Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο
Το οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ) ή οξύ σύνδρομο στεφανιαίας (ΟΣΣ) είναι ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από μειωμένη ροής αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες, έτσι ώστε μέρος του καρδιακού μυός να μην μπορεί να λειτουργήσει σωστά και να υποστεί μεγάλη ζημιά.[1] Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι η στηθάγχη - τυπικό προκάρδιο άλγος, που αντανακλά συχνά στον αριστερό ώμο[2] ή στη σιαγόνα και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία και εφίδρωση . Πολλοί άνθρωποι με οξεία στεφανιαία σύνδρομα (ΟΣΣ) εμφανίζουν συμπτώματα άλλα από τον θωρακικό πόνο, ιδιαίτερα γυναίκες, ηλικιωμένους ασθενείς και ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη.[3]
| Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο | |
|---|---|
 Απόφραξη στεφανιαίας αρτηρίας | |
| Ειδικότητα | Καρδιολογία |
| Διαγνωστική μέθοδος | Ηλεκτροκαρδιογράφημα |
| Θεραπεία | Αγγειοπλαστική, θρομβόλυση |
| Ταξινόμηση | |
Το οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ) συσχετίζεται συνήθως με τρεις κλινικές εκδηλώσεις, οι οποίες ονομάζονται σύμφωνα με την εμφάνιση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ): [4] Έμφραγμα μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI, 30%), έμφραγμα μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST (NSTEMI, 25% ή ασταθή στηθάγχη (38%).[5] Μπορεί να υπάρξει κάποια παραλλαγή ως προς τις μορφές εμφράγματος του μυοκαρδίου (MI) που ταξινομούνται κάτω από οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.[6]
Το ΟΣΣ θα πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκεται από την σταθερή στηθάγχη, η οποία εμφανίζεται κυρίως κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας ή του στρες και παύει σε ηρεμία. Σε αντίθεση με τη σταθερή στηθάγχη, η ασταθή εμφανίζεται ξαφνικά, συχνά σε ηρεμία ή με ελάχιστη άσκηση, ή σε μικρότερο βαθμό άσκησης από την προηγούμενη στηθάγχη του ατόμου («στηθάγχη crescendo»). Η νεοεμφανιζόμενη στηθάγχη θεωρείται επίσης είδος ασταθούς στηθάγχης, καθώς υποδηλώνει πιθανή ρήξη πλάκας σε μια από τις στεφανιαίες αρτηρίες.
Συμπτώματα ΟΣΣ
Το βασικό σύμπτωμα της σοβαρής μείωσης της ροής αίματος προς την καρδιά είναι ο θωρακικός άλγος που εμφανίζεται ως σφίξιμο στο στήθος και συχνά (αλλά όχι πάντα) αντανακλά στον αριστερό βραχίονα και στην αριστερή γωνία της γνάθου. Αυτό μπορεί να συνοδεύεται με εφίδρωση, ναυτία και έμετο, καθώς και δύσπνοια. Σε πολλές περιπτώσεις, η αίσθηση είναι "άτυπη", με πόνο που παρουσιάζεται με διαφορετικούς τρόπους ή ακόμα δίχως καθόλου πόνου (που είναι πιο πιθανό σε γυναίκες και σε διαβητικούς ). Κάποιοι μπορεί να αναφέρουν αίσθημα παλμών, άγχος, αδυναμία . Η περιγραφή της δυσφορίας του θώρακα ως πίεσης έχει μικρή χρησιμότητα στην υποβοήθηση μιας διάγνωσης, καθώς δεν ειδικό σημείο για τον ΟΣΣ.[7]
Αν και το ΟΣΣ συνήθως σχετίζεται με την στεφανιαία θρόμβωση μετά από ρήξη αθηροσκληρωτικής πλάκας, μπορεί επίσης να συσχετιστεί και με τη χρήση ουσιών όπως η κοκαΐνη. Η στηθάγχη μπορεί επίσης να είναι εξαιτίας δευτεροπαθούς παράγοντες όπως για παράδειγμα: αναιμία, βραδυκαρδία ή ταχυκαρδία, αρτηριακή υπόταση ή αρτηριακή υπέρταση, σοβαρή στένωση αορτικής βαλβίδας, πνευμονική αρτηριακή υπέρταση και μια σειρά άλλων καταστάσεων.
Η παθοφυσιολογία
Σε ασθενείς με ΟΣΣ, η ρήξη αθηρωματικής πλάκας είναι το συχνότερα αίτιο σε σύγκριση με τη διάβρωση της, προκαλώντας έτσι τον αιφνίδιο σχηματισμό θρόμβου που εμποδίζει τη ροή αίματος μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες. Η ρήξη της πλάκας είναι υπεύθυνη για το 60% του εμφράγματος του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI), ενώ η διάβρωση της πλάκας είναι υπεύθυνη για το 30% του λεγόμενο έμφραγμα του μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST - (NSTEMI).
Διάγνωση
Ηλεκτροκαρδιογράφημα
Σε περίπτωση ΟΣΣ το ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι η πρώτο σημαντικό εργαλείο - εξέταση που πραγματοποιείται που βοηθάει να ξεχωρίζεται το STEMI από το NSTEMI. [8] Το ΗΚΓ πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν γρήγορα, και ακόμα στο ασθενοφόρο.[9] Εάν υποδηλώνει στοιχεία STEMI ή στοιχεία ισοδύναμο STEMI, η θεραπεία εκλογής είναι η αγγειοπλαστική ή η θρομβόλυσης εάν δεν είναι δυνατόν η πραγματοποίηση της αγγειοπλαστικής εντός του κατάλληλου χρονικού διαστήματος για την επιτυχή διάσωση του μυοκαρδίου.