hoarioù en enor d'an doueez Compita. |
| Ludi Consuales | 21.08 | C'hoarioù bet savet er c'houlz Remus ha Romulus, en enor d'an doue Consus. Skrapadenn ar Sabinianezed e oa digouezet e-kerzh gouel Consualia. C'hoarioù aozet gant kuzulerien ar Gêr. |
| Ludi Florales | 28.04 / 03.05 | C'hoarioù bet savet e -173 en enor an doueez Flora. Gouelioù dibrenn. Teatr ha c'hoarioù ar sirk. Chaseet e oa e sirk gedon ha givri, loened sellet evel karentezel. Ar merc'hed e oa gwisket skañv ha brizhellet; ar baotred e devoe kurunennoù bleuñ war o fenn. Ar c'hoarierezed e em ziwiskent hervez goulennoù an arvesterien. Aozet gant kuzulerien a Gêr. |
| Ludi Magni | Gwelout Ludi Romani | |
| Ludi Megalenses | 04-10.04 | Bet savet e -204 en enor da Cybel (Magna Mater) : teatr, c'hoarioù ar sirk : kezeg ha kirri. Aozet gant kuzulierenn-kêr. |
| Ludi Plebii | 04.11 | C'hoarioù koz tre ar bobl; eus ar 04 d'ar 17 a viz Du. Aozet gant kuzulerien ar Bobl. |
| Ludi Romani | 05.09 | C'hoarioù bet savet gant Tarkin an Hollgaer en enor an doue Jupiter. Lidkerzhoù meur, redadegoù, gourennoù, teatr. Aozet gant kuzulerien ar Gêr. |
| Luna | Al Loar | |
| Lupercal | Kev e mervent ar Palatin | |
| Lupercalia | 15.02 | Gouelioù an doue Lupercus; gwarezadur krevier-dañved diouzh ar vleizi. Glanidigezh ar Vro; gouel ar vrouezhusted. |
| Lustration | Lidoù evit glannat un dra bennak. (armilustrium, ambarvalia, amburbalia ....) | |
| Mae (miz) | 05 | cf. A. Deshayes, p. 484 : "(mae, 1499), s. m., mai, est issu du vieux breton mai; il répond au cornique Mê et au gallois Mai. Ces mots procèdent du latin maius par un latin populaire *meius". JC Even : e gouezeleg Iwerzhon : An Bhealtaine; la Bealtaine. |
| Magna Mater | 04.04 | Lez-anv Cybele : Ar Vamm Veur. |
| Mamuralia | 14.03 | |
| Mars Ultor | 01.08 | Meurzh dialour. An templ a zo bet savet gant Aogust, goude marv Jul Kezar. (cf Daminelle Porte. p. 81; n. 184 > Res Gestae, 21). |
| Mars / Martius | 03 | Anv deveret eus hini Martius, doue ar brezel hag al labour-douar. En henzeiziadur e oa deiz kentañ ar bloaz, d'an 21 Meurzh en deiz a hiziv, da lavarout kedez an nevezamzer. Martius e oa anv gourel end-eeun an henzeiziadur. E arouezioù : tokarn, armoù, ar gazeg-koad (martius picus). |
| Mater Magna Idaea | 10.04 | Cybele : |
| Mater Matuta | 11.06 | Mamm ar beure / mintin |
| Matralia | 11.06 | Gouelioù Mater (Matuta) |
| Matronalia | 01.03 | Gouelioù ar gwragez. An itron e oa mestrez an ti an deiz-se. Profoù roet dezho gant o ezhec'h. Dieub e oa ar gwragez-sklav an deiz-se. |
| Matutine Pater | Lezanv roet de Janus : an hini hag a zigor an deiz, hervez Horatius, Sat. II, 6, 20) | |
| Meditrinalia | 11.10 | Gouelioù ar vendemoù. Tañvaet eo ar fro nevez evit ar wech gentañ, mesket gant fro kozh, evel louzoù. (Diwar añv Meditrinalia a zo bet savet an doueez Meditrina. Mes, evit Dumezil, meditrina n'eo ket nemet añv ar stal e-lec'h e vez mesket fro nevez gant fro kozh, mat evit ar yec'hed. p. 104) |
| Megalensia Ludi | C'hoarioù en enor Cybele, eus 04 da 10 a viz Ebrel | |
| Mens | 08.06 | |
| Mercurius | Doue ar C'honvers hag helavarded. E arouezioù : diveskell, (caducea ...) Templ bet dediet ar 15 Mae 495 e kichen an Aventinus gant ar c'hantener Marcus Laetorius. | |
| Meurzh (miz) | 03 | cf. A, Deshayes, p. 508 : "(meurz, 1499), d. m., mars; mardi, est issu du vieux breton morth; il répond au cornique Merth et au gallois Mawrth de mêmes sens; tous trois sont issus de latin martis" JC. Even : e gouezeleg Iwerzhon : an Mharta; mi na Marta. |
