Njemačke savezne pokrajine
Savezna Republika Njemačka je federalna parlamentarna republika koja u svom sastaavu ima 16 saveznih država ili pokrajina.[1]Svaka federalna jedinica je na saveznom nivou zastupljena u gornjem domu parlamenta (Bundesratu). Njemačke pokrajine pripadaju prvom nivou teritorijalne podjele Njemačke po standardima ISO 3166-2:DE i NUTS:DE.
Postoji 14 pokrajina (njem:Länder) i 2 države (Freistaat), pri čemu je razlika samo u nazivu koji je zadržan iz tradicionalnih razloga. S obzirom na to da je današnja Njemačka nastala od nekoliko država, ona ima federalni ustav, a konstitutivne države su sadržale određeni stepen suvereniteta. Sa naglaskom na geografske uslove, Berlin i Hamburg se smatraju gradovima državama (njem. Stadtstaaten), kao što je Bremen (pokrajina), koga zapravo čine gradovi Bremen i Bremerhavena. Za ostalih trinaest saveznih država se koristi naziv teritorijalna država (njem. Flächenländer).
Savezna Republike Njemačka je 1949. godine nastala ujedinjenjem zapadnih država (koje su prethodno bile pod američkom, britanskom i francuskom upravom) koje su stvorene nakon Drugog svjetskog rata. Početkom 1949. godine, savezne države SR Njemačke su bile: Baden, Bavarska, Bremen, Hamburg, Hessen, Donja Saksonija, Sjeverna Rajna-Vestfalija, Porajnje-Falačka, Schleswig-Holstein, Württemberg-Baden (do 1952) i Württemberg-Hohenzollern (do 1952). Zapadni Berlin, koji zvanični nije bio dio SR Njemačke, bio je u velikoj mjeri integrisan i defakto je smatran saveznom državom.
Godine 1952, nakon referenduma, Baden, Württemberg-Baden i Württemberg-Hohenzollern su spojeni u Baden-Württemberg. Godine 1957. Protektorat Saar se pridružio Njemačkoj kao Saarland. Ujedinjenjem Njemačke 1990. godine, kojim je Njemačka Demokratska Republika ušla u sastav Savezne Republike Njemačke, dovelo je do obnavljanja istočnih savezni država: Brandenburg, Mecklenburg-Zapadno Pomorje, Saksonija, Saksonija-Anhalt i Tiringija, kao i do ponovnog spajanja Zapadnog i Istočnog Berlina u Berlin i njegovo uspostavljanje kao punopravne i jednake savezne države. Regionalni referendum 1996. godine na kome se izjašnjavalo o spajanju Berlina sa okolnim Brandenburgom u "Brandenburg-Berlin" nije dostigao neophodnu većinu glasova u Brandenburgu, dok je većina Berlinaca glasala sa spajanje.
