Super Cup (ποδόσφαιρο ανδρών Κύπρου)
Το Super Cup (παλαιότερες ονομασίες: Ασπίδα Πάκκου, Ασπίδα Στυλιανάκη, Ασπίδα ΚΟΠ, LTV Super Cup, Super Cup)[1][2][3] αποτελεί το τρίτο πιο σημαντικό τρόπαιο στο κυπριακό ποδόσφαιρο. Διοργανώνεται από την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ). Η κατάκτηση της ασπίδας διεκδικείται σε ένα μονό αγώνα, ο οποίος σηματοδοτεί την έναρξη της καινούριας ποδοσφαιρικής περιόδου.[4] Στον αγώνα αυτό αναμετρούνται ο πρωταθλητής και ο κυπελλούχος (ή η φιναλίστ του κυπέλλου σε περίπτωση που κάποια ομάδα έχει κατακτήσει πρωτάθλημα και κύπελλο) της προηγούμενης περιόδου.[5][6] Μέχρι και το 2009, κάθε δεκαετία η ασπίδα περιερχόταν στην κατοχή της ομάδας που την κατάκτησε τις περισσότερες φορές στη δεκαετία αυτή. Από το 2010 η νικήτρια ομάδα του Super Cup έχει μόνιμα στην κατοχή της το τρόπαιο.[7]
| Διοργανωτής | Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου |
|---|---|
| Ίδρυση | 11 Νοεμβρίου 1951 |
| Χώρα | Κύπρος |
| Χώρος διεξαγωγής |  Κύπρος |
| Αριθμός ομάδων | 2 |
| Τρέχων κάτοχος | Άρης Λεμεσού (1ος τίτλος) |
| Περισ. κατακτήσεις | Ομόνοια Λευκωσίας (17 τίτλοι) |
| Ιστοσελίδα | cfa.com.cy |
 2023 | |
Ιστορικό
Ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ του πρωταθλητή Κύπρου και του κυπελλούχου Κύπρου πραγματοποιήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1949. Η αναμέτρηση είχε φιλικό χαρακτήρα. Αντίπαλοι ήταν ο πρωταθλητής ΑΠΟΕΛ και η κυπελλούχος Ανόρθωση. Ο αγώνας έγινε στο στάδιο ΓΣΕ. Νικητής αναδείχθηκε ο ΑΠΟΕΛ με σκορ 2-1.[4]
Ο πρώτος επίσημος αγώνας ανάμεσα στις ομάδες που κατέκτησαν το πρωτάθλημα και το κύπελλο Κύπρου διεξήχθη στις 11 Νοεμβρίου 1951 ανάμεσα στην πρωταθλήτρια Τσετίν Καγιά Λευκωσίας και τον κυπελλούχο ΑΠΟΕΛ.[4][8][9] Η διοργάνωση ονομάστηκε Ασπίδα Πάκκου προς τιμή του παλαιού ποδοσφαιριστή και διοικητικού στελέχους του ΑΠΟΕΛ Χρυσόστομου Ιωαννίδη (γνωστός ως Πάκκος), ο οποίος απεβίωσε το 1950.[4][10][11][12] Η Ασπίδα Πάκκου είχε προκηρυχθεί για μια δεκαετία. Σύμφωνα με την προκήρυξη θα διεξαγόταν ένας αγώνας ανάμεσα στην πρωταθλήτρια Κύπρου Α΄ κατηγορίας και στην πρωταθλήτρια Κυπέλλου Κύπρου. Ο αγώνας ονομαζόταν «Τελικός αγώνας πρωταθλητριών ομάδων δι' Ασπίδαν Πάκκου».[4] Το όνομα της νικήτριας ομάδας αναγραφόταν πάνω στην Ασπίδα. Με τη συμπλήρωση των δέκα διοργανώσεων η Ασπίδα θα δινόταν μόνιμα στην ομάδα που την κατέκτησε τις περισσότερες φορές.[4] Ωστόσο, το 1955 ο θεσμός διακόπηκε και επανήλθε το 1962 λόγω της έκρυθμης κατάστασης στην Κύπρο με τον αγώνα της ΕΟΚΑ[11] (από το 1956 έως το 1961 δεν διεξήχθη καθότι τις περιόδους 1955-56, 1956-57, 1957-58, 1959-60, 1960-61 δεν είχε διεξαχθεί το κύπελλο ενώ την περίοδο 1958-59 δεν είχε διεξαχθεί το πρωτάθλημα).[4]
