Société Académique Arts-Sciences-Lettres

Franse vereneging

De Société Académique Arts-Sciences-Lettres, voluit Société Académique d'Éducation et d'Encouragement Couronnée par l'Académie française Arts, Sciences et Lettres ('Academische Vereniging voor Onderwijs en Aanmoediging, bekroond door de Franse Academie, voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren') werd opgericht in 1915 met als doel de promotie van de Franse cultuur te bevorderen.

Het instituut hanteert zelf de naam Arts-Sciences-Lettres (ASL).[1]

In tegenstelling tot de in 1957 ingestelde Franse Orde van Kunsten en Letteren (Ordre des Arts et des Lettres) gaat het niet om een door de overheid ingestelde orde, maar om een particulier initiatief. De onderscheidingen die ASL uitreikt dienen ook niet verward te worden met de Prix de l'Académie française.

Doel en middelen

Het instituut streeft naar erkenning en promotie van personen die door hun talent en hun werk bijdragen aan de invloed van (de Franse) cultuur, op zowel artistiek, literair als wetenschappelijk gebied. Het instituut heeft wereldwijd in 22 landen afgevaardigden die helpen bij de totstandkoming van internationale culturele uitwisselingen. Sinds 2013 is Susanna Veerman de afgevaardigde voor Nederland.[2]

Oorspronkelijk was het instituut georganiseerd als een orde van verdienste en omvatte drie rangen: ridder, officier en commandeur. Elk lid in een van deze rangen ontving een erekruis aan een lint.

Medailles

Het instituut kent nu Platina, Gouden, Vergulde, Zilveren, Tinnen en Bronzen Medailles in de vorm van een penning toe aan Franse en niet-Franse personen die hebben bijgedragen aan de verspreiding van de Franse cultuur.

Om in aanmerking te komen voor een medaille dient men door derden voorgedragen te worden bij de afgevaardigde van het instituut (al gebeurde het in het verleden wel dat men zichzelf kandideerde).[2] Op basis van een door de afgevaardigde ingediende portfolio met het bewijs van de geleverde prestaties van de kandidaat beslist het bestuur over de toekenning en de klasse van de onderscheiding. De medaille gaat vergezeld van een diploma met het motto: Honneur et reconnaissance aux hommes de valeur ('Eer en erkenning aan mensen van waarde').

Om in aanmerking te komen voor een volgende medaille moet de kandidaat opnieuw voorgedragen worden op basis van nieuwe prestaties. Bovendien moet sinds de laatste toekenning een minimumperiode zijn verstreken van:

  • twee jaar tussen de Bronzen medaille en de Tinnen medaille
  • vier jaar tussen de Tinnen medaille en de Zilveren medaille
  • vijf jaar tussen de Zilveren medaille en de Vergulde medaille
  • acht jaar tussen de Vergulde medaille en de Gouden medaille
  • tien jaar tussen de Gouden medaille en de Platina medaille

Grande médaille d'Or en Grand prix des Lettres

Een speciale onderscheiding (à titre exceptionnel) is de Grote Gouden medaille (Grande médaille d'Or) met een ereplaquette, die slechts bij besluit van het bestuur wordt uitgereikt. Bekende personen die sinds 1915 deze onderscheiding hebben ontvangen zijn Koningin Elisabeth van België, Nobelprijswinnaars Albert Schweitzer, Pierre Curie en Marie Curie, 'vader van de cinema' Louis Lumière, dirigent Yehudi Menuhin, pilote Jacqueline Auriol, componisten Marcel Dupré en Oliver Messiaen, ontdekkingsreiziger Jacques-Yves Cousteau en ballonvaarder Bertrand Piccard.

Daarnaast kent men een Grand prix des Lettres (voor klassieke en vrije poëzie, verhalen en korte verhalen) en een beurs voor Schone Kunsten (schilderij, beeldhouwkunst, gravure, fotografie) toe.

