Εκλογές στην Κροατία

Από το 1990 έχουν διεξαχθεί 7 προεδρικές εκλογές.

2019-20

1992

Οι πρώτες προεδρικές εκλογές στη χώρα έγιναν στις 2 Αυγούστου 1992 μαζί με τις βουλευτικές εκλογές.^[1] Ο υποψήφιος της Κροατικής Δημοκρατικής Ένωσης (HDZ) Φράνιο Τούτζμαν εξελέγη πρόεδρος με ποσοστό 57,8% των ψήφων. Η συμμετοχή διαμορφώθηκε στο 74,9%.^[2]Οι εκλογές επικρίθηκαν από τους διεθνείς παρατηρητές, οι οποίοι επεσήμαναν προβλήματα, όπως την πρόσβαση της αντιπολίτευσης στα ΜΜΕ, την χρονική στιγμή των εκλογών (αργία, πολύ σύντομη περίοδος από την ανακοίνωση των εκλογών μέχρι τη διεξαγωγή τους) και την αμεροληψία των αρχών.^[3]

1997

Ο Φράνιο Τούτζμαν επανεξελέγη στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Ιουνίου 1997, με ποσοστό 61,4% των ψήφων. Η συμμετοχή ήταν της τάξης του 54,6%.^[2]

2000

Οι επόμενες προεδρικές εκλογές έγιναν στις 24 Ιανουαρίου και στις 7 Φεβρουαρίου 2000. Πρόεδρος εξελέγη στον δεύτερο γύρο με ποσοστό 56% ο Στίπε Μέσιτς.Ήταν οι πρώτες εκλογές στην ιστορία της χώρας που κρίθηκαν στον 2ο γύρο.^[1]

2005

Οι προεδρικές εκλογές του 2005 κρίθηκαν ξανά στον δεύτερο γύρο. Στον πρώτο γύρο, που έγινε στις 2 Ιανουαρίου, δεν υπήρξε υποψήφιος που να συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσοστό ώστε να εκλεγεί πρόεδρος. Έτσι, διεξήχθη δεύτερος γύσρος στις 16 Ιανουαρίου, στον οποίο πρόεδρος επανεξελέγη ο Στίπε Μέσιτς με ποσοστό γύρω στο 66% έναντι 34% για την Γιάντρανκα Κόσορ.^[8]

2009-10

Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, ο οποίος διεξήχθη στις 27 Δεκεμβρίου 2009, προηγήθηκε με ποσοστό 32,4% ο σοσιαλδημοκράτης Ίβο Γιοσίποβιτς, υποψήφιος της αντιπολίτευσης έναντι 14,8% για τον Μίλαν Μπάντιτς, δήμαρχο του Ζάγκρεμπ.^[9] Ο δεύτερος γύρος διεξήχθη στις 10 Ιανουαρίου 2010. Νικητής αναδείχθηκε ο Γιοσίποβιτς με ποσοστό 60,26% έναντι 39,74% για τον Μπάντιτς.^[10]

2014

Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 28 Δεκεμβρίου 2014 με τον δεύτερο γύρο στις 11 Ιανουαρίου 2015.^[11]

2020

1990

Στη σοσιαλιστική δημοκρατία της Κροατίας διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές το 1990. Οι εκλογές έγιναν σε 2 γύρους: στις 22 Απριλίου και στις 6 Μαΐου.^[1] Ήταν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές από τότε που εισήχθη ο πολυκομματισμός στη χώρα. Νικητής των εκλογών ήταν η Κροατική Δημοκρτική Ένωση, η οποία έλαβε τις 55 από τις συνολικά έδρες στο Κοινωνικό-Πολιτικό Συμβούλιο Η συμμετοχή στον πρώτο γύρο ήταν 84,5%.^[12] Το νεοεκλεγέν κοινοβούλιο συνεδρίασε για πρώτη φορά στις 30 Μαΐου.

1992

Οι βουλευτικές εκλογές του 1992 έγιναν στις 2 Αυγούστου 1992 μαζί με τις προεδρικές εκλογές. Ήταν οι πρώτες μετά την ανεξαρτησία της χώρας και με το νέο Σύνταγμα.^[1] Στις εκλογές κέρδισε η Κροατική Δημοκρατική Ένωση, με 85 επί συνόλου 138 εδρών στο κοινοβούλιο και με συμμετοχή 75,6%.^[12]

1995

Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 29 Οκτωβρίου 1995.^[1] Για μία ακόμη φορά νικήτρια αναδείχθηκε η Κροατική Δημοκρατική Ένωση, κερδίζοντας 75 από τις συνολικά 127 έδρες. Η συμμετοχή διαμορφώθηκε στο 68,8%.^[13]

2000

Οι εκλογές που διεξήχθησαν στις 3 Ιανουαρίου 2000 για τη Βουλή των Αντιπροσώπων ήταν οι πρώτες που έγιναν μετά τη λήξη μιας πλήρους θητείας των μελών της προηγούμενης Βουλής. Τελικά, ο συνασπισμός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος - Κροατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Φιλελευθέρων (SDP-HSLS), μαζί με το μπλοκ 4 άλλων κομμάτων, κέρδισαν πλειοψηφία δύο τρίτων, κάτι που τους επέτρεψε να αναθεωρήσουν το Σύνταγμα και να μετατραπεί η χώρα από ημιπροεδρική δημοκρατία σε κοινοβουλευτική δημοκρατία.^[14] Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Ίβιτσα Ράτσαν ορκίστηκε πρωθυπουργός και σχημάτισε εξακομματική κεντροαριστερή κυβέρνηση συνασπισμού με υπουργούς από το a SDP, το HSLS, το Κροατικό Κόμμα Γεωργών (HSS),το Φιλελεύθερο Κόμμα (LS),το Κροατικό Κόμμα του Λαού (HNS) και τη Δημοκρατική Συνέλευση της Ιστρίας (IDS).^[15]