Το 1962 ο θεσμός επανήλθε αλλά επειδή η Ανόρθωση είχε κατακτήσει και πρωτάθλημα και κύπελλο, της απονεμήθηκε η ασπίδα χωρίς αγώνα. Το 1964 ο αγώνας δεν διεξήχθη καθότι το πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας 1963-64 είχε διακοπεί. Ο θεσμός ξανάρχισε το 1966 και συνέχισε ως το 1968. Από το 1951 έως το 1968 η Ασπίδα Πάκκου απονεμήθηκε 10 φορές. Τις περισσότερες φορές (3) την είχε κατακτήσει η Τσετίν Καγιά, στην κατοχή της οποίας περιήλθε. Η ΚΟΠ επέδωσε την Ασπίδα στην τουρκοκυπριακή ομάδα στις 24 Ιουλίου 1969 σε ειδική τελετή στη Λευκωσία.[4][11]
Ο θεσμός ξανάρχισε το 1979 με την ονομασία Ασπίδα Στυλιανάκη, προς τιμή του πρώην προέδρου της ΚΟΠ Νίκου Στυλιανάκη.[4][10] Η Ασπίδα Στυλιανάκη προκηρύχθηκε για μια δεκαετία. Ο πρώτος αγώνας για την Ασπίδα Στυλιανάκη διεξήχθη στις 28 Σεπτεμβρίου 1979 μεταξύ της πρωταθλήτριας Ομόνοιας και του κυπελλούχου ΑΠΟΕΛ. Νικήτρια αναδείχθηκε η Ομόνοια με σκορ 3-0.[4] Το 1988 ο θεσμός συμπλήρωσε δεκαετία και η ασπίδα δόθηκε στην Ομόνοια η οποία την είχε κατακτήσεις τις περισσότερες φορές (7).[13]
Μετά το 1989 ονομάστηκε Ασπίδα ΚΟΠ.[1][2][13] To 2009 μετονομάστηκε σε LTV Super Cup και το 2013 σε Super Cup.[1][2][3] Στην πρώτη δεκαετία ως Ασπίδα ΚΟΠ (1989-1998) τις περισσότερες κατακτήσεις (4) είχε ο ΑΠΟΕΛ στον οποίο και δόθηκε.[2] Για τη δεύτερη δεκαετία (1999-2008) δόθηκαν 3 πανομοιότυπες ασπίδες στην Ανόρθωση, στον ΑΠΟΕΛ και στην Ομόνοια που την είχαν κατακτήσει από 3 φορές.[2]
Όλοι οι αγώνες
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους αγώνες για την Ασπίδα Πάκκου/Ασπίδα Στυλιανάκη/Ασπίδα ΚΟΠ/LTV Super Cup/Super Cup.
Σημειώσεις:
- 1Το 1962 η Ανόρθωση Αμμοχώστου κέρδισε την Ασπίδα χωρίς αγώνα, αφού είχε κατακτήσει πρωτάθλημα και κύπελλο την προηγούμενη περίοδο. Δεν ίσχυε τότε ο κανόνας συμμετοχής του φιναλίστ του κυπέλλου.
- 2Η Ασπίδα Πάκκου περιήλθε στην κατοχή της Τσετίν Καγιά Λευκωσίας που την κέρδισε 3 φορές, τις περισσότερες από κάθε άλλη ομάδα.
- 3Η Ασπίδα Στυλιανάκη περιήλθε στην κατοχή της Ομόνοια Λευκωσίας που την κέρδισε 7 φορές, τις περισσότερες από κάθε άλλη ομάδα.
- 4Η Ασπίδα ΚΟΠ περιήλθε στην κατοχή του ΑΠΟΕΛ Λευκωσίας που την κέρδισε 4 φορές, τις περισσότερες από κάθε άλλη ομάδα.
- 5Τρεις πανομοιότυπες ασπίδες, δόθηκαν στα σωματεία Ανόρθωση Αμμοχώστου, ΑΠΟΕΛ Λευκωσίας και Ομόνοια Λευκωσίας, που την κέρδισαν από τρεις φορές.