Nederlandse onderscheidingen Arts-Sciences-Lettres

Nederlandse organisten

NAAMJAARMEDAILLE
1Feike Asma (1912-1984)1964, 1975Zilver, Verguld
2Simon C. Jansen (1911-1980)1971Zilver
3Wim van der Panne (1930-1989)1971Zilver
4Jean Wolfs (1927-2003)1972Zilver
5Louis Toebosch (1916-2009)1977Zilver
6Ben van Oosten (1955)1980, 1987,1998Brons, Zilver, Verguld
7Jaap Hillen (1923-2008)1983Zilver
8Folkert Grondsma (1944-2000)1983, 1992Brons, Zilver
9Herman van Vliet (1941-2018)1983, 1991, 1998Brons, Zilver, Verguld
10Albert de Klerk (1917-1998)1984Zilver
11Johan Th. Lemckert (1940)1985Zilver
12Piet van der Steen (1943)1985, 1998Zilver, Verguld
13Stoffel van Viegen (1916-1998)1988Zilver
14Charles de Wolff (1932-2011)1988, 1998Brons, Zilver
15Geert Bierling (1956)1989Zilver
16Jos van der Kooy (1951)1989, 2000Zilver, Verguld
17Ton van Eck (1948)1990, 1999, 2006Brons, Zilver, Verguld
18Klaas Jan Mulder (1930-2008)1990, 2005Zilver, Verguld
19Thijs Kramer (1938-2021)1991Zilver
20Jaap Kroonenburg (1948)1991, 2005Zilver, Verguld
21Koos Bons (1921-1996)1992Zilver
22Aad van der Hoeven (1941)1992Zilver
23Henk Klop (1946-2017)1992Zilver
24Jan van Westenbrugge (1948)1992Brons
25Dirk S. Donker (1941)1993Zilver
26Peter Eilander (1957)1993, 2006Brons, Zilver
27Margreeth Chr. de Jong (1961)1994Zilver
28Ewald Kooiman (1938-2009)1995Verguld
29Hendrik Kooiker (1948)1995Zilver
30Sander van Marion (1938)1996, 2003, 2012Zilver, Verguld, Goud
31Petra Veenswijk1996Zilver
32Henk G. van Putten (1946)1997Zilver
33Anton Doornhein (1960)1997, 2004Brons, Zilver
34René Verwer (1953)1999, 2010Zilver, Verguld
35Bram Beekman (1949-2016)2000Zilver
36Willem Tanke (1959)2000Zilver
37Gemma Coebergh (1945)2000Zilver
38Christine Kamp (1966)2002Zilver
39Gerrie Meijers (1961)2002Zilver
40Tjeerd van der Ploeg (1958)2002Zilver
41Jan Verschuren (1962)2002Zilver
42Aart Bergwerff (1961)2003Zilver
43Theo Jellema (1955)2003Zilver
44Gijsbert Lekkerkerker (1947)2003, 2014Zilver, Verguld
45Jan van Wingerden (1950)2003Zilver
46Albert van der Hoeven (1963)2004Zilver
47Fons Pieters2004Zilver
48Dirk Out (1949)2005Zilver
49Leo van Doeselaar (1954)2006Zilver
50Jan Hage (1964)2006Zilver
51Gert Oost (1942-2009)2007Zilver
52Susanna Veerman (1975)2007, 2013Zilver, Verguld
53André de Jager (1964)2007, 2014Brons, Zilver
54Marieke Stoel (1956)2007Brons
55Ad van Pelt (1960)2007Brons
56Hayo Boerema (1972*)2009Zilver
57Aart de Kort (1961)2009Zilver
58Everhard Zwart (1958)2009Zilver
59Gonny van der Maten (1959)2009Brons
60Gustaaf Schulz (1957)2010Brons
61Wim Does (1964)2013Zilver
62Arjan Breukhoven (1962)2014Zilver
63Erik Jan Eradus (1980)2014Zilver
64Tom Reijnaerdts (1955)2014Zilver
65Simon Stelling (2017)2017Goud
66Ad van Sleuwen (1950)2018Verguld
67Jos Laus (1953)2019Verguld

Overige Nederlanders

NAAMJAARMEDAILLEBEROEP
1Jos Vranken Jr.?ZilverDirigent
2Marius Monnikendam(1896-1977)ca. 1965Zilver, VerguldComponist, Nederlands gedelegeerde ASL
3Henk Badings (1907-1987)1965?Componist
4Jan Masséus (1913-1999)1972ZilverComponist
5Ber Joosen (1924 - 2004)1973ZilverKoordirigent
6Marie-Cécile Moerdijk (1929)1981ZilverZangeres
7Hella Haasse (1918-2011)1984ZilverSchrijfster
8Wouter van Gool (1911-1990)1988ZilverNederlands gedelegeerde ASL
9Jan W. van Spronsen (1928-2008)1988, 2008Zilver, GoudRedacteur, Nederlands gedelegeerde ASL
10Klaas Schippers (1943-2015)1989, 2004Brons, VerguldJournalist, Fotograaf
11Marieke Bouman (1933)1996ZilverBeeldend kunstenaar
12Vincent de Vries (1969)2003ZilverOrganist te Seoul, Zuid Korea
13Roelofje van Opzeeland (1942)2003, 2007, 2013Brons, Zilver, VerguldBeeldend kunstenaar, Dichter
14Wyneke Jordans (1953)2006ZilverPianiste
15Lieke van Vliet-Domburg2009?CD-label Festivo
16Piet Bron sr.2009BronsVoor het bijeenbrengen van de werken van F.A. Guilmant
17Pieter Baak1980, 1989, 1999, 2010Brons, Zilver, Verguld, GoudConcertorganisator
18Jaap Snijder (1966)2012ZilverKunstschilder
19Mayke Rademakers (1968)2014ZilverCelliste
20Matthijs Verschoor (1955)2014ZilverPianist
21Egbert Jan Louwerse (1975)2015ZilverFluitist
22Mirsa Adami (1975)2015TinPianiste
23Vincent Hildebrandt (1954)2016ZilverPublicist, Organisator
24Chris Faddegon (1954)2017VerguldPromotor Franse orgelkunst
25Daan Manneke (1939)2018ZilverComponist


Externe links