Δέλτα του Γάγγη

Το δέλτα του Γάγγη έχει σχήματα τριγώνου και θεωρείται ότι είναι τοξοειδές δέλτα. Καλύπτει μια έκταση που ξεπερνά τα 105.000 τ.χλμ. και παρόλο που βρίσκεται κυρίως στο Μπαγκλαντές και την Ινδία, ποτάμια από το Μπουτάν, το Θιβέτ, την Ινδία και το Νεπάλ κατευθύνονται προς αυτό από το βορρά. Περίπου το 60% του δέλτα βρίσκεται στο Μπαγκλαντές και το 40% του δέλτα βρίσκεται στην Δυτική Βεγγάλη της Ινδίας. Το μεγαλύτερο μέρος του δέλτα αποτελείται από αλλουβιακά εδάφη που αποτελούνται από μικρά σωματίδια ιζήματος τα οποία σταθεροποιούνται όσο κατευθυνόμαστε προς τις εκβολές του ποταμού. Τα ποτάμια μεταφέρουν αυτά τα λεπτά σωματίδια, ακόμη και από τις πηγές τους στους παγετώνες. Πιο ανατολικά βρίσκονται εδάφη λατερίτη στη περιοχή. Το έδαφος του δέλτα έχει μεταλλικά και θρεπτικά στοιχεία, τα οποία ωφελούν την γεωργία.

Το δέλτα αποτελείται από ένα λαβύρινθο καναλιών, βάλτων, λιμνών και ιζημάτων πλημμυρικών πεδιάδων (τσαρ). Ο ποταμός Γκοράι-Μαντουμάτι, παραπόταμος του Γάγγη, διαιρεί το δέλτα σε δύο τμήματα, το γεωλογικά ενεργό και νεαρό ανατολικό τμήμα και το παλαιότερο, λιγότερο ενεργό δυτικό τμήμα.^[2]

Περίπου 125 με 143 εκατομμύρια άτομα ζουν στο δέλτα, παρά τους κινδύνους που προκαλούνται από τους μουσώνες, την βαριά απορροή νερού από τα χιόνια των Ιμαλαΐων και τους τροπικούς κυκλώνες του βόρειου Ινδικού ωκεανού. Ένα μεγάλο μέρος του Μπαγκλαντές βρίσκεται στο Δέλτα του Γάγγη, επομένως πολλοί Μπανγκλαντεσιανοί εξαρτώνται από το δέλτα για την επιβίωσή τους.^[5]

Πιστεύεται ότι πάνω από 300 εκατομμύρια άτομα υποστηρίζονται από τους πόρους του δέλτα. Περίπου 400 εκατομμύρια άτομα ζουν στην λεκάνη του Γάγγη, κάνοντας την την πιο πυκνοκατοικημένη λεκάνη ποταμού στον κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος του δέλτα έχει πληθυσμιακή πυκνότητα που ξεπερνά τα 200 άτομα ανά τ.χλμ. και είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του κόσμου.

Τρεις χερσαίες οικοπεριοχές καλύπτουν την περιοχή του δέλτα. Η οικοπεριοχή των υγρών δασών φυλλοβόλων της χαμηλότερης γαγγητικής πεδιάδας καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής του δέλτα, παρόλο που τα δάση έχουν αποψιλωθεί σε μεγάλο βαθμό για γεωργικούς σκοπούς και παραμένουν μόνο κάποιοι μικροί θύλακες. Στις πιο υγρές περιοχές μεγαλώνει ψηλό χορτάρι. Τα βαλτώδη δάση του γλυκού νερού στο Σούντορμπον είναι μια άλλη οικοπεριοχή κοντά στον κόλπο της Βεγγάλης. Κατά την ξηρή περίοδο (Νοέμβριος - Μάιος, ξηρότεροι μήνες είναι οι περίοδος Νοέμβριου-Φεβρουαρίου) αυτή η οικοπεριοχή είναι πλημμυρισμένη με υφάλμυρο νερό, ενώ κατά την εποχή των μουσώνων πλυμμηρίζει με φρέσκο νερό. Αυτά τα δάση έχουν αποψιλωθεί και αυτά για εντατική γεωργική χρήση. Μόνο 130 τ.χλμ. από τα 14.600 τ.χλμ. της οικοπεριοχής προστατεύονται. Εκεί που το δέλτα συναντά το κόλπο της Βεγγάλης, η περιοχή των μαγκρόβιων δασών του Σούντορμπον αποτελεί τη μεγαλύτερη περιοχή μαγκρόβιων δασών στο κόσμο. Αυτή η περιοχή καταλαμβάνει 20.400 τ.χλμ. σε 54 νησιά. Το όνομα τους προέρχεται από το σούντρι (επιστημονική ονομασία: Heritiera fomes), το κύριο είδος μαγκρόβιων στη περιοχή.