2003

Στις εκλογές που έγιναν στις 23 Νοεμβρίου 2003 κέρδισε η Κροατική Δημοκρατική Ένωση με 46 έδρες και 2ο το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, με 43 έδρες.^[16]Πρωθυπουργός ανέλαβε ο Ίβο Σάναντερ, ο οποίος σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με την υποστήριξη των κομμάτων από τις εθνικές μειονότητες. Ο επίσημος διορισμός του στην πρωθυπουργία έγινε στις 23 Δεκεμβρίου 2003.^[17]

2007

Οι επόμενες εκλογές διεξήχθησαν στις 25 Νοεμβρίου 2007 στην Κροατία και στις 24 και 25 Νοεμβρίου 2007 στο εξωτερικό.^[18] Η κυβερνητική Κροατική Δημοκρατική Ένωση προηγήθηκε στις εκλογές, χωρίς όμως να έχει αυτοδύναμη πλειοψηφία. Η κεντροαριστερά της αντιπολίτευσης (Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Κροατίας) πέτυχαν το καλύτερό τους αποτέλεσμα στην ιστορία τους. Τελικά, σχηματίστηκε η δεύτερη κυβέρνηση του Ίβο Σάναντερ, υποστηριζόμενη από την Κροατική Δημοκρατική Ένωση (HDZ), το Κροατικό Κόμμα Γεωργών (HSS), το Κροατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα Φιλελευθέρων (HSLS) και τους αντιπροσώπους των εθνικών μειονοτήτων..^[19] Το νέο κοινοβούλιο πραγματοποίησε την πρώτη του συνεδρίαση στις 11 Ιανουαρίου 2008.^[20] Μία ημέρα μετά, το κοινοβούλιο ενέκρινε τη νέα κυβέρνηση του Σάναντερ.^[21]

2011

2015

2016

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν τον Σεπτέμβριο του 2016. Το συντηρητικό κόμμα HDZ κέρδισε τις εκλογές χωρίς αυτοδυναμία, με δεύτερους τους σοσιαλδημοκράτες.^[22]

2014

Οι δεύτερες ευρωεκλογές στην Κροατία έγιναν στις 25 Μαΐου 2014. Συνολικά εξελέγησαν 11 ευρωβουλευτές. Ο κυβερνών συνασπισμός Kukuriku του Ίβο Γιοσίποβιτς υπέστη απώλειες, μένοντας στις 4 έδρες έναντι 6 για την Κροατική Δημοκρατική Ένωση και τους εταίρους της και 1 για τους Πράσινους.^[23]

2013

Οι πρώτες ευρωεκλογές στη χώρα διεξήχθησαν στις 14 Απριλίου 2013 και εξελέγησαν συνολικά 12 ευρωβουλευτές.^[24] Οι εκλεγέντες υπηρέτησαν το υπόλοιπο της θητείας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της περιόδου 2009-2013, καθώς η Κροατία έγινε μέλος της ΕΕ την 1η Ιουλίου 2013. Η εκλογή των μελών έγινε αναλογικά με ανοικτές λίστες.^[25][26]Διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις, που ήθελαν το σοσιαλδημοκρατικό συνασπισμό να κερδίζει, νικητής των εκλογών με οριακή πλειοψηφία αναδείχθηκε η κεντροδεξιά Κροατική Δημοκρατική Ένωση και οι εταίροι της.^[27] Η συμμετοχή ήταν μόλις 20,8% που είναι και το χαμηλότερο ποσοστό σε εθνικές εκλογές στην ιστορία της Κροατίας.^[28]

1991

Στο πρώτο δημοψήφισμα της Κροατίας στις 19 Μαΐου 1991, η χώρα υπερψήφισε την ανεξαρτησία της από τη Γιουγκοσλαβία με ποσοστό 93,2%.^[29] Μετά το δημοψήφισμα, η χώρα κήρυξε την ανεξαρτησία της στις 25 Ιουνίου 1991.^[30] Η ΕΟΚ και τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώρισαν διπλωματικά την Κροατία το 1992.

Σε δημοψήφισμα που έγινε στις 22 Ιανουαρίου 2012 οι ψηφοφόροι της χώρας τάχθηκαν με ποσοστό 66% υπέρ της ένταξης στην ΕΕ έναντι 33% που καταψήφισαν την πρόταση.^[32]

Οι Κροάτες ψηφοφόροι, σε δημοψήφισμα που διεξήχθη την 1η Δεκεμβρίου 2013, υπερψήφισαν την πρόταση (με ποσοστό 65,8%) να ορίζεται στο Σύνταγμα ο γάμος ως η "ένωση ανάμεσα σε έναν άντρα και σε μία γυναίκα".^[33]