| Mezheven (miz) | 06 | "...diouzh hen-brezhoneg *medhamin, diwar brittoneg kar d'ar c'halianeg *medio-saminos". cf. A. Deshayes, p. 510 : "Ce mot a pour correspondants le cornique Metheven, le gallois Mehefin et l'irlandais meitheamh" JC Even : gouezeleg : Meitheamh; mi an Mheithimh. |
| Minerva | 13.09 | Doueez ar skiant hag ar brezel. Ganet war-eunn er-maez eus penn Jupiter. He arouezioù : kaouan-gazh, gwarez, olivezenn |
| Minerva Capta | 19.03 | |
| Mundus | 24.08 05.10 08.11 | Doue ar bed dindan. |
| Natalis Urbis | 21.04 | Kêr Roma e oa bet krouet ar 21.04.753 kent J.-K. |
| Neptunus | Doue an dourioù dous hag an dourioù sall. E arouzioù : tridant, marc'h | |
| Neptunalia | 23.07 | Gouelioù en enor an doue Neptun. A denn e vojenn diwar dic'hlann lenn Alba (cf. Dumézil, p. 27) |
| Nerinalia | 23.03 | Gouelioù en enor doue Nerinus, doue ar mor. |
| Nonae Caprotinae | 07.07 | Gouelioù ar fiezenn (caprificus), e koun trec'h ar Romaned war al Latined, a drugarez d'ar merc'hed sklav, gwisket evel itronezed. |
| Nones | Navet deiz kent an Ides ; d'ar 5 pe d'ar 7 eus ar miz hervez an ides : d'ar 5 pa veze 31 devezh er miz (Martius, Maius, Quintili hag October), d'ar 7 pa veze nebeutoc'h (Ianuarius, Februarius, Aprilis, Iunius, Sextilis, September, November ha December). | |
| Novembres | 11 | miret gantañ e anv, hag a dalv kement hag : an navet, memes goude -153. |
| October | 10 | miret gantañ e anv, hag a dalv kement hag : an eizhvet, memes goude -153. |
| October Equus | 15.10 | Fin ergerzh-brezel. Redadeg kirri. Lidlazhadenn ar marc'h a-zehoù an trec'her. Raok bezañ lakaet d'ar marv e oa tremenet ur c'holier bara dezhañ en dro d'e c'houzoug. Ar penn hag al lost e oant kaset d'ar regia, e lec'h e oa o chom ar beleg-meur, war ar forum, evit ma vefe skuilhet e gwad war an tan, d'ar vestaled en em adservijiñ evit ar Parilia, gouel ar vaesaerien eus miz Ebrel da zont. cf Dumézil, p. 218 : "Le domaine celtique ne participe donc pas au parallélisme de l'asvamedha et de l'October Equus", eilet gant an notenn : "Ce qui n'empêche pas que les rapports royauté-cheval d'être très importants dans les pays celtiques, mais sous d'autres formes. Un seul exemple, dont Mme F. Le Roux q'est beaucoup occupée : l'équivalence fonctionnelle de la Rhiannon (*Rigantonna-) des Mabinogion et de l'Epona gauloise". |
| Opiconsiva | 25.08 | Gouelioù en enor Ops ha Consus |
| Ops | Doueez ar pinvidigezh. Heñvel diouzh Kubele, Rhea, hag an Douar. Staget gant an doue Consus evit ar c'houelioù Opiconsiva. | |
| Pales | 21.04 | Doueez ar vesaerienn hag ar beurvanoù |
| Palilia | 21.04 | Gouelioù en enor an doueez Pales; doueez tropelloù ha peurvanoù; gwarezerez ar Palatinus mons / menez Palatin. Deiz-ha-bloaz diazezadenn Kêr-Roma |
| Parentalia | 14.02 | Kerent. |
| Pax | 30.03 | Peoc'h. |
| Piscatorii | 08.06 | Pesketerien |
| Pomona | Doueez ar wez hag ar frouezh | |
| Poplifugia | 05.07 | Gouelioù e koun tec'h ar C'halianed(goude seiziz Kêr-Roma) |
| Porta Capena | 01.06 | |
| Portunalia | 17.08 | Gouelioù en enor an douez Portunus, doue al lec'hioù tremenn : roudourioù, dorioù ... (cf. Dumézil, p. 38-40) |
| Pridie | An deiz kent; derc'hent. | |
| Pudicitia | Hervez Titus Livius : doueez an elevez. | |
| Pudicitiae | Gouelioù an Elevez. | |
| Pueri Lenonii | 25.04 | |
| Q.R.C.F | 24.03 | Quando Rex Comitiauit Fas |
| Q.ST.D.F | 15.06 | Quando Stercus Delatum Fas |
| Quinquatrus Maiores | 19.03 | Glanidigezh an arme raok ergerzh-brezel |