Στο Σούντορμπον ζουν διάφορα ζώα, όπως ο ινδικός πύθωνας, (Python molurus), η νεφελώδης λεοπάρδαλη (Neofelis nebulosa), ο ινδικός ελέφαντας (είδη elephas maximus indicus) και κροκόδειλοι. Περίπου 1.020 απειλούμενες τίγρεις της Βεγγάλης (Panthera tigris tigris) πιστεύεται ότι κατοικούν στα Σούντορμπον. Στη λεκάνη Γάγγη–Βραχμαπούτρα φύονται τροπικά κωνοφόρα δάση με πολύτιμα είδη ξυλείας (σαλ, τικ, πιπάλ).

Εκτιμάται ότι 30.000 τσιτάλ (Axis axis) ζουν στο Σούντορμπον. Στο δέλτα ζουν αλκυόνες, αετοί, δρυοκολάπτες, σαλίκ (Acridotheres tristis), φραγκολίνοι του βάλτου (Francolinus gularis) και ντοέλ (Copsychus saularis). Δύο είδη δελφινιών απαντώνται στο δέλτα: το δελφίνι του Ιραουάντι (Orcaella brevirostris) και το δελφίνι του ποταμού Γάγγη (Platanista gangetica gangetica). Το δελφίνι του Ιραουάντι είναι ένα ωκεάνιο δελφίνι, το οποίο εισέρχεται στο δέλτα από τον Κόλπο της Βεγγάλης. Τα δελφίνια του ποταμού Γάγγη είναι ένα πραγματικό ποτάμιο δελφίνι, αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο και απειλείται με εξαφάνιση.

Τα δέντρα που απαντώνται στο δέλτα περιλαμβάνουν: σουντάρι, γκαρτζάν (Rhizophora spp.), μπαμπού, μαγκρόβιοι φοίνικες (Nypa fruticans), μαγκρόβιοι φοίνικες χουρμάδων (Phoenix paludosa). Πολλά απειλούμενα είδη που ζουν εδώ.

Το δέλτα του Γάγγη βρίσκεται στην διασταύρωση τριών τεκτονικών πλακών, της ινδικής, της ευρασιατικής και της βιρμανικής.^[6] Η άκρη του παλαιοϋφάλου του Ηώκαινου κινείται περίπου από το ύψος της Καλκούτας μέχρι την άκρη του οροπεδίου Σιλόνγκ. Η άκρη του παλαιοϋφάλου σηματοδοτεί την μετάβαση από τον παχύ ηπειρωτικό φλοιό στα βορειοδυτικά προς τον λεπτό ηπειρωτικό και ωκεάνιο φλοιό στα νοτιοανατολικά. Η τεράστια προσφορά ιζήματος από την σύγκρουση των Ιμαλαΐων το δέλτα έχει επεκταθεί κατά περίπου 400 χιλιόμετρα προς την θάλασσα από το Ηώκαινο. Το πάχος των ιζημάτων στην άκρη του παλαιοϋφάλου κάτω από το δέλτα του Γάγγη μπορεί να ξεπερνά τα 16 χιλιόμετρα.^[7]

