Επιστήμονας

Ως επιστήμονας χαρακτηρίζεται ένα πρόσωπο που εξειδικεύεται σε έναν ή περισσότερους τομείς της επιστήμης και το οποίο χρησιμοποιεί την επιστημονική μέθοδο προκειμένου να διεξάγει ερευνητική εργασία (θεωρητική ή εφαρμοσμένη).^[2][3]

Στην κλασική αρχαιότητα, δεν υπήρχε αντίστοιχη έκφραση για να περιγράψει τον σύγχρονο επιστήμονα. Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα περίπου, ο όρος που χρησιμοποιούνταν συνήθως για να δηλώσει τον επιστήμονα ήταν "φυσικός φιλόσοφος", καθώς η επιστήμη θεωρούνταν κλάδος της φιλοσοφίας, ή γενικά "άνθρωπος της επιστήμης".^[4]

Η λέξη "επιστήμονας" χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ουίλιαμ Χιούελ το 1833.^[4][5] Ο Χιούελ αναφέρθηκε σε ένα άρθρο του στη Μαίρη Σόμερβιλ, μια Σκωτσέζα ερευνήτρια που στα βιβλία της συγκέντρωνε και συνέθετε τους μέχρι τότε ξεχωριστούς και απομονωμένους κλάδους των μαθηματικών, της αστρονομίας, της γεωλογίας, της φυσικής και της χημείας σε ένα πρωτότυπο και εμπνευσμένο σύνολο. Αυτά τα βιβλία ήταν τόσο ολοκληρωμένα και δημιουργικά που επιλέχθηκαν ως εκπαιδευτικά εγχειρίδια στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.^[6] Ο Χιούελ αισθάνθηκε την ανάγκη να δημιουργήσει μία νέα λέξη για να περιγράψει την Σόμερβιλ, όχι μόνο γιατί η φράση "άνθρωπος της επιστήμης" (man of science) που χρησιμοποιούνταν μέχρι τότε δεν ταίριαζε στο φύλο της, αλλά και γιατί η σκέψη της ήταν τόσο πρωτότυπη και "ολιστική" που έπρεπε να εφεύρει έναν άλλο όρο για να την περιγράψει.^[6] Η λέξη "επιστήμονας" μάλιστα δεν είχε ουδέτερο χαρακτήρα όπως σήμερα αλλά αποσκοπούσε, όπως είπε ο Χιούελ, στο να περιγράψει την "ιδιαίτερη διαφώτιση του γυναικείου νου" στο να συνθέτει διαφορετικούς τομείς σε μία ολική επιστήμη.^[7]

Στη σύγχρονη εποχή, πολλοί επιστήμονες έχουν εξειδικευτεί σε διάφορους τομείς της επιστήμης,^[8] και ακολουθούν καριέρα σε διάφορους χώρους της οικονομίας, όπως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στη βιομηχανία, σε κυβερνητικούς, αλλά και σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις.^[9][10][11]