Wilhelmstraßenproces

Het Wilhelmstraßenproces was het voorlaatste van de Neurenberger Processen. De officiële benaming van het proces luidde The United States of America vs. Ernst von Weizsäcker, et al.. De zaken die waren aangebracht tegen voormalige medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en enkele andere ministeries werden er behandeld. Het proces werd daarom in de volksmond genoemd naar de Wilhelmstraße in Berlijn, waar het ministerie van Buitenlandse Zaken was gevestigd. In het Engelse taalgebied wordt dit proces ook wel Ministries Trial genoemd. Het proces was het omvangrijkste, en in tijdsduur, langste van alle twaalf processen. Het begon op 15 november 1947, terwijl de vonnissen in april 1949 werden uitgesproken. Voorzitter van het hof was de Amerikaan William C. Christianson.

Rechters tijdens het Wilhelmstraßenproces (v.l.n.r.: Leon W. Powers, voorzitter William C. Christianson en Robert T. Maguire)

Aanklacht

De eenentwintig gedaagden werd de volgende misdrijven ten laste gelegd:

  • bijdragen aan een agressieve aanvalsoorlog
  • samenzwering
  • oorlogsmisdaden, vermoorden en mishandelen van oorlogsdeelnemers en krijgsgevangenen
  • misdaden tegen de menselijkheid
  • oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (tegen de burgerbevolking begane misdrijven)
  • oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (roof en plundering)
  • oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (dwangarbeid)
  • lidmaatschap van een misdadige organisatie

Verdachten

NaamFunctieStrafmaat
Ernst von Weizsäcker Staatssecretaris bij het Auswärtiges Amt (Ministerie van Buitenlandse Zaken) onder Ribbentrop tot 1943, daarna: Ambassadeur bij de Heilige Stoel; SS-Brigadeführer7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in oktober 1950
Gustav Adolf Steengracht von Moyland Opvolger van Von Weizsäcker als staatssecretaris Buitenlandse Zaken (tot 1945)7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in 1950
Wilhelm Keppler Staatssecretaris; Hitlers adviseur met betrekking tot economie10 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951
Ernst Wilhelm Bohle NS-Gauleiter, Hoofd van de Auslandsorganisation van de NSDAP5 jaar gevangenisstraf
Ernst WörmannSecretaris bij Buitenlandse Zaken; Hoofd van de politieke afdeling7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in 1951
Karl RitterVerbindingsman tussen Buitenlandse Zaken en het Oppercommando van de Wehrmacht4 jaar gevangenisstraf, met aftrek van voorarrest; vrijgelaten na de uitspraak
Otto von ErdmannsdorffSecretaris ministerie van Buitenlandse Zaken; Plaatsvervanger van Wörmannvrijgesproken
Edmund Veesenmayer Gevolmachtigde in Hongarije20 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Hans Heinrich Lammers Hoofd van de Rijkskanselarij20 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; vrijgelaten op 16 december 1951
Wilhelm Stuckart Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken3 jaar en 10 maanden gevangenisstraf; na de uitspraak vrijgelaten
Richard Walther Darré Minister voor Voedsel en Landbouw7 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1950
Otto Meissner Hoofd van de Presidentiële Kanselarijvrijgesproken
Otto Dietrich Rijksperschef van de NSDAP; Staatssecretaris van het Propagandaministerium7 jaar gevangenisstraf inclusief voorarrest; vrijgelaten in 1950
Gottlob Berger Hoofd van het SS-Hauptamt; SS-Obergruppenführer25 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Walter Schellenberg Tweede man van de Gestapo, hoofd van de SD en de Abwehr, en opvolger van Wilhelm Canaris als hoofd van de verenigde veiligheidsdiensten; SS-Brigadeführer.6 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Lutz Graf Schwerin von Krosigk Minister van Financiën10 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951
Emil Johann Puhl Vice-president van de Reichsbank5 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Karl Rasche Directeur van de Dresdner Bank7 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Paul Körner Staatssecretaris, plaatsvervanger van Göring15 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Paul PleigerHoofd van de Hermann-Göring-Werke (geconfisqueerde staalbedrijven met dwangarbeiders)15 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Hans Kehrl Secretaris bij het Ministerie van Bewapening; Hoofd Planning15 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951