ئێرتوگروول
ئێرتوگروول بەگ کوڕی سولەیمان شا قەیایۆ تورکمانی، یان بە کورتی ئێرتوگروول (بە تورکی عوسمانی: Ertugrul) (بە تورکی: Ertuğrul Gazi) و واتای ناوەکە: بە تورکی، «ER» بە واتای پیاو، سەرباز، یان پاڵەوان[١] و «tuğrul» بە واتای «باڵندەی ھەڵۆ، و بە جەستەیەکی زەبەلاح و بەھێز ناسراوە باڵندەی نێچیر»[٢] و بەمجۆرە ڕەنگە ناوەکە ئێرتوگروول بێت بە واتای: پیاوی ھەڵۆ، سەربازە ھەڵۆکە، یان باڵندەی نێچیری قارەمان،[٣]) لە دەوروبەری ساڵی ١١٩١ی زایینی لەدایکبووە - و لە ساڵی ١٢٨١ی زایینی لە سکوود کۆچی دوایی کردووە لە ئەنادۆڵ. باوکی سوڵتان عوسمانی یەکەمە کە دامەزرێنەری ئیمپراتۆرییەتی عوسمانییە و ھەروەھا سەرۆکی ھۆزی کای تورکەکانی ئۆغوزە.
لە زانیارییە پشتڕاستکراوەکانەوە کە ئێرتوگروول لە یەکەم ھۆزی ھۆزەکانی ئۆغوز لە ٢٤ ھۆزەوە ھاتووە،[٤] و لە بنەماڵەی خێڵی قەیی، کە بە شانشینی خاگاناتە دادەنرێت، و لە زانیارییە پشتڕاستکراوەکان کە باوکی و باوباپیرانی ھۆزەکانی ئەم خێڵەن، و بیروباوەڕی ھۆز و بنەماڵە حەنەفییە لە خەڵکی سوننەت و کۆمەڵگا.[٥]
ھەرچەندە بوونی ئێرتوگروول لەڕووی مێژوویییەوە سەلمێنراوە لە ڕێگەی ئەو دراوانەی کە لەلایەن عوسمانی یەکەمی کوڕییەوە دروستکراون، کە ناوی باوکی بە «ئێرتوگروول» دەناسێنن، بەڵام ھیچ شتێکی دیکە بە دڵنیایییەوە سەبارەت بە ژیان و چالاکییەکانی نازانرێت.[٦]
بەڵام بەپێی میراتی عوسمانی،[٧] ئێرتوگروول کوڕی سلێمان شای تورکمانی بووە[٨]سەرۆکی ھۆزی کای[٩] تورکە ئۆغوزەکان کە لە ڕۆژھەڵاتی ئێرانەوە ھەڵھاتن بۆ ئەنادۆڵ بۆ ڕزگاربوون لە داگیرکاری مەغۆلەکان.[١٠][١١][١٢] ڕەچەڵەکی گریمانەیی دیکە بۆ ئێرتوگروول ھەیە: ئێرتوگروول کوڕی کەندووز ئەلپ کوڕی قەیا ئەلپ کوڕی کوک ئەلپ کوڕی سەرقووق ئەلپ کوڕی قەیی ئەلپ، کە ھۆزەکە ناوی خۆی لێ وەرگرتووە.[١٣]