Περίπου τα δύο τρίτα των Μπανγκλαντεσιανών εργάζονται στον γεωλογικό τομέα και καλλιεργούν τις εύφορες πλημμυρικές περιοχές του δέλτα. Οι κυριότερες καλλιέργειες που καλλιεργούνται στο Δέλτα του Γάγγη είναι η γιούτα, το τσάι και το ρύζι.^[5] Η αλιεία είναι επίσης μια σημαντική δραστηριότητα στην περιοχή του δέλτα, με τα ψάρια να είναι μια σημαντική πηγή τροφής για πολλούς κατοίκους της περιοχής.^[8]

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες βοηθούν τους φτωχούς κατοίκους του δέλτα να βελτιώσουν τις μεθόδους ιχθυοκαλλιέργειας. Κάνοντας τις αχρησιμοποίητες λίμνες βιώσιμες ιχθυοκαλλιέργειες και βελτιώνοντας τις μεθόδους εκτροφής ψαριών σε υφιστάμενες λίμνες, πολλοί άνθρωποι μπορούν τώρα να κερδίσουν τα προς το ζην εκτρεφοντας και πωλώντας ψάρια. Χρησιμοποιώντας τα νέα συστήματα, η παραγωγή ψαριών σε υφιστάμενες λίμνες έχει αυξηθεί κατά 800%.^[9] Οι γαρίδες καλλιεργούνται σε δοχεία ή κλουβιά που είναι βυθισμένες στο νερό. Οι περισσότερες εξάγονται.^[8]

Καθώς στη περιοχή υπάρχει ένας λαβύρινθος από πολλές διακλαδώσεις των ποταμών, η διάβαση της περιοχής είναι δύσκολη. Τα περισσότερα νησιά συνδέονται με την ηπειρωτική χώρα με απλά ξύλινα πλοία. Οι γέφυρες είναι σπάνιες. Κάποια νησιά δεν είναι ακόμα συνδεδεμένα με το ηλεκτρικό δίκτυο και οι νησιώτες χρησιμοποιούν ηλιακές κυψέλες για την ηλεκτροδότησή τους.

Ρύπανση με αρσενικό

Το αρσενικό είναι μια φυσική ουσία στο Δέλτα του Γάγγη. Έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και μπορεί να εισέλθει στην τροφική αλυσίδα, ειδικά σε βασικές καλλιέργειες, όπως το ρύζι.

Το δέλτα του Γάγγη έγκειται κυρίως στην τροπική υγρή κλιματική ζώνη. Λαμβάνει 1.500 με 2.000 χιλιοστόμετρα βροχής στο δυτικό μέρος και 2.000 με 3.000 χιλιοστόμετρα στο ανατολικό κομμάτι. Τα θερμά, ξηρά καλοκαίρια και οι δροσεροί, ξηροί χειμώνες κάνουν το κλίμα κατάλληλο για γεωργική εκμετάλλευση.

Κυκλώνες, πλημμύρες

Το Νοέμβριο του 1970 ο πιο θανατηφόρος τροπικός κυκλώνας του εικοστού αιώνα έπληξε την περιοχή του Δέλτα του Γάγγη. Ο κυκλώνας του Μπόλα το 1970 σκότωσε 500.000 άτομα (επίσημος αριθμός των νεκρών) και 100.000 άτομα αγνοούνται. Το Βιβλίο Γκίνες υπολογίζει τον αριθμό των ανθρώπινων απωλειών από τον κυκλώνα στα 1.000.000 άτομα.^[10]

Άλλος ένας κυκλώνας χτύπησε το δέλτα το 1991, σκοτώνοντας περίπου 139.000 ανθρώπους.^[11] Άφησε πολλούς ντόπιους άστεγους.

Οι άνθρωποι πρέπει να είναι προσεκτικοί την εποχή των μουσώνων, καθώς το δέλτα μπορεί να πλημμυρίσει με σοβαρές συνέπειες. Το 1998, το δέλτα του Γάγγη πλημμύρισε, σκοτώνοντας περίπου 1.000 άτομα και αφήνοντας πάνω από 30 εκατομμύρια ανθρώπους άστεγους. Η κυβέρνηση του Μπαγκλαντές ζήτησε βοήθεια 900 εκατομμύρια δολαρίων για να στηρίξει την σίτιση της περιοχής, καθώς ολόκληρη η σοδειά ρυζιού χάθηκε.^[12]

Η ιστορία του δέλτα της Βεγγάλης είναι ένα θέμα που μελετούν όλο και περισσότερο οι ιστορικοί του περιβάλλοντος.

