ਪਤੰਗ
ਪਤੰਗ ਇੱਕ ਧਾਗੇ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਉੱਡਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਧਾਗੇ ਉੱਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਤਨਾਓ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਤੰਗ ਤਦ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉੱਠਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਵਾ (ਜਾਂ ਕੁੱਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ) ਦਾ ਪਰਵਾਹ ਪਤੰਗ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਪਤੰਗ ਦੇ ਉੱਪਰ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਪਤੰਗ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਸ਼ੇਪਨ ਹਵਾ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਖਿਤਿਜੀ ਖਿੱਚ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਤੰਗ ਦਾ ਲੰਗਰ ਬਿੰਦੂ ਸਥਿਰ ਜਾਂ ਚਲਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[1][2]
ਪਤੰਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾ ਨਾਲੋਂ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਹਵਾ ਨਾਲੋਂ ਹੱਲਕੀ ਪਤੰਗ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੈਲੀਕਾਈਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੁਡੀਆਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਹਵਾ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਉੱਡ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੈਲੀਕਾਈਟ ਪਤੰਗ ਹੋਰ ਪਤੰਗਾਂ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਥਿਰਤਾ ਸਿੱਧਾਂਤ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੈਲੀਕਾਈਟ ਹੀਲੀਅਮ-ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਹਵਾ-ਸਥਿਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ
ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪਤੰਗਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਸਿਰਫ ਕਿਆਸ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਤੰਗ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਚਿਤਰਣ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਸੁਲਾਵੇਸੀ ਦੇ ਮੁਨਾ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੇਸੋਲਿਥਿਕ ਕਾਲ ਦੀ ਗੁਫਾ ਦੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਤੋਂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 9500-9000 ਸਾਲ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੀ ਹੈ।[3]ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਤੰਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਘਾਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕ ਮੁਨਾ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[4]