| Quinquatrus Minusculae | 13.06 | |
| Quintilis | 07 | anv kentan ar miz Gouere / Julius, kent 44 k. J.-K. |
| Quirinalia | 17.02 | |
| Quirinus | Doue ar berzh-mat hag an hevoud; alies kammgemeret gant Mars ke | |
| Regifugium | 24.02 | Tec'h ar roueed. |
| Robigalia | 25.04 | Pedennoù a-enep mergl an ed (deut da vezañ Koraiz-bian evit ar gristenien). Lidlazh chas rous. |
| Robigo | ||
| Rosaria | ||
| Salii | beleien an doue Mars, doue ar brezel. | |
| Salus publica | 30.03 | |
| Saturnus | Doue an haderezh hag al labour-douar. E brezhoneg : an doue Sadorn. Templ bet dediet e -496 | |
| Saturnalia | Gouelioù goursav-heol ar goañv. | |
| Septembres | 09 | navet miz ar bloaz; en eus miret gantañ e anv, hag a dalv kement hag : ar seizhvet, memes goude -153. |
| Septimontium | 11.12 | Gouelioù ar seizh 'menez' Roma unanet : Germal, Palatium, Velia, Oppius, Cispius, Fagutal, Caelius. |
| Sextilis | 08 | anv kentañ miz Eost / Augustus, raok 8 k. J.-K. |
| Strenae | 01.01 | Kalanna |
| Stultorium Feriae | 17.02 | Gouelioù "n'eus forzh petra". |
| Summanalia | 20.06 | |
| Tellus ( pe Terra Mater) | Doueez an Douar hag an eost. | |
| Tempesta | 23.12 | Doueez ar gwallamzer. |
| Terminalia | 23.02 | Gouelioù en anv doue Terminus. Adselladenn ha bennozh mein-bonn ar barkeier. |
| Terminus | 23.02 | Doue gwarezer ar vevennoù hag ar vonnoù. |
| Tiberina | enezenn Roma, er stêr Tibr (Tiberinus). Ar stêr se e oa deut e anv diwar hini ar roue alban Tiberinus. Mes e anv kosoc'h c'hoaz e oa Albula = gwenn. (cf. Dumézil, p. 41) | |
| Tigillum Sororium | 01.10 | "treust ar c'hoar" : lec'h gouestlet da Junon gant un den anavezt Horatius abalamour e devoa lac'het e c'hoar. |
| Transvectio equitum | 15.07 | |
| Tubilustrium | 23.03 | Lidoù evit glannat trompilhioù brezel |
| Vacuna | Doueez ar re a vank en ti (Dumezil. P. 232) | |
| Veiovalia | ||
| Veiovis | 01.01 | |
| Veiovis capitolinus | 07.03 | |
| Venus | Doueez ar garantez ha kaerder ar merc'hed. E arouez : koulm | |
| Venus Erycina | 23.04 | |
| Venus Libitina | 19.08 | |
| Venus Obsequens | 19.08 | |
| Venus Verticordia | 01.04 | An doueez Gwener hag a lak ar c'halonnoù dd drefuiñ |
| Vertumnus | Doue ar rannamzerioù (vertere = kemmañ) hag ar c'hoñwers. Doue kutuilh ar frouez. | |
| Vesta | Doueez gwarezerez tan an ti. | |
| Vestalia | 09.06 | gouelioù da Vesta. He arouez : flamm |
| Victoria | 01.08 | Trec'h |
| Victoria Virgo | 01.08 | |
| Vinalia Priora | 23.04 | Kentañ gouelioù ar gwin nevez, evit tañvaat gwin ar bloaz war raok. |
| Vinalia Rustica | 19.08 | Gouelioù diwezhañ ar gwin. Pedennoù da Jupiter evit mirout ar winiennoù mendemoù da zont. En henamzer, gouel en enor ar roue Caere, ur gêr 40 km eus Roma. (cf R. Bloch, p. 97) |
| Virtus | Vertuz | |
| Volturnalia | 27.08 | Gouelioù da Volturnus, doue an avel drouk evit ar vendemoù hag ar frouezh. Avel diouzh ar gevred. |
| Vulcanus | Doue an Tan hag ar c'hoved. E arouezioù : annev, morzhol. Roet a zo bet e anv d'an enez Volcano_V%C3%A9nus_et_Vulcain_-_Pierre_Mignard_-_Mus%C3%A9e_de_Cahors_Henri-Martin.jpg) | |
| Vulcanalia / Volcanalia | 23.08 | Gouelioù da Vulcanus, doue an tan. Gouelioù an eost. Kenstrivadeg pesketaerezh. Tad ar familh a sko pesked bev en tan, evit mirout grignoloù diouzh an tan (cf. Festus / Varron / Dumézil, p. 70) |
Notennoù
- war Dis Pater, gwelout : https://www.search.com.vn/wiki/fr/Dis_Pater#Dis_Pater_et_les_Gaulois
- gwelout ivez M. Mordier, Ar Gelted koz ..., p. 83, n. 1.
