Hallo Pieter van Eeden, en welkom op de Nederlandstalige Wikipedia!
Vlag van Verenigd Koninkrijk Welcome message in English

Hartelijk dank voor je belangstelling voor Wikipedia! We werken hier aan het ideaal van een vrij beschikbare, vrij bewerkbare, volledige en neutrale gemeenschapsencyclopedie. We waarderen het enorm als ook jij hieraan wilt bijdragen!

De Nederlandstalige Wikipedia is sinds 19 juni 2001 online en telt inmiddels 2.159.222 artikelen. In de loop van de jaren zijn er voor het schrijven of bewerken van artikelen en voor de onderlinge samenwerking een aantal uitgangspunten en richtlijnen geformuleerd. Neem die als nieuwkomer ter harte. Lees ook eerst even de informatie in dit venster voordat je aan de slag gaat. Geen van de richtlijnen heeft kracht van wet, want Wikipedia is en blijft vóór alles vrij bewerkbaar, maar een beetje houvast voordat je in het diepe springt kan nooit kwaad.

Deze pagina, die nu op je scherm staat, is trouwens je persoonlijke overlegpagina, de plaats waar je berichten van andere Wikipedianen ontvangt en ze kunt beantwoorden. Iedere gebruiker heeft zo'n pagina. Wil je een nieuw overleg met iemand anders beginnen, dan kan dat dus op zijn of haar overlegpagina. Sluit je bijdragen op overlegpagina's altijd af met vier tildes, dus zo: ~~~~. Een druk op de handtekeningknop (zie afbeelding) heeft hetzelfde effect: je bericht wordt automatisch ondertekend met je gebruikersnaam en de datum en tijd waarop je je boodschap voltooide. Versturen doe je met de knop "Wijzigingen publiceren".

Bronnen

Beste Pieter, als je heel specifieke informatie toevoegt, wil je dan alsjeblieft wel een bron opgeven? Jouw connectie tussen Surtr en zaterdag is tamelijk opmerkelijk en zeker geen wijdverspreid inzicht. Met vriendelijke groet, Notum-sit 23 jul 2009 17:54 (CEST)

Zal ik voortaan doen, maar volgens mij is een verband tussen Surtr en Zaterdag wijdverspreid inzicht!23 jul 2009 20:17 (CEST)--Pieter van Eeden 23 jul 2009 20:18 (CEST)

Heks

Hallo Pieter van Eeden. Je hebt nogal wat wijzigingen doorgevoerd bij heks. De wijziging bij het decreet van keizer Constantius II klopt in ieder geval niet, ik zie nog meer twijfelachtige wijzigingen. Wil je bronnen vermelden bij de overige wijzigen, anders draai ik de wijzigingen terug. Groet Encyacht 12 aug 2009 21:31 (CEST)

Ach nee! Ik heb geen twijfelachtige wijzigingen gedaan. Ik heb het afgelopen jaar veel boeken over Heksen gelezen. Mijn stellingen zijn juist. Over Constantius II kan ik niets zeggen, want deze regel is niet van mij. Ik heb alleen een woord in dat zin veranderd.--Pieter van Eeden 13 aug 2009 17:29 (CEST)

Volgens mij heb je toch echt het woord "bijgeloof" (bij Constantius II) verandert in Heidense Godsdiensten. Er zijn ook andere wijzigingen doorgevoerd. Ik neem aan dat je met de beste bedoelingen wijzigingen aanbrengt, en dat vind ik super hoor en ik zie ook echt wel dat het geen "fandalisme" is (anders had ik de wijzigingen misschien direct teruggedraaid), maar wat op wiki staat moet wel kloppen... Met twijfelachtig bedoel ik overigens helemaal niet dat ik jouw bijdragen twijfelachtig vindt, maar ik betwijfel of de dingen die je veranderde wel kloppen. Groet Encyacht

