Gwido Battaglia
Gwidon Szymon Hieronim Battaglia di Sopramonte Pontcalto[1][a] (ur. 1846 w Bolechowie, zm. 1915 we Lwowie) – oficer, urzędnik, pisarz.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | urzędnik |
| Małżeństwo | Olga |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
   | |
Życiorys
Pochodził z rodziny pochodzenia włoskiego, pierwotnie z obszaru południowego Tyrolu, a osiadłej w Galicji na początku XIX wieku[2]. Jego krewny służył armii napoleońskiej[3]. Był synem Karola, galicyjskiego urzędnika administracyjnego[2] i Polki[4]. Miał dwie siostry[5]. Legitymował się tytułem barona Świętego Cesarstwa Rzymskiego[2]. Urodził się w 1845 lub w 1846 w Bolechowie[2].
Mając 9 lat został przekazany pod opiekę księdza ruskiego w Kałuszu i uczył się tam w niemieckojęzycznej szkole ludowej[6][2]. Potem kształcił się w gimnazjum w Stanisławowie[2]. W tym okresie podczas pobytu w domu rodzinnym w Obertynie odwiedził miejsce zamieszkania rodziców Mieczysława Romanowskiego w Żukowie i za sprawą wyniesionych stamtąd doznań od tego czasu poczuwał się do Polskości[7][2]. W stanisławowskim gimnazjum ukończył III klasę, a na skutek konfliktów polsko-niemieckich między uczniami i działalności konspiracyjnej został wydalony ze szkoły w gronie kilku Polaków (wśród nich był m.in. Aleksander Raciborski)[8][2]. Następnie ukończył IV klasę w Buczaczu, po czym otrzymał informację o zaostrzeniu represji wobec niego - został wykluczony z nauki publicznej w całym kraju[8]. Następnie przez dwa lata kształcił się w gimnazjum bernardyńskim we Lwowie kończąc V i VI klasę[9]. Po cofnięciu decyzji wykluczającej go z nauki od września 1862 uczył się w VII klasie gimnazjum dominikańskiego we Lwowie[9][2]. Zaangażował się działalność organizacji narodowej 27 listopada 1862 składając przysięgę Komitetowi Centralnemu[10]. Po wybuchu powstania styczniowego od 31 stycznia 1863 służył w szeregach polskich sił[11][12]. Brał udział w wyprawie na Tomaszów pod dowództwem Czarneckiego[13][12]. Po rozwiązaniu oddziału przedostał się do swojej rodziny Udryckich w Stanisłówce i tam działał w organizacji narodowej[14]. Od początku lipca 1863 był czynny w organizacji wyprawy Leszka Wiśniowskiego na Wołyń[15]. Uczestniczył w potyczce pod Korytnicą[16]. Później wraz z oddziałem został wyparty przez Rosjan, a po przekroczeniu granicy rozbrojony przez siły austriackie[17]. Potem został odstawiony do Stanisłówki, skąd wrócił do domu rodzinnego[18]. Po powrocie kontynuował naukę[18]. W 1864 zdał egzamin dojrzałości w Gimnazjum Dominikańskim we Lwowie (innymi abiturientami zostali też wtedy m.in. Roman Pilat, August Szczurowski)[19]. Studiował na Uniwersytecie Lwowskim[20].
Potem został oficerem Armii Cesarstwa Austriackiego, a w 1866 odbył kampanię w wojnie prusko-austriackiej[2]. Pełnił służbę w stopniu porucznika 15 pułku piechoty Księcia Nassauskiego w ramach Armii Północnej i pierwotnie informowano, jakoby poległ w bitwie pod Sadową (3 lipca 1866)[21], po czym zdementowano to doniesienie i w sierpniu 1866 podano, że w rzeczywistości został ranny i przebywał w niewoli w Rechanitz[22], a potem w Colberg[23].
Po odejściu z wojska ukończył studia prawnicze[2]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej wstąpił do służby urzędniczej Austro-Węgier. Jako urzędnik C. K. Namiestnictwie był prowizorycznym adiunktem konceptowym przy starostwie c. k. powiatu bohorodczańskiego od około 1872[24], następnie przeszedł do pracy w starostwie c. k. powiatu bocheńskiego, gdzie był 1873 był praktykantem konceptowym[25], od 1875 koncepistą namiestnictwa[26], od około 1878 do około 1879 komisarzem powiatowym[27]. Równolegle w okresie około 1876-1879 pełnił funkcję przełożonego C. K. Urzędu Cechowniczego Miar i Wag w Bochni (nr 21)[28]. Od około 1879 do około 1882 był zatrudniony w charakterze komisarza powiatowego w starostwie c. k. powiatu nowotarskiego[29][30][31]. Jednocześnie około 1881-1882 pełnił funkcję zastępcy prezydującego c. k. powiatowej komisji szacunkowej w Nowym Targu[32]. Od około 1882 do około 1884 był komisarzem powiatowym w starostwie c. k. powiatu krakowskiego[33]. W tym okresie około 1883-1884 pełnił funkcję komisarza rządowego w zarządzie Powiatowej Kasy Oszczędności w Krakowie[34] Od około 1884 do około 1898 był komisarzem powiatowym w starostwie c. k. powiatu tarnowskiego[35]. Potem przez lata był przydzielony do służby w C. K. Namiestnictwie we Lwowie: od około 1898 w randze starszego komisarza powiatowego[36], na koniec około 1903-1904 w randze starosty[37].
6 kwietnia 1881 otrzymał honorowe obywatelstwo Nowego Targu[31][38].
Wskutek działań w okresie młodości utracił władzę w nogach[2]. Od młodych latach uprawiał też działalność literacką[2]. Początkowo publikował we lwowskim „Dzienniku Literackim”, potem jego utwory ukazywały się w innych czasopismach z tego miasta, a także z Warszawy[2]. Ogłosił kilka prac[2].
Jego żoną została Olga z domu Baranowska herbu Łodzia[2]. Mieli pięcioro dzieci[2]: Rogera (1873-1950, prawnik, ekonomista, poseł do Rady Państwa)[39], Karola (porucznik artylerii), Małgorzatę (żona Węclewskiego, komisarza powiatowego), Helenę (żona Forsta, docenta Uniwersytetu Wiedeńskiego), Andrzeja (1895-1918, żołnierz, legionista, pierwszy Polak poległy w obronie Lwowa w 1918)[40][41][2].
Zmarł na początku 1915 we Lwowie[1]. Został pochowany w tym mieście[42][43].
Publikacje
Odznaczenia
austro-węgierskie
- Medal Wojskowy Włoskiego Krzyża Mariańskiego (około 1880)[30]
- Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (przed 1904)[49]
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (przed 1904)[49]
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Gwido Battaglia: Wspomnienia mojej młodości. I. 1860-1863. Lwów: Księgarnia Akademicka, 1913, s. 1-51.