Harzer Schmalspurbahnen

De Harzer Schmalspurbahnen GmbH (HSB) is, met een totale spoorlengte van 140,4 kilometer, het grootste smalspoorbedrijf van Duitsland. Het bedrijf bestaat sinds 13 maart 1991, en heeft op 1 februari 1993 het smalspoornet in de Harz van de Deutsche Reichsbahn (DR) overgenomen. De partner van de HSB is Landkreis Harz.

Harzer Schmalspurbahnen GmbH
Harzer Schmalspurbahnen
Het smalspoornet van de HSB
Algemene informatie
LandVlag van Duitsland Duitsland
HoofdvestigingWernigerode
Actief1993-heden
Websitehttp://www.hsb-wr.de
Beheer
TrajectenHarzquerbahn
Selketalbahn
Brockenbahn
Trajectlengte140,4
Portaal  Portaalicoon  Openbaar vervoer
Vervoerbewijs (voorzijde).
Stoomloc 99 7237-3 bij Albrechtshaus.
Draaischijf Wernigerode.

De HSB heeft in totaal 44 stations, 25 stoomlocomotieven, 16 diesellocomotieven, 10 motorwagens en circa 230 werknemers. De HSB vervoert circa 1 miljoen mensen per jaar. De spoorwijdte is 1000 millimeter (meterspoor).

Geschiedenis

In 1887 werd het traject GernrodeMägdesprung als eerste smalspoorlijn geopend. Het traject behoorde toen aan het bedrijf Gernrode-Harzgeroder Eisenbahn AG (GHE). In de hieropvolgende jaren werd het traject uitgebreid naar de plaatsen Alexisbad, Harzgerode, Stiege, Hasselfelde en Eisfelder Talmühle. De naam van dit traject werd Selketalbahn, omdat het voor het grootste deel door het Selketal loopt.

In 1896 startte een tweede bedrijf, genaamd Nordhausen-Wernigeroder Eisenbahn-Gesellschaft (NWE). Dit bedrijf exploiteerde de Harzquerbahn (Wernigerode – Drei Annen Hohne – Nordhausen) en de Brockenbahn (Drei Annen Hohne – SchierkeBrocken). Deze twee lijnen werden geopend op 27 maart 1899.

De bedrijven GHE en NWE werden na nationalisatie op 1 april 1949 overgenomen door de Deutsche Reichsbahn (DR), die naast de GHE en de NWE ook andere privébedrijven uit Saksen-Anhalt overnam.

Oorspronkelijk was ook het bedrijf Südharz-Eisenbahn-Gesellschaft (SHE) onderdeel van het smalspoornet in de Harz. In 1899 werden de trajecten WalkenriedBraunlage en Brunnenbachsmühle – Tanne geopend. Bij Sorge kruiste het traject van de SHE de Harzquerbahn van de NWE.

Door de deling van Duitsland werd het gedeelte van de SHE dat in West-Duitsland lag, in 1961, na de start van de bouw van de Berlijnse Muur stilgelegd. Ook het verkeer op de Brockenbahn werd op 13 augustus 1961 stilgelegd. Alleen met een speciaal toegangskaartje konden reizigers nog naar Schierke rijden.

Na de eenwording van Duitsland in 1990 werd de Brockenbahn gerenoveerd en op 15 september 1991 heropend. Sindsdien pendelen de voornamelijk door stoomlocomotieven getrokken smalspoortreinen van de Brockenbahn tussen Wernigerode en de Brocken.

Op 1 februari 1993 werd de smalspoorlijn van de DR overgenomen door de HSB.

Op 18 april 2005 werd begonnen met de aanleg van een nieuw traject tussen Gernrode en Quedlinburg. De DB had het treinverkeer tussen deze plaatsen stilgelegd. Deze lijn was aangelegd met normaalspoor en werd omgespoord. Hiertoe werd het station van Gernrode, dat voordien een kopstation was, verbouwd. Op 6 maart 2006 kwam de eerste trein van de HSB aan in het station van Quedlinburg. Vanaf 26 juni 2006 is het station Quedlinburg in de dienstregeling opgenomen.

Op 30 november 2009 werd begonnen met de aanleg van een nieuwe halte in Schurzfell. Hiermee worden de opstapmogelijkheden voor reizigers uit Nordhausen verbeterd. De nieuwe halte is een jaar later in gebruik genomen.

Rollend materieel

De Harzer Schmalspurbahnen beschikken over het volgende rollend materieel:

LocomotievenDR-serieOude aanduidingHuidige aantalRijvaardigInzet-/opstelplaatsOpmerking
Stoomlocomotieven
99 5901 tot 590399590NWE 11 tot 2232Extra treinen naar de Brocken, anders reserve (Wernigerode)Mallet-Locomotieven
99 590699590NWE 41II1JaSelketalbahn (Gernrode)Mallet-locomotieven
99 600199600NWE 21II1JaSelketalbahn (Gernrode)Eenheidslocomotief (prototype)
99 6101 en 610299610NWE 6 en 721Reserve voor extra treinen (Nordhausen Nord)Extra treinen / hoofdrevisie
99 7222992299 2221JaHarzquer- en Brockenbahn (Wernigerode)Eenheidslocomotief,
bijnaam "Big Mama",
over het algemeen met het oude nummer in dienst.
99 7231 tot 72479923–2499 231 tot 247179Selketal, Harzquer- en BrockenbahnNieuwbouw-stoomlocomotieven
Dieseltreinstellen
187 001VT 137GHE T 11JaGernrodeExtra treinen
187 011 en 013KAE VT 1 en 22NeeWernigerode WesterntorBijnaam "Fischstäbchen" ("Visstick")
187 012MEG T 151JaSelketalbahn (Gernrode)
187 0151NeeWernigerode WesterntorNieuwbouwtreinstel, prototype
187 016 tot 0194JaHarzquer- en Selketalbahn (3 Nordhausen Nord, 1 Wernigerode)Nieuwbouwtreinstel
187 025VT 137NWE T 31JaOp alle lijnen (Wernigerode Westerntor)Extra treinen,
sleeptreinstel
187 201 tot 2033JaTramlijn 10 in de omgeving van NordhausenTwee-systeem tram
type Combino duo van de "Straßenbahn Nordhausen"
Diesellocomotieven
199 005 en 006V 10 C2Nee(Nordhausen Nord)Lange termijn-overgave aan "IG Harzer Schmalspurbahnen e. V.",
006 wacht op reparatie
199 010 tot 012Kö II31Rangeerdienst Bw Wernigerode WesterntorOmbouw van normaalspoor
199 301V 30 C1Nee(Lokdepot Ilfeld)Prototype van een locomotiefserie voor de Indonesische staatsspoorwegen.
199 861, 871, 872, 874, 877, 892V 10063Op alle lijnen voor goederentreinen, werktreinen, hulptrein en in de rangeerdienst en de sneeuwruimdienst (1 Wernigerode, 2 Nordhausen Nord)Ombouw van normaalspoor,
bijnaam "Harzkamel"
Normaalspoor stoomlocomotief
95 102795095 0271jaRübelandbahn (Blankenburg (Harz))Bij de HSB ingedeeld, ingezet op de normaalsporige Rübelandbahn
Zie de categorie Harzer Schmalspurbahnen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.