Heks2

Dag Pieter. Ik probeer de oude versie van dat artikel, tezamen met je bewerkingen vandaag erin[1] te doorgronden. Het verschil ertussen is fors. Ik begrijp dat op basis van de oude artikelversie met de bronnen de kerk niet de grootste heksenvervolger was, en op basis van Peter Berresford Ellis dat geheel anders blijkt te liggen? Of zijn er misschien meerdere relevante visies van historici hierover? Zo ja, dan zou er moeten staan: volgens die en die niet. Volgens die wel. Voor nu, groet --Sonty 13 aug 2009 18:06 (CEST) P.s. neem ook even je tekst door die je invoegde, er zitten taalfouten in (De Katholieke Kerk zou een leidende rol speelde.., ...Christelike priester..., ...de Heidense godsdiensten..., ...als doel gehad de laatste reste van de Keltische en Germaanse religie te doof).

Bedankt voor uw opmerking. Ik heb namelik de laatste tijd veel over Heksen gelezen. Het valt op dat de meeste Heksen vrouwen waren. De rede hiervoor is namelijk dat vrouwen (wel al gekerstend) nog steeds bepaalde aspecten van de Germaanse- en Keltische religie hebben beoefend tijdens de Middeleeuwen. Zij waren na de kerstening zelfs Christelijke priesters geworden, want dat waren zij in het oude natuurgeloof al geweest. Maar Rome wilde dat niet. Ook waren de vrouwen voor de kerstening de artsen in onze maatschappij. Het was geen baan voor een man. Ook dat wilde de kerk niet. De vrouw moet onderdanig zijn aan de man, volgens het nieuwe Romeinse Christendom. Maar de vrouwen stapten niet zomaar af van de oude gewoonten. Zij gingen nog steeds mensen gezondmaken, door kruiden en zalfjes te mengen. En verder dacht zij nog priester te kunnen zijn. Rome (Kerk) zet de vervolging in. Alle aspecten van de oude Heidense religie moesten weg. De vrouwen naar de brandstapel! Als u meer wilt weten hierover raad ik u aan om het boek van Prof. P.B. Ellis te lezen. Prima boek. Prima onderzoek gedaan.
Helaas is deze site over de heksen niet scherp genoeg. Er staat niks in over de etimologie van de woorden 'Heks' en 'Wicca'. Ik wil het wel nog bijwerken! Mag dat? --Pieter van Eeden 14 aug 2009 19:38 (CEST)
  • Hallo Pieter, dank voor je reactie. Ik weet niet heel veel van heksen/hekserij/toverij etc. Ik heb eens gelezen naar hoe dat nou zou zitten in wat nu Nederland is van de late middeleeuwen tot de periode erna (pak hem beet 1400-1630). Toen heb ik dit digitaal te lezen boek en dit en dit schrijven van J. Spaans gelezen. Ikzelf maakte eruit op dat veel mensen (vrouwen, mannen, kinderen) die hekserij/toverij als aanklacht aan de broek kregen, niets met kruidengenezerij of priester-achtige amibities te maken hadden. Aanklacht en bekentenissen speelden in een wereld met factoren als onrust, Reformatie, hongersnood, wolvenplaag, oorlog, armoede, de rol de vrouw e.d. Ik kan slechts wat opmerkingen maken, bij deze nog enkele:
  • Ik zat gisteren door te lezen over de rol van de kerk erover. J. van Eijnatten en F. van Lieburg (2006, tweede druk), Nederlandse religiegeschiedenis, Uitgeverij Verloren, ISBN 9065509283 zeggen op blz 156: Hekserij gold dan ook in de eerste plaats primair als een religieus delict, dat door kerkelijke rechters - met name de bisschoppelijke seend- diende te worden bestreden.
  • Het boek van Peter Berresford Ellis ken ik niet. Druïde en Kelten uit zijn boektitel en hoe zich dat verhoudt tot die veel latere periode 1400-1630 in huidig NL met heksen/hekserij zou ik wel eens willen weten. Als het boek in de gewone bibliotheek staat of op internet te bekijken is wil het zeker wel lezen.