- (Π): πρωταθλήτρια, (Κ): κυπελλούχος, (Φ): φιναλίστ κυπέλλου.
Κατακτήσεις και συμμετοχές ανά ομάδα
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις κατακτήσεις του Super Cup ανά ομάδα και τις συμμετοχές κάθε ομάδας στον αγώνα για κατάκτηση του Super Cup.
| Ομάδα | Κατακτήσεις | Συμμετοχές | Χρονιές κατακτήσεων |
|---|---|---|---|
| Ομόνοια Λευκωσίας | 17 | 24 | 1966, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1988, 1989, 1991, 1994, 2001, 2003, 2005, 2010, 2012, 2021 |
| ΑΠΟΕΛ Λευκωσίας | 14 | 29 | 1963, 1984, 1986, 1992, 1993, 1996, 1997, 2002, 2004, 2008, 2009, 2011, 2013, 2019 |
| Ανόρθωση Αμμοχώστου | 6 | 13 | 1962, 1995, 1998, 1999, 2000, 2007 |
| Απόλλων Λεμεσού | 4 | 15 | 2006, 2016, 2017, 2022 |
| ΑΕΛ Λεμεσού | 4 | 9 | 1953, 1968, 1985, 2015 |
| Τσετίν Καγιά Λευκωσίας | 3 | 3 | 1951, 1952, 1954 |
| ΑΕΚ Λάρνακας | 1 | 3 | 2018 |
| ΕΠΑ Λάρνακας | 1 | 2 | 1955 |
| Ερμής Αραδίππου | 1 | 1 | 2014 |
| Νέα Σαλαμίνα Αμμοχώστου | 1 | 1 | 1990 |
| Ολυμπιακός Λευκωσίας | 1 | 1 | 1967 |
| Άρης Λεμεσού | 1 | 0 | 2023 |
| Ένωσις Νέων Παραλιμνίου | 0 | 2 | |
| Πεζοπορικός Λάρνακας | 0 | 2 | |
| ΑΠΟΠ Κινύρας Πέγειας | 0 | 1 |
Παραπομπές
Πηγές
- Βαλανίδης, Ανδρέας (7 Αυγούστου 2011). «Σούπερ Καπ: Μια ιστορία παλιά». goal.philenews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2015.
- «Cyprus - List of Super Cup Finals». RSSSF. 1 Ιουνίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2018.
- «Αγώνες - Κατακτήσεις / Super Cup». backend.cfa.com.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2016.
- Κυριάκου, Άκης (7 Αυγούστου 2016). «Από ασπίδες σε τιμητικές και… Σούπερ Καπ». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2016.
- Στεφανίδης, Γιώργος (15 Αυγούστου 2016). «Η πρώτη Ασπίδα Πάκκου και το Σούπερ Καπ» (PDF). Χαραυγή. σελ. 14. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2016.
- Στεφανίδης, Γιώργος (15 Αυγούστου 2015). «Από την Ασπίδα στο Σούπερ Καπ» (PDF). Χαραυγή. σελ. 26. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2016.
- Στεφανίδης, Γιώργος (7 Αυγούστου 2017). «Η πρώτη ασπίδα Πάκκου και το Σούπερ Καπ» (PDF). Χαραυγή. σελ. 18. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2017.
- Στεφανίδης, Γιώργος (1 Οκτωβρίου 2018). «Από την «Ασπίδα Πάκκου» στο Σούπερ Καπ» (PDF). Χαραυγή. σελίδες 14–15. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2018.
Βιβλιογραφία
- Γαβριηλίδης, Μιχάλης· Παπαμωυσέως, Στέλιος (2001). Ένας αιώνας Κυπριακό ποδόσφαιρο. Λευκωσία: Ο Συγγραφέας. ISBN 9963-8720-1-8.
- Μελετίου, Γιώργος (2011). Κυπριακό ποδόσφαιρο 1900-1960. Λευκωσία: Power Publishing. σελίδες 138–139. ISBN 978-9963-688-87-6.
- Στεφανίδης, Γιώργος (2015). Μεγάλες Στιγμές Κυπριακού Ποδοσφαίρου 1934-2014. Κύπρος: Γιώργος Στεφανίδης. σελίδες 73–76. ISBN 978-9963-8841-3-1.