Calabrés

Calabrés
	Parràti calabbrìsi
Parlat en	Itàlia
Locutors	aperaquí 2 milions
Classificacion lingüistica	Lengas indoeuropèas Lengas italicas Lengas romanicas Lengas italodalmatas Calabrés; ; ; ;
Còdis lingüistics

Lo calabrés (autonim: Parràti calabbrìs) noma los dos principaus dialectes de Calàbria : lo calabrés septentrionau e lo calabrés centro-meridionau. Mas aquestes dialectes ne son pas directaments "parents". Lo calabrés septentrïonau regropa deus dialectes coma lo napolitan e fai partida deu grope italo-roman meridionau, lo calabrés centro-meridionau fai partida deu grope italo-roman de l'extreme-sud (coma lo sicilian).

Dialectes

Lo calabrés centro-meridionau se divisa en mai d'un dialectes :

Lo dialecte reggino (u 'rriggitànu, en reggino) es lo mai parlat d'entre ilhs, eu a per "epicentre culturau" la vila antica de Reggio de Calàbria.
Lo dialecte de la Chjàna parlat dins la Piana di Gioia Tauro, una petita region situada au nòrd de l'Aspromonte.
Lo dialecte de la Locride, parlat sus la còsta, es de la província de Reggio de Calàbria.
Lo dialecte de Catanzaro.
Lo dialecte de l'Alto-Jonica, parlat autorn deu golfe de Squillace, pròpche deu dialecte de Catanzaro

Comparason entre los dialectes du calabrés centro-meridionau : l'article prumier de la Declaracion universala dels Dreches de l'Òme :

Reggino	Piana di Gioia Tauro	Locride	Catanzaro	Alto Jonica
"Tutti i cristiàni	"Tutti l'omani	"Tutti i perzùni	"Tutti l'omini	"Tutti l'uamini
nàsciunu libberi	nascinu libbèri	nèsciunu lìbberi	nescianu libberi	nascianu libberi
e ntâ stessa manèra	e â stessa manera	e ntâ stessa manèra	e sunnu	e su
ill'authri	dil'atri	dill'atti	i stessi	i stessi
pi dignità e diritti.	pe dignità e diritti.	pe dignità e diritti.	pe' dignità e diritti.	pe' dignità e diritti.
Iddhi ndànnu	Tutti ndànnu	Iji ndànnu	Ognunu ava u cerveddhu	Ognunu tena u cerivìaddru
ognunu u so ciriveddhu	ognunu u so cervèllu	ognunu u cervèju	soi e a raggiuna	sue e a raggiune sua
mi 'rraggiùnunu	pemmu reggiùnanu	soi pemmu raggiùnanu	e a cuscenza sua	e a cuscìanza sua
e 'ndannu mi càmpunu	e ndànnu pemmu càmpanu	e ndànnu u càmpanu	e ava ma si cumporta	e s'ha de comportare
unu cull'authru	unu cu l'atru	unu cull'attu	cull'atri propriu	cull'atri propriu
comu mi sùnnu fràti	comu frati figgji	comu frati figgji	comu si fhussèranu	cùamu si fòranu
râ stessa matri."	dâ stessa mamma."	dâ stessa matri."	i frati soi."	frati sui."