80 (nùmer)

(S 't î drē a serchèr minga 'l nùmer 80, mo invéci 'l an 80 dòp ch'l era nê Noster Sgnōr, 't ê da 'ndèr chè)


'L 80 (utànta, ottanta in itagliàṅ, octoginta in latèin) 'l è 'l nùmer naturèl (${\displaystyle \mathbb {N} }$) ch'a seguìs al 79 (stantanōv) e 'l vin prìma edl 81 (utantùn). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt LXXX. In dla numerasiòun ordinèla al tōś 'l utantéśim post.

Proprietê matemàtichi edl 80

• 'L è 'n nùmer pèra.
  
  
• 'L 80 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 2 col 40:
  Fatoriśasiòun: ${\displaystyle 80=2\cdot 2\cdot 2\cdot 2\cdot 5=2^{4}\cdot 5}$
  
  
• Al fa pèrt edla séri 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 5 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr,^[1]
  séri ciamèda anca di nùmer quèśi prim, indû, in cal chèś chè, a s descòr ed nùmer 5-quèśi prim:^[2][3]
  32, 48, 72, 80, 108, 112, 120, 162, 168, 176, 180, 200, 208, 243, 252, 264, 270, 272, 280, 300 ...
  
  
• 'L 80 al gh'à 10 diviśōr: 1, 2, 4, 5, 8, 10, 16, 20, 40, 80.
  Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più granda che lò stès,
  dòunca 'l 80 ’l è 'n nùmer abundànt:^[4][5] 1+2+4+5+8+10+16+20+40 = 106 > 80
  
  
• 'L è 'n nùmer arfatoriśàbil, send diviśìbil p'r al nùmer di só diviśōr.
  
  
• 'L è 'l 8^èv edla séri di nùmer pentagonèl cunsèintric, gnend dop dal 61 e prìma dal 101:^[6]
  1, 5, 11, 20, 31, 45, 61, 80, 101, 125, 151, 180, 211, 245, 281, 320, 361, 405, 451, 500, 551 ...^[7]
  
  
• 'L è 'l 4^rt edla sèri di nùmer 20-gonèl cunsèintric, gnend dòp dal 41 e prìma dal 121:^[8]
  1, 20, 41, 80, 121, 180, 241, 320, 401, 500, 601, 720, 841, 980, 1121, 1280, 1441, 1620, 1801 ...^[9]
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 80-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 237:
  1, 80, 237, 472, 785, 1176, 1645, 2192, 2817, 3520, 4301, 5160, 6097, 7112, 8205, 9376 ...
  
  
• 'L è 'l 4^rt edla sequèinsa di nùmer piramidèl enagonèl, gnend dop dal 34 e prìma dal 155:^[10]
  1, 10, 34, 80, 155, 266, 420, 624, 885, 1210, 1606, 2080, 2639, 3290, 4040, 4896, 5865 ...^[11]
  
  
• 'L è 'n nùmer 'd Harshad.
  
  

• 'L è la sòma ed 2 nùmer quadrê: ${\displaystyle 80=4^{2}+8^{2}}$
  Al 23^śim edla sequèinsa di nùmer sòma ed 2 nùmer quèder diferèint tra 'd lōr e minga 0:^[12]
  ... 45, 50, 52, 53, 58, 61, 65, 68, 73, 74, 80, 82, 85, 89, 90, 97, 100, 101, 104, 106, 109 ...^[13][14][15]
  
  

Proprietê giomètrichi

Al nùmer 80 in dla Chìmica

'L 80 'l è al nùm'r atómic dal mercùri (Hg).

I sìmbol dal nùmer 80

In dla śmòrfia ed Nàpol

In dla śmòrfia, al nùmer 80 al vōl dìr "La bòca" (′A vocca in napoletàṅ, damànd ch'a gìsen La bocca in itagliàṅ).

Vóś lighèdi

• nùmer
• nùmer naturèl
• nùmer intēr
• nùmer quèśi prim
• nùmer abundànt
• nùmer arfatoriśàbil
• nùmer pentagonèl cunsèintric
• nùmer 20-gonèl cunsèintric
• nùmer 80-gonèl
• nùmer piramidêl enagonèl
• nùmer 'd Harshad

Referèinsi