Βενζυλαμίνη

χημική ένωση
(Ανακατεύθυνση από C6H5CH2NH2)

Η βενζυλαμίνη ή φαινυλομεθαναμίνη ή αμινομεθυλοβενζόλιο είναι μια πρωτοταγής αρωματική αμίνη, με χημικό τύπο C7H9N. Το μόριὀ της αποτελείται από μια βενζυλική ομάδα (PhCH2- ή Bn-) και μια αμινομάδα (-ΝΗ2). Στις «συνηθισμένες συνθήκες», δηλαδή θερμοκρασία 25 °C και πίεση 1 atm, η βενζυλαμίνη είναι ένα άχρωμο υγρό με οσμή που μοιάζει μ' αυτήν της αμμωνίας. Είναι μια ένωση που χρησιμοποιείται συχνά ως μητρική ύλη για τη σύνθεση άλλων.

Βενζυλαμίνη
Γενικά
Όνομα IUPACΦαινυλομεθαναμίνη
Άλλες ονομασίεςΒενζυλαμίνη
Αμινομεθυλοβενζόλιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύποςC7H9N
Μοριακή μάζα107,15 amu
ΣυντομογραφίεςBnNH2
Αριθμός CAS100-46-9
SMILESNCc1ccccc1
InChI1S/C7H9N/c8-6-7-4-2-1-3-5-7/h1-5H,6,8H2
Αριθμός RTECSDP1488500
Αριθμός UNA1O31ROR09
PubChem CID7504
ChemSpider ID7223
Δομή
Διπολική ροπή1,38
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης10 °C (283,16 K)[1]
Σημείο βρασμού185 °C (458,16 K)[1]
Πυκνότητα981 kg/m3[2]
Διαλυτότητα
στο νερό
32,4 kg/m3
Διαλυτότητα
σε άλλους διαλύτες
αιθανόλη
διαιθυλαιθέρα
προπανόνη
βενζόλιο
χλωροφόρμιο
τετραϋδροφουράνιο
εξάνιο
Δείκτης διάθλασης ,
nD
1,543
ΕμφάνισηΆχρωμο υγρό
Χημικές ιδιότητες
pKa9,34[3]
Ελάχιστη θερμοκρασία
ανάφλεξης
85 °C[1][2]
Επικινδυνότητα
Εύφλεκτη (F)
Φράσεις κινδύνουR21/22 R34[2]
Φράσεις ασφαλείας(S2), S9, S16, S33[2]
Κίνδυνοι κατά
NFPA 704

2
3
0
 
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Παραγωγή

Από βενζυλαλογονίδιο

Μέθοδος Hoffmann

Με επίδραση αμμωνίας σε βενζυλαλογονίδιο[4][5]:

  • Μειονόκτημα της μεθόδου είναι ότι συμπαράγονται διβενζυλαμίνη και τριβενζυλαμίνη ακόμη και αλογονούχο τετραβενζυλαμμώνιο[6].

Με επίδραση νατραμίδιου σε βενζυλαλογονίδιο

Με επίδραση διαλύματος νατραμίδιου σε βενζυλαλογονίδιο[7]:

Με αντιδραστήρια Grignard

Μέσω οργανομαγνησιακών ενώσεων και χλωραμίνης[8]:

Αναγωγή νιτροφαινυλομεθανίου

Με αναγωγή νιτροφαινυλομεθανίου[9]:


ή

Αναγωγή βενζονιτριλίου

Με αναγωγή βενζονιτριλιου[10]:

Αποικοδόμηση 2-φαινυλαιθαναμιδίου

Με αποικοδόμηαη 2-φαινυλαιθαναμιδίου κατά Hofmann[11]:

Αναγωγική αμίνωση βενζαλδεΰδης

Με αναγωγική αμίνωση βενζαλδεΰδης παράγεται βενζυλαμίνη[12]:


ή

Χημικές ιδιότητες και παράγωγα

Συμπεριφορά βάσης

Συμπεριφορά βάσης - Παράγει άλατα με οξέα[13]:


Επίδραση νιτρώδους οξέος

  • Το νιτρώδες οξύ είναι σχετικά ασταθές και γι' αυτό παράγεται συνήθως επί τόπου («in citu») με την παρακάτω αντίδραση:

1. Απαμίνωση - μετατροπή σε βενζυλική αλκοόλη[14]:

2. Απαμίνωση - μετατροπή σε αλκυλοβενζυλαιθέρα[15]:

3. Απαμίνωση - μετατροπή σε ιωδομεθυλοβενζόλιο[16]:

4. Απαμίνωση - μετατροπή σε αλομεθυλοβενζόλιο[17]:

5. Απαμίνωση - μετατροπή σε φθορομεθυλοβενζόλιο[18]:

6. Απαμίνωση - μετατροπή σε νιτρομεθυλοβενζόλιο[19]:

7. Απαμίνωση - μετατροπή σε βενζυλική θειόλη[20]:

8. Απαμίνωση - μετατροπή σε φαινυλαιθανονιτρίλιο[21]:

9. Απαμίνωση - μετατροπή σε βενζυλαρύλιο[22]:

Αλκυλίωση

Παράγει δευτεροταγείς βενζυλαμίνες με αλκυλαλογονίδια (RX). Π.χ.[23]::

Ακυλίωση αμινομάδας

1. Με ακυλαλογονίδια[24].:

2. Με ανυδρίτες καρβονικών οξέων[25]:

3. Με εστέρες[25]:

Ιμίνες

Με καρβονυλικές ενώσεις δείνει ιμίνες. Π.χ. με αλδεΰδες (RCHO) δίνει[12]:

Οξείδωση

Οξειδώνεται προς νιτροφαινυλομεθάνιο:

Υδρογονόλυση

Μετά την παραγωγή Ν,Ν-διαλκυλοβενζυλαμίνης, μπορεί να υδρογονολυθεί, σχηματίζοντας τολουόλιο και δευτεροταγή αμίνη[26]:


Προσθήκη

Δίνει αντιδράσεις προσθήκης σε αλκένια. Π.χ. με αιθένιο δίνει αιθυλοβενζυλαμίνη:

Σημειώσεις και αναφορές

Πηγές

  1. Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
  2. Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  3. SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  4. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982