  • Rufus C. Camphausen: is het deze schrijver die zegt dat het woord heks afstamt van zoiets als haga dessa en waarbij de oude geneescultuur met wortel en tak door de kerk werd uitgeroeid, de heksen/kruidenvrouwtjes op de brandstapels belandden maar onderwijl de monniken hun eigen medicinale kruidentuintje in hun kloosters hadden/begonnen?
Voor nu, groet --Sonty 14 aug 2009 22:16 (CEST)
Ik zal de boeken over de heksen deze week even bekijken.
Ik heb gedurende het jaar veel stukjes over heksen verzameld en deze webstek gegoten: [2]. Het gaat daarom dat heksen niet alleen de artsen waren maar ook in sommige gevallen priesters waren. Met het overname van de Chritendom dachten zij op de zelfde voet ermee verder te kunnen gaan, maar nu als Christenen. Maar Rome wilde het niet. Vrouwen horen niet in machtsposisies. Zij moesten deze ambten verlaten. De meeste hekse waren vrouewen, zoals uit statistiek blijkt. Alles wat fout ging in de maatscahappij werd voor de voeten van de heksen gelegd, of het nu oorlog was of hongersnood of wat dan ook.
Het boek van Ellis is gewoon in de Bibliotheek verkrijgbaar. Het is een uitstekend werk en behandel de voorchristelijke tijd maar ook de kerstening. Maar ook het boek van Camphausen verwijst naar de vervolging van de heksen zoals ik het nu heb geschetst. Camphausen heeft niets verteld over dis(a) of tis(a). Maar Hagetessa, hagezussa en Hagemoeder komt men overal tegen. L.P.C. van de Bergh: Proeve van een Kritisch Woordenboek der Nederlandsche Mythologie (1846), wist erop dat Dis verwant is aan Tyr. Oudvlaamsch dus Dyssendach of Dissendagh. In Oudfries Tiesdei. Deze woorden zijn dan verwant aan Tiwas. Het woord Dis verwijst dus naar een God/Godin. Maar R.L.M. Derolez: De Godsdienst der Germanen (1959) is van mening dat Tyr verwant is aan Thor.--Pieter van Eeden 16 aug 2009 17:38 (CEST)
Hallo Pieter. Ik zal eens kijken of ik Ellis' boek in de bibliotheek kan reserveren, mede omdat ikzelf als leek bijvoorbeeld bij een druïde het beeld heb van iemand rond het begin van de jaartelling en bij heksen/hekserij het meest een beeld heb van circa anderhalfduizend jaar later. Verder heb ik gevraagd aan een eerdere bewerker (Beetjedwars) van dit artikel die enkele boeken erover heeft gelezen of hij tzt eens mee kan kijken, maar die persoon is zowiezo nog een tijdje met vakantie. Als ik een inschatting zou moeten maken dan denk ik dat het in de toekomst voor het artikel handig is om te kijken welke van de bronnen (boeken) over dit iets belangrijks voor de lezer hebben staan en duidelijk in het artikel te zetten in welke van die bronnen dat staat. En, indien er meerdere belangrijke visies in die boeken staan, die allemaal onderbouwd hun plaats te geven in het artikel. Tot slot vond ik in het Nederlands etymologisch woordenboek. blz 247/248 en hier nog wat over de mogelijke etymologie van het woord heks. Groet --Sonty 16 aug 2009 22:35 (CEST)
Ik heb het boek van P.B. Ellis voor me liggen. Kun je me duiden n.a.v. je eerste antwoord waar ik over heksen en brandstapels etc kan lezen in het boek op welke bladzijden. In het register achter in zijn boek komt heks e.d. namelijk niet in voor. Dank en groet --Sonty 24 aug 2009 16:22 (CEST)
Ik heb het boek ongelukkig niet in huis en kan ik u nu niet helpen zoeken. Ik heb wel het boek van Camphausen in huis. Dit wat u zoekt staat niet onder heks of zo. Dat hele boek gaat over de heidendom en de overgang naar het christendom. Ook de oude gebruiken die over zijn gegaan. Ik stel voor dat u wel maar alles lezen, want het is een prima boek. Prof Karl Ernst Jarke wordt er wel bij gehaald. Deze heeft namelijk onderzoek gedaan naar strafzaken bij de vervolging van heksen. --Pieter van Eeden 24 aug 2009 21:08 (CEST)