Ο Βινίτα Νταμονταράν έχει μελετήσει εκτενώς τις πρακτικές διαχείρισης των λιμών από την Βρετανική αποικιακή διοίκηση και συσχέτισε αυτές τις πρακτικές με σημαντικές οικολογικές αλλαγές που σφυρηλατούνται από τις πρακτικές διαχείρισης της γης και των δασών.^[13][14][15] Ο Ντεβτζάνι Μπατατσάρια έχει δείξει πως η Καλκούτα μετετράπη σ αστικό κέντρο ιχνηλατώντας τις οικολογικές αλλαγές που προκλήθηκαν από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις όσον αφορά τη γη, το νερό και τον άνθρωπο από τα μέσα του 18ου έως τις αρχές του 20ού αιώνα.^{[16] [17]}

Σε όρους πρόσφατης μελέτης η οποία επικεντρώνεται περισσότρερο στο ανατολικό τμήμα της Βεγγάλης/Δέλτα του Γάγγη, ο Ιφτιχάρ Ικμπάλ υποστηρίζει την ένταξη του δέλτα της Βεγγάλης ως ένα οικολογικό πλαίσιο για τη μελέτη της δυναμικής της αγροτικής ευημερίας ή πτώσης, των κοινοτικών συγκρούσεων, της φτώχειας και της πείνας, ειδικά στην περίοδο της αποικιοκρατίας.^[18] Ο Ικμπάλ προσπάθησε να δείξει πώς τα κινήματα αντίστασης όπως το κίνημα Φαραϊζί μπορεί να μελετηθεί σε σχέση με τις αποικιακές πρακτικές της οικολογικής διαχείρισης.^[19]

Μια ισχυρή κριτική της περιβαλλοντικής ιστορίας για τη Βεγγάλη/δέλτα του Γάγγη είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της μελέτης περιορίζεται στην περίοδο 18ος-21ος αιώνας, με μια γενική έλλειψη οικολογικής ιστορίας της περιοχής πριν από το 18ο αιώνα.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που οι άνθρωποι που ζουν στο Δέλτα του Γάγγη μπορεί να αντιμετωπίσουν στα επόμενα χρόνια είναι η απειλή της ανόδου της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή. Μόνο μια άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά 0.5 μέτρα μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια των σπιτιών 6 εκατομμυρίων Μπανγκλαντεσιανών.^[20]

Σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου έχουν ανακαλυφθεί στο δέλτα. Υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου σε πολλές περιοχές, όπως το Τίτας και το Μπαχραμπάντ. Αρκετές μεγάλες εταιρείες πετρελαίου έχουν επενδύσει στην εξερεύνηση της περιοχής του δέλτα.^[21][22]

• Ντοάμπ
• Γκανγκότρι
• Γαγγητική πεδιάδα
• Ινδική υποήπειρος
• Κόλπος της Βεγγάλης
• Τίγρη της Βεγγάλης

• Bowden, Rob (2003). The Ganges. A River Journey. Chicago: Heinemann-Raintree Library. ISBN 978-0739860700. 
• Merriam-Webster's Geographical Dictionary. Springfield, Mass.: Merriam-Webster. 1997. ISBN 978-0-87779-546-9. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2011. 
• «Water Resources in the Ganges River Basin». Louisiana School for Math, Science, and the Arts. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2005. 
• Bagchi, Kanangopal (1944). The Ganges Delta. Calcutta: University of Calcutta. 

• The Golden Fibre Trade Centre: Ganges Delta: Most Fertile Land for Growing Raw Jute
• Rob, Md Abdur (2012). «Ganges-Padma River System». Στο: Islam, Sirajul. Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second έκδοση). Asiatic Society of Bangladesh.