Οινηίδα φυλή

φυλή της αρχαίας Αθήνας

Με την ονομασία Οινηίς ή Οινηίς φυλή [1] (αρχαία ελληνικά: Οἰνηΐς) ή Οινηίδα φυλή (σύγχρονα ελληνικά) για την φυλή και Οινηίδα (γενική: Οινηίδος) για την περιοχή και με το όνομα (άρθρο: ο) Οινεύς ή (άρθρο πληθυντικού: οι) Οινείς ή Οινηείς, για τα μέλη της φυλής και τους κατοίκους της περιοχής αυτής, αναφέρεται μια από τις φυλές της Αρχαίας Ελλάδας και μία από τις 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας, οι οποίοι κατοικούσαν στην ομώνυμη περιοχή της Οινηίδας, η οποία περιλάμβανε μια σειρά από δήμους της περιοχής της σύγχρονης Ελλάδας που είναι γνωστή ως Αττική.

Ονομασία

Απεικόνιση του Οινέα, πάνω σε λευκή αττική λήκυθο, περίπου το 500 π.Χ.

Η Οινηίδα, πήρε το όνομά της από τον μυθικό Οινέα (αρχαία ελληνικά: Οινεύς), ο οποίος ήταν ο βασιλιάς της Καλυδώνας, γιος του Πορθάονα και της Ευρύτης, εγγονός του Αγήνορα και απόγονος του Ενδυμίωνα και της Προνόης.

Οι 10 φυλές της Αρχαίας Αθήνας

Η φυλή και η περιοχή των 20 Οιηνίδων δήμων ήταν μέρος της μεγάλης πόλης-κράτους της αρχαίας Αθήνας, η οποία διοικούταν από εκπροσώπους των 10 φυλών της Αθήνας, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, οι οποίες ήταν οι εξής:

  1. Ἐρεχθηΐς, (ονομάστηκε από τον Ερεχθέα),
  2. Αἰγηΐς, (ονομάστηκε από τον Αιγέα),
  3. Πανδιονίς, (ονομάστηκε από τον Πανδίονα),
  4. Λεοντίς, (ονομάστηκε από τον Λέω, γιο του Ορφέα),
  5. Ἀκαμαντίς, (ονομάστηκε από τον Ακάμα, γιο του Θησέα),
  6. Οἰνηΐς, (ονομάστηκε από τον Οινέα),
  7. Κεκροπίς, (ονομάστηκε από τον Κέκροπα),
  8. Ἱπποθοντίς, (ονομάστηκε από τον Ιπποθόωντα),
  9. Αἰαντίς, (ονομάστηκε από τον Αίαντα),
  10. Ἀντιοχίς, (ονομάστηκε από τον Αντίοχο, γιο του Ηρακλή).

Οι δήμοι της Οινηίδος

Η φυλή Οινηίς, με βάση τη διαίρεση του Κλεισθένη, είχε κατανεμηθεί σε διάφορες περιοχές, που καταλάμβαναν οι δήμοι,[2] που ανήκαν σε αυτήν και έφεραν τις ονομασίες:

  1. Αχαρναί ή Αχάρνα, ο δημότης Αχαρνεύς ή Αχαρνίτης ή Αχαρναίος ή Αχαρνικός, [3][4] πληθυντικός (οι): Αχαρνής (Ἀχαρνῆς στην Αττική διάλεκτο) ή Αχαρνείς (γνωστοί και από τους Αχαρνείς του Αριστοφάνη),
  2. Βουτάδαι, ο δημότης Βουτάδης,[5]
  3. Επικηφισία ή Επικηφίσιοι, (επίσης συναντάται και ως Επικηφησία) ο δημότης Επικηφίσιος ή Επικηφήσιος,[6][7]
  4. Θρία ή Θριώ, ο δημότης Θριάσιος,[8]
  5. Ιπποταμάδαι, ο δημότης Ιπποταμάδης,[9]
  6. Κοθωκίδαι, ο δημότης Κοθωκίδης,[10]
  7. Λακιάδαι, ο δημότης Λακιάδης,[11] [12]
  8. Λουσία, ο δημότης Λουσιεύς[13] [14]
  9. Μελίτη, ο δημότης Μελιτεύς,[15]
  10. Όη, ο δημότης Όηθεν (= προέρχεται από την Όη),[16]
  11. Περιθοίδαι, ο δημότης Περιθοίδης, [17]
  12. Πτελέα, ο δημότης Πτελεάσιος,[18]
  13. Τυρμίδαι, ο δημότης Τυρμίδης,[19]
  14. Φυλή, ο δημότης Φυλάσιος,[20]

Ιστορικές ασάφειες

Υπάρχουν μερικές ιστορικές ασάφειες σχετικά με την ταύτιση ή τα ονόματα μερικών δήμων αυτής της φυλής, σε σχέση με άλλες:

  1. Βουτάδαι ή Βούτεια[21] ο δημότης Βουτάδης,[22] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, τον αναφέρει ο Στέφανος Βυζάντιος ως δήμο της Αιγηίδος φυλής).
  2. Κειριάδαι (Κειριάδες), ο δημότης Κειριάδης, [23] [24] (υπό αμφισβήτηση το αν ανήκε στη φυλή, τον αναφέρει ο Στέφανος Βυζάντιος ως δήμο της Ιπποθοωντίδας φυλής, η οποία είναι και η επικρατέστερη άποψη).

