Шакир Шамильский

Шакир Шамильский
Туган телдә исем	Шакир Габделгани улы Вахитов
Туган	10 сентябрь 1892(1892-09-10) РИ, Казан губернасы, Лаеш өязе, Юеш Көрнәле
Үлгән	8 май 1945(1945-05-08) (52 яшь) ССРБ, РСФСР, ТАССР, Казан
Яшәгән урын	Чернышевски урамы[1]
Милләт	татар
Ватандашлыгы	Русия империясе Русия империясе→ РСФСР РСФСР→ ССРБ ССРБ
Һөнәре	артист, режиссер

Шакир Шамильский (сәхнә псевдонимы, чын исеме Шакир Вахитов, Шакир Габделгани улы Вахитов, 1892 елның 10 сентябре, РИ, Казан губернасы, Лаеш өязе, Юеш Көрнәле — 1945 елның 8 мае, ССРБ, РСФСР, ТАССР, Казан) — драма артисты, спектакльләр куючы, татар театрына нигез салучыларның берсе, Казан (1924–1925, 1927–1928), Әстерхан (1931-1935), Бакы (1935-1936), Ташкәнт (1939-1940) татар театрларында баш режиссер^[2], Татарстан АССР атказанган артисты (1945).

Тәрҗемәи хәлевики-текстны үзгәртү

1892 елның 10 сентябрендә Казан губернасы Лаеш кантоны (хәзерге Алексеевск районы) Юеш Көрнәле авылында туган.

Хезмәт юлывики-текстны үзгәртү

• 1909 елда «Сәйяр» труппасы спектаклендә (Пермь) катнаша.
• 1912 елдан «Нур» труппасында һөнәри артист, соңрак спектакльләр дә куя.
• 1918–1920 елларда Идел буе, Урал, Себер шәһәрләрендә төрле труппаларда (Буа театры, Урал татар эшче театры һ.б.) эшли.
• 1921–1922 елларда — Казанда Татар академия театрында.
• 1922–1923 елларда — Уфада Татар-башкорт театрында.
• 1924–1928 елларда — Казанда Татар академия театрында артист, режиссер һәм баш режиссер (1924–1925, 1927–1928 еллар).
• 1931–1935 елларда — Казан һәм Әстерхан татар театрында артист һәм режиссер.
• 1935–1936 елларда — Бакыдагы татар театрында режиссер.
• 1937–1939 елларда — Казанда Татар академия театрында.
• 1939–1940 елларда Ташкәнтта татар театрында баш режиссер.
• 1940 елдан Татар академия театрында эшли.

Иҗатывики-текстны үзгәртү

Шамильский — чын мәгънәсендә тормышчан реалистик стильдәге артист. Искиткеч көчле романтик пафоска күтәрелә, үзе иҗат иткән образның эчке дөньясына керә белә. Аның уй-хисләрен аңлый, тоя белә. Шамильский башлыча акыл белән уйлап иҗат итүче артист иде… ул тудырган образлар коеп куйган шикелле була торган иде: бар да төгәл, бар да үлчәнгән. Ул образны эчтән җылыта, яктырта белә. Тирән эмоция, кайнар дәрт, зур ихтыяр көче — менә нәрсәләр характерлы иде аның уенына. Әйтерсең лә ул уйнамый, ә сәхнәдә «яши» Әмирхан Еники

.

Куйган спектакльләревики-текстны үзгәртү

• 1925 «Качкыннар» Нәкый Исәнбәт
• 1931 «Кулъяулыктагы хат» Салих Баттал
• 1943 «Мәрьям» Нәкый Исәнбәт

Уйнаган рольләревики-текстны үзгәртү

• Закир — «Бәхетсез егет» Галиәсгар Камал
• Исмәгыйль — «Галиябану» Мирхәйдәр Фәйзи
• Сөләйман — «Яшә, Зөбәйдә, яшим мин» Сәгыйть Рәмиев
• Жан Рено — «Хөкемдә хаталык» А. Деннери
• Кудряш — «Яшенле яңгыр» А. Островский
• Фердинанд — «Мәкер вә мәхәббәт» Ф. Шиллер
• Васька — «Тормыш төбендә» Максим Горький
• Давыт — «Җилкәнсезләр» Кәрим Тинчурин
• Миңлегали — «Зәңгәр шәл» Кәрим Тинчурин
• Җантимер — «Ил» Кәрим Тинчурин
• Шиһабетдин — «Саташкан кыз» Фәтхи Бурнаш
• Мансур — «Күмелгән кораллар» Һади Такташ
• Годун — «Разлом» Борис Лавренев
• Гайдай — «Эскадра һәлакәте» А. Корнейчук
• Кузнецов — «Габбас Галин» Шәриф Камал
• Отелло, Яго — «Отелло» Уильям Шекспир
• Кент — «Король Лир» Уильям Шекспир
• Аркадий — «Безнең шәһәрнең егете» Константин Симонов
• Сафонов — «Рус кешеләре» Константин Симонов
• Эрнст — «Профессор Мамлок» Ф. Вольф
• Булат — «Мәрьям» Нәкый Исәнбәт
• Мостафа — «Ялкын» Таҗи Гыйззәт һ.б

Бүләкләре, мактаулы исемнәревики-текстны үзгәртү

• 1945 — ТАССР атказанган артисты

Искәрмәләрвики-текстны үзгәртү