Federalizam je jedan od utemeljenih ustavnih principa Njemačke. Prema Ustavu Njemačke, neka pitanja, kao što su spoljni poslovi i odbrana, isključivo su odgovornost njemačke federacije. Ostala pitanja padaju pod zajedničke nadležnosti saveznih država i federacije. Savezne države zadržavaju rezidualni zakonodavni integritet za sva druga područja, uključujući "kulturu", koja u Njemačkoj ne podrazumijeva samo pitanja kao što su finansijska promocija umjetnosti i nauke, nego i većinu oblika obrazovanja i obuke. Iako su spoljni odnosi, uključujući međunarodno ugovore, prije svega odgovornost federalnih vlasti, konstitutivne države imaju određena ograničena ovlašćenja u ovoj oblasti: u pitanjima koja neposredno utječu na njih, savezne države svoje interese brane na federalnom nivou kroz Bundesrat Njemačke (Savezni savjet; gornji dom Saveznog parlamenta Njemačke) i u oblastima u kojima imaju zakonodavnu vlast imaju ograničena ovlašćenja da zaključe međunarodne ugovore "uz saglasnost federalne vlade".[2]
| Grb | Pokrajina | Glavi grad | U savezu od | Predsjednik vlade | Vladajuća partija | Broj glasova u parlamentu | Površina (km2)[3] | Broj stanovnika (mil.)[4] | Gustoća km2[3] | Udio stranaca (%)[5] | Jezici |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Baden-Württemberg (BW) | Stuttgart | 1949[6] | Winfried Kretschmann (Zeleni) | Zeleni i SPD | 6 | 35.751 | 10,754 | 301 | 12,1 | njemački |
 | Bavarska (BY) | München | 1949 | Horst Seehofer (CSU) | CSU i FDP | 6 | 70.550 | 12,539 | 178 | 9,9 | njemački |
 | Berlin (BE) | — | 1990[7] | Klaus Wowereit (SPD) | SPD iCDU | 4 | 888 | 3,461 | 3899 | 14,1 | njemački |
 | Brandenburg (BB) | Potsdam | 1990 | Matthias Platzeck (SPD) | SPD i LINKE | 4 | 29.483 | 2,503 | 85 | 2,8 | njemački, Niedersorbisch, Niederdeutsch |
.svg){kind=small} | Bremen (HB) | Bremen (de facto) | 1949 | Jens Böhrnsen (SPD) | SPD i Zeleni | 3 | 419 | 0,661 | 1576 | 12,7 | njemački, Niederdeutsch |
 | Hamburg (HH) | — | 1949 | Olaf Scholz (SPD) | SPD | 3 | 755 | 1,786 | 2366 | 13,8 | njemački, Niederdeutsch |
 | Hessen (HE) | Wiesbaden | 1949 | Volker Bouffier (CDU) | CDU i FDP | 5 | 21.115 | 6,067 | 287 | 11,5 | njemački |
.svg){kind=small} | Mecklenburg-Vorpommern (MV) | Schwerin | 1990 | Erwin Sellering (SPD) | SPD i CDU | 3 | 23.191 | 1,642 | 71 | 2,5 | njemački, Niederdeutsch |
 | Donja Saksonija (NI) | Hannover | 1949 | Stephan Weil (SPD) | SPD i Zeleni | 6 | 47.613 | 7,918 | 166 | 6,9 | njemački, Saterfriesisch, donjonjemački |
 | Nordrhein-Westfalen (NW) | Düsseldorf | 1949 | Hannelore Kraft (SPD) | SPD i Zeleni | 6 | 34.092 | 17,845 | 523 | 10,7 | njemački, Niederdeutsch |
 | Rheinland-Pfalz (RP) | Mainz | 1949 | Malu Dreyer (SPD) | SPD i Zeleni | 4 | 19.854 | 4,004 | 202 | 7,9 | njemački |
 | Saarland (SL) | Saarbrücken | 1957 | Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) | CDU i SPD | 3 | 2.569 | 1,018 | 396 | 8,7 | njemački |
 | Saksonija (SN) | Dresden | 1990 | Stanislaw Tillich (CDU) | CDU i FDP | 4 | 18.420 | 4,149 | 225 | 2,9 | njemački, Obersorbisch |
 | Saksonija-Anhalt (ST) | Magdeburg | 1990 | Reiner Haseloff (CDU) | CDU i SPD | 4 | 20.450 | 2,335 | 114 | 1,9 | njemački, Niederdeutsch |
 | Schleswig-Holstein (SH) | Kiel | 1949 | Torsten Albig (SPD) | SPD, Zeleni i SSW | 4 | 15.799 | 2,834 | 179 | 5,3 | njemački, danski, frizijski, Platt-njemački ili donjonjemački i romski |
 | Tirinška (TH) | Erfurt | 1990 | Christine Lieberknecht (CDU) | CDU i SPD | 4 | 16.172 | 2,235 | 138 | 2,3 | njemački |
 | Njemačka (DE) | Berlin | — | Angela Merkel (CDU) | CDU/CSU i FDP | — | 357.121 | 81,752 | 229 | 9,1 | njemački (zvanični) i priznati jezici manjina u pojedinim pokrajinama |