Levrioù
- Jean-Marie André : Les loisirs en Grèce et à Rome. Que sais-je ? nv 2169. 1984
- Laurent Auguet : Cruauté et Civilisation. Les jeux romains. Flammarion. 1970
- Hélène Bénichou : Fêtes et Calendriers. Les rythmes du Temps. Mercure de France. 1992.
- Raymond Bloch : Tite Live et les premiers siècles de Rome. Belles Lettres. 1965
- M.N Bouillet : Dictionnaire universel d'histoire et de géographie. Hachette & Cie. Paris. 1863
- Joseph Chamonard : Ovide. Les Métamorphoses. Garnier-Flammarion. 1966
- Paul Couderc : Le calendrier. Que sais-je ? P.U.F. Nv 203. Paris. 1946. 7t embannadur, miz Du 1993.
- Xavier Delamarre : Le vocabulaire indo-européen. Lexique étymologique thématique. Librairie d'Amérique et d'Orient. Adrien Maisonneuve. Paris. 1984
- Albert Deshayes : Dictionnaire étymologique du breton. Chasse-Marée. Douarnenez. 2003.
- Georges Dumézil : Fêtes romaines d'été et d'automne. NRF. Embannadurioù Gallimard. Paris. 1975. Eil embannadur, 1986
- Jean-Claude Fredouille : Dictionnaire de la civilisation romaine. Larousse. 1998 / 1992
- Michael Grant & John Hazel : Dictionnaire de la mythologie. 1975. Embannadurioù Seghers evit an droidigezh e galleg.
- Albert Grenier : Le génie romain dans la religion, la pensée et l'art. Embennadur La Renaissance du Livre, 1925. Adembennadur Albin Michel, 1969.
- G. Hacquard, J. Dautry, O. Maisani : Guide romain antique. Classiques Hachette. 1952.
- Henri Le Bonniec : Ovide : Fastorvm. Liber Primus. PUF. 1965. Fastorvm. Liber Secvundus. PUF. 1969
- David Magie : Scriptoraes Historiae Augustae. Teir lodenn. (e latin ha saozneg). Harvard University Press. 1921 / 1991
- Meven Mordiern : Notennou diwar-benn ar Gelted Koz. O Istor hag o Sevennadur. Skridoù Breizh. Brest. 1944.
- Michéal O Siochfradh : Irish-English / English-Irish Dictionary.The Talbot Press Ltd. Dublin & Cork. 1972.
- Danielle Porte : L'étiologie religieuse dans les Fastes d'Ovide. Les Belles Lettres. Paris. 1985
- L. Quicherat & A. Develuy : Dictionnaire Latin-Français. Hachette & Cie. Paris. 1868
- Rita Williams : Geiriadur Llydaweg-Cymraeg. Geiriadur Cymraeg -Llydaweg. Aberystwyth Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd. 1990
Daveoù
🔥 Top keywords: DegemerCarles PuigdemontMarie-Antoinette AostriaDibar:KlaskDibar:KemmoùDiwezhañEil Brezel-bedWikipedia:Porched ar gumuniezhWikipediaWikipedia:SkoazellBrezhonegN'eus ket eus arc'hoazhAlamagnWikipedia:Kumuniezh/An davarnKaozeal:N'eus ket eus arc'hoazhDibar:MaC'haozeadennoùDekiDigimonC'hoari ar misionerWikiDibar:MaDegasadennoùSaoznegGopr hollvedelRummad:Kumunioù Aodoù-an-ArvorPlourivoùRepublik KoreaCascading Style SheetsGran Turismo (heuliad c'hoarioù video)MezegiezhTeknologiezhStadoù-Unanet AmerikaCreative CommonsISO 8601Wikipedia:Menegit ho taveoùNaonedRouantelezh-UnanetWikimedia FoundationWikipedia:Poull-traezhWikipedia:Pajennoù da nullañGoogle