Η συμμετοχή των δήμων στη αρχαία Βουλή

Η αντιπροσωπευτική ποσόστωση των εκπροσώπων - βουλευτών των δήμων της Οινηίδος (στον παρακάτω πίνακα) αποδεικνύει και τη σημαντική συμμετοχή της φυλής αυτής, κατά την πρώτη (508 π.Χ. - 306 π.Χ.) και τη δεύτερη περίοδο (306 π.Χ. - 223 π.Χ.) της διακυβέρνησής της, μέσω της αρχαίας αθηναϊκής Βουλής και της Εκκλησίας του δήμου, ειδικότερα την περίοδο μεταξύ των ετών 343 π.Χ. - 253 π.Χ..[25]

Οἰνηΐς

Δήμοι#[26]#[27]Σημειώσεις
Λακιάδαιπόλεις
Βουτάδαι11ενσωμάτωση στη φυλή Πτολεμαΐς
στη 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Επικηφισία ή Επικηφίσιοι1 (2)1
Ιπποταμάδαι1ενσωμάτωση στη φυλή Δημητριάς
στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Λακιάδαι23
Λουσία11
Περιθοίδαι33
Πτελέα11
Τυρμίδαι1 (0)1ενσωμάτωση στη φυλή Ατταλίς
στη 4η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Θρίαπαραθαλάσσιοι δήμοι
Κοθωκίδαι2 (1)ενσωμάτωση στη φυλή Δημητριάς
στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Όη6 (7)6
Φυλή2ενσωμάτωση στη φυλή Δημητριάς
στη 2η και 3η περίοδο (υπό Μακεδονική κατοχή)
Θρία78ενσωμάτωση στη φυλή Αδριανίς
στη 5η περίοδο (ελληνιστικοί - ρωμαϊκοί χρόνοι)
Πεδίονμεσόγειοι (μη παραθαλάσσιοι δήμοι)
Αχαρναί2225

Προσωπικότητες από την Οινηίδα

Με καταγωγή γενικά από την Οινηίδα, αναφέρονται οι εξής:

Από το δήμο των Αχαρνών, γνωστοί, ήταν:

Δείτε επίσης

Παραπομπές - σημειώσεις

Πηγές

Αρχαίες πηγές

  • Στέφανος Βυζάντιος, «Εθνικών», Έκδοση 1839: Stephanus (Byzantius), Anton Westermann: “Stephani Byzantii Ethnikōn quae supersunt”, Sumptibus et typis B.G. Teubneri, Λειψία 1839.
🔥 Top keywords: Πύλη:ΚύριαΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρουΕιδικό:ΑναζήτησηΜιχάλης ΔημητρακόπουλοςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2024Σερζ ΙμπάκαΘανάσης ΠαπακωνσταντίνουΣεβίτσεΛορένζο ΜπράουνΆμλετΑλέξης ΚούγιαςΠαναθηναϊκός (καλαθοσφαίριση ανδρών)ΣλοβακίαΝηλ ΆρμστρονγκΚιλιάν ΕμπαπέΠρωτάθλημα Ελλάδας καλαθοσφαίρισης ανδρώνΚώστας ΣλούκαςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2020Ιβάν ΓιοβάνοβιτςΝατάσα ΓιάμαληΔημήτρης ΣταρόβαςΕυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2004Τζεφ ΜπέζοςΕυρωλίγκα ανδρώνΠαλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄Ρόμελου ΛουκάκουΕλλάδαΕθνική Γαλλίας (ποδόσφαιρο ανδρών)Λένα ΜαντάΔημήτρης ΓιαννακόπουλοςΟλυμπιακός Σ.Φ.Π. (καλαθοσφαίριση ανδρών)Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2Παγκόσμιο Κύπελλο ΠοδοσφαίρουΠαγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2026Πρωτάθλημα Ελλάδας χειροσφαίρισης ανδρώνΟλυμπιακός Σ.Φ.Π. (ποδόσφαιρο)Ν'Γκολό ΚαντέΕθνική Ελλάδας (ποδόσφαιρο ανδρών)Ορθογραφία της Γαλλικής γλώσσας