دەریای ژاپۆن
دەریای ژاپۆن دەریای پەراوێزی نێوان دوورگەکانی ژاپۆن و ساخالین و نیمچە دوورگەی کۆریا و ویشکانی ڕۆژھەڵاتی دووری ڕووسیایە. دوورگەکانی ژاپۆن دەریا لە زەریای ھێمن جیا دەکاتەوە. وەک دەریای ناوەڕاست، نزیکەی ھیچ مەل و بایەکی نییە بەھۆی گەمارۆدانی نزیکەی تەواو لە زەریای ھێمن.[١] ھەروەھا ئەم گۆشەگیرییە کاریگەری لەسەر جۆراوجۆری گیانلەبەران و شوێنی شووتی ھەیە، کە ھەردووکیان کەمترن لە زەریای کراوەدا. دەریاکە ھیچ دوورگە و کەنداو و کەپێکی گەورەی نییە. ھاوسەنگی ئاوەکەی زیاتر بەھۆی ھاتنە ژوورەوە و دەرچوونی لە ڕێگەی ئەو گەرووانەی کە دەیبەستنەوە بە دەریاکانی دراوسێ و زەریای ھێمن دیاری دەکرێت. کەم ڕووبار ھەیە کە دەڕژێتە ناو دەریا و کۆی بەشداریکردنیان لە ئاڵوگۆڕی ئاودا لە ١٪دایە.[٢][٣]
ئاوی دەریا چڕیی بەرزی ئۆکسجینی تواوەی ھەیە کە لە ئەنجامدا بەرھەمھێنانی بایۆلۆژی بەرزی دەبێت. بۆیە ماسی گرتن چالاکی ئابووری باڵادەستە لە ناوچەکەدا. چڕی بارکردنەکان لە سەرانسەری دەریادا بەھۆی پرسە سیاسییەکانەوە مامناوەند بووە، بەڵام لە ئەنجامی گەشەی ئابوورییەکانی ڕۆژھەڵاتی ئاسیا بە شێوەیەکی بەردەوام لە زیادبووندایە.[٤][٥]